چرا #سقاخانه حرم به #اسماعیل_طلایی مشهور است؟
«سقاخانه» در معماری سنتی ایرانی، فضاهای کوچکی در معابر عمومی است که اهالی و کسبه برای آب دادن به رهگذران تشنه، آن را درست میکردند.
سقاخانه معمولاً ظروف سنگی بزرگی بود که آب آشامیدنی را در آنها میریختند و پیالههایی را با زنجیر به آنها میبستند.
از میان سقاخانههایی که وجود دارد، سقاخانه «اسماعیل طلا»ی صحن کهنه حرم رضوی یکی از معروفترین و قدیمیترین آنهاست.
سنگ بنای این سقاخانه را نادرشاه افشار گذاشت و یکی از فرماندهان فتحعلیشاه، بهای روکش طلای آن را مهیا کرد.
نادرشاه و سنگ اول بنای سقاخانه حضرت ماجرای سقاخانه حرم مطهر از آنجا آغاز میشود که بین سالهای هزار و صد و چهل و چهار
تا هزار و صد و چهل و پنج ه.ق به دستور نادرشاه افشار، سنگابی یکپارچه از سنگ مرمر در صحن عتیق نصب شد. این سنگاب را که از جنگ هرات به غنیمت گرفته شده بود،
در کنار جوی آبی که از چشمه گیلاس (گلسب) تا صحن حرم کشیده شده بود، نصب کردند تا مردم برای رفع تشنگی از آب درون آن که سه کر گنجایش داشت، استفاده کنند.
#اسماعیل_طلا کیست؟
این سقاخانه سالها بعد، به دست یکی از سرداران فتحعلی شاه که به مشهد آمده بود با روکشی از طلا تزئین شد.
ماجرا از این قرار بود که در زمان این شاه قاجار از طرف يكي از دولتهای خارجی بستهاي به عنوان هديه به دربار رسيد و شاه قصد گشودن آن را كرد.
«اسماعيلخان» كه جزء ملتزمين بود استدعا كرد اين كار در محوطه كاخ به وسيله خدمتگذاران انجام شود، چرا که احتمال سوء قصد را نمي توان از نظر دور داشت.
اتفاقا هنگام باز كردن٬ بسته منفجر شد و خساراتي به بار آورد. فتحعلي شاه با اطلاع از اين امر٬ دستور داد براي اين دورانديشي، هم وزن سردار اسماعيلخان
سكههاي طلا به او مرحمت شود. چنين كردند و اسماعيل خان معروف به «زرريزخان» شد. او این طلاها را صرف ساختن جایگاه آن سنگاب کرد تا گنبد و پایههای
سقاخانه با روکشی از طلا مزین شود. از آن زمان این سقاخانه را به «سقاخانه اسمال طلا» میشناسند.