‌ 🖋️«نظارت اساسی؛ نگاهی به قدمت نظارت مجلس بر وزراء» 🔸تشکیل مجلس شورای ملی پس از امضای فرمان #مشروطه توسط مظفرالدین شاه (1285 ه.ش)، عملاً امکان نظارت نمایندگان ملت بر اعمال دولت را فراهم کرد. 🔸اصل 42 قانون اساسی مشروطه، تکلیف وزرا را به #پاسخگویی در برابر مجلس شورای ملی شناسایی کرده است. بر این اساس، وزرا علاوه بر اینکه در قبال عملکرد وزارتخانه خود در مقابل مجلس مسئولند، در صورت تخلف از قانون نیز با ضمانت‌اجرای عزل یا ارسال پرونده به دادگاه مواجه می‌شدند. 🔸نظامنامه‌ داخلی مجلس نیز در فصل دوازدهم با عنوان «توضیح خواستن از ادارات»، به نظارت مجلس بر عملکرد وزرا می‌پرداخت. 🔸نظارت مجلس شورای ملی در این مرحله اطلاعی بود که به معنی عدم صلاحیت مجلس در نظارت استصوابی نیست. 🔸عدم وجود رسانه‌های معتبر غیر مغرض، اختلاف با عثمانی، کندبودن روند انتشار اخبار جهانی، وجود فضای سیاسی ملتهب داخلی ناشی از انقلاب مشروطه، دخالت‌های دول خارجی و بسیاری عوامل دیگر باعث می‌شد اطلاع از وضعیت سیاسی جهان از طریق گزارش‌دهی منظم #وزیر_امور_خارجه به نمایندگان ملت حائز اهمیت باشد. 🔸 انفعال وزارت خارجه وقت در برآوردن انتظار نمایندگان و تخطی از گزارش دهی منظم به مجلس، با واکنش آنها روبه‌رو شد. به نحوی که در هفتم دی ماه 1285، نمایندگان مجلس #شکایتی را از وزارت امور خارجه به دلیل #عدم_اطلاع‌_رسانی رویدادهای جهان به مجلس، مطرح کردند. 🔸در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت وزرا در برابر مجلس شورای اسلامی در اصل 137 تبیین شده است. این نظارت، به طرق مختلفی همچون #تذکر، #سؤال (اصل 88)، #استیضاح (اصل 89)، #حق_تحقیق_و_تفحص (اصل 76) و نظایر اینها صورت می‌گیرد. 🔸این #نظارت_استصوابی در کنار #نظارت_اطلاعی مجلس با عضویت نمایندگان درشوراها و کمیسیون‌ها تکمیل می‌شود نحوه سوال از وزیر، استیضاح، رای اعتماد، تذکر، سوال و نظایر اینها به عنوان ابعاد نظارت مجلس، به طور تفصیل در آئین‌نامه داخلی مجلس تشریح شده است. 🔸شایان ذکر است که نظارت نمایندگان مجلس بر وزرا، هم‌عرض نظارت رئیس‌جمهور بر آنان و موازی آن است. 🔸عبرت‌آموزی از وقایع تاریخی انقلاب مشروطه در خصوص تعامل حداکثری و نظارت مجلس بر وزرا، علاوه بر تحقق مردم‌سالاری دینی می‌تواند ضمن عدم خروج قطار دولت از ریل، بر افزایش سرعت حرکت قطار تا نیل به مقصد نهایی مؤثر باشد. ➡️http://twitter.com/Asaas_discourse ➡️http://Instagram.com/asaas_discourse ➡️http://Telegram.me/Asaas_discourse ➡️http://Eitaa.com/Asaas_discourse