به نام خدا
💠🔰خلاصه نکات یادگیری اصول تلاوت به شکل نکته های شماره دار:
✍🏻 احسان اعتباریان
1- تلاوت قرآن در مقامات موسیقی عربی اجرا می شود
2- طبق اصول تلاوت به روش مصری، شروع یک تلاوت در اغلب موارد از قسمت های #بمصدا و در مقامی موسیقایی به نام مقام #بیات است (این مقام با دستگاه شور فارسی معادل است)
3- تعداد مقامات موسیقایی در تلاوت قرآن استفاده می شود به #سیزده مورد نیز می رسد اما #هشت مورد آن بین قاریان معروف و رایج است (#صنعبسحرک - شامل: صبا - نهاوند - عجم - بیات - سه گاه یا سیکاه - حجاز - راست یا رست - کرد)
4- هر مقام از #هشتنت تشکیل شده و هر نت در حقیقت یک صدا یا صوت است که فرکانس مشخصی دارد
- نیز هر نت نسبت به دیگر نت ها فاصله صوتی مشخصی دارد
- این فاصله بین نت ها در مقامات مختلف متفاوت است (علت تفاوت بین مقامات همین فاصله گوناگون و متمایز بین نت هاست)
5- زمانی که یک قاری یک مقام را شروع می کند معمولا بر حسب تجربه و آزمون و خطا و و تقلید از قدما یاد گرفته که مقام را به قسمت (گوشه) های مختلف تقسیم نموده و روی هر آیه (یا قسمتی از آیه یا دو یا سه آیه) یکی از این قسمت ها یا گوشه ها را به ترتیب اجرا کند
6- این گوشه ها که در واقع قسمتی از یک مقام هستند بین اهل فن به نغمه معروف هستند
7- نغمه ها می توانند دارای یک نت شاهد باشند. نت شاهد یکی از نت های مقام است که در ملودی اجرا شده بیشتر شنیده می شود یا مهم تر است. تشخیص نت شاهد یک نغمه توسط یک استاد خبره انجام می گیرد و برای یک قاری مبتدی و متوسط دشوار است
8- برخی از فرازهایی که یک قاری اجرا می نماید ممکن است دارای نت شاهد بخصوصی نباشد و یا ملودی فراز حاوی یکی از تکنیک های لحنی باشد که از مبحث ما فعلا خارج است
9- به تصویر بالا دقت نمائید؛ گوشه های بیات تقریبا می توانند به همین ترتیبی که در شکل زیر می بینید اجرا شوند و یا اینکه ترتیب دیگری برای اجرای آنها توسط قاری انتخاب گردد
10- برای دیگر مقامات تلاوت (صنع بسحرک) نیز می توان چنین قسمت هایی قائل شد که موضوع بحث های بعدی ما خواهد بود
11- در بسیاری از این موارد این قسمت ها (گوشه ها) در هم ادغام می شوند که بین قاریان به #تلوین بین نغمات معروف است مثل تلوین بین گام چهارم و گام ششم یعنی نغمه بیات نوا و بیات عجمی (تصویر مطرح شده در بالا یک الگوی پیشنهادی است و جزو موارد "این است و جز این نیست" قرار ندارد)
12- در مورد گام هفتم یک تذکر وجود دارد که در بیشتر سبک های تلاوت و در عمل این گام وجود ندارد و بجای آن از یکی از مقام های فرعی بیات مثلا مقام شوری یا مقام حسینی و یا انتقال به راست (و یا هردو) استفاده می شود
13- برای یادگیری روش تلاوت، در عمل شما باید این گام ها (قسمت ها) را از شیوه تلاوت قراء سرآمد مصری یاد بگیرید و پشت سر هم اجرا نمائید مثل فایلی که بنده در زیر آن را اجرا نموده ام. (ممکن است در آموزش هایی که در کشور داده می شود گام های کمتری در نظر بگیرند)