#نکات_فقهی 💠 تفاوت دو اصطلاح ذمه و عهده 🔻 دو اصطلاح ذمه و عهده، هر چند گاهی به جای یکدیگر به کار می‌روند، اما ماهیّتی متفاوت دارند: 🔹 عهده، ظرف تصوری و اعتباری است برای #تکالیف و اعمالی که انجامشان بر انسان لازم است. 🔸 ذمه، ظرف اعتباری است برای #اموالی که به نفع غیر و علیه انسان ثابت است. ✅ رابطه بین ذمه و عهده عموم و خصوص من وجه است؛ یعنی یک ماده اجتماع و دو ماده افتراق دارند: 🔹 ماده اجتماع: مکلفی که مال غیر را تلف کرده، ذمه و عهده‌اش مشغول است، ذمه‌اش مشغول به مال است، مثلا صد هزار تومان از مال زید را تلف کرده، زید مالک صد هزار تومان در ذمه این مکف است. عهده‌اش هم مشغول است یعنی بر این مکلف واجب است اعطاء مال به غیر. گویا یک حکم وضعی و یک حکم تکلیفی است. 🔸 ماده افتراق اول: گاهی #عهده هست ولی ذمه نیست، تکلیف هست، حکم وضعی نیست. مانند نفقه اقارب واجب النفقه بر انسان غیر از همسر، یعنی پدر، مادر و اولاد انسان، که این‌ها می‌شوند واجب النفقه انسان، اینجا عهده انسان مشغول به نفقه است، یعنی پرداخت نفقه این‌ها واجب است اما ذمه‌اش مشغول نیست لذا اگر این کار را ترک کرد از اموالش نمی‌گیرند و اقارب در ذمه او طلبکار نیستند، یا اگر از دنیا رفت اقارب از ترکه او چیزی را مالک نیستند. اینجا عهده هست ولی اشتغال ذمه نیست. 🔸 ماده افتراق دوم: گاهی #ذمه هست بدون عهده، طفلی که مال غیر را تلف کرده، ذمه‌اش مشغول است به مال غیر، اگر از دنیا رفت از ترکه‌اش بر می‌دارند ولی خود طفل وجوب دفع ندارد چون تکلیف ندارد. ذمه خاصیتش این است با موت انسان از بین نمی‌رود یک ظرف اعتباری است که حتی پس از موت باقی است لذا فردی که از دنیا رفته وجوب پرداخت دیون ندارد چون عهده ندارد اما دیون بر ذمه میت ثابت است و زمانی فراغ ذمه حاصل می‌شود که حق طلبکارها از ما ترک میت پرداخت شود. 📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر «فقه رمزارزها) استاد آیت الله جواد #مروی (حفظه الله) ─┅═ঊঈA-A คlเгєzคঊঈ═┅─ @Dr_abedisarasia