🔻طرح‌های امروزیِ حجاب، تکلیف خود را با زن مشخص نکرده‌اند (۱) 🔁 #بازتاب_اندیشه‌ها مینا یاری، خبرگزاری مهر: مسئلۀ حجاب، صرفاً یک حکم فردی یا رفتاری نیست؛ بلکه حامل معنایی ژرف از جایگاه زن در نظم اجتماعی و تاریخی است. حجاب، زمانی می‌تواند کارکرد واقعی خود را بیابد که از پیوند آن با هویت زن، ارادۀ او و نقش فعالش در جامعه سخن بگوییم. در حقیقت، وضعیت زن در جامعه یکی از متغیرهای بنیادین و پرقدرتی است که تمام مسائل مربوط به زنان از جمله حجاب را حساس و تعیین‌کننده می‌کند. با‌این‌حال، در رویکردهای رایج نسبت به حجاب دو خطای بزرگ رخ داده است: نخست، کسانی که حجاب را مسئله‌ای بی‌اولویت می‌پندارند و آن را در تقابل با معیشت، عدالت یا انسجام اجتماعی قرار می‌دهند؛ و دوم، جریان‌هایی که هرچند حجاب را جدی گرفته‌اند، اما آن را به سطحی ظاهری و ابزاری فروکاسته‌اند، بی‌آنکه ارتباط آن با هویت زن را لحاظ کنند. در این رویکرد اخیر، حجاب بیشتر تکلیفی برای کنترل میل مردان معرفی می‌شود، نه انتخابی آگاهانه و هویتی برای زنان. طبیعی است چنین گفتمانی نه می‌تواند برای زنان معناساز باشد و نه توانسته ارادۀ آن‌ها را در مسیر انتخاب حجاب برانگیزد. حجاب، زمانی می‌تواند کارکرد واقعی خود را بیابد که از پیوند آن با هویت زن، ارادۀ او و نقش فعالش در جامعه سخن بگوییم. در واقع، آنچه امروز در ذهن بسیاری از دختران و زنان جوان ما شکل گرفته، این است که حجاب امری تحمیلی و صرفاً مانعی برای کنترل بروز امر جنسی در جامعه است. وقتی حجاب از معنای هویتی و اراده‌محور خود تهی شود، نه تنها جاذبه‌ای برای زنان ایجاد نمی‌کند، بلکه حتی زنان محجبه نیز در تنگنای این نگاه قرار می‌گیرند. چنین رویکردی، زن را یا به شیئ قیمتی اما پنهان و یا به کالایی نمایشی تبدیل می‌کند و در هر دو صورت، از شأن و قدرت زن فاصله دارد. زن در الگوهای شرقی و غربی، فاقد استقلال واقعی است؛ در الگوی شرقی، زن انسانی ناقص و تحت سایۀ مرد تلقی می‌شود و جایگاهی صرفاً خدمتگزارانه دارد. زنانگی او نه به عنوان قدرت بلکه به عنوان ضعف و کاستی معرفی می‌شود. در الگوی غربی هم، زن گرچه آزادی و امکان انتخاب بیشتری دارد، اما هویت او همچنان توسط نظام‌های اجتماعی و گفتمانی مردانه تعریف می‌شود و او در میدانی که دیگری ساخته است، عمل می‌کند. گاه به جنسیت و بدن تقلیل می‌یابد و گاه جنسیت او نادیده گرفته می‌شود، به طوری که از هویت انسانی‌اش کاسته می‌شود. در مقابل، در الگوی دینی و انقلابی اسلام، زن انسانی بالغ، مستقل و کامل فرض می‌شود، هویت او محترم است و می‌تواند با استقلال و اقتدار در عرصۀ اجتماعی و تصمیم‌گیری‌های شخصی حضور یابد؛ جنسیت در این الگو نه محدودیت بلکه منبع توانایی‌ها و قابلیت‌های منحصر به فرد زن است و زن انقلابی دارای شرافت، قدرت روحی و معنوی، مرکزیت خانواده، حیا و عفاف و توانمندی است، در حالی که مرد نیز کریمانه در کنار او حضور دارد و رابطۀ زن و مرد بر پایه کرامت و احترام متقابل شکل می‌گیرد. 📝 فصلنامه اقلیما مجله تخصصی زن،‌ جنسیت و جامعه eqlimamag.ir 📗 @Eqlima_Mag

🔻طرح‌های امروزیِ حجاب، تکلیف خود را با زن مشخص نکرده‌اند (۲) 🔁 #بازتاب_اندیشه‌ها مینا یاری، خبرگزاری مهر: این درحالی است که در منظومۀ معرفتی تشیع، عنصر ولایت اساس جامعه‌سازی است. ولایت تنها یک امر قلبی یا ساختاری سیاسی نیست؛ بلکه الگویی هستی‌شناختی برای پیوند و همبستگی اجتماعی است. در نگاه قرآنی، ولایت یعنی هم‌جبهگی، به هم‌پیوستگی و حرکت جمعی انسان‌هایی که در یک مسیر واحد و برای هدفی مشترک تلاش می‌کنند. جامعۀ توحیدی، جامعه‌ای است که اجزای متکثر آن در ذیل ولایت به انسجام می‌رسند و به «وحدت هویت و وحدت حرکت» دست پیدا می‌کنند. حجاب سپری برای حذف زن از جامعه نیست، بلکه ابزاری است که به زن امکان می‌دهد با ارادۀ آزاد و آگاهانه در متن انسجام اجتماعی نقش ایفا کند و جایگاه او در ساخت هویت جمعی ارتقا یابد. از همین‌جا می‌توان نسبت ولایت را با مسئلۀ زن و به‌ویژه با موضوع حجاب فهمید. ولایت، به معنای حقیقی آن، بدون حضور فعال و نقش‌آفرین زن ناقص می‌ماند. زن در منطق ولایی صرفاً یک پیرو منفعل یا تابع مرد نیست، بلکه جزئی اساسی در تحقق ولایت اجتماعی است. اگر زن از عرصه اجتماعی حذف شود یا حضور او به صورت نمادین و صوری باشد، جامعۀ ولایی از درون دچار نقصان می‌شود. حجاب در این چارچوب نه محدودیت، بلکه ضامن حضور زن در عرصه عمومی است؛ حضوری که با کرامت، امنیت و قدرت معنا می‌گیرد. به بیان دیگر، حجاب سپری برای حذف زن از جامعه نیست، بلکه ابزاری است که به زن امکان می‌دهد با اراده آزاد و آگاهانه در متن انسجام اجتماعی نقش ایفا کند و جایگاه او در ساخت هویت جمعی ارتقا یابد. تقلیل حجاب به یک امر فردی یا صرفاً جنسی، در واقع بریدن آن از کارکرد اصلی‌اش یعنی «انسجام اجتماعی» است. حجاب وقتی در متن ولایت اجتماعی فهمیده شود، نه تنها هویت فردی زن را پاسداری می‌کند، بلکه به وحدت و یکپارچگی جامعه نیز معنا و دوام می‌بخشد. رهبر انقلاب نیز در همین چارچوب، بی‌حجابی را افزون بر «حرام شرعی»، «حرام سیاسی» دانستند؛ زیرا بی‌حجابی به انسجام اجتماعی و ولایت جمعی ضربه می‌زند. بنابراین، حجاب باید به‌مثابه قدرت زن در جامعه ولایی بازخوانی شود؛ قدرتی که او را نه به پستو، بلکه به متن جامعه می‌آورد. در این نگرش، هرچه جایگاه اجتماعی زن ارتقا یابد، زمینه برای پذیرش حجاب نیز عمیق‌تر می‌شود. تقلیل دادن حجاب به یک «وظیفه برای کنترل امر جنسی» از اساس خطاست؛ زیرا حجاب، یک انتخاب آگاهانه و فاعلانه است که زنان آزاد و موحد بر پایۀ هویت و کرامت خویش برمی‌گزینند. غفلت از این حقیقت موجب شد در دهه‌های اخیر، زن مسلمان ایرانی که در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ در میدان نقش‌آفرینی اجتماعی و تاریخی حاضر بود به حاشیه رانده شود و جایگاهش تضعیف گردد. یکی از جدی‌ترین آسیب‌های امروز نیز همین غفلت از ظرفیت عظیم بانوان و جوانان در ساخت آینده است. اگر سیاست‌گذاری‌ها با رویکرد فرهنگی، عقلانی و اعتمادآفرین انجام می‌شد، امروز شاهد این شکاف‌ها و نزاع‌ها در حوزه حجاب نبودیم. حجاب و انسجام اجتماعی جدایی‌ناپذیرند. لذا به‌جای امنیتی‌سازی یا نزاع اجتماعی، باید از مسیر محبت، اقناع فرهنگی و ارتقای جایگاه زنان حرکت کرد. جامعه‌ای که بانوان آن با هویت و ارادۀ خویش حجاب را انتخاب کنند، مقاوم‌تر، یکپارچه‌تر و پیشروتر خواهد بود. به بیان روشن‌تر، مسئلۀ حجاب تنها زمانی حل می‌شود که آن را به قدرت و شأن زن، به ولایت اجتماعی و به انسجام ملی گره بزنیم. حجاب اگر در این بستر فهم شود، نه مانعی برای زن، بلکه پرچمی برای عزت، اقتدار و حضور او در جامعه است. 📝 فصلنامه اقلیما مجله تخصصی زن،‌ جنسیت و جامعه eqlimamag.ir 📗 @Eqlima_Mag

🔻تخریب تصویر زن محجبه! 🔁 #بازتاب_اندیشه‌ها امیر سیاهپوش در کانال شخصی: رضاخان فردی بی‌سواد و بسیار خشن بود که به گفتۀ هارت آمریکایی، یک قدم بیشتر با توحش فاصله نداشت. این موجود نادان و خشن، قدرت طراحی برنامه‌های ویرانگر فرهنگی را نداشت. طرح جامع دین‌زدایی را دیگران ریختند، او تنها یک مجری بود. سربازی حرف‌گوش‌کن و سفاک برای اربابان غربی. رژیم فاسد پهلوی از طرفی حجاب را ممنوع ساخته بود و با آن مقابلۀ عملی می‌کرد و از طرف دیگر برای بدنام‌سازی زنان محجّبه و محترم و تبدیل چادر به نماد هرزگی و بی‌عفّتی، برنامه داشت. هیچ یک از زنان بدنام و به اصطلاح معروفه‌ها و فاحشه‌ها اجازه نداشتند بدون حجاب در مناظر عمومی ظاهر شوند. به این ترتیب چادر و حجاب، امری منفور و متعلّق به افراد بدنام و هرزه تصویر می‌شد. در تاریخ ۲۷ آذرماه ۱۳۱۴ یعنی حدود بیست روز قبل از ابلاغ رسمی کشف حجاب توسّط حکومت رضاخان، محمود جم وزیر داخله و رئیس‌الوزرای این دوران، ابلاغی به کلّیّۀ وزارتخانه‌ها صادر می‌کند. در انتهای این ابلاغ آمده است: «از دخول بعضی عناصر بد و زن‌های بدسابقه در این قبیل مجامع (مجامع عمومی و سایر مجامعی که توسط بی‌حجاب‌ها برگزار می‌شود) باید ممانعت شود. حتّی اگر فواحش به کشف حجاب احترام نمایند، باید قویّاً جلوگیری شود که صدمه به این مقصود مقدّس نزنند.» (اسنادی از واقعۀ کشف حجاب (۱۴۰۰)، ص ۴۱) در یکی دیگر از اسناد محرمانۀ وزارت جنگ وقت در تاریخ ۱۳۱۴/۱۱/۸ ضمن دستور به جلوگیری از کشف حجاب زنان بدکاره، افسری که این قاعده را رعایت نکرده و با زنی معروفه و بدون حجاب به سینما رفته است، توبیخ می‌شود: «در ضمن دستور و تعلیمات صادره راجع به رفع حجاب زن‌ها، زن‌های معروفه حق ندارند خود را داخل در مجامع نسوان و خانواده‌های نجیب نموده و در صورت رفع حجاب، جلوگیری به عمل می‌آید. طبق راپورت‌های شهربانی خوزستان با اینکه بعضی از زن‌های معروفه که به اتّکاء افسران، ترک چادر نموده بودند از طرف شهربانی جلوگیری به عمل آمده معذالک نصرت نام معروفه به اتّفاق نایب شاهرخی افسر ارتش بدون حجاب به سینما رفته است. متمنّی است امر فرمایند در این خصوص تعلیمات لازمه صادر گردد.» (کفیل اداره‌ی کلّ شهربانی، سرپاس مختار) (همان ص۴۶) چهار روز بعد برای تأکید بیشتر، دستور توبیخ شدید افسر مذکور در ۱۳۱۴/۱۱/۱۲ طیّ تلگراف محرمانۀ دیگری و برای تکمیل نامۀ قبلی آمده است: «طبق راپورت واصله ستوان یکم شاهرخی افسر آن قسمت با نصرت نام معروفه بدون حجاب به سینما رفته؛ چون این طور مقرّر گردیده که کلّیّۀ زن‌های معروفه بایستی با چادر بوده باشند علیهذا مقتضی است قدغن فرمایید ستوان یکم مزبور را توبیخ و شدیداً مؤاخذه نمایند که چرا رعایت مقرّرات جاریّه را ننموده؟ و علاوه بر آن اکیداً دستور داده شود که افسران مزبور به‌هیچ‌وجه حق ندارند با این قبیل زن‌های معلوم‌الحال در معابر و مجامع عمومی رفت‌و‌آمد نمایند.» (همان ص ۵۰) 📝 فصلنامه اقلیما مجله تخصصی زن،‌ جنسیت و جامعه eqlimamag.ir 📗 @Eqlima_Mag

💢 ویژه‌نامه «اساس ملت» ضمیمۀ موضوعی فصلنامه اقلیما به‌زودی.... 📝 فصلنامه اقلیما مجله تخصصی زن،‌ جنسیت و جامعه eqlimamag.ir 📗 @Eqlima_Mag

💢شمارۀ اول ویژه‌نامه «اساس ملت» منتشر شد زندگی در قوارۀ جنگ زن چگونه با خلق زندگی به مصاف جنگ‌طلبی و جنگ‌گریزی می‌رود؟ 🔻عناوین یادداشت‌ها: ➖زندگی، زنانه می‌جنگد ➖زن و خلق زندگی در میانۀ کویر و جنگل! ➖حیات در برابر هیبت ➖زندگی با انکار جنگ، «نازندگی» است! ➖جنگ، چهرۀ زنانه دارد ➖دخترانِ پیروزی ⬅️ دانلود فایل ویژه‌نامه: (https://eqlimamag.ir/asasemellat/) 📝 فصلنامه اقلیما مجله تخصصی زن،‌ جنسیت و جامعه eqlimamag.ir 📗 @Eqlima_Mag

🔻شمارۀ اول ویژه‌نامه «اساس ملت» زندگی در قوارۀ جنگ زن چگونه با خلق زندگی به مصاف جنگ‌طلبی و جنگ‌گریزی می‌رود؟ سخن سردبیر زندگی، زنانه می‌جنگد زن و خلق زندگی در میانۀ کویر و جنگل! زن چطور با «ارادۀ معطوف به سرنوشت» داستان زندگی را می‌آفریند؟ ✍مهدی تکلو حیات در برابر هیبت کدام زن می‌تواند زندگیِ جنگ بیافریند؟ ✍زهرا ستاری فقیهی زندگی با انکار جنگ، «نازندگی» است! تعلیق در زندگی، حاصل تضعیف امر زنانه ✍فاطمه بهرامی جنگ، چهرۀ زنانه دارد کلیدواژۀ صلح چگونه نیروی سیاسی زن را هدر می‌دهد؟ ✍سمیه عالمی دخترانِ پیروزی نجات از روزمرگی با سلام نظامی بانوان ورزشکار ✍حمیده عرب‌سرخی 📝 فصلنامه اقلیما مجله تخصصی زن،‌ جنسیت و جامعه eqlimamag.ir 📗 @Eqlima_Mag

🎙#پادکست ✔️فصلنامه اقلیما شماره 3 و 4 🔻پرونده ویژه بخش اول: استیضاح نازوجیت‌گرایی آیا می‌شود به منطق زوجیت به چشم یک آرمان سیاسی نگاه کرد؟ 🔹 مهدی تکلّو 🔸 پرسش «جنسیت واقعاً چقدر اهمیت دارد؟» ممکن است عجیب به نظر برسد، اما پرسشی بنیادین و بجاست. بشر همواره پرسش‌هایی از بنیاد خود و هستی جهانی که او را در بر گرفته می‌پرسد. این پرسش‌ها راهنمای انسان و روح کلی تمام پرسش‌های ذهنی و عینی بعدی هستند. بنابراین، توقع اینکه ما پس از قرن‌ها زندگی دست از این پرسش‌های عمیق برداریم، نادرست است؛ زیرا بسیاری از پاسخ‌ها به این پرسش‌ها کارآمد نبوده و با واقعیت تطابق نداشته است. مسئله جنسیت اما منحصر‌به‌فرد است؛ زیرا کمتر به آن پرداخته شده و پاسخ صحیحی برایش تدارک دیده نشده است. 📝 فصلنامه اقلیما مجله تخصصی زن،‌ جنسیت و جامعه 📗 @Eqlima_Mag

🔺نگاهی به فهرست و عناوین شمارۀ اول ویژه‌نامه «اساس ملت» زندگی در قوارۀ جنگ زن چگونه با خلق زندگی به مصاف جنگ‌طلبی و جنگ‌گریزی می‌رود؟ مهر ماه ۱۴۰۴ | ضمیمۀ موضوعی فصلنامه اقلیما برای مطالعه می‌توانید فایل ویژه‌نامه را از سایت و یا کانال مجله اقلیما دریافت کنید: https://eqlimamag.ir/asasemellat/ 📝 فصلنامه اقلیما مجله تخصصی زن،‌ جنسیت و جامعه eqlimamag.ir 📗 @Eqlima_Mag