نشست تخصصی شش ساعته ارائه و نقد "شیفت" با حضور آقای دکتر ایزدخواه دو جلسه تخصصی با آقای دکتر روح‌الله ایزدخواه، متخصص مدیریت فناوری و نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، در روزهای سه‌شنبه ۲۳ اسفند و جمعه ۲۶ اسفند ۱۴۰۱ برگزار شد. برخی صحبت‌های ایشان: - "شیفت" ایده‌ای مبتکرانه و جدید است که بایستی بر رفع برخی چالش‌های مهم ما متمرکز شود. موضوع تعارض منافع بین ایران و برخی کشورهای همسایه که به دنبال توسعه‌ی زنجیره‌های ارزش در تعامل با آن‌ها هستیم، بایستی در "شیفت" چاره جویی شود و مکانیزم‌های مناسب طراحی گردد. مثلا، پاکستان به عنوان واردکننده‌ی انبوه خرما از ایران، جهت صادرات مجدد آن به دنیا است. سیاست‌گذاری تعرفه‌ای پاکستان (تعرفه‌ی صفر واردات فله‌ای خرما به پاکستان)، در سایه‌ی عدم ابتکار عمل ایران، عملا تداوم خام‌فروشی کشور در این فرصت مهم اقتصادی را در پی داشته‌است. - سوریه، کشوری صنعتی است و در برخی صنایع هم‌چون نساجی، زیرساخت‌های قابل توجهی داشته‌ و دارد که البته برخی از آن‌ها در جنگ آسیب دیده‌است. سوریه طالب محصولات نهایی نیست، بلکه به دنبال مواد اولیه و نیز خط تولید در برخی صنایع است. - شیفت بایستی راهکار مناسب جهت حل تعارض منافع با کشورهای ذی‌نفع در این کلان‌راهبرد را در تقاطع دادن چند زنجیره‌ی ارزش با یکدیگر و مشروط سازی آن‌ها با هم دنبال کند. مثلا مشروط‌سازی و تقاطع برد-برد زنجیره‌هایی همچون مواد اولیه و برخی بازارهای مصرف سوریه، با برخی مواد اولیه و محصولات نهایی ایران هم‌چون فولاد و پلیمر و صنایع دانش‌بنیان. - فرصت‌های همکاری زیادی بین ایران و افغانستان وجود دارد. افغانستان تمایل ندارد صرفا واردکننده‌ی مواد خام به ایران باشد، بلکه به دنبال سازوکاری است که بتواند پتانسیل‌های فرآوری خود را نیز فعال کند. نمونه‌ای از این پتانسیل‌ها، در موضوع استخراج و فرآوری انواع سنگ‌های قیمتی وجود دارد که فرصت فرآوری در افغانستان و صادرات به ایران و صادرات مجدد به بازارهای جهانی، در کنار تقاطع با سایر زنجیره‌های ارزش، نقطه‌ی تعادل پایدار و مورد رضایت طرفين را حاصل می‌کند. همچنین در کشاورزی، دام، سنگ معدنی و... ظرفیت‌های همکاری فراوانی وجود دارد. - چالش مهم دیگری که "شیفت" با آن روبروست، چالش همکاری دستگاه‌های مختلف دولتی است که گاه منافع‌شان متضاد با یکدیگر است. بعنوان مثال، صنایع فولاد کشور، در عین این‌که پراکنش نامناسبی دارند، به شدت نیازمند توسعه‌ی ریلی هستند و حتی آمادگی برای توسعه شبکه را نیز اعلام کردند که توسط وزارت صمت دنبال شد؛ با این‌حال، وزارت راه در زمینه تعیین اولویت این توسعه‌ها نظرات متفاوتی داشت که مانع هم‌افزایی و پیشبرد امر گردید. اتخاذ فرآیندهای هم‌افزا برای همراه نمودن همه‌ی دستگاه‌های اجرایی، باید در طراحی شیفت لحاظ شود. - یافتن هم‌بست‌های ۷ گانه‌ی شیفت، نیاز به اشراف فراوان شرایط کشور، زنجیره‌های موجود و دیتا دارد. - علاوه بر بازیگران دولت و متولیان زنجیره‌های آزاد، لازم است توسعه‌گران نیز در ساختار شیفت قرار گیرند. دولت نباید خود، توسعه‌گر باشد. پیگیری توسعه‌ی زنجیره‌های ارزش، حرکت در کل زنجیره (نه تمرکز بر بخشی از آن) و اشراف اطلاعاتی بازیگران بالفعل و بالقوه، و هم‌رسانی بجای تصدی‌گری، از وظایف توسعه‌گران زنجیره‌هاست. جذابیت توسعه‌گری، در مفهوم نوآوری و دانش‌بنیان بودن آن مستتر است و در اکوسیستم نوآوری می‌تواند از ارزش افزوده‌ی وسیع برخوردار شود. انتفاع توسعه‌گر در بزرگ‌تر شدن کیک است، نه در رقابت با حلقات زنجیره. توسعه‌گری امری نرم‌افزاری است و نه سخت‌افزاری؛ این مهم در سطح میانی اقتصادی(Meso) است که در ایران مغفول مانده و فاقد متولی است و طراحی شیفت باید شامل آن شود. نهاد دانشگاه به دلیل ویژگی‌های قابل توجه و ارزشمند، در شکوفایی توسعه‌گری در ایران بسیار موثر خواهد بود. دانشگاه‌ها و پارک‌های نوآوری، نقش اصلی را به عنوان توسعه‌گران انواع زنجیره‌های ارزش ملی و منطقه‌ای، می‌توانند ایفا کنند. #تضاد_منافع #اکوسیستم_نوآوری #توسعه‌گری #شیفت کانال شبکه یکپارچه فرآوری و ترابری (شیفت) در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404