✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨
✨
⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش هشتم)
💠 #اسراف موجب تنگدستی و فقر است و ميانه‌روی مايه توانگری
🔷در حديثی از امام علی(ع) آمده است كه «القصد مثراة و السرف مثواة؛[وسائل،۱۵/۲۵۸] اقتصاد و ميانه‌روی موجب ثروتمندی، و #اسراف و ولخرجی موجب سقوط و فقر ميگردد. و نيز امام زينالعابدين(ع) از رسول خدا(ص) نقل ميفرمايد كه فرمود: «ثلاث منجيات فذكر الثالث القصد فی الغنی و الفقر؛[همان] حضرت رسول سه عامل برای نجات معرفی ميفرمايند كه سومين آن #ميانه_روی و #اعتدال در توانگری و نيازمندی است. پس افراد توانگر هم حق ندارند به بهانه‌ی اينكه امكانات مالی وسيع دارند به اسراف پردازند. نكته مهمی كه از اين حديث استنباط ميشود اين است كه #اسراف و #تبذير موجب فقر و تنگدستی است.
💠اسرافی كه هميشه حرام است
🔷 #سه‌قسم‌اسراف است كه در همه جا و در همه حالات حرام است و اختصاص به شخص يا زمان، يا جای خاصی ندارد.
1⃣ #ضايع‌كردن‌مال و بی‌فايده كردن آن، هر چند آن مال كم باشد. مانند بقيه ظرف آب را ريختن در جايی كه آب كمياب باشد و به آن مقدار، رفع نياز ميگردد. يا لباسی را كه قابل استفاده شخصی يا ديگران است، پاره كردن و يا دور انداختن و يا خوراكی را نگهداشتن و به ديگری ندادن، تا اينكه ضايع و تباه شود و يا دادن مال به دست صغيری كه آن را تلف ميكند و نظاير اينها.
🔶حضرت صادق(ع) ميوه نيمخوردهای را ديدند كه از منزل ايشان بيرون انداخته شده بود. آن حضرت ناراحت و خشمگين شدند و فرمودند: «اين چه كاری است كه كرديد؟ اگر شما سير شدهايد، بسياری از مردم هستند كه سير نشدهاند، پس به آنهايی كه نيازمندند بدهيد». متاسفانه در حال حاضر میبينيم در جامعه اسلامی، چه مقدار از غذاها و يا ميوههايی كه قابل استفاده است، در سطلهای آشغال و زبالهدان ها ريخته ميشود! در حالی كه افراد بسياری به آن نياز دارند. نسبت به دور ريختن باقیمانده‌ی طعام بخصوص خرده نان (مگر در صحرا برای حيوانات) روايات تهديدآميزی رسيده است كه ذكر آنها موجب طول كلام است.
2⃣ #خوردن‌چيزهای‌مضر هم اسراف است. از موارد #اسراف، صرف كردن مال است، در آنچه به بدن ضرر برساند، از خوردنی و آشاميدنی و غير آنها؛ مانند خوردن چيزی پس از سيری، هرگاه مضر باشد، چنانچه صرف مال در آنچه كه برای بدن نافع و به صلاح آن است، اسراف نيست.
3⃣ #صرف‌كردن‌مال در #محرمات اسراف است. صرف كردن مال در مصرف هايی كه شرعا حرام است، مانند خريدن شراب و آلات قمار و اجرت فاحشه و خواننده و رشوهدادن به حكام، و صرف نمودن مال در چيزی كه ظلمی در بر دارد، يا ستمی به مسلمانی ميرساند و نظير اينها، و در چنين مواردی از جهت مخالفت امر خدا معصيت است، يكی گناه بودن اصل عمل، و يكی #اسراف‌بودن صرف مال در آن موارد. #ادامه‌دارد...
نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاه، ش ۵۵
منبع: وبسایت‌مرکزمطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات
#اسراف
⭕️ #اعتدال و میانه‌روی
🔹هر چیز از حد میانه و وسط به طرف افراط یا تفریط تمایل پیدا کند، عکسِ نتیجه مطلوب را خواهد داشت؛ کلّ شَیءٍ جاوَزَ حَدهُ، إِنْقَلَبَ إِلی ضِدهِ (هر چیز از حدش بگذرد، به ضد آن تبدیل می‌گردد).
🔹بنابراین، #میانه‌روی در غضب، شهوت، خواب، خوراک و هر کار دیگر، مُنجی و نافع است، و دو طرف زیاده و نقیصه آن مُضر و مُهْلِک، مگر امری که لا حَد لَهُ (ذکر و یاد خداست). [۱]
📕در محضر بهجت، ج۱، ص۳۳
[۱] ر.ک: اصول‌کافی ج۲ ص۴۹۸؛ وسائل‌الشیعة ج۷ ص۱۵۴
منبع: وبسایت‌مرکزتنظیم‌ونشرآثار آیت‌الله‌العظمی‌بهجت