🔹 #حرم_شناسی | «رواق دارالحجه»، تنها رواقی که در آن، مرقد مطهر امام رضا(علیه‌السلام) در راستای قبله قرار دارد

#حرم_شناسی | «صحن انقلاب»، مجموعه‌ای کهن با ترکیبی از زیبایی سقّاخانه، نقّاره‌خانه، پنجره فولاد

#حرم_شناسی | «مسجد بالاسر»، بنایی تاریخی در نزدیکی ضریح مطهر امام رضا(علیه‌السلام)

#حرم_شناسی | «رواق حاتم‌خانی»، جلوه‌ای از هنر و معماری عهد صفویه در جوار حرم مطهر رضوی

#حرم_شناسی #گنبد_الله_وردی_خان #گنبد_مسی #رواق_الله_وردی_خان

#حرم_شناسی | «صحن غدیر»، مکانی معنوی مزیّن به نام مبارک امام علی(علیه‌السلام) #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

#حرم_شناسی 🔹«ایوان مقصوره»؛ جلوه‌ای زیبا از هنر و معماری ایرانی _اسلامی در حرم مطهر رضوی #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

#حرم_شناسی 🔹«ایوان مقصوره» 🔺ایوان مقصوره به سبب موقعیت خاصش که در جهت محور قبله قرار گرفته، مهم‌ترین ایوان مسجد گوهرشاد است و دارای بیشترین تزیینات و کتیبه‌هاست. 🔺مهم‌ترین کتیبه این ایوان کتیبه طوماری مذهبی-احداثیه است که سه طرف ایوان را در برگرفته است.این کتیبه بزرگ‌ترین کتیبه ایوان نیز هست و محتوای آن ترکیبی از آیات سوره توبه به همراه اطلاعاتی از حامیان ساخت بناست. 🔺به طور کلی نمای ایوان سه کتیبه بزرگ طوماری، دو لوح و پنج طرح مختلف قاب‌بندی دارد. کتیبه‌های طوماری به جز کتیبه دور ایوان عبارت است از کتیبه محرابی دهانه ایوان که عرض کمتری نسبت به کتیبه دور دارد، و دیگری کتیبه پیشانی ایوان که تقریبا هم‌عرض کتیبه اصلی است. قاب‌بندی‌ها شامل دو قاب دو سطری در ابتدا و انتهای کتیبه دور ایوان که از نظر محتوا مکمل اطلاعات همان کتیبه است و از تاریخ ساخت و نام معمار بنا خبر می‌دهد. 🔺 دیگر دو کتیبه با محتوای مذهبی در همان ارتفاع قاب‌های یاد شده، اما در عقب‌نشینی نمای ایوان نصب شده است. دو کتیبه منحصربه‌فرد نیز بر پایه ستون گرد تزیینی در لبه داخلی و محرابی‌شکل ستون‌های اصلی ایوان نصب کرده‌اند که از نظر طراحی و شکل کاملا بدیع است. این اثر به خط کوفی گره‌دار است که عبارت «الملک لله» در آن تکرار شده و «الف»‌های آن در وسط ترکیب به صورت یک گره هندسی درآمده است. یکی از زیباترین کتیبه‌های تزیینی این مسجد همین کتیبه است. این نمونه‌ها از آثار اصیل دوره تیموری است و رنگ‌های به کار رفته در آن‌ها عبارت از زرد، فیروزه‌ای، سفید و زمینه لاجوردی است. #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

#حرم_شناسی رواق دارالسعاده

🕌پیشینه حرم مطهر رضوی✨ 🔸درباره پیشینه و نخستین بنای حرم مطهر،اقوال مختلفی نقل شده است. برخی معتقدند این بنا را مأمون برمزار پدرش هارون در وسط باغ حمیدبن قحطبه ساخته وقبل آن وجودنداشته است. 🔸برخی نیز معتقدند بنای اولیه حرم دردهکده سناباد در کنار شهرباستانی نوقان و درمیان باغی خرم وسرسبز بصورت کاخی بزرگ بوده که از روزگار ساسانیان به جامانده است.یک عمارت اشرافی به سبک سراهای مرزبانان و فرمانروایان ساسانی. 🔹دربخش مرکزی آن کاخ،تالاربزرگ وبلندی که گنبد عظیم ومرتفعی بر فراز آن افراشته شده بوده قرارداشت.این بنا که اکنون بیش از چهارده قرن از تاریخ بنیاد آن میگذرد باوجودسوانح و اتفاقات و حوادث مختلف همچنان پابرجاست و درردیف بزرگترین بناهای تاریخی جهان قراردارد. 🔹این بنا در زمان عباسیان مقرفرمانروایی حمید بن قحطبه فرمانروای طوس بوده و بعدها هارون درآنجا به خاک سپرده شد. برخی معتقدند بنامتعلق به حمیدبن ابی غانم طائی بوده و حمیدبن قحطبه بعداز رسیدن به امارت خراسان،دراین باغ سکونت یافت و بدلیل تشابه اسمی با صاحب بنا، این باغ به نام او معروف شده است. به هرحال هریک از این نظرات که صحیح باشد، این نتیجه به دست می آید که بیش از دوازده قرن ازتاریخ بنای حرم مطهرمیگذرد. #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_1 #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

🕌پیشینه حرم مطهر رضوی✨ 🔸در سال های آغازین به خاکسپاری پیکر امام (ع) در بقعه هارونی، حرم مطهر به صورت بنایی ساده با مصالح ویژه آن دوران بنا شده بود؛ چنان که بقعه مطهر تنها یک درب ورودی ساده پیش روی مبارک و تزئیناتی مختصر به سبک آن زمان داشت. صفّه های اضلاع حرم به سوی خارج از بنا بسته بود و بالای قبر یک قبه وجود داشت. در آن سال ها زمین های اطراف حرم خالی از سکنه بود، نوغان یکی از دو قبضه معروف و معتبر طوس بود و تنها آبادی مسکونی منطقه به شمار می رفت.گستره ی سرسبزدشتهای اطراف روضه منوره،زیستگاه آرام آهوان وشکارگاه پرنعمت شکارچیان بود.درآن سالهای غربت ودلگیر،بقعه هارونی که به مشهدالرضا(ع) مفتخرگردیده بود،به علت بعد مسافت با شهرها و آبادی های اطراف و وجود خفقان و جو مسموم آن زمان، نظارت دقیق حکام جور بر حرکات و سکنات شیعیان، منع آنها از توجه به مرقد امام (ع) و درک فیض زیارت موجب شد سال ها سپری شود و بنایی در خور و شایسته مضجع شریف حضرتش احداث نگردد.درآن ایام محل قبرمطهر درسناباد بواسطه غیرمسکونی بودن منطقه،موحش بود. «اربلی» در «کشف الغمّه» می نویسند:«در آن دوران، زنی از نوغان خادمه حرم بود که روزها به امور خدمت مقبره می پرداخت و شب ها درب حرم را بسته و به نوغان می رفته است.» 🔸قاری قرآن وجودمقدس امام(ع)بود که درمواقعی صدای تلاوت ازدرون آرامگاه آن حضرت به گوش میرسید. 🔸سرانجام پس از سالها غربت،عنایات خداوند نسبت به روضه رضوی موجب شددرآن سالها حرم مطهر ازگزندآسیبها درامان بماند.تا آنجاکه باب رأفت خاصه حضرت به صورت بروز کرامات ومعجزات ایشان، گره ازکار دردمندان و نیازآوران گشوده وکثرت وتداوم کرامات امام موجب شد توجه واقبال مردم وحاکمان بویژه اهالی خراسان ومناطق دیگر ازهرکیش ومذهبی فزونی گیرد و مشتاقان و ارادتمندان به بقعه وبارگاه رضوی،زیارت پرفیض وباشرافت مرقدمنورش رابرخود فرض دانستند به گونه ای که بعدها حج فقرا نامیدند. 🔸درپی این توجه وتوسل روزافزون،به ساخت ومرمت وتذهیب وتزئین ومتعاقب آن حفظ ونگهداری ازبنای حرم اقدام گردید تاآنجا که ساخت بنای بقعه مبارک‌وایجاد وتوسعه بناهای اطراف حرم مطهربروسعت و رونق شهرافزود ودهکده محقرسناباد به شهر عظیم ومقدس مشهد تبدیل شد. 🔸آنچه مسلم است و از قراین برمی آید، این است که سرداب پس از محو شدن صورت قبر هارون الرشید یعنی قرن هشتم به بعد، به وجود آمد. #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_2 #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی

🕌 پیشینه حرم مطهر رضوی✨ 🔸سامانیان ⬅‌به روایت بیهقی، امیر فائق الخاصه ازپیشکاران نوح بن منصور سامانی درآبادانی مرقد مطهر اهتمام ورزید.وبرخی دیگر از امرای سامانی نیز ارادت ویژه ای نسبت به مرقدمطهر داشتند وتزئیناتی درحرم بوجودآوردند. 🔸دیلمیان ⬅دراوایل قرن چهارم، مرقد منور به سبک آن زمان تعمیروتزئین شد. ودراطراف کاخ حمیدبن قحطبه خانه های مسکونی افزایش وتوسعه یافت و دژ محکمی آن را محافظت میکرد. 🔸غزنویان ⬅سلطان محمودغزنوی عمارت مشهد توس را پس از تخریبی که توسط پدرش سبکتکین در قبه بوجود آورد، از نو‌ساخت وبنایی زیبا برآن بنیان کردومناره ای هم درکنار آن بناشد.علاوه براین ابوالحسن عراقی معروف به دبیر که ازرجال دربار غزنویان بوددراوایل قرن پنجم اولین بنا را که #مسجد_بالاسر✨ است درکنار روضه منوره احداث نمود.وی پس از وفات درهمین مکان به خاک سپرده شد. ✨✨✨✨ #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_3 #مسجد_بالاسر #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

🕌پیشینه حرم مطهر رضوی✨ #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_4 #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

🕌 پیشینه حرم مطهر رضوی✨ 🔸سلجوقیان ⬅درقرنهای ششم وهفتم خدمات وتعمیراتی در روضه منوره نمودند،چنانکه تا به امروز کتیبه ها وآثارشان درحرم موجوداست.ترکان زمردملک دخترسلطان محمود که از خطاطان عصر سلجوقی است،دراوایل قرن ششم ازاره حرم را بابهترین کاشی های آن زمان معروف به #کاشی_سنجری تزئین نمودکه اکنون باقدمت ۹۰۰ساله هنوز هم درحرم مطهر موجوداست. ✨✨✨✨ 🔹خوارزمشاهیان ⬅اوایل قرن هفتم در دوران سلطان محمدخوارزمشاه باردیگر حرم مطهرباکاشیهای ممتاز معروف به #سنجری تزیین شد.این کاشیها هم اکنون با قدمت بیش از۶۰۰ساله درحرم مطهرموجوداست.علاوه براین کتیبه ای باکاشی ممتاز مربوط به این دوران،اطراف درب پیش روی مبارک درضلع شمال رواق#دارالحفاظ وجوددارد.ونیز دو محراب کاشی یکپارچه که درگذشته درون حرم مطهرنصب بود و هم اکنون در موزه جای دارند، مربوط به این دوران است. ✨✨✨✨✨ 🔸تیموریان ⬅از آثارمهم این دوران #مسجد_گوهرشاد و رواقهای #دارالحفاظ و #دارالسیاده است.#مدرسه_پریزاد و مدرسه دو در و مدرسه سابق بالاسر که به ضلع غربی دارالسیاده متصل بوده و اکنون جزو دارالولایه است،مربوط به این دوره ست.این بناها مربوط به دوران حکومت شاهرخ بن امیر تیمور گورکانی است. ✨✨✨✨ 🔹صفویه ⬅با رسمیت یافتن مذهب تشیع،در این دوران بناها وآثار زیادی در حرم‌مطهر بوجودآمدوحوزه حرم گسترش بسیاری یافت.شاه تهماسب صفوی علاوه بر اهدای #اولین_ضریح به مرقدمطهر وترمیم وتذهیب گنبد،اقدام به طلاکاری گلدسته کنارگنبدنمود.در زمان شاه عباس بنای#صحن_انقلاب تکمیل شدو رواقهای مبارکه #دارالفیض، #توحیدخانه، #گنبد_الله_وردیخان،#رواق_گنبد_الله_وردیخان،#شیخ_بهایی به بناهای حوزه حرم افزوده شد.شاه سلیمان صفوی ضمن مرمت مدارس حوزه حرم، اقدام به ترمیم رواق #دارالسیاده و طلاکاری مجدد گنبد نمود. ✨✨✨✨ #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_4 #مسجد_گوهر_شاد #صحن_انقلاب_اسلامی #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

🕌پیشینه حرم مطهر رضوی ✨ #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_5 #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

🕌پیشینه حرم مطهر رضوی ✨ 🔹دوران نادری‌ ⬅در زمان نادرشاه نقاشی دیوارحرم تجدیدشد و #گلدسته شمالی صحن انقلاب برفراز ایوان عباسی ساخته و طلاکاری شد. #ایوان جنوب صحن (ایوان طلای صحن انقلاب) و #مناره آن نیز طلا اندود گردید. نادرشاه افشار پیش از رسیدن به مقام سلطنت در سال ۱۱۴۴ قمری، دستور ساخت مناره دوم حرم بر فراز ایوان عباسی را داد که در مدت ۴۰ روز ساخته شد و همراه با ایوان طلا کاری گردید.همچنین در همان سال به دستور نادرشاه سنگاب یک پارچه‌ای از جنس مرمر اعلا با ظرفیت سه کر از هرات به مشهد آورده شد و پس از آن شخصی به نام اسماعیل خان بر روی آن یک پوشش هشت ضلعی به همراه گنبد ساخت و طلاکاری کرد. ✨✨✨✨ 🔸قاجاریه ⬅احداث #ضریح_سوم و #در_مرصع_جواهر_نشان به زمان فتحعلی شاه و بنای#دارالضیافه و احداث #صحن_آزادی به این سلسله مربوط میشود.#ایوان_طلای_آزادی یا ایوان غربی در زمان #ناصر_الدین_شاه طلا کاری شد. رواق های #دارالسعاده و #دارالذکر(مدرسه علینقی میرزا) در این دوره احداث گردید. ✨✨✨✨ 🔸عصر پهلوی ⬅در این دوره آستان قدس به تبدیل محل بناهای ادوارقبلی پرداخت. چندرواق مانند محل بنای قدیم مسجدزنانه،مسجدریاض،گنبداپک میرزا،رواق پس پشت،راهرو سقاخانه،محل چلچراغ سابق،محل کشیک خانه خدام و بعضا محلهایی که بصورت مدرسه،تیمچه و یا فضای خالی بوده بصورت رواقهای #دارالفیض، #دارالشکر، #دارالشرف، #دارالسلام، #دارالذکر، #دارالعزه و #دارالعباده درآمدند. اخداث #صحن_موزه، تعویض صندوق عباسی به صندوق سنگی حسین حجارباشی،نصب#ضریح_چهارم و نوسازی نقاره خانه مربوط به این دوره است.بناهایی مثل صحن وبست هم ساخته شد. ✨✨✨✨ 🔹پس ازانقلاب اسلامی ⬅باتوجه به افزایش چشمگیر زائرین وکمبود فضاهای باز و سرپوشیده، صحن ها و رواقهای جدید احداث گردید. و حوزه اماکن متبرکه گسترش یافت بطوریکه حجم عملیات اجرایی توسعه حوزه حرم مطهر چندین برابر نسبت به قبل از انقلاب افزایش یافته و در زمینه های متعدد خدمت رسانی،زیارتی، فرهنگی،اجتماعی... پیشرفت عظیمی صورت گرفته است.بعنوان مثال؛صحنهای مقدس جمهوری، جامع رضوی،قدس...و رواقهای مبارکه امام خمینی(ره)، دارالولایه، حضرت معصومه(س)،دارالحجه،شیخ طوسی، شیخ حرعاملی، حضرت زهرا(س)، دارالمرحمه،کوثر،غدیرو... نیز پس ازانقلاب احداث شدند.بناهای دیگری مانند کتابخانه مرکزی،مهمانسرا،موزه،دانشگاه علوم اسلامی رضوی،دارالشفا و... نیز ازبناهای پس ازانقلاب است.ودرجهت آسایش و آرامش زوارگرانقدر، خدمات و بناها همچنان در حال گسترش میباشد. ✨✨✨✨✨ #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_5 #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان

🕌پیشینه حرم مطهر رضوی ✨ #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_6 #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان