. 📜 - شب آرزوها، بدعت یا سنت؟ #لیلة_الرغائب (شب بخشش بسیار که به اشتباه به‌شب آرزوها ترجمه شده است) به‌نخستین شب جمعهٔ ماه رجب گفته می‌شود. درباره صحت و سقم روایتی که در آن برای این شب، اعمال و فضائلی بیان شده، اختلاف است. برخی آن را جعلی و عمل به‌آن را بدعت می‌دانند؛ و برخی دیگر اگر چه معترف به‌ضعف این روایت هستند، اما عمل به‌آن را رجاءً و از باب #اخبار_من_بلغ و قاعده #تسامح_در_ادله_سنن، بدون اشکال دانسته‌اند. برخی از محققین این شب را جز بدعتی که از میان اهل سنت برخاسته و در میان شیعه گسترش یافته است، نمی‌‌دانند. اندکی تامل در منابع و نگاه منتقدانه به آن‌ها، این نظریه را تقویت می‌کند. در منابعی که به‌دست ما رسیده است، گویا اقبال سید بن طاووس (م ۶۶۴) نخستین منبعی می‌باشد که حدیث فضیلت این شب را نقل فرموده است. ایشان برای این نقل، سندی ذکر نکرده و تنها به تعبیر «کتب العبادات» اکتفا کرده است و نقل خود را از «کتاب‌های بعضی از اصحاب» می‌آورد. (اقبال، ج۳، ص۱۸۵) به باور برخی این‌که سید بن طاووس نام منبع خود را ذکر نکرده، نشان‌دهنده عدم اعتماد او به آن منبع است و فقط برای این‌که ثوابی از دست نرود، این حدیث را نقل کرده است! همین حدیث را بعدتر در اجازه مفصل علامه به بنی‌زهره می‌بینیم (بحار الانوار، ج ۹۵، ص ۳۹۵) که احتمال اتحاد منبع اصلی روایت در چنین مواردی که متنی چنین طولانی تا این اندازه مشابه است، بسیار زیاد است. از سوی دیگر، اهتمام به این شب میان عوام اهل سنت، رواج بسیاری داشته و در مقابل، علمای ایشان به‌شدت با این مراسم مخالفت کرده و روایتش را جعلی دانسته‌‌اند. (به‌عنوان نمونه: الموضوعات ابن الجوزی، ج۲، ص۱۲۴) به‌باور آن‌ها این حدیث ساخته و پرداخته کسانی است که از این راه در پی کسب شهرت و وجهه در میان عوام بوده‌اند. (همان، ج ۲، ص ۱۲۹) تمام مشکل از جایی شروع می‌شود که سند علامه به همان سند اهل سنت می‌رسد و تمام نقدهای اهل سنت بر سندی که اساساً متعلق به خود آن‌ها است، در مورد این سند نیز صادق است! این یعنی حدیثی که از خود اهل سنت بر آمده و توسط ایشان جعلی دانسته شده، ناگهان ـ به‌خاطر منبعی مانند اقبال که در این قبیل موارد بسیار متسامح است ـ وارد فضای شیعه شده و بدعتی که به‌دست برخی جاعلان اهل سنت، جعل و با تلاش عالمان حدیثشان از عوام اهل سنت برداشته شده، میان شیعه رواج پیدا کرده است. در ادامه، چند مقاله که در این زمینه به‌نگارش درآمده است، معرفی و عرضه می‌شود: 1️⃣ - مقاله «حدیث لیلة الرغائب در ترازوی نقد شیعه و سنی» 2️⃣ - مقاله «بررسی اعتبار روایت لیلة الرغائب و تحقیق در معنای رغائب» 3️⃣ - مقاله «صلاة لیلة الرغائب سنّة أم بدعة» 4️⃣ - رساله «الرأي الصائب في حكم صلاة الرغائب» 📝 - برای مطالعه هر مقاله فقط کافی است که بر روی نام آن بزنید/کلیک کنید #علوم_حدیث #نقد_الحدیث 🌐 - کانال دروس حوزه eitaa.com/dorusehowzeh .