💠 تفاوت امید فردی و اجتماعی
🔷امید اجتماعی امید عملی است که پیشرفت و توسعه را به دست همین انسان البته با بهکارگیری امکانات موجود، برنامهریزی در راستای هدف است و در نهایت، به ایجاد تغییرات مثبت برای رسیدن به آرزوی پیشرفت منجر میشود.
🔶 امید اجتماعی عملی است که شهروندان انجام میدهند تا به آرزوهایشان برسند، نه اینکه تنها به انتظار رخدادن اتفاق مثبت بنشینند و کاری نکنند؛ پس از این جهت کاملا با امید فردی متفاوت است.
🔷امید اجتماعی محصول جمعشدن امیدهای جمعی درون یک جامعه است. گروههایی در جامعه شکل میگیرد، این جمعها امیدها و خواستههایشان را برای داشتن وضعیت بهتر به اشتراک میگذارند و یک جامعه به یک امید اجتماعی میرسد.
🔶 امید اجتماعی افراد را به کنشگرانی تبدیل میکند که از ویژگی خلاقیت عاملانه برخوردارند؛ تفکر امید اجتماعی ایجاد امکان در برابر احتمال است.
🔷 امید فردی همواره توهم است. اگر به تنهایی به امید فرد توجه شود، همواره توهم ایجاد میشود؛ یعنی تنها شکل امکان امید، امید اجتماعی است که درسایه آن امید فردی نیز شکل میگیرد؛ اما امید فردی برای ادامه حیات در اجتماع کافی نیست.
📖نشریه دیدهبان شماره 47
#امیداجتماعی
#امیدفردی
🆔 @didebane_andisheh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✳️ کدام دین توانایی حضور در اجتماع را دارد؟
🎞دکتر احمد واعظی
🆔 @didebane_andisheh
💠 دشمنشناسی
✴️ یکی از نوآوریهای مرحوم فرجنژاد، نوآوری در رویکرد تحلیلهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی با تأکید بر عنصر دشمنشناسی بوده است. ایشان در بزنگاههای تاریخی، زودتر از بسیاری از تحلیلگران، به نقش دشمن در پدیدهای اجتماعی پیبرده و آن را برملا میکرد.
❇️ ازآنجاییکه روش دشمنشناسی ایشان با روشهای مرسوم در جهان تفاوتهای عمیقی داشت، همواره این محقق را با عنصر توهم توطئه و یا غیرآکادمیکخواندن روش تحقیقشان، به ورطه نقد میکشاندند؛ اما مرحوم فرجنژاد همواره بر مقوله نفوذ تأکید کرده و آن را ناظر به سه جنبه میدانست:
1️⃣ نفوذ از طريق نشر اطلاعات گزینششده كه ممكن است درست يا غلط باشد.
2️⃣نفوذ با استفاده از ابزار ارتباطی كه ممكن است رسانهای يا غير رسانهای باشد.
3️⃣ نفوذ بهمنظور تأثيرگذاری با توسل به دستاويزهای مختلف روانشناختی.
♦️ازنظر ایشان كشورهای متخاصم تلاش میكنند با بهرهگيری از انواع ظرفيتهای قدرت نرم خويش كه امروزه اهم آنها را رسانهها تشكيل میدهند، با استفاده از نفوذ در لايههای مختلف جامعه، بدون آتشگشودن و درگيری مستقيم، رقيب خود را منفعل و مقهور نموده، اهداف خود را محقق سازند.
دیدهبان اندیشه شماره 29
#دشمن_شناسی
#نفوذ
#فرج_نژاد
🆔 @didebane_andisheh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#تیزر
#اختصاصی
✴️ چهل و نهمین ایستگاه نشریه رصدی دیدهبان اندیشه
❇️ با موضوع نقد مدل توسعه غربی از منظر شهید آوینی
🛑 انتشار به زودی...
#توسعه_مدرن
#شهید_آوینی
#ژورنالیسم_اندیشه
#دیدهبان_اندیشه
🆔 @didebane_andisheh
💠 احیاگری با اجتهاد پویا
🔷 به نظر شهید مطهری اجتهاد آزاد موجبات آشفتگی در بازار فهم دین را فراهم میآورد. از طرف دیگر ایشان با اعتقاد به جامعیت اسلام، معتقد است که این جامعیت با بیان تمام جزئیات برای بشر، تلازمی ندارد؛ به بیان دیگر از نظر ایشان جامعیت دین نه در ارائه تمامی جزئیات، بلکه در ارائه سازوکاری برای استخراج جزییات در تمام اعصار و زمان هاست.
🔶 براساس این سازوکار، چیزی جز اجتهاد عقلمحور و اصولگرا نیست که بتواند به ایجاد تعادل میان جامعیت دینی و انعطافپذیری و تغییرپذیری دینی نائل آید.
🔷 اجتهاد آزاد در واقع به دنبال آن هستند که دست روحانیون و مجتهدین را از دامن دین کوتاه کرده و آن را به یک امر عرفی و سکولار تبدیل نمایند.
#اجتهاد_پویا
#حوزه_علمیه
#اجتهاد_آزاد
📖دیده بان اندیشه شماره 38
🆔 @didebane_andisheh
💠 امام خمینی (قدس سره): این نظام «مبتنی بر ضوابط اسلام و متکی بر آرای عمومی ملت است».
🚫کسانی که به بهانه جمهوریت اسلام را کنار گذاشتهاند و کسانی که به اسم اسلام، نسبت به جمهوریت بیمهری میورزند، راه خطا را رفتهاند و هر دو گروه با اینکه در میان برخی از سخنان حضرت امام شواهدی برای سخنان خود مییابند، اما تمام حقیقت کلام امام را در نیافتهاند.
❇️ برای دریافت تمام حقیقت کلام امام باید، مجموع سخنان آن فیلسوف و عارف و حکیم فرزانه را در کنار هم دید تا مقصود و مراد اصلی ایشان را درک کرد.
دیدهبان اندیشه شماره 27
#جمهوریت_اسلامیت
#امام_خمینی
🆔 @didebane_andisheh
💠 وحدت امت اسلامی از منظر امام خمینی (ره)
✳️ هدف از تأکیدات امام راحل به وحدت، تأكيد بر هويت اسلامي و تشكيل امت واحد اسلامي، حفظ وحدت مسلمانان و ايجاد صف در برابر قدرتهاي بزرگ است.
✴️ ایشان تحت عنوان امت اسلامي از مسلمانان جهان در هر جايي و از هر فرقه و گروهي ميخواهد كه حول محور اسلام و تحت لواي (لا اله الا الله) و به صورت يك امت واحد عمل نمايند. در اين صورت ميتوانند به قدرت اول دنيا تبديل شوند. اين در حالي است كه هر كدام از ملتها و كشورهاي اسلامي ميتوانند مستقل باشند، ولي هدف همه بايد حفظ وحدت اسلامي و تأمين استقلال و سربلندي مسلمانان باشد.
#وحدت
#رحلت_امام_خمینی
📖دیدهبان اندیشه شماره 37
🆔 @didebane_andisheh
May 11
دیدهبان اندیشه
💥 فراخوان یادداشت رسانهای ❇️ پنجاهمین شماره نشریه «دیدهبان اندیشه» 💢 با موضوع بررسی اندیشه مرحوم
#تمدید_فراخوان
⚠️ بنابر درخواست پژوهشگران گرامی، مهلت ارسال یادداشتهای مربوط به اندیشه مرحوم عماد افروغ تا آخر هفته جاری تمدید گردید.
🔰 محورها
✔️ تجمیع روحیه انتقادی با مبناگرایی؛
✔️ نقد دوگانهسازیهای تمدن مدرن؛
✔️ ماهیت و روش نظریه رئالیسم انتقادی؛
✔️ بررسی هویت تاریخی ایرانیان؛
✔️ رهاییبخشی دین و اخلاق؛
✔️ نقد خوانشهای غیرصحیح از انقلاب اسلامی؛
✔️ نقد وضعیت عدالت اجتماعی در ایران؛
✔️ نقد کارآمدی نهاد علم در ایران؛
✔️ استخراج مبانی زیست اجتماعی از منابع دینی؛
✔️ رابطه حقطلبی و مصلحتسنجی؛
✔️ نوآوری مدل سیاسی مردمسالاری دینی؛
✔️ رابطه صلح جهانی و توسعه.
🌐 لینک ارسال آثار: @m110614
#عماد_افروغ
#دیدهبان_اندیشه
🆔 @didebane_andisheh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✳️ مدرنیته و وضعیت حال ما
🎞دکتر شهریار زرشناس
🆔 @didebane_andisheh
💠 مولفه های مقاومت
🔰 فرهنگ مقاومت دارای چند مولفه است:
1️⃣ دارای پشتوانه دینی و عقلی است؛ در مقاومت، امر به اقامه توحید هست. حکم قطعی عقل آن است که اگر موانعی هرچند جدی و سخت پیش آمد، باید در مقابلش ایستاد و ظلم را نپذیرفت.
2️⃣ عدم مساوقت با خشونت: خصوصیت عمل برخواسته از عقل و تفکر آن است که براساس هیجانات و احساس انجام نمیشود؛ در اینگونه افعال، هدف نهایی لحاظ میشود، و هر فعلی که به بهترین شکل آن هدف را محقق میکند (ضرورت بالقیاس نسبت به آن هدف دارد)، اختیار میگردد.
3️⃣ بهرهگیری از روشهای مختلف: در مقاومت، اصل، ایستادگی تا سرحد تحقق اهداف است. اما این که از چه روشهایی برای تحقق اهداف بهره گرفته شود، تابع شرایط است. در هر موقعیت، آن عمل و روشی که با توجه به شرایط ضرورت بالقیاس نسبت به هدف دارد، شیوه مقاومت را تشکیل میدهد؛ گاه این شیوه صلح است، گاه نرمش قهرمانانه و گاهی جنگ تن به تن.
4️⃣ بدون مرزبودن مقاومت: گستره هر جریان و حرکتی، تابع اهداف آن حرکت است. جریان مقاومت، حاکمیت ارزشهای متعالی انسانی و الهی و ازمیانبردن موانع آن را پیشرو قرار داده است. این هدف متعالی، تمام جوامع انسانی را شامل میشود؛ هرجا که عامل ظالم و استثمارگری وجود داشته باشد که سعی در سلب اینگونه ارزشها از ملتی دارد، جریان مقاومت در برابر اوست.
5️⃣ ظلمستیزی نه زورستیزی: ایستادگی و استقامت در راه تحقق اهداف متعالی انسانی و الهی باشد. از این رو جبهه مقابل جریان مقاومت، همواره جبهه باطل است و مقاومت، ایستادگی و تقابل با ظلم و استکبار و استثمارگری است.
6️⃣ تلازم قدرت و مقاومت: مقاومت، چنانکه گفته شد، ایستادگی در مقابل مستکبران و صاحبان قدرتی است که با طغیانگری خود، در راه تحقق اهداف متعالی الهی و بشری، مشکلات و موانع ایجاد میکنند. تقابل و ستیزه با اینگونه مراجع قدرت، نیاز به نیرو و توانایی زیادی دارد.
7️⃣ اشداء علیالکفار و رحماء بینهم: محور مقاومت تنها استکبار و جریان کفر و دنباله استکباری آنان یعنی جریان تکفیر را دشمن تلقی کرده، با آنها مقابله میکند. اما راهبرد آن نسبت به مسلمانان، اصل همدلی امت اسلامی است که در جهت تحقق آن، تلاشهای فراوانی نیز شده است.
8️⃣ دشمنسازبودن مقاومت: حرکت در مسیر حق و پیگیری اهداف متعالی انسانی و الهی، ماهیتا دشمنساز است؛ زیرا منافع افراد و جوامع استکباری را که پیشرفت خود را مرهون غارت و استثمار هستند، در خطر جدی قرار میدهد.
#مقاومت
📖نشریه دیدهبان اندیشه شماره 34
🆔 @didebane_andisheh
❇️ جامعه اسلامی
اگر قرار باشد حرکت جامعه بهسوی خدا و راه خدا باشد، باید پیشوایان و پیشتازان و زمامداران جامعه، رفتارشان، بینششان، اعتقادشان، عبادتشان، نمازشان، روزهشان، لباسشان، وضع خانوادهشان، وضع زندگیشان، صدقشان، راستیشان، امانتشان، مردمدوستیشان، عدالتشان و همهچیزشان، الگونمونهای از اسلام باشد. اگر نمونه صد درصد نه، لااقل نودوپنج درصد یا نود درصد.
📖دیدهبان اندیشه شماره 28
🆔 @didebane_andisheh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✳️چالش جدی دنیای اسلام، چالش با تمدن غرب است.
🎞 آیت الله میرباقری
🆔 @didebane_andisheh
💠 مساله مادری و مبانی آن
1️⃣ اعتقاد به معاد و زندگی پس از مرگ: مهمترین آثار باور به معاد و زندگی پس از مرگ درباره مادری این است که اعتقاد به پس از مرگ، زنان را متوجّه اهداف افرینش میکند که موجب سعادت اخروی آنان میشود.
2️⃣ عدالت: عدالت به معنای بهرهبردن هر موجودی به اندازه قابلیت و استحقاق خویش است؛ این عدالت، تساوی بین زن و مرد را ایجاب میکند و مقصود از تساوی آن است که زن و مرد به طور یکسان و به یک مقدار از فیض پروردگار متعال بهرهمند میشوند.
3️⃣ پذیرش امانت: عهدهداری نقش مادری در ابتدا اختیاری است ولی به محض قبول، مادر نسبت به مسئوولیت مادری التزام پیدا میکند و روایات متعددی با بیانهای مختلفی زنان را به مادرشدن و مادری تشویق میکنند.
4️⃣ عدم بدلبرداری: مادری مسوولیتی است که هیچ جانشینی برای آن وجود ندارد؛ حتی مادربزرگ یا پرستار یا مهد کودک، فرض اینکه بهترین و اصولیترین کار نگهداری از کودک را انجام دهند، نمیتوانند نقش جانشین را برای مادر عهدهدار شوند و برای فرزند مادری کنند.
5️⃣ ضمان: از دیگر مبانی دینی ما این است که مادر در برابر فرزند و تربیت او ضامن است و مسئول است و ضمان شرعی دارد.
📖نشریه دیدهبان شماره 46
🆔 @didebane_andisheh
❇️ ارتباط سیاست و دانشگاه
👤 ابراهیم حاجیانی
«دولت مهمترین منبع تأمین مالی نظام دانشگاهی ماست و نباید از آن توقع عدممداخله را داشته باشیم. چون پولش را پرداخت میکند طبیعتاً مداخله هم میکند. مسئله بیشتر به حکمرانی مشارکتی و تعاملی مربوط است؛ فرآیندها و مکانیسمهای مداخله دانشگاه در سیاستگذاری علم و فناوری باید افزایش پیدا کند، هویت انجمنهای علمی باید تقویت و برجسته شود تا نقش فعالتری در فرآیند سیاستگذاری داشته باشند و هر سیاستی با اجماع و توافق ذینفعان تصویب بشود.»
👤 سید جواد میری
«دانشگاه زمانی میتواند یک نقش پیشآهنگ و یک نقش پیشرو بازی کند که دارای استقلال باشد، که کنترل و مدیریت آن بر اساس یک امر بیرونی مثلاً امر سیاسی یا امر عرفی نباشد. وقتی این امور بیرونی سعی میکنند منطق درونی علم را کنترل و هدایت کنند، دانشگاه را از پیشآهنگبودن و استقلال تهی میکنند و دانشگاهی که استقلال نداشته باشد، نمیتواند دانشگاهی باشد که در خدمت جامعه و انسان و خلق فرصتها و افقهای نوین باشد.»
👤 محمدحسین بادامچی
بین نهاد علم و حکمرانی، نباید هیچگونه ارتباط و اتصال سیاسی باشد و هرگونه رابطهای مخرب است. اینکه ما فکر کنیم که میتوان یک رابطه خدماتی دوگانه بین نهاد سیاست و نهاد علم برقرار کرد، دور از واقع است. دانشگاه فقط تربیت و آموزش را انجام بدهد و نه کار دیگر و حکمرانی هم فقط منابع مالی دانشگاه را تأمین کند.
📖دیدهبان اندیشه شماره 45
#دانشگاه
#سیاست
🆔 @didebane_andisheh
✴️ تفاوت دانشگاه با دیگر ساختارهای نهاد علم
1️⃣ دانشگاه محلی برای تحصیلات عالیه یا تکمیلی است که سطح بالاتری از دروس تحصیلات عمومی یعنی مدارس را به دانشجویان آموزش میدهد.
2️⃣ مهمترین هدف و به طور کلی ماهیت دانشگاه، افزایش توان کارشناسی دانشجویان در عرصههای مختلف علم و فناوری به منظور رشد و توسعه جامعه است؛ به بیان دیگر کارآمدی در جهت تسهیل زندگی مردم جامعه از مهمترین رسالتهای دانشگاه برشمرده میشود.
3️⃣ دانشگاه یکی از مهمترین مواطن تقسیم اعتبارات اجتماعی و طبقهبندی افراد در جامعه است.
4️⃣ دانشگاه لزوما روی یک عرصه علمی متمرکز نشده و توان آن را دارد تا با شکلدهی دانشکدههای مختلف، به طور همزمان، عرصههای مختلف دانش را به پیش ببرد.
📖دیدهبان اندیشه شماره 45
🆔 @didebane_andisheh
دیدهبان اندیشه
💥 فراخوان یادداشت رسانهای ❇️ پنجاهمین شماره نشریه «دیدهبان اندیشه» 💢 با موضوع بررسی اندیشه مرحوم
❇️ امروز آخرین فرصت برای ارسال یادداشتهای مربوط به اندیشه مرحوم استاد عماد افروغ است.
⚠️ بعد از فرآیند ارزیابی، نتایج به زودی به اطلاع کسانی که برای این شماره از نشریه یادداشت ارسال کرده بودند، خواهد رسید.
💢 با ما همراه باشید!
💠 انسان انقلاب اسلامی
✅ مهمترین معضل دانشگاه امروزی، عقبماندگی این نهاد از سیر و تحولات در سطح جامعه ایرانی است؛ دانشگاه ما امروزه نتوانسته انسان مطلوب در جامعۀ انقلاب اسلامی را ترسیم و ابعاد و جنبههای آن را به شکل مناسبی به عنوان بدیل انسان غربی به دیگران معرفی کند و از همین رو گاه در معرض انزوا و و گاهی حتی در معرض تقابل با مسیر جامعۀ انقلاب اسلامی قرار میگیرد.
✴️ جایگاه انسان در علم مدرن به عنوان شناسنده تغییر و به عبارت دیگر تکامل پیدا میکند؛ در این نگاه انسان میفهمد که همسطح و جزئی از طبیعت نیست؛ این تغییر جایگاه، با طرح من اندیشندۀ دکارتی و چیرگی و تسلط او بر طبیعت شکل میگیرد و در نگاه فیلسوفانی مانند کانت به اوج خود میرسد؛ در سایه این جهانبینی و بر پایه اصالتدادن به فاعل شناسای انسانی، متافیزیک اساسا نفی میشود و انسان خودمختاری محقق میشود که بر طبیعت چیرگی و تسلط داشته و در کنشگری خود کاملا مختار و آزاد است.
❇️ این در حالی است که پدیده انقلاب اسلامی در ایران، چهره دیگری از انسان و مسائل مربوط به آن را پیشنهاد میکند؛ انسان انقلاب اسلامی حی متالهای است که با تسلط و چیرگی که بر طبیعت دارد، در جهت احقاق حق میکوشد. نمونههای بارزی از این انسان در دوران دفاع مقدس و مجاهدانی مانند سردار سلیمانی عینیت پیدا کرده و شهید آوینی در مجموعه روایت فتح، به خوبی این انسان جدید متمایز از انسان غربی را به تصویر کشیده است.
📖دیدهبان اندیشه شماره 45
#انقلاب_اسلامی
#دانشگاه
#قاسم_سلیمانی
🆔 @didebane_andisheh
💠 سه ضلع تضعیف جمهوریت
✏️ حبیبالله بابایی
❇️ تحقیر جمهور و تضعیف جمهوریت در ایران امروز پدیدهای چند ضلعی است:
1️⃣ ضلع اول آن مربوط به جریان اصلاحات و جریان مدعی دموکراسی و آزادی و مشارکت است. یکی از مغالطههای بسیار تلخی که در تاریخ جمهوری اسلامی شکل گرفت، پیوند موضوع «جمهوریت» با جریان «اصلاحات» و جریان روشنفکری سکولار بود، اینکه آنها داعیهدار «مردم» شدند. در حالیکه بسیاری از این جماعت (مخصوصا طیف اَشراف از اصلاحات) نه آگاهی اصیل و کافی و نه صداقت لازم را برای پشتیبانی از جمهور و جمهوریت داشتند.
2️⃣ ضلع دوم این تحقیر و تضعیف را باید در طیفی از جریانات اصولگرا جستجو کرد که جمهوریت را در تضاد با اسلامیت دید و در مورد آن اساسا فکری نکرد. نیاندیشیدن و فکر نکردن در موضوع «جمهوریت» زمینه را برای نفوذ جریان غربگرا و غربزده در عناصر بنیادین «جمهوری اسلامی» و برای تحریف عمیق تفکر امام خمینی ره فراهم ساخت.
3️⃣ ضلع سوم این تحقیر و تضعیف را باید در طیفی از خود جمهور دنبال کرد. آنجایی که جمهور چشمبسته در برابر دو طیف فوق تمکین میکند و آنجا که جمهور حضور خود را در عرصههای مشارکت و مطالبههای عمومی کمرنگ میکند، راه برای پیشرفت دو طیف فوق هموار میشود. برهمین اساس، مشارکتنکردن در صحنههای مربوط به عنصر جمهوریت، دو طیف فوق را از کردههای خود پشیمان نخواهد کرد بلکه آنها را به سرنوشت مردم مسلطتر خواهد ساخت و جامعه را به سمت یکجانبهگرایی سوق خواهد داد.
#جمهوریت
#دموکراسی
📖دیدهبان اندیشه شماره 27
🆔 @didebane_andisheh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✳️ خوانش دیگری از علم
🎞دکتر سعید زیباکلام
🆔 @didebane_andisheh
💠 دو رکن حکومت
✅ علامه مصباح یزدی مشروعیت و مقبولیت را دو رکن اصلی حکومت اسلامی میداند:
1️⃣ نخستین رکن آن است که هرگونه تصرفی که در حکومت اسلامی انجام میشود از قانون الهی نشأت گرفته و صاحب منصبان از سوی خداوند متعال مشروعیت دینی و الهی دارند و رکن دیگر که بسیار مهم است مردم هستند.
2️⃣ تا زمانی که مردم در حکومت حضور ندارند حکومت اسلامی به اهداف خود نمیرسد. ایشان برخلاف هجمههایی که نسبت به او وجود داشت و گفته میشد که آیت الله مصباح یزدی جایگاهی برای نقش مردم در حکومت اسلامی قائل نیست، باطلبودن این سخن را با طرحی که در کتاب حقوق و سیاست در قرآن کریم ارائه کرد، به اثبات رساند. آن مرحوم معتقد بود که انتخاب افراد و کارگزاران حکومتی باید بر اساس تخصص افراد باشد و این انتخاب از همان لایههای پایین مانند روستا و بخش آغاز و تا مراکز بالاتر مانند شهرها و استانها ادامه مییابد و درنهایت افراد جامعه به تناسب آن تخصصی که دارند کارگزاران حکومتی را تعیین میکنند.
#جمهوریت
#علامه_مصباح
📖دیدهبان اندیشه شماره 27
🆔 @didebane_andisheh
✳️ تفاوتهای مردمسالاری دینی با دموکراسی غربی(قسمت اول)
✴️ حوزه مبانی و پیش فرضها
1️⃣ دموکراسی ناب قابل تحقق نیست و باید به وسیله اصول و ارزش هایی تعدیل یابد اما اصول تعدیلکننده دموکراسی لیبرال، از جمله سکولاریزم، اومانیزم، فردگرایی و مانند آن، با جوهر دموکراسی تغایر داشته و حتی گاهی تناقض ایجاد می کنند. به عنوان مثال جمع میان اراده جمعی در دموکراسی و آزادی فردی ناشی از فردگرایی لیبرالیزم، همواره از معضلات دموکراسی غربی بوده است؛ اما میان دین و مردم سالاری پیوستگی ناگسستنی وجود دارد.
2️⃣ از جمله اصول دموکراسی لیبرال، انسانمحوری(اومانیسم) است. آن ها مشروعیت به معنای حق حاکمیت را منحصر در خواست و اراده انسان میدانند. در دیدگاه آنها تنها خواست انسانهاست که قانون لازم التبعیة را ایجاد می کند و تنها اراده انسان است که حق حاکمیت به اشخاص می بخشد.
اما براساس اسلام مشروعیت و حق حاکمیت تنها از آن خداست و «هیچ کس حق قانونگذاری ندارد و هیچ قانونی جز حکم خدا را نمی توان به اجرا گذاشت.
3️⃣ در دموکراسی غربی تفکیکی میان مشروعیت و مقبولیت نمی شود و این دو عینیت دارند. اما در مردم سالاری دینی، میان این ها به شکل دقیقی تفکیک شده است. مردم در این نظام ملاک مقبولیت هستند نه مشروعیت. اهمیت رأی مردم به کارایی نظام و مقبولیت آن است.
4️⃣ مقبولیت در دموکراسی غربی به معنای پذیرش اکثریت است؛ یعنی میان مقبولیت ( مشروعیت) و اراده اکثریت ملازمه وجود دارد اما شرط تحقق مردمسالاری دینی بسط ید حاکم الهی است و نیازی به پذیرش اکثریت مردم ندارد. به صرف ایجاد قدرت تشکیل حکومت، تکلیف بر عهده حاکم الهی مستقر می شود.
5️⃣ پذیرش و مشارکت مردم در دموکراسیهای غربی صرفا حقمدارانه است؛ به عبارت دیگر آنها در امر حکومت شرکت میکنند تا حقوق فردی خود از قبیل: حقوق مدنی، آزادی بیان، عدالت فردی، حق انتخابشدن و انتخابکردن برخوردار شوند اما به تکلیف و احساس مسولیت برای مشارکت در امور سیاسی کمتر توجه می شود؛ یا حداکثر به مسولیتهای سلبی مانند عدم تعرض به حقوق فردی دیگران تأکید میشود و هیچگونه توجهی به تکالیف ایجابی وجود ندارد. در منطق مردمسالاری دینی، مشارکت در امر سیاسی نه تنها حق، بلکه مسولیت ارزیابی میشود. پیامد چنین نگرشی به مشارکت سیاسی، برطرفشدن بسیاری از عواقب ناخوشایند موجود در دموکراسیهای غربی خواهد بود.
6️⃣ در مردمسالاری دینی حدود و مرز اعمال اراده اکثریت بر اساس قوانین و آموزههای دینی خطاناپذیر هستند و زیانهای ناشی از اشتباه اکثریت به آن اصول کلی خدشه وارد نمیکند ولی در دموکراسی غربی این اصول و مقررات کلی از تفکر مادی و تک ساختی فرهنگ غربی أخذ شده که هیچ گونه تضمینی بر درستی آن پجود ندارد.
7️⃣ مبانی دموکراسی غربی حق هر تصمیم را به اکثریت داده است؛ از این رو می تواند به استبداد اکثریت منجر شود در حالی که در مردمسالاری دینی تصمیمات باید مبتنی بر اصول کلیای مانند عدالت باشد.
📖دیدهبان اندیشه شماره 27
🆔 @didebane_andisheh
✳️ تفاوتهای مردمسالاری دینی با دموکراسی غربی(قسمت دوم)
✴️ حوزه اهداف و راهکارها
1️⃣ در دموکراسی غربی رویکرد حاکم بر اهداف نظام سیاسی تقلیلگرایانه میباشد به این معنا که گستره اهداف در این دیدگاه در موارد مادی و این جهانی خلاصه میشود اما در مردمسالاری دینی ضمن تأکید بر سعادت و اهداف دنیوی، هدف اصلی سعادت ٱخروی است.
2️⃣ در مردمسالاری دینی حضور و مشارکت مردم در سیاست وسیله تحقق اهداف الهی است یعنی مردم مکلف هستند با حضور در صحنه، اهداف الهی حکومت را محقق کنند. مشارکت آن ها به منظور تحقق خواست و هوا های شخصی نیست.
3️⃣ از آنجا که مشروعیت در دموکراسی غربی به صرف رای و خواست اکثریت است، حاکم یا حاکمان سیاسی به دلیل فقدان احتمالی عنصر اخلاق و معنویت و دیانت، ضمینه سوءاستفاده از آراء اکثریت را دارند و یگان ابزار کنترل آنها، ضمانتهای بیرونی است؛ اما در نظریه مردمسالاری دینی ایمان و تقوای درونی ولی مشروع، ضمینه ی بسیاری از سوءاستفادهها را بدون نیاز به نظارت بیرونی منتفی میسازد.
4️⃣ از آنجا که فضیلت و ارزشهای اخلاقی، جزئی از جوهره یا ایدئولوژی موجود در دموکراسی غربی نیست، برای نیل به هدف، کاربرد هر ابزار و وسیلهای مجاز است؛ در حالی که در مردمسالاری دینی فقط باید از ابزار مشروع بهره برد.
5️⃣ یکی از اصول دموکراسی غربی اصالت فرد است؛ از این رو در آن توجه به حقوق فردی بر حقوق اجتماعی تقدم دارد. برخلاف مردمسالاری دینی که سعی می شود حتیالمقدور میان حقوق فردی و اجتماعی جمع شود.
📖دیدهبان اندیشه شماره 27
🆔 @didebane_andisheh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✳️ دین؛ مُراد تشریعی خداوند
🎞دکتر حمید پارسانیا
🆔 @didebane_andisheh