لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
#صوت / درس #اخلاق
🔸مدرسه علمیه معصومیه(س)
🗓یک شنبه 22 مهر ۹۷
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
💠 #خلاصه #فقه_نظام_سیاسی
📅 یکشنبه 22 مهر 97
🔻جلسه 12
🔰مباحث مربوط به تعیین ولی امر در عصر غیبت
🔸مبحث چهارم: فرض وجود افراد متعدد جامعالشرایط برای تصدی ولی امر.
فرض اول (نظر مختار): در فرد واحد متعین است.
دلیل ششم:
آیات و روایات که بر وجوب وحدت جماعت مسلمین تأکید دارد و وحدت جماعت مسلمین هم بدون وحدت رهبری محقق نخواهد شد.
روایت هشتم:
روایت حذیفة الابن یمان در بخاری:
«تَلْزَمُ جَمَاعَةَ الْمُسْلِمِينَ وَإِمَامَهُمْ، قُلْتُ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُمْ جَمَاعَةٌ وَلَا إِمَامٌ؟ قَالَ: فَاعْتَزِلْ تِلْكَ الْفِرَقَ كُلَّهَا؛ وَلَوْ أَنْ تَعَضَّ بِأَصْلِ شَجَرَةٍ حَتَّى يُدْرِكَكَ الْمَوْتُ وَأَنْتَ عَلَى ذَلِكَ.» (بخاری، حدیث شماره ۷۰۸۴)
باید همیشه لازم و همراه جماعت مسلمین و امام مسلمین باشید.
روایت نهم:
«مَنْ خَرَجَ مِنَ الطَّاعَةِ وَ فَارَقَ الْجَمَاعَةَ ثُمَّ مَاتَ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً» (صحيح مسلم» كِتَاب الْإِمَارَةِ» الأَمْرِ بِلُزُومِ الْجَمَاعَةِ عَنْدَ ظُهُورِ الْفِتَنِ ...) کسی که از طاعت امام خارج شد و جماعت مسلمین را مفارقت کرد -از جماعت مسلمین جدا شد- به مرگ جاهلیت مرده است.
🔹نکته:
هویت هر جامعهای را رهبری سیاسی آن شکل میدهد؛ اگر بخواهید شخصیت کسی را بشناسید و اگر این سؤال را از او کنید که تو کیستی؟ باید در جواب بگوید: امام من فلانی است؛ هویت مرا آن رهبری شکل میدهد که امام من است و من از حرف او پیروی میکنم و امر و فرمان او را جهت فرمان خود قرار میدهم. به عبارتی هر امتی هویت، شناسنامه و شخصیت خاصی دارد؛ شخصیت هر امتی را هم امام امت یعنی آن فرمانروای امت تعیین میکند؛ زیرا شخصیت هر انسانی را اراده او تعیین میکند.
🔸نتیجه:
فرمانروایی و اطاعت از فرمانروا اتحاد شخصیتی و اتحاد هویتی به وجود میآورد. لذا میفرماید: «يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولَٰئِكَ يَقْرَءُونَ كِتَابَهُمْ وَ لَا يُظْلَمُونَ فَتِيلاً» (اسراء 71). علت اینکه «نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ» این است که در حقیقت فرمانروا و آن کسی که فرمان میدهد و من به فرمان او در زندگی عمل میکنم؛ شخصیت من را میسازد؛ به عبارتی با اطاعت و فرمانبری از او شخصیت خودم را بر طبق امرونهی او می¬سازم و اراده من تابع اراده او می¬شود: «قَلْبِی لِقَلْبِکُمْ سِلْمٌ وَ أَمْرِی لِأَمْرِکُمْ مُتَّبِعٌ» (زیارت اربعین)
🔹نکته:
در پاسخ به اینکه چرا در طول تاریخ شیعه جدا از جماعت بوده است هم باید گفت: کسی که جماعت را درست میکند امام است پس نمیتوان گفت که در تاریخ شیعه جماعت را در نظر نگرفته باشد بلکه آنکه دور از امام بوده جدای از جماعت است. جماعت با یک امام و یک مأموم شکل میگیرد؛ «يَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ ما تَوَلَّى» (النساء : 115) در حقیقت جماعت با امام شکل میگیرد.
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
💠 #خلاصه درس اصول فقه، #اجتماع_امر_و_نهی
📅 یکشنبه 22 مهر 97
🔻جلسه 12
🔰اقتضای نهی للفساد در عبادات:
🔸معنای نهی از فعل:
نهی از فعل موجب فساد فعل است؛ یعنی دلالت بر فساد آن فعل میکند.
دو معنا دارد:
1. گاهی به این معناست که کاشف از قصور ذاتی فعل است؛ یعنی این فعل دیگر نمیتواند مقرب باشد و قابلیت آن را ندارد. پس به این نحو اقتضای فساد را دارد؛ به عبارتی مشکل در مکلف نیست بلکه در خود فعل است.
2. گاهی اقتضای فساد به نهی به این شکل است که این مکلف دیگر نمیتواند این فعل را به شکل عبادت انجام دهد.
لذا وقتی میگوییم نهی مقتضی فساد است، باید مشخص شود که به کدام نحو است. اگر به نحو اول بود دیگر فرقی بین عبادت و معامله نیست؛ به دلیل اینکه چنین چیزی هم مقتضای فساد در معاملات و هم در عبادات است.
اما در آنجایی که ناشی از قصور فعل نبوده بلکه در مکلف باشد، اینچنین اقتضایی شامل معاملات نمیشود. چنین دلیلی فقط در عبادات کاربر خواهد داشت.
برهان اول براهین این مسئله که نهی مقتضی فساد است:
🔹برهان اول:
این برهان دارای دو مقدمه است.
مقدمه اول؛
نهیی که به آن تعلق میگیرد، ثبوت مفسده در فعل را کشف «انی» میکند. مراد از کشف انی هم یعنی کشف معلول از علت.
نکته:
ما اعتقاد داریم که نهی از مولا بر اساس مفاسد و مصالح است.
مقدمه دوم؛
مراد از ثبوت مفسده للفعل، ثبوت مفسدۀ بالفعل است، لذا نهی به این فعل تعلق میگیرد. ثبوت مفسده در فعل کاشف از انتفاع مصلحت است؛ حتی اگر مصلحتی هم بوده است دیگر مندک شده و مفسده غلبه پیدا کرده است لذا منشأ نهی شده است. مفسده بالفعل یعنی دیگر مصلحت فعلیه وجود ندارد و یعنی ملاک امر در آن منتفی است.
بنابراین:
به دلیل اینکه چنین است لذا اگر آن فعل ایجاد و به آن اتیان شود فعلی فاسد خواهد بود. به دلیل اینکه چنین فعلی محقق غرض مولا نیست و ملاک امر در آن منفتی است. دلیل برای انتفاع آن هم فعلیت است؛ به دلیل اینکه مفسده دارد و در نتیجه آن مفسده از سوی مولا نهی به این فعل خورده است.
🔸نکته:
عملی که مولا میخواهد نباشد یعنی دیگر مجزی نیست؛ به دلیل اینکه چنین فعلی فاقد امر است و اتیان به آن باطل است.
🔹نتیجه این نظر:
1. اگر این برهان ثابت شد بنابراین برهان اصول ذاتی فعل از تحقق امر ساقط میشود. یعنی در فعلی که نهی به آن تعلق گرفته است هیچگونه غرضی از مولا به آن تعلق نمیگیرد؛ چه معامله و چه عبادت باشد امر به آن تعلق نگرفته است پس مجزی هم نخواهد بود. پس این برهان هم در عبادات و هم در معاملات جاری میشود.
2. اگر این برهان ثابت شد، اثبات میکند که نهی به وجود واقعی مقتضی فساد است نه وجود علمی آن. یعنی اگر مکلف به این فعل علم پیدا کند دیگر نمیتواند به آن اتیان کند. به عبارتی اگر مکلف عالم به این نهی شد دیگر نمیتواند این فعل را به قصد امر اتیان کند. اما اگر نهی با وجود ذاتی خود –کاری ندارد که مکلف عالم است یا خیر- خود این امر فی ذاته این مسئله را بیان میکند. بنابراین اگر با این برهان اقتضای فساد را به وسیله نهی اثبات کنیم مجرد چنین نهیی عدم احراز امر است. وقتی شک در مطلوبیت مولا حاصل شود چگونه میشود قصد غربت کرد! نهی با وجود واقعی مانع از صحت عمل میشود و این ویژگی فقط در عبادیات است.
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
💠 #خلاصه درس اصول 2 مباحث #اطلاق_و_تقیید
📅 یکشنبه 22 مهر 97
🔻جلسه 12
🔰بحث در مورد نتیجه مقدمات حکمت (نتیجه شمولی یا نتیجه بدلی)
بحث در بدلیت و شمولیت اطلاق و پاسخ به این پرسش که با آنکه مقدمات حکمت در موارد اطلاق بدلی همان موارد حکمت در شمولی است چرا در برخی از موارد اطلاق بدلی و برخی از موارد شمولی را نتیجه میدهد؟
🔸نظریه اول مرحوم خوئی:
مقتضای حکمت تساوی حکم طبیعت یا حصص آن است و حصهای بر دیگری برتری ندارد اما اینکه در کجا بدلیت و در کجا شمولیت را میفهمیم احتیاج به قرینه خارجی دارد.
🔹نظر مختار:
کبرای آن را قبول داریم و مناقشات شهید صدر را رد کردیم.
اما بحث در قرینه مفید شمولیت و بدلیت است؛ آن قرینه چه میتواند باشد؟
🔸نظریه دوم نظریه محقق عراقی:
-البته این نظریه را مرحوم آقای صدر به ایشان نسبت داده است- آنچه نسبت میدهند این است: اصل در اطلاق برای افاده بدلیت و شمولیت نیاز به قرینه خارجی دارد. به دلیل اینکه اطلاق یعنی ذات طبیعت بدون قید، طبیعت هم فرد را میگیرد و هم افراد را؛ یعنی جامع بین فرد و افراد و جامع بین قلیل و کثیر است. لذا با تحقق بر فرد واحد خودبهخود بر فرد واحد صدق میکند. بنابراین اصل بدلیت است و شمولیت نیاز به دلیل زائد دارد.
مقدمات حکمت این را میگوید که مفاد ذات طبیعت بدون قرینه واحده چیست؟ وقتی میتواند بر بیان جامع باشد این بیان بر فرد اول صدق میکند و اگر بخواهد علاوه بر فرد زائد شود در اینجا زائد بر طبیعت میشود. لذا مقتضای مقدمات حکمت این است که اگر حکمی بر فرد زائد رفت صدق آن بر فرد اول هم میشود.
🔹ایراد بر این نظر:
فردما غیر از مسئله فرد است، ثانیاً نه شمولیت و نه بدلیت در ذات کُنه طبیعت نخوابیده و بر هر دو منطبق است.
ایراد شهید صدر بر این نظریه:
ایشان به این نظریه هم اشکال ثبوتی دارد و هم اشکال اثباتی.
🔸اشکال ثبوتی:
محقق میگوید بدلیت مؤونه زائده نمیخواهد اما در مورد شمولیت مؤونه زائده میخواهد اما شهید صدر میگوید همانطور که بدلیت زائد بر ذات طبیعت نیست، شمولیت هم زائد بر طبیعت نیست. وقتی فرد فرد میگوید افراد لحاظ میشود و لحاظ آن زائد بر طبیعت است. اگر شمول اطلاقی هم به همین معنا بود در اینجا میتوان گفت که دلالت بر شمول دلالت بر طبیعت دارد. درحالیکه در اطلاق شمولی نیاز به لحاظ افراد نیست بلکه ذات طبیعت لحاظ میشود مانند اطلاق بدلی. البته اگر در شمول اطلاقی مانند شمول عموم بود در آنجا لحاظ افراد بر ذات طبیعت مقدم میشود. از ادات لحاظ افراد را میفهمیم نه ذات الطبیعة.
🔹اشکال اثباتی:
اگر گفت اکرم عالم البلد در مقام اثبات شمول میکند و اگر گفت اکرم عالما اثبات بدلیت میکند. در اینجا هر دو در مقام اثبات، دو عالم هستند و شاهد مؤونه زائده نیستیم.
🔸نظر مختار:
به این شکل نیست؛ هم در اکرم عالم البلد و هم در اکرم عالم چیزی داریم که زائد میشود. وقتی میگوید عالم البلد این منشأ صدق است. لذا این اشکال اثباتی وارد نیست.
البته اشکال ثبوتی را هم به این شکل نمیپذیریم؛ در مقام ثبوت هم لحاظ ذات طبیعت در اطلاق بدلی با شمولی متفاوت است؛ اگر بگویید که در شمولی و بدلی در مقام ثبوت نیاز به ذات طبیعت زائد نیست، این قبول است، و در مقام لحاظ فقط همین نیاز است.
🔹نظریه سوم نظریه محقق اصفهانی:
مقتضای ذات اطلاق، شمولیت است و اگر بخواهد دلالت بر بدلیت کند نیاز به مؤونه زائده دارد. دلیل این است که ذات الطبیعة که بر روی حکم میرود، مراد یا صورت ذهنی است یا خارجی. اما مراد از طبیعت حکم که قرار میگیرد، همیشه صورت در خارج است نه در ذهن. فنای طبیعت بر افراد خارجی فنای تحت شمول است؛ وقتی طبیعت در خارج است و فنا هم به کل پس اصل در اطلاق، شمولیت است.
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
فقه نظام سیاسی جلسه12 970722.pdf
433.4K
#متن / درس خارج #فقه_نظام_سیاسی
🔸دارالشفا
🗓یک شنبه 22 مهر ۹۷
🔻جلسه دوازدهم
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
اصول1 جلسه12 970722.pdf
214.1K
#متن / درس خارج #اجتماع_امر_و_نهی
🔸فیضیه
🗓یک شنبه 22 مهر ۹۷
🔻جلسه دوازدهم
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
اصول2 جلسه11 970717.docx
28.9K
#متن / درس خارج #اطلاق_و_تقیید
🔸دفتر معظم له
🗓یک شنبه 22 مهر ۹۷
🔻جلسه دوازدهم
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
#صوت / درس خارج #فقه_نظام_سیاسی
🔸دارالشفا
🗓دو شنبه 23 مهر ۹۷
🔻جلسه سیزدهم
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
#صوت / درس خارج #اجتماع_امر_و_نهی
🔸فیضیه
🗓دو شنبه 23 مهر ۹۷
🔻جلسه سیزدهم
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
#صوت / درس خارج #اطلاق_و_تقیید
🔸دفتر معظم له
🗓دو شنبه 23 مهر ۹۷
🔻جلسه سیزدهم
💠کانال دروس خارج آیت الله اراکی
@dorus_araki