آیه ۵۱ سوره #توبه ( صفحه ۱۹۵)
قُلْ لَنْ يُصِيبَنَا إِلَّا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۵۱ #توبه﴾
بگو جز آنچه خدا براى ما مقرر داشته هرگز به ما نمى رسد او سرپرست ماست و مؤمنان بايد تنها بر خدا توكل كنند
♦️این آيه در مقام پاسخ به منافقين ، متعرض یک حقیقتی است ، و آن حقيقت ، حقيقت ولايت خداى سبحان است ، و اينكه احدى غير از خدا هيچگونه ولايت و اختيارى ندارد.
🔺چنين اعتقادى باعث پيدايش روحيه بسيار بالايى مى شود و با چنين روحيه اى بود كه مسلمانان همواره در جنگها پيروز مى شدند زيرا آنها جز به پيروزى نمى انديشيدند و به اين وعده الهى عقيده راسخ داشتند كه جبهه توحيد بالاخره پيروز خواهد بود که اين يك سنت خدا در تاريخ است و آن را مقرر داشته و نوشته است:
كتب اللّه لا غلبن انا ورسلى (۲۱مجادله)
و در جاى ديگر براى كسانى كه دين خدا را يارى كنند، وعده يارى خدا داده شده است.
ان تنصروا اللّه ينصركم و يثبّت اقدامكم (۷محمد)
♦️بنابراين منظور از (آنچه خدا نوشته است) در آيه مورد بحث همان 👈🏻وعده پيروزى است كه خدا داده و آن را براى جبهه توحيد مقرر داشته است; در عين حال مى توان گفت كه منظور از آن، 👈🏻#سرنوشت خوب و يا بدى است كه هر كسى دارد و خدا براى هر كسى سرنوشتى قرار داده است و مؤمن تلاش خود را مى كند و از هيچ چيز نمى هراسد چون مى داند كه جز آنچه خدا براى او رقم زده است، چيزى به او نمى رسد و او 👈🏻توكل به خدا مى كند و تمام كارها را به او وامى گذارد و او را صاحب اختيار خود مى داند كه اگر بخواهد به او عافيت مى دهد و اگر بخواهد او را دچار بلا مى كند و در هر دو حال او 👈🏻راضى به #رضاى خداست.
♦️شك نيست كه سرنوشت ما تا آنجا كه با كار و كوشش و تلاش ما مربوط است به دست خود ما است و آيات قرآن نيز با صراحت اين موضوع را بيان مى كند مانند (و ان ليس للانسان الا ما سعى ): (انسان بهره اى جز سعى و كوشش خود ندارد) (۳۹سوره نجم) و (كل نفس بما كسبت رهينه ): (هر كس در گرو اعمال خويش است ) (۳۸ سوره مدثر) و آيات ديگر.
♦️هر چند تاثير تلاش و كوشش نيز از سنن الهى و به فرمان اوست ،ولى در بيرون دايره ی تلاش و كوشش ما و آنجا كه 👈🏻از حريم قدرت ما خارج است ، دست تقدير تنها حكمران است ، و آنچه به مقتضاى قانون عليت كه منتهى به مشيت و علم و حكمت پروردگار مى شود مقدر شده است انجام پذير خواهد بود.
🔺منتها افراد با ايمان و خداپرست كه به علم و حكمت و لطف و رحمت او مؤ من هستند همه اين مقدرات را مطابق👈🏻 (نظام احسن ) و مصلحت بندگان مى دانند، و هر كس بر طبق شايستگيهائى كه اكتساب كرده است 👈🏻مقدراتى متناسب آن دارد.
🔻يك جمعيت منافق و ترسو و تنبل و پراكنده محكوم به فنا هستند، و اين سرنوشت براى آنها حتمى است ، اما يك جمعيت با ايمان و آگاه ، و متحد و مصمم جز پيروزى ، سرنوشتى ندارند.
♦️بنابر آنچه گفته شد روشن مى شود كه آيات فوق نه با اصل آزادى اراده و #اختيار منافات دارد و نه دليلى بر سرنوشت #جبرى انسانها و بى اثر بودن تلاشها و كوششها است.
♦️جمله (و على الله فليتوكل المومنون ) جمله اى است معطوف بما قبل و متمم آن ، و معناى آن و ما قبلش اين است كه ولايت و اختيار امر ما با خداست ، و ما به او ايمان داريم ، و لازمه اين ايمان اين است كه بر او #توكل كرده، امر خود را به او واگذار كنيم ، بدون اينكه در دل ، حسنه و موفقيت در جنگ را بر مصيبت و شكست خوردن ترجيح داده آن را اختيار كنيم . بنا بر اين ، اگر خداوند حسنه را روزى ما كرد منتى بر ما نهاده ، و اگر مصيبت را اختيار كرد مشيت و اختيارش بدان تعلق گرفته ، و ملامت و سرزنشى بر ما نيست ، و خود ما هم هيچ ناراحت و اندوهگين نمى شويم .
و چگونه غير اين باشيم ، و حال آنكه خودش فرموده : (ما اصاب من مصيبه فى الارض و لا فى انفسكم الا فى كتاب من قبل ان نبراها ان ذلك على الله يسير لكيلا تاسوا على ما فاتكم و لا تفرحوا بما اتيكم ) و نيز فرموده : (ما اصاب من مصيبه الا باذن الله و من يومن بالله يهد قلبه ) و نيز فرموده : (ذلك بان الله مولى الذين آمنوا) و نيز فرموده : (و الله ولى المومنين ) و نيز فرموده : (فالله هو الولى ).
🌸🍃🌸🍃🌸
#توبه
#تدبر
#تفسیر_قرآن
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir