#معرفی_مقاله | بررسی انتقادی ارتباط معنائی «دعا» و «خواستن» در آموزه‌های اسلامی و قانون جذب ✍️ هاشم قربانی، استادیارگروه معارف اسلامی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی ره؛ 💠 چکیده: 🔹 در این جستار به روش تطبیقی و با تحلیل مؤلفه‌های ارتباطی، محتوائی، باورمندی، انگیزشی و گرایشی دعا، به تمایز «دعا» در فرهنگ اسلامی با «خواستن» در قانون جذب پرداخته می‌شود. دعا استوار بر مؤلفه‌هائی است که خواستن و ایمان از ارکان آن است، اما مهمترین مفهوم در قانون جذب خواستن است. 🔸 یافته‌های پژوهش، عمدتاً ناظر بر ناهم‌سانی یا ناسازواری دعا / خواستن و ایمان / باور، در اسلام و قانون جذب است. 🔹 دعا، بر بنیادهای وجودشناختی واقع‌گرایانه و قابل دفاع به لحاظ عقلانی استوار است و به لحاظ معرفت‌شناختی، محتوائی ممتاز را پی‌جوئی می‌کند و هدف آن، ارتقای وجودی انسان است. نیاز فطری، فقر هستی‌شناختی، آگاهی‌زائی معرفت‌شناختی، عشق تعالی‌بخش و کمال‌خواهی وجودی و زندگی اخلاقی از بنیادها و لوازم دعا در اسلام محسوب می‌شود. 🔸 اما در قانون جذب، هم از حیث وجودشناختی انتقادهای جدی بر بنیادهای «خواستن» قابل طراحی است و هم از لحاظ هدف و ابعاد کمال‌خواهی قابل دفاع نیست. #قانون_جذب 🌐معنویت پژوهی/عرفان های کاذب https://eitaa.com/manaviat_pajoohi @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | بررسی انتقادی شبکه شعور کیهانی در عرفان حلقه و مقایسه آن با رحمانیت الهی در آموزه‌های اسلامی ✍ سید شهاب‌الدین عودی و مهدی فرمانیان 💠 چکیده: 🔹 ایران در دو دهه اخیر شاهد پیدایش و فعالیت برخی جریان‌های شبه دینی و معنویت‌گرا بوده که در کانون توجه جامعه‌شناسان، فیلسوفان دین، روان‌شناسان دین، دین‌پژوهان و معنویت پژوهان قرار گرفته‌اند. جریان معروف به «عرفان کیهانی» یا «حلقه» یکی از آنهاست. 🔸 این جریان پایه‌های نظری و عملی خود را بر «شبکه شعور کیهانی»، بنا کرده است. عرفان کیهانی، اگرچه با نگاهی دقیق و ژرف، چیزی جز بافته‌هایی ناموزون، معیوب و التقاطی از آرای مکاتب مختلف نیست؛ اما کوشیده است تا با وام‌گیری از ادبیات زیست‌بوم اسلامی و ایرانی، خود را به‌عنوان مکتبی منسجم معرفتی جلوه دهد. 🔹 مهم‌ترین روش رهبر و گردانندگان این جریان برای رسیدن به چنین هدفی، تطبیق آموزه‌های خود با گزاره‌های تثبیت شده اسلامی است. برای نمونه، رهبر این جریان در جای‌جای آثار خود، شبکه شعور مدعایی خود را با رحمانیت الهی منطبق دانسته است. 🔸 این پژوهش به دنبال این است تا با بررسی و مقایسه شبکه شعورِ کیهانی جریان حلقه، با رحمانیتِ الهی اسلامی، میزان تطابق‌پذیری مدعیات این پدیده با آموزه‌های اسلامی را راستی‌آزمایی کند. 🔹 یافته‌ها حاکی از این است که تصویر ارائه شده از شبکه شعور کیهانی در منابع حلقه با رحمانیت الهی منابع اسلامی هم‌خوان نیست و حاکی از نافرجامی این جریان برای برقراری این‌همانی میان ادعاهای خود با منابع اسلامی است. @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | مـروری بر شکل‌گیری گروه‌های تخدیری باتکیه‌بر گروه شیطان‌پرستان ✍️ وجیهه السادات سید محمد، کارشناس ارشد ادیان و عرفان 🔹 «معنویت تخدیری» عنوانی مناسب برای فرقه‌ها و جریان‌های نوین معنویت‌گراست. این نوع از معنویت‌ها مستقیماً ارزش‌های اخلاقی و انسانی را نشانه گرفته و امنیت اجتماعی را خدشه‌دار می‌سازند. 🔺 شیطان‌پرستان از جمله گروه‌هایی هستند که تقریباً از درون این فرقه‌ها و گروه‌های جدید سر برآورده‌اند. 🔺 اگرچه فعالیت افـراد ایـن گروه در اغلب نقاط جهان مورد پذیرش مردم نیست و حتی در مواردی آنان را می‌توان مطرود جامعه خود دانست، بااین‌وجود به دلیل شرایط اجتماعی این کشورها و به مدد بهره‌گیری از فضای مجازی، روزبه‌روز بر دامنه انتشار و اشاعه افکار و عقاید گروه‌هایی ازاین‌دست افزوده می‌شود. 🔺 در کشور ما نیز فعالیت پیروان گروه‌های تخدیری و از جمله شیطان‌پرستان به‌صورت بسیار محدود وجود دارد؛ اما فضای مجازی، این فعالیت‌های کم‌اثر را تـبلیغ و آن را گسترده ساخته و لذا پیروانی را در مـیان جـوانان بـرای خود پیدا کرده است. 🔺 پیروان این گروه به‌تدریج هنجارهایی را در میان خود بسط می‌دهند که به دلیل تضاد شدید باارزش‌ها و هنجارهای دیـنی و مـلی کـشورمان، آثار مخربی را در ابعاد اجتماعی و امنیتی در پی خواهد داشت. @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | چیستی «ذهن‌آگاهی» در انیمیشن «روح» و نسبت‌سنجی آن با «حضور قلب» در عرفان اسلامی ✍️ احمد شاکرنژاد 🔺 زندگی در حال و زیستن در لحظه اکنون تبدیل به اهداف انسان امروز شده است. این هدف با تکنیک «ذهن‌آگاهی» که برخاسته از آموزه‌های بودایی است در درمان‌گری، موفقیت شغلی و در معنایابی زندگی نیز به‌کار می‌رود. 🔺 پرسش مقاله حاضر آن است که، این تجربه آیا تجربه‌ای معرفت‌بخش است و آیا می‌تواند برای فرد رشد اخلاقی و معنوی به همراه بیاورد؟ به‌علاوه آیا این تجربه نیز مانند تجارب مشابه در عرفان اسلامی (مثلاً تجربه حضور قلب) در تعامل با خداوند و با فرض حضور وی انجام می‌شود یا تنها امری در ساحت ذهن است و دلالتی خداشناختی ندارد؟ 🔺 برای پرداختن به این مبحث، مقاله حاضر مطالعه‌ای موردی را آغاز می‌کند و با روش تحلیل محتوای کیفی، انیمشین روح، که پیام اصلی آن «ذهن‌آگاهی» برای معنایابی است را تحلیل کرده و سپس با کمک مباحث فلسفه عرفان به‌خصوص دیدگاه‌های ریچارد جونز به تحلیل این نوع «ذهن‌آگاهی» پرداخته و تلاش می‌کند به پرسش‌های بحث پاسخ دهد. 🔺 یافته مقاله حاضر آن است که «ذهن‌آگاهی» در معنویت عصر جدید که در این انیمیشن نیز به تصویر کشیده شده، محتوای خداشناختی ندارد. علاوه براین دستاوردهای شناختی و اخلاقی نیز به همراه ندارد و تنها حال خوب که ناشی از پایین‌آوردن حساسیت ذهنی نسبت به گذشته و آینده است را به ارمغان می‌آورد. @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | تأملی انتقادی در انسان‌شناسی معنویت جدید ✍️وحید سهرابی‌فر ♦️ یکی از مبانی مهم هر مکتب معنوی، انسان‌شناسی است. بخش مهمی از آموزه‌های معنویت‌های جدید نیز بر پایه نگاهی که به انسان دارند، ارائه شده است. بازشناسی این مبانی انسان‌شناختی و بررسی انتقادی آنها زمینه‌ساز شناخت هرچه دقیق‌تر این معنویت‌ها خواهد بود. ♦️ در این مقاله، ابتدا به بررسی سویه‌های مهم تصویر انسان در دوران مدرن، پرداخته شده است؛ اموری چون: انسان‌محوری و اومانیسم، ایده اصالت، فردگرایی و کمال انسانی. ♦️ پس از بحث از پیشینه و محتوای هر کدام از این ویژگی‌ها، سخن با بررسی انتقادی آنها ادامه یافته است. در این بررسی انتقادی مبانی انسان‌شناختی معنویت مدرن دارای مشکلات مختلف ارزیابی شد؛ مشکلاتی چون ابتنای ایده اصالت بر یک دوگانه خطا، عدم امکان ارجاع مطلق امور به درونیات، پیامدهای غیرقابل‌پذیرش (در ساحت نظری و در ساحت عملی) فردگرایی و ارائهٔ تصویری ناقص از کمال انسان. ♦️ مجموع این ایرادات باعث شده تا انسان‌شناسی معنویت جدید دارای ایرادات مهمی شناخته شود، مشکلاتی که تنها در سطح توصیف وجود انسان محدود نمی‌شود؛ بلکه به توصیه‌هایی نیز که بر اساس این توصیف خطا ارائه می‌شود نیز سرایت پیدا می‌کند. 🌐معنویت پژوهی/عرفان های کاذب @manaviat_pajoohi @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | فروش معنویت به نرخ انرژی مثبت: تحلیل کالاهای معنویت عصرجدید در ایران ✍️ احمد شاکرنژاد چکیده 📍 دریم‌کچر، اسماج، کاسه تبتی، تسبیح رودراکشا، بت‌های هندو، مجسمه بودا، سنگ‌های چاکرادرمانی، وسایل مدیتیشن و... کالاهای «جنبش عصر جدید» است که فروش آنها در بازار محصولات فرهنگی ایران به‌خصوص در فضای مجازی رواج چشمگیری دارد. 📍 پرسش این پژوهش آن است که اولاً چه کالاهای «جنبش عصر جدید» در بازارهای مجازی ایران عرضه می‌شود؟ ثانیاً چه مضمون معنوی در پس فروش آنها وجود دارد و با چه توجیهی به خریدار فروخته می‌شود؟ 📍 بر اساس یافته این پژوهش، مضمون‌ محوری در پس فروش این کالاها «جذب انرژی» است و مضامین پیرامونی آن، «جذب آرامش» «جذب آسایش» و «جذب درمان» است. 🌐معنویت پژوهی/عرفان های کاذب @manaviat_pajoohi @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | بررسی انتقادی نسبت «آب، ارتعاش و معنویت» در اندیشه ماسارو ایموتو ✍ محمدحسین کیانی، پژوهشگر پسادکتری فلسفه دانشگاه قم و مدرس معارف اسلامی 📌 چکیده: 📍 ماسارو ایموتو با استناد به آزمایش‌های تجربی مدعی است درک آدمی از خویشتن متوقف بر فهم تغییرات آب موجود در بدن است و بر این اساس، مسئله تحقیق بررسی اعتبار این ایده و تحلیل راهکارهای ایموتو جهت کسب بهبودی و معنویت است که به روش تحلیلی - انتقادی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. 📍 بدین‌سان، یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که دیدگاه ایموتو از انسجام کافی برخوردار نیست؛ چرا که: 📍نخست، ماده به ‌مثابه امر ناپایدار نمی‌تواند آگاه باشد و خردمندی نیز جز در حصول صورت معقول نزد مجرد حاصل نمی‌شود؛ 📍 دوم، ایموتو در تبیین خودشناسی و بهبودی بر اساس آب موجود در بدن انسان و با استناد به آزمایش‌های تجربی مرتکب تسری حکم و سفسطه شده است. 📍 سوم، وی در تشریح این نظریه مرتکب تشبه امر – خلط مبحث – شده است؛ زیرا به این نکته‌ توجه ندارد که پدیده‌های مادی علل بی‌شماری دارند، اینکه انحصار پدیده‌ای در علت جسمانی می‌تواند مستلزم تناقض باشد و اینکه علامت غیر از علت است. #مقاله #ایموتو 🌐معنویت پژوهی/عرفان های کاذب @manaviat_pajoohi @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | ویژگی‌های مذهب الحادی کابالا ✍️ فاطمه معتضدیان و محمدکاظم کاوه پیشقدم 📍 کابالا یا قبالا به معنای دریافت کردن است. عرفان یهودی است که به طور سینه به سینه نقل شده است و کابالیست‌ها مدعی هستند که کابالا توسط خدا به حضرت آدم،نوح، ابراهیم و حضرت موسی ارائه شده است. 📍 کابالا به سه شیوه در بین پهودیان منتقل‌شده است: ۱. به صورت شفاهی یا سینه به سینه. ۲. از طریق نوشته‌های علما که به آن‌ها سفیر گفته می‌شود. ۳. از طریق خدا به قلب علما یهود (وحی). 📍 کابالا در قرون وسطی توسعه بسیار یافت و مکاتب مرکاباء حسیدیسم، کابالای لوریانیک و زوهر در آن مؤثر بوده است. در این بین از همه بیشتر کتاب زوهر در آن تاثیر داشته است. اوج شروع فکری کابالا به قرون وسطی باز می‌گردد. 📍 کابالا دارای سی و دو شیوه می‌باشد. که ده شیوه آن مربوط به سفیروت و مابقی آن مربوط به بیست و دو حرف الفبای عبری است. ویژگی‌های مذهبی کابالا بر این سی و دو شیوه بنا نهاده شده است که به تفسیر تاریخ جهان و رفع نواقص آن می‌پردازد. 📍 با توجه به اینکه کابالا ریشه در تفکر انسانی برگرفته از سنت و عرفان یهود داشته ولی برخلاف تورات و تلمود برای خدا وجهی دوگانه و جنسیت قائل می‌شود، نمی‌توان کابالا را مذهبی الهی نامید. 🌐معنویت پژوهی/عرفان های کاذب https://eitaa.com/manaviat_pajoohi @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | بررسی علل گرایش به عرفان های نوظهور در ایران و پیامدهای امنیتی ناشی از آن ✍️ مریم پسنده 📌 چکیده: 📍در دنیای امروز متاسفانه بسیاری از افراد مخصوصا قشر جوان جامعه به صورت ناخودآگاه و یا تحت تاثیر برخی از رفتارها و تبلیغات از علائم، نشانه ها یا رفتارهایی بهره می برند و یا شیوه زندگی خود را به سمت هایی سوق می دهند که متعلق به عرفانهای نوظهور و انحرافی است. این فرقه ها آسیب های جبران‌ناپذیری وارد می‌کنند. 📍از این رو مطالعه ی نقادانه و بررسی علل گرایش به آنها به خصوص آنها که در ایران فعال هستند ضروری است. هدف این پژوهش، بررسی علل گرایش به عرفانهای نوظهور و بررسی مهم ترین دلایل و بسترهای اصلی گرایش به این فرقه ها در کشور ایران است. 📍برای انجام این تحقیق پس از مصاحبه با خبرگان، پرسشنامه ای تنظیم و بین ٤٠ نفر از خبرگان توزیع شد. پاسخ دهندگان مهمترین علت گرایش به عرفانهای نوظهور در ایران را بسترهای فرهنگی دانسته و ریشه های اعتقادی، سیاسی، بسترهای فردی و علل اجتماعی را به ترتیب در اولویت های بعدی قرار دادهاند و تاثیر «عوامل اقتصادی» را رد کردند. @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | اکنکار در سراب دین ✍️ عبدالحسین مشکانی و محمدتقی فعالی 📍 شبه‌آیین اکنکار، یکی از عرفان‌های نوپدید آمریکایی، ترکیبی از باورهای گوناگون ادیان و سنت‌های عرفانی است و می‌کوشد از هر کدام بخشی را در خود جای دهد. این ویژگی باعث شده است که بنیان‌گذار و جانشینان او ادعاهایی مطرح کنند که اکنکار را به یک دین شبیه می‌سازد. 📍 این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، روش‌ها و ادعاهایی می‌پردازد که اکنکار را به تعاریف رایج از دین نزدیک می‌کند. در ابتدا، باورهای این شبه‌آیین با معیارهای اساسی تعریف دین مقایسه می‌شود تا مشخص شود که آیا اکنکار واجد نشانه‌های یک دین است یا خیر. سپس، با تحلیل اهداف رهبران آن و ویژگی‌هایی که برای اکنکار برمی‌شمارند، نشان داده می‌شود که چگونه این جریان، در عین نفی صریح هویت دینی، به‌نوعی خود را به‌عنوان یک دین معرفی می‌کند @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | نقد تصویر خدا در انجمن‌های دوازده قدمی ✍️ محمدمهدی ولی زاده، حمزه شریفی دوست چکیده انجمن‌های دوازده قدمی گمنام یکی از شاخه‌های معنویت‌های درمانگرا محسوب می‌شوند که بر پایه اصول اخلاقی و روحانی به جذب و درمان مبتلایان به اعتیاد رفتاری یا مصرفی می‌پردازند. هدف از تحقیق، ارزیابی انتقادی مدل خداباوری در این انجمن هاست؛ نحوه تصویر خدا، محوری‌ترین مبنای فکری مکاتب عرفانی قلمداد می‌شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی – انتقادی، کوشیده تا ضمن تبیین علمی شاخصه‌های خداباوری از دیدگاه انجمن، به بیان نارسائی تصویر خدا در انجمن بپردازد و آن را با نگاه توحیدی اسلام به خدا، مقایسه کرده و میزان همسویی آن را با معارف اسلامی مورد کاوش قرار دهد. سپس به آسیب‌شناسی و بررسی پیامدهای فکری و رفتاریِ پذیرش این نوع از خداباوری پرداخته و اهداف ضمنی انجمن را شناسایی و نمایان ساخته است. یافته‌های این تحقیق حاکی از آن است که تصویر انجمن از خداوند، سه شاخصه اصلی دارد، مفهومی فروکاهیده به خدای مبهم، محدود، ناتوان و آسیب زننده به باور و رفتار فرد است و با خدای ازلی و ابدی اسلامی تطبیق ندارد. #انجمن_معتادان_گمنام #اِن_اِی #دوازده_قدم @erfanhay_nozohor

#معرفی_مقاله | نقد زبان شناختی مؤلفه های معنویت گرایی جدید یوگا در نگاه پیشکسوتان یوگای ایران و تعارض آن با معنویت الوهی ✍️ ابراهیم توبه‌یانی، سید عبدالمجید لطفی، حسین عرب 🔹یوگا از منظر مطالعات ادیان، به عنوان یکی از شش دستگاه فلسفی هندوئیسم و طریقت عملی عرفان در این آئین محسوب می شود. 🔹این در حالی است که امروزه یوگا بیشتر به عنوان یک رشته ورزشی در دنیا شناخته می شود. بیشتر مطالعات انجام شده در خصوص تحولات یوگا در دوران مدرن و نسبت آن با ریشه های فلسفی و عرفانی آن، با تمرکز بر جوامع غربی انجام شده است. 🔹لیکن این مقاله درصدد پاسخ به این مسئله است که آیا پیشکسوتان یوگای ایران، برای یوگا ابعادی معنوی قایل هستند یا خیر. 🔹داده های این پژوهش که مشتمل بر مصاحبه های منتشرشده از ۲۶ نفر از پیشکسوتان یوگای ایران در نشریه دانش یوگا است، به روش تحلیل توصیفی و از لحاظ کمی و کیفی مورد تحلیل زبان شناختی قرار گرفت. الگوی تحلیل مشتمل بر پنج متغیر موجود در معنویت گرایی جدید بود. 🔹نتایج نشان داد که ۹۶% این افراد در توصیف و تبیین یوگا از مفهوم خودشناسی و خودسازی، ۸۴% از مفهوم درون گرایی و ۴۲% به زندگی در لحظه حال اشاره کرده اند؛ همچنین ۶۱% از ایشان یوگا را عاملی برای ارتباط با امر معنوی و ۷۷% آن را معنابخش زندگی عنوان کرده اند. 🔹نتایج این تحقیق می تواند در تبیین و نقد ماهیت یوگا به عنوان یکی از معنویت های نوظهور نقش داشته باشد. @erfanhay_nozohor