✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت61 ( 1 )
🔹 نیشِ شیرین
💠 در حکمت ۶۱ نهج البلاغه امیرالمؤمنین ( علیه السلام) می فرمایند : « الْمَرْأَةُ عَقْرَبٌ حُلْوَةُ اللَّسْبَةِ » ؛
"یعنی زن مانند عقرب است که نیشش شیرین باشد."
✅ چند نکته مهم را باید دربارهٔ این حکمت مورد توجه قرار داد ؛
1⃣ نکته اول یک سؤال است ؛ آیا از نظر امیرالمؤمنین (علیه السلام) زن موجودی شایستهٔ تحقیر و توهین است، آن هم به صرف زن بودن و خلقت جنس آن ؟
🔹 جواب : هرگز اینگونه نیست ؛
🔻 مبنای نگرش امیرالمؤمنین (علیه السلام) به زن، در بند هفدهم از نامه ۳۱ نهج البلاغه آمده است ؛ حضرت در آنجا خطاب به فرزند عزیزشان می نویسند :
«اَلمِرأَةُ رَیحانَةٌ وَ لَیسَت بِقَهرَمانَه» ؛
" زن ریحانه است ، یعنی مجموعه ای ترکیبی از زیبایی ، لطافت و عطوفت و عشق، نه پیشکار زندگی که انواع کارهای مشقّت آمیز را بر او تحمیل کنند."
پس در نگاه مولا علی (علیه السلام) زن قابل تحسین است ، چون ریحانه است نه قابل تحقیر؛ پس اگر از حکمت ۶۱ به ذهن انسان بویی از تحقیر و توهین رسید ، خطا از فهم ماست و باید در نهج البلاغه بگردیم و راه حلّی برای اصلاح این خطا پیدا کنیم.
2⃣ نکته دوم این است که « الْمَرْأَةُ عَقْرَبٌ »
تشبیه است، یعنی « الْمَرْأَةُ کَالعَقْرَبٌ » که ادات تشبیه که "کاف" باشد ، به دلیل وضوح تشبیه بودن جمله حذف شده است ، وقتی پای تشبیه به میان آمد باید دنبال وجه شَبه بگردیم ، چون یک وجه شَبه برای تشبیه زن به عقرب کافی است و باید آن را پیدا کرد.
عقرب دارای ویژگیها و خصوصیات متعدّدی است ،
یقیناً امیرالمؤمنین (علیه السلام) فقط از یک جهت دارند زن را به عقرب تشبیه می کنند که در نکته سوم به این وجه شبه خواهیم پرداخت.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
#روز_هفتاد_ونهم
@dghjkb
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت61 ( 2 )
🔹 نیشِ شیرین
3⃣ درباره حکمت ۶۱ ، نکته سومی هست و آن اینکه، در تشبیه زن به عقرب، وجه شَبه مورد نظر امیرالمؤمنین (علیهالسلام) چیست؟ یعنی زن از چه جهت به عقرب تشبیه شده است؟
🔻 از ادامه حکمت که « حُلْوَةُ اللَّسْبَةِ » هست ، میشود فهمید که وجه شبه چیزی حول و حوش نیش زدن است؛ برای فهم این نکته و این وجه شبه، کافیست به یک مقدمه خیلی روشن دقّت بفرمایید؛ بعضی وقت ها انسان ها از تذکّر، از نهی از منکر، از نصیحت، از هشدار دادن نسبت به خطاها، از عیبی که یک دوست با نیّت خیرخواهانه در خلوت برای ایشان از آنها میگوید ؛ اذیّت می شوند، بدشان میآید؛ در حالیکه این حرف، حق است و حرف حق طبق فرمایش مولا علی (علیه السلام) در حکمت ها، درست است که سنگین و ثقیل است، اما مرئ و گواراست؛ نتیجه خیلی خوبی دارد؛
🔻 لذا حضرت در حکمت ۵۹ فرمود:
« مَنْ حَذَّرَكَ كَمَنْ بَشَّرَكَ » ؛ یعنی
" همانطور که کسی که تو را به خوبی هایت بشارت میدهد، همان قدر هم کسی که تو را از اشتباه هایت برحذر می دارد، ارزشمند است. "
🔻خوب بنابراین، زن گاهی وقتها به خاطر آن دقت های ریز بینانه جزئی نگرایانه عاطفیِ لطیف زنانه، نکته هایی را نسبت به رفتار یا تصمیم همسر بیان می کند، که ممکن است غالب مردان، که بالاخره ضعف هایی دارند در تربیت خودشان، از این نکته ها برداشت نیش و کنایه کنند؛ امیرالمؤمنین (علیهالسلام) از این جهت زن را به عقرب تشبیه میکند؛ همچنان که منتقد انسان مثل عقرب میماند (چون دارد یک نیشی به ما میزند)، با این تفاوت که نیش عقرب کُشنده است اما نیش انتقاد یک انسان خیرخواه، زنده کننده است، رشد دهنده است، اصلاح کننده است.
به همین میزان، آن تذکّری هم که زن میدهد، آن مراقبت ریزی هم که زن میکند، در موضوعاتی که او توانمند است، حواس جمع است، درست است به نظر بعضی از مردان نیش است، اما نیشِ شیرین است؛ یعنی نتیجه و پایانش قطعاً گواراست و یا به یک خیر و منفعتی منجر میشود، یا از یک خطر و ضرری انسان را مصون میدارد.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
#روز_هشتادم
با علی (ع)تا مهدی (عج)
@dghjkb