حضرت آیت الله سبحانی خواستار توجه مجلس به موضوع مهریه و اصلاح آن به نحوی که از افزایش زندانیان جلوگیری کند، تاکید کردند. در این دیدار با بیان این که امیدوارم خداوند این کشور «علیّ ولیّ الله» را از هر خطری حفظ کند، اضافه کردند: لازم است مجلس به موضوع مهریه و زندانیان ناشی از آن توجه کند. باید مسئله مهریه به گونه‌ای اصلاح شود که ملاک استطاعت زوج باشد و در صورت تمکن مالی، باید تمام مهریه را به زوجه بپردازد. و‌‌لی افرادی که توانایی پرداخت مهریه را ندارند، از حبس و زندانی شدن آنان جلوگیری شود، در حقیقت ملاک عندالاستطاعة است نه عندالمطالبه. شرطی که زوج توان پرداخت آنرا ندارد، فاسد است، البته موجب بطلان عقد نمی‌شود، اما باعث می‌شود خود آن شرط بی‌اثر باشد. بنابراین اگر مردی مهریه‌ای را تعهد کند که اساساً توان پرداختش را ندارد قید «عند المطالبه»، لغو و بی اثر است. ایشان همچنین با تاکید بر این که مهاجرت روستاییان به شهرها باید مهار شود، افزودند: شهرها ظرفیت این میزان جمعیت را ندارند. اگر در روستاها به صنایع دستی توجه شود و روستاییان شغل پیدا کنند، نیازی به مهاجرت نخواهند داشت. حضرت آیت‌الله سبحانی در پایان خطاب به دکتر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی تأکید کردند: خدمات شما در شهر تهران همچنان ملموس است و حضور شما در مجلس برای ما اطمینان‌بخش است. #زندانیان_مهریه #رئیس_مجلس 🆔@e_sobhani @

پیوند مِهر و علم لحظه‌ای دلنشین از پیوند عمیق میان مرجعیت و نسل جوان حوزه علمیه قم. حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی از مراجع بزرگ تقلید و اساتید برجسته، در میان جمعی پرشور از فضلا و طلاب جوان، شاگردان دیروز و امروز خود، به گرمی مشغول گفتگو هستند. لبخند صمیمی و پرمهر ایشان، که نویدبخش ادامه‌ راه علم‌آموزی و انتقال میراث گرانبهای فقه و اصول به نسل‌های آتی است، روح تازه‌ای به این محفل نورانی می‌بخشد. این تصویر، تنها یک دیدار نیست؛ بلکه کانون تربیت رهروان طریق اجتهاد و تجلی شکوه سنت تعلیمی در حوزه است /خبر گزاری رسا 12 مهر 1404 🆔@e_sobhani

نماز بر پیکر ابوالشهید، مرحوم حجت الاسلام والمسلمین کشمیری رفسنجانی پنجشنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۴ 🆔@e_sobhani @

صوتی که میشنوید برشی از سخنان آیت الله العظمی جعفر سبحانی در مورد "انحرافات ابن تیمیه" است. https://hawzahnews.com/xf5qp 🆔@e_sobhani

▫️به مناسبت قرار گرفتن طرح اصلاح موادی از قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی و برخی از احکام راجع به مهریه در دستور کار صحن علنی مجلس شورای اسلامی، نامه‌ای که در بهمن ماه سال گذشته به ریاست محترم قوه قضائیه ارسال شده بود، منتشر می‌شود. ▫️این نامه با هدف تبیین برخی از چالش‌های موجود در اجرای احکام مرتبط با مهریه و ارائه پیشنهادهایی برای اصلاح و بهبود روندهای قانونی تنظیم شده است. ▫️انتشار عمومی این نامه می‌تواند به آگاهی‌بخشی و گفت‌وگوی کارشناسی در زمینه حقوق خانواده و عدالت اجتماعی کمک کند. 🆔@e_sobhani

بسم الله الرحمن الرحیم حضور محترم حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای محسنی اژه‌ای ریاست محترم قوه قضائیه دامت برکاته با اهداء سلام موفقیت گسترده جنابعالی را از خداوند متعال خواهانم. در جلسه‌ای با کارشناسان رفع مشکل زندانیان مهریه، و استماع سخنان آنان، به نظر رسید که موضوع را با جنابعالی در میان بگذارم تا مشکلی به صورت ریشه‌ای حل شود. بالخصوص استفاده در این مورد زیاد است. صحت و شرط مشروعیت مهریه آن است که مرد توانایی انجام آن را داشته باشد و شرط خلاف آن، از نظر فقهی اصولاً مشروع نبوده و الزام‌آور نمی‌باشد. این مسئله در باب شروط عقد هم مطرح شده است. بنابراین باید در تمام عقدنامه‌ها، پرداخت مهریه به عندالاستطاعه باشد نه عندالمطالبه، و لذا زوجه به هنگام درخواست مهریه باید استطاعت زوج را در نظر بگیرد و اگر مستطیع باشد مطالبه کند و در غیر این صورت حق مطالبه نخواهد داشت و در نتیجه کشیدن موضوع به محکمه بی‌وجه خواهد بود. بنابراين حضرت‌عالی می‌توانيد با توانايی فقهی خود مسئله را به صورت لايحه به مجلس پيشنهاد تا در صورت تصويب به محاضر ابلاغ شود كه در عقدنامه‌ها قيد شود كه مهريه عندالاستطاعة است نه عندالمطالبة. از تصدیع خود پوزش طلبیده، امیدوارم این مسئله به صورت قانونی به نتیجه برسد. با تقدیم احترام جعفر سبحانی ۱۴۰۳/۱۱/۱۳ 🆔@e_sobhani

بسم الله الرحمن الرحیم توضيحى در مورد نظريه (عند الاستطاعة) شكى نيست كه امروز گروهى به خاطر نپرداختن مهريه زنان در زندان به سر مى برند و برخى از خيرين با جمع آورى وجوهى در صدد آزاد سازى آنها مى باشند و اين مشكل هنوز هم در كشور بر پا است. وظيفه قاضى درباره گروه مقصر روشن است. او با اختيارى كه شرع مقدس به او داده است مى تواند به اندازه بدهى طرف، او را وادار به فروش برخى از اموال نموده و در صورت امتناع خود به اين كار اقدام مى كند و از اين راه مهريه زنان تأمين مى شود و اما گروه ديگر كه توان پرداخت ندارند حكم آن روشن است آنجا كه قرآن مجيد مى فرمايد: (فنظرة إلى ميسرة). اينجانب در ديدار جمعى از خيران يادآور شدم كه براى حل اين مشكل بايد كار ريشه اى انجام داد و آن اينكه در عقدنامه ها مطالبه زوجه نسبت به مهريه خويش مشروط به وجود توان در طرف زوج باشد. از اين جهت بايد قوه قضائيه لايحه اى كه به اين مضمون به مجلس ارائه كند و تحت مصوبه اى محاضر را موظف سازد تا در عقد نامه ها اين مطلب قيد گردد اينك دلايل اين نظريه در ضمن امورى بيان مى گردد: 1. شرط تمكن از انجام هر نوع مسئوليتى كه انسان بر عهده مى گيرد يك شرط تعبدى نيست كه سبب آن براى افراد معلوم نباشد. بلكه عقل و عقلاء با آن همراه است و مقصود از شرط، شرط فعل است نه شرط نتيجه و فرق اين دو بعداً بيان مى شود. 2. اجراى عقد كافي است كه مهريه به صورت دين حال در ذمه شوهر قرار گيرد و مقتضاى حال بودن اين است كه هر موقع زوجه خواهان مهريه شد او ملزم به پرداخت باشد و اين مقتضاى اطلاق حال بودن دين است. هيچگاه تعلل نمى پذيرد به خلاف دين مؤجّل. 3. اگر مقتضاى اطلاق چنين است براى مسئله دو صورت است: الف. زوج در واقع متمكن از پرداخت است (اين همان عند الاستطاعة است). ب. زوج توان پرداخت ندارد زوجه از يك طرف فشار مى آورد و در طرف ديگر توانى نيست. براى رفع اين مشكل بايد كارى صورت گيرد. 4. اطلاق شرط (زن در تمام حالات حق مطالبه دارد) به شكل زير مقيد شود. مهريه به صورت دين حال بر ذمه زوج است ولى مطالبه مشروط بر بودن توان در زوج است. 5. شرط در ضمن عقد بر دو قسم است: شرط فعل: طلب كارى از مشروط عليه. شرط نتيجه: درخواست عملى شدن موضوعى در ضمن عقد است در حالى كه از نظر شرع سبب خاص دارد مانند آزادى غلام كه با صيغه خاصى انجام مى گيرد و با گفتن به شرط آزاد شدن غلام صورت نمى پذيرد. 6. باطل بودن شرط فعل، مغاير با باطل بودن شرط نتيجه است مقصود از آن در اولى سلب مسئوليت از طرف است نه اين كه شرط اساساً باطل است ولذا اگر در مورد بحث فردى دست او را بگيرد و متمكن سازد و او به شرط عمل كند كار درستى انجام داده است در حالى كه شرط نتيجه اساساً باطل و صحت پذير نيست. تحليل برخى از اشكالات درباره اين نظريه از برخى از عزيزان اشكالاتى مطرح شده است. اينك به تحليل آنها مى پردازيم. الف. «لازمه فساد شرط (مهر) بطلان مهر المسمى و تبديل آن به مهر المثل است نه تبديل به عند الاستطاعة». ترديدى نيست در صورت بطلان شرط مهر المسمى به مهر المثل تبديل مى شود ولى هرگز گفته نشده بطلان مهر تبديل به عند الاستطاعة مى شود بلكه آنچه گفته شده اين است كه راه فرار از اين مشكل (تبديل المسمى به مهرالمثل) اين است كه در عقد نامه ها توان زوج شرط شود تا مهر المسمى به قوت خود باقى بماند و به مهر المثل تبديل نشود. ب. «خريد نسيه يا اجاره با عدم تمكن از اداى دين در زمان مقرر شرط فاسد تلقى نمى شود». اين به خاطر اين است كه فروشنده يا موجر مأيوس از تمكن افراد نيست والاّ معاوضه كه روح بيع و اجاره است تحقق نمى پذيرد. ج. «هر گاه به هنگام عقد مشروط له با التفات به عدم تمكن مشروط عليه حق مطالبه را ساقط كند اقدام او متضمن مهلت دادن به مديون براى تأخير در اداى مهر است». اين مطلب صحيح است و علت آن بيان همانطور است كه در شماره 6 گذشت .تفاوت شرط با شرط فعل نتيجه است، صورت دوم اصلاح پذير نيست مثل اينكه بگويد اين ملك را به تو فروختم به شرط اين كه همسرت مطلقه باشد ولى شرط فعل اين قابليت دارد كه اصلاح پذير باشد چون مفاد آن بطلان شرط از اساس نيست بلكه مفاد آن اين است كه طرف ملزم به كار نيست در عين حال شرط يك نوع حالت تعليقى دارد كه اگر دستى از غيب به كمك طرف بر آيد، او بايد از آن بهره بگيرد. در پايان يادآور مى شويم مسئله كاهش مهريه و تراضى بر مهر معقول امرى مستحسن است اما در شرايط كنونى چندان كار ساز نيست زيرا موقع عقد طرفين بر اقل راضى مى شود ولى بعداً احساس حقارت مى كنند و مبالغ هنگفتى را بر عهده مى گيرند و دوباره دعوا و مرافعه شروع مى شود. در هر حال اگر بتوان بين هر دو جمع كرد چه بهتر. جعفر سبحانى 20/07/1404 🆔@e_sobhani