🍏زئوليت (کلينوپتيلوليت) #زئوليت يا «سنگ جوشان» براي اولين بار در سال 1756 در سوئد کشف شد زيرا وقتي دماي آن به 200 درجه مي‌رسيد به جوش مي‌آمد. ابتدا فکر ميکردند زئوليت نوعي سنگ آتشفشاني است ولي بعدها متوجه شدند حدود 50 نوع طبيعي و باساختارهاي متفاوت ومنحصر بفرد آن در نقاط مختلف کره زمين وجود دارد دو دسته اصلي از خاکهاي رسي شامل بنتونيت و #زئوليت در دامپروري بکار ميروند. اين مواد داراي خاصيت تبادل يوني و ظرفيت جذب و دفع آب هستند و لذا براي کاهش رطوبت سالن، کاهش گازهاي مضر سالن و حذف سموم قارچي (به ويژه آفلاتوکسين) مواد غذايي از روده حيوان و امثال آن بکار ميروند. سطح مصرف هر يک ازآنها متفاوت و نحوه عمل آنها نيز بسته به ترکيب سموم قارچي و نوع باندهاي در دسترس آنها و شايستگي آنها براي باندشدن با خاک هاي رسي متفاوت است و همواره نتايج يکساني در بر ندارد. #زئوليت داراي بار منفي است و به عنوان تله براي کاتيونهاي مثبت سديم، پتاسيم و کلسيم و گروه‌هاي با بار مثبت مثل آب و آمونياک عمل ميکند. کربنات‌ها و نيترات‌ها نيز به ساختار منفي زئوليت‌ها جذب ميشوند بنابراين کاتيون‌هاي قليايي و قليايي خاکي به يکسان جذب آن ميشوند. کاتيونهاي جذب شده متحرک هستند زيرا با اتصال ضعيفي به زئوليت باند ميگردند. ميتوان با استفاده از روشهاي تبادل يوني به راحتي و به اختيار آنها را جايگزين کرد. به همين دليل زئوليت‌ها اساساّ تبادل‌کننده‌هاي يوني مناسبي تلقي مي‌شوند. زئوليت نيز همچون بنتونيت داراي خاصيت جذب آفلاتوکسين و کاهش غلظت آن در کبد است. کلينوپتيلوليت در سطح 5 درصد جيره مرغ تخمگذار موجب افزايش توليد تخم، ‌پايداري و استحکام پوسته و افزايش کارايي تبديل غذايي شد ولي بر زمان شروع تخمگذاري و وزن تخم اثري نداشت. زئوليت در جيره‌هاي حاوي کلسترول بالا موجب کاهش کلسترول خون شد. زئوليت خاصيت جذب آمونياک نيز دارد و مي‌توان از آن در جيره غذايي استفاده کرد ويا مستقيماً بر روي بستر دامها پاشید تا تراکم اين گاز را در سالن کاهش دهد.