🔰فرق بین عدل در کلام و عدل در فقه و حقوق / ﴿لا إِكْراهَ فِی الدِّینِ﴾ ناظر به عدل در کلام است 👈 آیت الله العظمی جوادی آملی در پیام به این همایش که توسط دکتر پارسانیا قرائت شد ابراز داشتند: محور بحث این است که عدالت بر همه لازم است و ظلم نسبت به هیچ کس روا نیست. این یک بحث عادی و فقهی دارد که یک بحث متوسط است و یک بحث عالی دارد که باید از آنجا شروع کرد. 🔹 عدل در کلام یک حساب دارد و در فقه و حقوق حساب دیگری دارد. عدل در کلام عبارت از این است که انسان نه مجبور است نه مفوَّض؛ «لَا جَبْرَ وَ لَا تَفْوِیضَ وَ لَكِنْ أَمْرٌ بَینَ أَمْرَین‏»، آنکه متوسط بین دو باطل است عدل است، آیه مبارکه ﴿لا إِكْراهَ فِی الدِّینِ﴾ ناظر به عدل در کلام است، ناظر به آزادی در کلام است، این عدل کلامی است و ارتباطی با عدل فقهی و حقوقی ندارد. اما از جهت فقهی و حقوقی به انسان می گویند بی راهه نرو، راه کسی را هم نبند، بر تو واجب است که به حق معتقد باشی، معترف باشی و عمل کنی. 🔹 این ﴿لا إِكْراهَ فِی الدِّینِ﴾ یعنی اجباری در کار نیست. این یک #حکم_کلامی است نه حکم فقهی. معنایش این نیست که انسان آزاد است هر کاری را بکند، معنایش این است که اگر بخواهد کافر بشود و بد کند و به جهنم برود آزاد است و اگر بخواهد کار خوبی کند مؤمن بشود و به بهشت برود آزاد است. این ﴿لا إِكْراهَ فِی الدِّینِ﴾، هیچ ارتباطی با مسئله فقهی و مسئله حقوقی ندارد، این راجع به مسئله کلامی است و کلاً بحثش جداست؛ اما در مسئله فقه بر همه واجب است #عادل باشند، بر همه واجب است از #ظلم بپرهیزند... . 🔹 عدل نسبت به ذات اقدس الهی، واجب «عن الله» است نه واجب «علی الله» و ظلم نسبت به ذات اقدس الهی، ممتنع «عن الله» است نه ممتنع «علی الله». خدا از آن جهت که حقیقتی است نامتناهی و ماوراء خدا چیزی نیست تا حاکم بر خدا باشد، نمی شود گفت این حکم، حاکم «علی الله» است و بر خدا واجب است که فلان کار را انجام بدهد یا بر خدا حرام است که فلان کار را انجام بدهد، بلکه کار قبیح «یمتنع صدوره عن الله تعالی» و کار لازم «یجب صدوره عن الله تعالی»... . 🔹 ذات اقدس الهی نه تنها عدل را بلکه #فوق_عدل که احسان است و رحمت رحمانیه است را بر خود لازم کرده است که این واجب «عن الله» است نه واجب «علی الله»: ﴿كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلی‏ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ﴾، رحمت بالاتر از عدل است. رحمن اسم اعظم است و همه این اسماء نازله، زیر مجموعه «الله» و زیر مجموعه «الرحمن» هستند، لذا «الرحمن» صفت برای چیزی قرار نمی گیرد به استثنای «الله»؛ ولی «الرحیم» و امثال ذلک صفت قرار می گیرند.به هر تقدیر ذات اقدس الهی عدل محض است و فوق عدل، رحمت رحمانیه دارد نه رحمت رحیمیه. #رحمت_رحیمیه آن وسعت را ندارد که کار رحمت رحمانیه را بکند. 🔹 ظلم بر همه حرام است! آنچه جنگ جهانی اول و دوم را تشکیل داد، آنچه جنگ های نیابتی را الآن اداره می کند و آنچه جریان #غزه را _ متأسفانه _ به راه انداخته و همه ما را متأثر کرده است و جامعه انسانیت را داغدار کرده است، به سبب ظلم است که امیدواریم به برکت ظهور ولی عصر(ارواحنا فداه) جهان پر از عدل و داد شود! #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #پیام #غزه #عدل 📚 پیام پنجمین کنگره امام رضا(سلام الله علیه) تاریخ: 1394/02/24 🇮🇷 https://eitaa.com/drpeighambardoost1401