eitaa logo
دکتر موسی نجفی
4.4هزار دنبال‌کننده
825 عکس
325 ویدیو
12 فایل
کانال اطلاع رسانی اندیشه ها و آثار دکتر موسی نجفی, استاد, مولف و محقق عرصه های علوم سیاسی, تاریخ معاصر, هویت و تمدن ارتباط با مدیر کانال: @Tarikh_Tafakor
مشاهده در ایتا
دانلود
هدایت شده از دکتر موسی نجفی
🔰آغازی دوباره ( سخنی با مخاطبین و دوستان عزیز) ✅ضمن عرض تبریک ایام و اعیاد شعبان و نوروز و آغاز سال جدید با ذکر چند نکته امسال را پایان و سال نو را شروع می کنیم : 🔴اول- از اینکه در این یکسال با ما همراه بودید صمیمانه تشکر می کنم و باز از اینکه با صبر و حوصله و تامل به مطالب این کانال توجه نمودید از شما قدردانی می نمایم ۰ 🔵دوم : همانطور که از محتوای این کانال معلوم است مطالب ارائه شده ، بیشتر تخصصی بوده ولی تا حد ممکن سعی گردیده تا مطالب قابل استفاده برای عموم بوده و البته این کار هم با نوعی فرهنگ سازی همراه باشد ۰ ♦️سوم : با توجه به اینکه تقریبا در بیشتر روزهای هفته یک مطلب یا پست در کانال گذاشته می شد لذا به طور طبیعی در مواردی ، نکات ادبی و علائم ویرایشی دقیقا رعایت نمی گردید ؛ این نکته هم قابل ذکر است که پاره ای اوقات پرسش دوستان نیز خالی از اغلاط نبود۰ البته سعی ما در این مواقع بر این بود که سوالات را بدون تغییر و حتی با نحوه بیان خود پرسشگر انعکاس داده و کمترین دخالتی در متن پرسش روا نداریم ( به غیر از موارد ویژه) ۰ 🔷چهارم : این کانال به اصطلاح بین رشته ای بوده و به طور عمده در زمینه چهار حوزه فکری مطلب ارائه می نمود : تاریخ سیاسی - اندیشه اجتماعی و سیاسی - تمدن شناسی - انقلاب اسلامی البته در مورد ورود به مسائل سیاسی روز نیز بیشتر این محورها رعایت می گردید؛ دوستان و مخاطبین کانال هم بیشتر در این حوزه ها به پرسش و اظهار نظر می پرداختند ۰ از ذکر مطالب متفرقه غیر مرتبط تا حد امکان خوداری می شد ۰ علت اصلی پاسخ ندادن به برخی پرسش ها در مطلب مذکور نهفته است۰ 🔶پنجم : این کانال بیشتر به دنبال انگیزه تفکر و طرح عمیق تر مباحث بوده و مخاطبین نیز غالبا با این موضوع و روش ارتباط درست و صحیح برقرار نموده اند ولی متاسفانه طی یکسال اخیر گاهی پرسش هایی مطرح می شد که بیشتر متوقع بودند ، به جای ایشان بنده فکر نمایم و یا کتاب چند صد صفحه ای نخوانده آن مخاطب عزیز را خلاصه شده و فهرست وار برایشان تشریح نمایم؛ لذا موارد مذکور معمولا بدون پاسخ مانده و انعکاس نمی یافت ( مگر در موارد خاص) مخاطبین عزیز این بی اعتنایی را هم بر بنده حقیر ببخشایند۰ 🔵ششم : گاهی پرسش دوستان عزیز معطوف به اظهار نظر صریح و شفاف در مورد برخی مسائل سیاسی روز می شد و زاویه نگرش و درخواست پاسخ هم نه با اصول فکری و محورهای گفته شده علمی، بلکه به صورت موضع گیری و حتی جناح بندیهای رایج تقاضا می گردید ، در این موارد اصرار بر ادامه اصول گفته شده قبلی داشته و تا جایی که مقدور بود از وزانت فکری و نگاه تحقیقی در موضوعات صیانت می گردید۰ 🔴هفتم : ارائه مطالب این کانال به صورت ترکیبی ارائه شده ، یعنی به مناسبت و یا اقتضای هر مطلبی به قالبی خاص توجه می شد ، در این زمینه سعی بر این بود تا از قوالب مختلف ( نوشته ، صوت ، تصویر ، فیلم ، عکس نوشته) با نوعی تنوع مطلب تهیه شود، البته ارائه مطلب در برخی از این صور و اشکال، تخصصی تر بوده ولی سعی می شد به مرور زمان اشکالات قبلی تا حد مقدور مرتفع و شکل ارائه پخته تر گردد ۰ انشاالله در سال جدید نیز سعی می شود از نظم و ترکیب و شیوه های جذاب تر و مناسبی تر استفاده شود ۰ در این زمینه نقد و پیشنهاد و راهنمایی تک تک اعضاء را در نوع ارائه بهتر مطالب صمیمانه خواستارم ۰ 🔵 هشتم :با توجه به ایام تعطیلات نوروزی و سایر اقتضائات این روزها ،مناسب تر دیده شد که تا آخر تعطیلات یعنی اواسط فروردین مطلب جدیدی در کانال نگذاشته و انشاالله بعد از آن اگر توفیق باشد بعد از تعطیلات دوباره در خدمت دوستان خواهم بود ۰ 🔷نهم : از اعضای محترم و همراهان تقاضامندم چنانچه نکته و یا رهنمودی برای پر بارتر شدن هر چه بیشتر کانال دارند ، لطفا دریغ ننموده و بخصوص در این ایام پیشنهادات خود را نوشته و ارسال نمایند۰ ✅دهم : در خاتمه به اعضای کانال توصیه می کنم ( بخصوص کسانی که طی ماههای اخیر به جمع ما پیوستند) در این مدت تعطیلی، اگر فرصت دارند، مطالب کانال را یکبار دیگر با تانی و تفکر بیشتر مرور نمایند ؛ چرا که برخی مطالب در صورتی که به طور کلی و جامع و با هم نگریسته شوند ، بهتر و عمیق تر و با معنای جدیدتر به نظر می آیند و البته این مطالعه و رجوع ثانویه بعد از آن نگاه کلی ، به تک تک موضوعات و موارد جزئی تر، عمق و محتوای بیشتری می دهد ۰ 🔴به امید دیدار و توفیق گفتگوی مجدد 🔵در پناه حق ، موفق باشید۰ ۰http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
‌📚چی کتاب جدید منتشر شد. 🌐 دور «تاریخ معاصر ایران» در یک دقیقه 🔹️این کتاب به وقایع و رویدادهای پنج قرن اخیر ایران از صفویه تا انقلاب اسلامی می‌پردازه. 🔸️مرور اجمالی وقایع و اتفاقات در قالب جدول، بیان حکایت‌های نغز تاریخی در خلال مباحث از جمله مواردیه که به جذابیت کتاب افزوده. 🔹️از نویسندگان این اثر، کتاب تحقیقی‌تر و جامع‌تری به نام «تاریخ تحولات سیاسی ایران» به چاپ رسیده که در حقیقت این کتاب ساده شده و خلاصه شده همان کتاب است. ⁉️شما دربارۀ تاریخ معاصر ایران چه کتابایی خوندید؟ برای پست اینستاگرام کامنت کنید. ➡️ https://instagram.com/cheeketab?utm_medium=copy_link 📖 متفاوت‌ترین رسانه‌ی کتاب را اینجا دنبال کنید 📗 @Cheeketab 📕 @Cheeketab http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi https://rubika.ir/drmousanaafi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔰دکتر موسی نجفی: 🔴چطور و چگونه مطالعه و تفکر در روایت های تاریخی برای ما بصیرت ایجاد می کند ؟ 🔵تعمق در برخی نقل ها و شنیده ها و مطالب دوره جوانی در دهه های بعدی زندگی ممکن است معنای تازه و عمیق و رهگشایی در زندگی انسان ایجاد نماید۰ http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi https://rubika.ir/drmousanaafi
🔰پرسش یکی از مخاطبین محترم : ✅سلام علیکم جناب اقای نجفی یک سوالی خیلی ذهن منو درگیر کرده ، امیدوارم به این سوالم جواب بدهید ، بنده پایان نامه ام در حوزه دولت اسلامی بود با موسسه ها مختلفی مثل موسسه امام خمینی، باقرالعلوم،فرهنگستان و اساتید علوم سیاسی مصاحبه داشتم اکثر انها روی یک مسئله اتفاق نظر داشتند، که دلیل اینکه ما به دولت اسلامی نمی رسیم این است که "ساختار های نظام در حوزه دولت اشکال دارد و قانون اساسی در حوزه دولت باید باز نگری شود" و راهکار خود را داشتند بنده خودم هم اخر پایان نامه باتوحه به مقالاتی که خواندم مصاحبه هایی که گرفتم به این نتیجه رسیدم ، رهبری در سخنرانی که عید داشتند گفتند: اینکه گفته می شود دشمن وقتی می گوید ساختارهای نظام مشکل دارد و قانون اساسی مشکل دارد می خواهد نظام اسلامی را ب زند و متاسفانه یک عده در داخل هم این حرف را تکرار می کنند ، بنده الان دچار تناقص عمیقی شدم منظور از اینکه رهبری گفتند ساختار های نظام و قانون اساسی مشکلی ندارد به چه معنی دارد ؟ 🔴جواب : 🔵نجفی : ✅با سلام و تشکر از پرسش مطروحه که ممکن است دغدغه بسیاری از دلسوزان کشور باشد ۰ اینکه قانون اساسی ممکن است با گذشت زمان نقایص خاص خودش را نشان دهد امری طبیعی است چرا که با پیش آمدن برخی مسائل جدید و همچنین تغییر و یا جا به جایی برخی اولویت ها در هر دهه از انقلاب ، برای حل مشکل به قانون اساسی مراجعه می گردد ؛ کما اینکه در زمان حیات امام خمینی نیز برخی تغییرات متناسب با شرایط کشور در فصول قانون اساسی داده شد ؛ اما دقت کنید قانون اساسی علیرغم هر گونه کاستی و یا تغییری ، فصل الخطاب و دستورالعمل نظری و اجرایی و مدیریتی کشور می باشد و کامل نبودن برخی بندهای آن دلیلی بر اجرا نکردن کلیت آن نمی شود ؛ مانند بانکداری اسلامی ، غالب متخصصین اسلامی نسبت به نقاط ضعف در بانکداری و تغییر و اصلاح برخی قوانین موجود اتفاق نظر دارند اما این نکات دلیلی بر تعطیلی بانک ها نمی باشد چرا که در صورت هر گونه اخلالی در نظام بانکداری کشور نوعی هرج و مرج و فساد اداری و مالی بر کشور حاکم می گردد۰ از طرف دیگر آنچه توسط،طیف برانداز در مورد قانون اساسی گفته می شود نه به قصد اصلاح نظام بلکه در جهت بحران زایی و ایجاد بی ثباتی در کشور و خارج نمودن قانون اساسی از حالت فصل الخطابی می باشد ۰ با این تمهیدات صورت مسئله در حالت دوم علیرغم اشتراک موضوع با حالت اول کاملا متفاوت بوده و دفاع از کلیت قانون اساسی در مقابل طیفی است که قصدشان بی ثباتی و ایجاد بحران و نا امنی است ؛ لذا اصلاح برخی جزئیات و فصول قانون اساسی غیر از بر هم زدن ساختارها و نقاط قوت آن می باشد ۰ نکته آخر اینکه توجه داشته باشید اکثر کشورها با تغییر در قانون اساسی کشورشان مخالفند چرا که این امر اغلب مستلزم ایجاد بحرانهای اجتماعی و سیاسی فراگیر می باشد ۰ البته اگر قرار باشد چنین کاری در جایی صورت بپذیرد این موضوعی است که فعالیت های حقوقی و تخصصی پیچیده و کارشناسی شده در سطح نخبگان را طلب می نماید و بایستی در فضایی کاملا آرام ‌و بدون هیجانات کاذب انجام پذیزد۰ موفق باشید http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi https://rubika.ir/drmousanaafi
🔰پرسش یکی از مخاطبین محترم ✅سلام وقت بخیر طاعات قبول برخی با استناد به حرمت نگه داشتن مردم نسبت به ماه رمضان قبل و اهتمام جدی مردم نسبت به روزه داری در قبل از اتقلاب و مقایسه آن با بعد از انقلاب این نتیجه رو میگیرند که مردم در آن دوران متدین تر بودند، لطفا به این شبهه پاسخ بدهید. لازم به ذکر است که در این باره عکس هایی از زمان قاجار تا زمان پهلوی مبنی بر متدین تر بودن مردم در آن دوران هم موجود است. با تشکر 🔴جواب: 🔵نجفی : ✅با تشکر از طرح پرسشی که کم و بیش،در محافل و جلسات گفته می شود ؛ آنچه می توان در پاسخ عنوان نمود توجه به این نکته است که آن زمان نخوردن روزه از طرف مومنین توی چشم می آمد ، چون جامعه در سطح وسیع جامعه مومنانه نبود ولی حالا روزه خوردن برخی بیشتر به چشم می آید چون جامعه در سطح وسیع دینی تر شده است و مانند پارچه سفیدی است که کوچکترین لکه سیاه روی آن خودنمایی و انعکاس نامطلوب دارد ۰ توجه به این نکته ضروری است که در زمانی که شراب فروشی و کاباره و مراکز فساد در سطح وسیعی در جامعه علنی و رایج بود ، بخش مذهبی جامعه و یا انعکاس یک حرکت مومنانه مثل روزه دار بودن جلوه خاصی می توانست داشته باشد ؛ اما در جامعه امروز که شراب و فساد رسمی وجود ندارد و دین امکان حضور در ابعاد مختلف را می تواند داشته باشد ، اجرای یک حکم شرعی شاید به تنهایی جلوه ویژه ای نداشته باشد ۰ در حقیقت ما در این تطبیق یک مکان را در دو زمان و زمانه متفاوت ارزیابی می کنیم و برخی شاخص های ما هر چند در مواردی در این نیم قرن گذشته می تواند ثابت بوده و تفاوتی نکرده باشد ، ولی بسیاری از عوامل و وسایل امروزه به راحتی در دسترس جوانان و اقشار آسیب پذیر فرهنگی وجود دارد که در زمان گذشته اصلا فراهم نبود ۰ فضای مجازی یک نمونه از این موارد است و یا حتی خود موبایل و رشد فزاینده ارتباطات و انفجار اطلاعات جور وا جور همگی از سطح گسترده نوعی شبیخون و یا سرگشتگی فرهنگی و بحران هویتی حکایت دارد ۰ البته امکانات و ابتکارات در این طرف قضیه هم زیادتر شده است ۰ نکته دیگر اینکه اگر چه قبح عملی روزه خواری در مواقعی ریخته شده است ولی قبح نظری آن همچنان پا بر جا بوده و در اغلب موارد به عنوان یک عمل ناشایست به آن نگریسته می شود ۰ آخرین مطلبی که در این رابطه بایستی مد نظر قرار داد این است که رشد تکنیک و روند مدرنیزاسیون در ایران در چند دهه بعد از انقلاب اسلامی به هیچ وجه با قبل از انقلاب قابل مقایسه نبوده و نیست ۰ بی برنامگی در اخذ تجدد عوارض و مشکلات خاص خودش،را دارا می باشد ۰ موفق باشید۰ http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi https://rubika.ir/drmousanaafi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔰دکتر موسی نجفی: ✅ما سه نوع افکار عمومی در ایران دا یم : مذهبیون - روشنفکران - عامه مردم 🔴مسئله مهم در تحولات فرهنگی و اجتماعی و سیاسی در این شاخص مهم متمرکز است که کدام یک از دو تای اولی در سومی که کف توده مردم است اثر بخشی دارد و میزان این تاثیرات تا چه حد می باشد ؟ http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi https://rubika.ir/drmousanaafi
🔰درخواست یکی از مخاطبین محترم ✅سلام وقت بخیر. سال نو مبارک. انشاالله که سال نو سالی سرشار از عافیت و موفقیت برای شما باشد. ضمن تشکر از مطالب بسیار ارزشمند استاد نجفی، جسارتا خواستم از استاد نجفی گرامی درخواست کنم در صورت امکان و صلاحدید، استاد سلسله مطالبی رو با موضوع تاریخ معاصر(صد و پنجاه- دويست سال اخیر) با رویکرد تحلیلی در قالب صوت یا فیلم ارائه بفرمایند. البته اطلاع دارم که ایشون مطالب بسیاری پیرامون تاريخ معاصر در کانال عرضه می کنند. لکن اگر انسجام و تسلسل مطالب در قالب قسمت های متوالی لحاظ شود بسیار مفید و کاربردی و انشاالله باقیات الصالحات خواهد بود. پیروز باشید. با سپاس فراوان. 🔵جواب : 🔴نجفی : ✅با سلام و تشکر مطالب تاریخی یک روند در کلیات دارد و یک روند در جزئیات ؛ در مورد اولی طی سلسله برنامه موسوم به ( دوره سدید ) در یازده قسمت و بازده زمانی ، تاریخ سیاسی و فکری ایران معاصر را مرور نمودیم ؛ ولی تاریخ به اصطلاح نقلی بایستی و حتما به جزئیات ورود پیدا کند ؛ فلذا در این بخش می توانید یک بار دیگر و با تانی بیشتر یک مقطع تاریخی مثلا عصر مشروطه را با تمرکز مضاعف در همین کانال دوباره خوانی نموده و درباره مطالب مطروحه تفکر و گاهی ه نقد نمایید ۰ موفق باشید http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi https://rubika.ir/drmousanaafi
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔰برنامه زاویه - شبکه ۴ سیما ✅آزادی در عصر مشروطیت ایران 🔴دکتر موسی نجفی: 🔶ارتباط تاریخ مشروطه با جریان شناسی سیاسی امروز ایران 🔷بحث آزادی در تاریخ مشروطه 🔶آزادی در نهضت مشروطه 🔷آزادی در نظام مشروطه 🔶چرا در افق مباحث فکری مشروطه بصیرت امروز ما بیشتر می شود ؟ 🔷اعتدال در تحلیل و تاثیر و تاثر گذشته و امروز 🔶فاصله تاریخی منورالفکران اولیه با نهضت مشروطه 🔷چرا آثار منورالفکران تاثیر عمیقی بر روند مشروطه نداشت ؟ http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi https://rubika.ir/drmousanaafi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔰دکتر موسی نجفی : ✅جنبه ولایی و حب به اهل بیت عصمت علیهم السلام در امیرکبیر بسیار زیاد بوده است و شاید برای همین هم شهادت وی هیچگاه از حافظه تاریخی و بین نسلی ملت ایران محو نگردید و مردم با بازگو کردن داستان زندگی این اسطوره ، نفرت خود را از حضور نامشروع اجنبی اعلام می نمودند ۰ http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi https://rubika.ir/drmousanaafi
🔰پرسش یکی از مخاطبین محترم ✅سلام آقای دکتر وقت شما بخیر و خداقوت لطفا تفاوتها و شباهت‌های ناسیونالیسم که در عصر مدرنيته پا گرفت را با ملت خواهی و میهن دوستی در دوران ایران باستان و جریان شعوبیه گری پس از اسلام بیان فرمایید.؟ 🔵جواب : 🔴نجفی : ✅با تشکر از پرسش علمی دقیقی که مطرح نمودید ۰ در وهله اول بایستی گفت بین این سه مقوله ناسیونالیسم و ملت گرای و حب وطن البته نقاط مشترک فراوانی وجود دارد و آن هم تعلق و حتی تعصب نسبت به یک جغرافیا و یا سرزمین معینی است و مثل بسیاری از مقولات دیگر ، این وابستگی و علاقه طبیعی و فطری است ؛ اما مشکل از جایی شروع می شود که این عشق و محبت از حالت تعادل و اصولی خودش خارج شده و مسیر دیگری را پیموده و در حالت افراطی و نقطه کوری قرار می گیرد که بسیاری از تجاوزات و جنگها و خونریزی ها را باعث می گردد ؛ چرا که عشق افراطی به وطن وقتی به معنای تفاخر و برتری نژادی و تحقیر سایر ملل و بهره کشی از ملل ضعیف تر مبدل شود نتیجه اش همین استعمار کهنه و استعمار نو و فرانو می شود ۰ در همین نقطه است که قوم به ظاهر برتر به خودش حق می دهد انواع سلطه طلبی ها را نسبت به دیگران اعمال نماید۰ در حقیقت چنین ناسیونالیسمی نوعی ایدئولوژی کور جهان مدرن است که تاکنون لااقل دو جنگ جهانی را به دنبال داشته است ِ 🔶با این وصف قبول ویژگی های قومی و تفاوتها و خصلت های منحصر به فرد ملی و تاریخ افتخارات یک ملت یک مطلب درست و گنجینه ارزشمند وحدت ملی است ، ولی همین خصائل را مبدل نمودن به سلطه طلبی مطلب نادرستی است که گاهی نتیجه این محاسبه غلط است ۰ 🔷در مورد اندیشه ایران باستان و یا به اصطلاح اندیشه ایرانشهری باید گفت که این مسئله هرچند نوعی امتیاز برای تاریخ باستانی ملت ایران می باشد و ایرانیان ظاهراً نوعی ملیت چندهزارساله داشته اند و از این نظر در بین ملل قدیم دنیا دارای ویژگی و امتیاز بالایی می باشند اما همین امتیاز نمی تواند نوعی دست مایه و یا زمینه ای قلمداد گردد که به تحقیر سایر ملل منجر شود۰ 🔶در مورد جریان شعوبی گری و اندیشه شعوبیه قبلاً در همین کانال تخصصی مطالبی را عنوان نموده بودم ولی اندیشه شعوبی ابتدا در مقابل قومیت گرایی اعراب و تفاخری که جریان بنی امیه و خلفا نسبت به سایر ملل انجام می دادند شکل گرفت ؛ ولی در مراحل بعدی از مسیر طبیعی عدالت خواهی خود خارج شده و به نوعی برتری جویی نسبت به اعراب و سپس نسبت به خود اسلام منجر گردید۰ 🔷البته این امتیاز را هم می توانیم برای ایرانیان قائل شویم که به مرور زمان توانستند به این درک و فهم فرهنگی و تاریخی که جریان اصیل اسلامی از حاملان عربی آن متفاوت بوده و شاخص قرار دادن امامان و اهل بیت علیهم السلام در این زمینه به آنان در فهم این تفاوت گذاری کمک بسیاری نمود۰ http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi. https://rubika.ir/drmousanajafi
🔰سالروز تخریب قبور مقدس بقیع (یوم الهدم) ‌ ✅وهابیان در هشتم شوال سال ۱۳۴۴ هجری قمری حرم امامان بقیع را ویران کردند. این روز به «یوم الهدم» (روز ویرانی) مشهور است. تخریب بناها در بقیع توسط جریان وهابیت در عربستان سعودی برای از بین بردن اماکن زیارتی بود. تا آن زمان بر روی مقبره پیشوایان و سایر بزرگان اسلام که در مدینه مدفون بودند گنبدها و بناهایی قرار داشت. پس از تسلط وهابیان بر مدینه آن‌ها ضمن تخریب قبور آثاری که بر روی قبور قرار داشت را نیز از بین بردند. 🔴بقیع اولین مزاری است که به دستور رسول اکرم (ص) توسط مسلمانان صدر اسلام ایجاد شد. ابن اثیر می‌گوید: «بقیع در لغت به محل وسیعی که دارای درخت یا ریشه درخت باشد۰ 🔵همچنین بقیع مدفن چهار امام مظلوم شیعه امام حسن (ع)، امام سجاد (ع)، امام باقر(ع) وامام جعفر صادق (ع) است. همچنین قبرچند تن از همسران پیامبر(ص) و نیز عباس عموی پیامبر و فاطمه بنت اسد؛ مادر حضرت علی بن ابی‌طالب، ‌ حضرت ام البنین؛ مادر حضرت اباالفضل العباس(ع) و برخی دیگر از بزرگان اسلام در بقیع قرار دارد http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi https://ble.ir/drmousanajafi. https://rubika.ir/drmousanajafi