#تاریخ_نگار
📕در میان کارهای پژوهشی درباره کودتای نقاب، دو عنوان قابل اعتنا به چشم میخورد؛ کتاب نخست «قدر مطلق یک توطئه» کاری از شاداب عسگری و اسماعیل قمریان معمره که عنوان فرعی «#کودتای_نقاب_به_روایت_اسناد» روی جلد آن دیده میشود. این کتاب اسناد و شواهد مرتبط با این ماجرا و نیز صحبتها و اعترافات شماری از دستگیرشدگان را مرور میکند و میکوشد که نقش هرکدام از طراحان و مجریان اصلی عملیات را تعیین کند.
📙کتاب دوم «#دست_خدا_بر_نقاب» نام دارد و مانند کتاب قبلی، به مجموعهای از مستندات مربوط به کودتا متکی است. این کتاب کاری از مجید نجفپور است و او میکوشد ضمن بررسی این مستندان و تحلیل همه روایتهای موجود، ساختار و گستردگی شبکه کودتا را معلوم سازد و بر علل و انگیزههای دستاندرکاران عملیات تأمل کند.
💢 نقشه کلی این بود که چند ناآرامی، بهویژه در مناطق عشایری به راه بیندازند و گوشه و کنار کشور را به آشوب بکشانند و سپس شب هجدهم تیر ماه (سال ۱۳۵۹) پایگاه هوایی شهید محمد #نوژه در همدان را اشغال کنند. «بعد خلبانها مهار جنگندههای بمبافکن اف۴ و اف۵ موجود در نوژه را به دست میگرفتند و سحرگاه به مجموعهای از اهداف حمله میکردند.
💥از جملهشان خانه امام خمینی در تهران، مدرسه فیضیه در قم و مقر اصلی دادگاه انقلاب تا اصلیترین نمادهای نظام اسلامی نابود شوند و حامیان حکومت روحیه ببازند و دفتر نخستوزیر، واحد اطلاعات سپاه پاسداران، دو پایگاه دیگر سپاه پاسداران در تهران، چند پایگاه کمیتهها در تهران، و باندهای فرودگاههای نیروی هوایی در تهران و چند شهر دیگر.
🌀 حتی برنامهریزی کرده بودند که بعد از بمباران تهران، عدهای را به حمایت از خودشان به خیابانها بیاورند و سپس مراکز رادیو و تلویزیون را بگیرند و بیانیههای برقراری حکومت نظامی را اعلام کنند. اما بخشی از نقشه کودتا لو رفت و بخش دیگری از آن درست اجرا نشد.
🔸شماری از کسانی که در ماجرا دست داشتند دستگیر شدند و دربازجوییها به نام همکارانی که میشناختند اعتراف کردند. البته بسیاری دیگر از عاملان کودتا گریختند و شماری از آنان هرگز حتی شناسایی هم نشدند.
🔺هیچکدام از رهبران غیرنظامی نقاب دستگیر نشدند. بعضی از خلبانها و چتربازها و تعدادی از کسانی که در اهواز در نقشه دخیل بودند، جان به در بردند. ساختار سلولی تفکیکشده نقاب، هویت بسیاری از نقشآفرینان ماجرا را حفظ کرد و به دیگرانی امکان داد پیش از اینکه بتوانند دستگیرشان کنند، بروند به خفا.
♒️ به نظر گازیوروسکی، بیشتر از همه رژیم بعث عراق از این ماجرا سود برد و نکته اینجاست که حتی اگر کودتا به موفقیت منتهی میشد، باز در نقشه عراق برای حمله به ایران تفاوتی ایجاد نمیکرد. چه آنکه «هر جور بیثباتی و هرج و مرجی که ماجرای نوژه در پی میآورد احتمال حمله عراق را بیشتر میکرد. چه طرح نوژه نهایتاً شکست میخورد و چه پیروز میشد.
#دوستان_کتاب
📚@dostaneketab