eitaa logo
نظریه اعتباریات امام خمینی ره و نقش آن در استنباط
56 دنبال‌کننده
12 عکس
0 ویدیو
0 فایل
ارتباط با ادمین: @Yazainab1445
مشاهده در ایتا
دانلود
اگر دوستانی کتاب را دریافت و شروع به مطالعه کرده اند تجربه و نظرشان را با ادمین در میان بگذارند: @Yazainab1445
🔰 کتاب «نظریه اعتباریات امام خمینی ره و نقش آن در استنباط» در بوستان کتاب به صورت حضوری و مجازی و با تحفیف قابل تهیه است. برای ورود به صفحه کتاب اینجا را کلیک کنید. چهارراه شهداء کتابفروشی بوستان کتاب @etebariyatbook
📕 با عنایت الهی کتاب «نظریه اعتباریات امام خمینی (ره) و نقش آن در استنباط» منتشر شد. ⭕️ «این اثر در حقیقت تلاشی برای تبیین نظریه امام خمینی ره در باب اعتباریات و لزوم تفکیک این ادراکات از ادراکات حقیقی، در علوم اعتباری است. از این رو اندیشه ایشان در این باب که در آثار مختلفشان مطرح شده، صورت بندی منظمی پیدا کرده و اثر توجه به آن در علم اصول و فقه نیز روشن گشته است. همچنین مقایسه ای در همین رابطه، میان نگاه های امام خمینی ره و محقق عراقی ره - از نمایندگان برجسته مکتب نجف - صورت گرفته است.» ⭕️ برای تهیه کتاب به صورت آنلاین و ارسال پستی اینجا کلیک کنید. ۱۵ درصد تخفیف سفارش آنلاین ☝️ ⭕️ برای تهیه آنلاین از بوستان کتاب با ۱۰ درصد تخفیف اینجا را کلیک کنید. 🔸 برای تهیه حضوری کتاب به آدرس های زیر مراجعه کنید: قم، مجتمع ناشران، طبقه همکف، پلاک 13، کتاب فردا قم چهارراه شهداء، بوستان کتاب قم 📚 آدرس کانال اختصاصی کتاب: @etebariyatbook پاسخ به سوالات در رابطه با تهیه کتاب: @Yazainab1445 🔸🔸🔸 @ofoqemobin
🔺 مقدمه کتاب مسئله اعتباریات و نسبت آن با حقایق از مسائل مهم و سرنوشت ساز، در اندیشه های فلسفی و کلامی است که ارتباطی جدی نیز با دو علم فقه و اصول فقه دارد. فلسفه و علوم عقلی بر شناخت حقایق هستی و تفسیر آن متمرکز شده اند ولی از طرفی احتیاجات خاص انسان او را وادار کرده که سلسله اندیشه هایی قراردادی برای ادامه مسیر حیات خود وضع کند. این اندیشه ها آن چنان گسترده شدند که ضبط و بررسی کلی آن و بحث نظام مند درباره آن باعث ایجاد علوم مختلفی با موضوعات اعتباری شد. این علوم روشی متفاوت از علوم عقلی دارند و از موضوعی متفاوت نیز سخن می گویند. مسئله در جایی است که از روش علوم عقلی در علوم اعتباری یا عکس آن استفاده شود. این مسئله در دوران متاخر در میان علمای علم اصول فقه به صورتی جدی مورد توجه قرار گرفت و باعث شد بحث از ادراکات اعتباری کم کم در این علم مطرح شود. علم اصول فقه در نجف اشرف، پس از آخوند خراسانی با مسائل متعدد فلسفی آمیخته شده است و تبیین بسیاری از مسائل در این علم نقطه عزیمتی فلسفی دارد. این نوع نگاه در کلام برخی شاگردان ایشان مانند آقاضیاء عراقی نقش بسیار برجسته ای یافته و فلسفه حتی با قرائت صدرایی سهم بزرگی در علم اصول پیدا کرده است. از سوی دیگر هم در بیانات آخوند خراسانی و هم در بیان برخی شاگردان برجسته ایشان مانند محقق اصفهانی، مسئله تفکیک حقیقت از اعتبار و تاثیر آن در سرنوشت علم اصول و نظام اجتهادی مطرح شده است. در مکتب قم نیز مرحوم امام خمینی (ره) در بسیاری از ابواب اصول فقه تاکید بلیغی بر لزوم تفکیک حقیقت از اعتبار و تدقیقات فلسفی از فهم های عرفی داشته است، به طوری که می توان این توجه را از شاخصه های مهم نگاه اصولی ایشان دانست. روشن شدن مسئله تفکیک حقیقت از اعتبار به علت اثر مهمی که بر ساختار علم اصول و در پی آن نحوه استنباط می گذارد اهمیت بسیار زیادی دارد. این تفکیک سرنوشت بسیاری از مسائل را در علم اصول و علم فقه تعیین می کند. از این رو در این کتاب ضمن تلاش برای تبیین مسئله تفکیک حقیقت از اعتبار و اثر آن در مسائل مختلف، به نظام اجتهادی امام خمینی (ره) و آقاضیاء عراقی (ره) در ارتباط با این موضوع، نزدیک تر می شویم. به ویژه نظام اصولی و اجتهادی امام خمینی (ره) که با سبک خاص خود و توجه به مسئله تفکیک حقیقت از اعتبار افق های جدیدی در این موضوع گشوده است. متاسفانه نظام اجتهادی امام خمینی (ره) و نگاه های بدیع ایشان در علم اصول بسیار مغفول مانده است. یکی از اهداف این کتاب تقریری از نظریه اعتباریات امام خمینی (ره) است که در لابلای بیانات فقهی و اصولی ایشان منطوی است و هنوز از دید بسیاری از طلاب و دانشوران پنهان مانده است. ایده این نوشته در جلسات تدریس «مناهج الوصول الی علم الاصول» امام خمینی (ره) توسط استاد بزرگوارم حضرت حجت الاسلام والمسلمین علی فرحانی، به ذهن بنده خطور کرد و پنجره ای در فهم نوینی از اندیشه اجتهادی امام خمینی (ره) گشود. از همین رو از محضر ایشان که هم در پیدایش این فهم و هم در راهبری این اثر بنده را یاری و راهنمایی نمودند، تشکر کنم. بدون شک این تنها تلاشی اولیه برای تبیین مسئله تفکیک حقیقت از اعتبار در اندیشه امام خمینی (ره) و سایر بزرگان است. امید است در آینده به عنایت الهی توفیق بیشتری نصیب نگارنده شود و ابواب دیگری از این بحث را نیز ارائه نماید. ان شاء الله این نوشته بتواند راهی در برابر همه علاقه¬مندان به علوم اسلامی بگشاید. سید محمد هاشمی بهار 1402 @etebariyatbook
☀️ | مختصری در باب نظریه روح المعنی از منظر امام خمینی (ره) 🖊 سید محمد هاشمی 🔺 یکی از مباحث مهم امام در ادامه موضع مهم ایشان پیرامون اعتباری بودن وضع الفاظ، مساله است. این نظریه که توسط امام در نقاط مختلفی استفاده شده و ریشه در نگاه برخی اندیشمندان پیشین نیز داشته است قرابتی جدی با تصویر مرحوم در نحوه وضع الفاظ برای معانی در تفسیر دارد. ایشان توجه به این فرآیند در وضع الفاظ را، راه حل بسیاری از اشتباهات در اندیشه و فهم - خصوصا در معارف غیر مادی - می داند. برای مثال برخی در وصف پروردگار به رحیم و رحمان تصور کرده اند که چون در ذات این اوصاف نوعی از رقّت و تغیرِ حالت درونی نهفته و این نوع تحولات در ذات واجب محال است صدق این معانی بر واجب صرفا مجازی است. مرحوم امام در پاسخ معتقد است اساسا الفاظ برای غایات و حقایق عامه وضع شده اند و خصوصیات افراد تقییدی در آن معانی ایجاد نمی-کند: «و بعضى‏ها در مطلق اين نحو از اوصاف از قبيل خذ الغايات و اترك المبادى‏ قائل شده‏اند- كه اطلاق اين‏ها بر حق به لحاظ آثار و افعال است نه به لحاظ مبادى و اوصاف است. پس، معنى «رحيم» و «رحمن» در حق، يعنى كسى كه معامله رحمت مى‏كند با بندگان. بلكه معتزله‏ جميع اوصاف حق را چنين دانسته‏اند يا نزديك به اين. و بنابراين، اطلاق آنها بر حق نيز مجاز است. و در هر صورت، مجاز بودن بعيد است، خصوصا در «رحمن» كه بنابراين امر عجيبى بايد ملتزم شد. و آن اين است كه اين كلمه وضع‏ شده براى معنايى كه استعمال در آن جائز نيست و نمى‏شود، و در حقيقت اين مجاز بلا حقيقت است. تأمّل. و اهل تحقيق در جواب اين گونه اشكالات گفته‏اند الفاظ موضوع است از براى معانى عامّه و حقايق مطلقه. پس بنابراين، تقيّد به عطوفت و رقّت داخل در موضوع له لفظ «رحمت» نيست و از اذهان عاميّه اين تقيّد تراشيده شده، و الّا در اصل وضع‏ دخالت ندارد..» (آداب الصلاة، متن، ص: 249) 🔺 ایشان سپس در جواب به اشکال مقدر به این نظریه که آن را تنها در صورتی که اولیاء و انبیاء واضع باشند صحیح میدانند، تحلیلی در باب وضع الفاظ و اعتبار ارائه می کند که در کلیت شناخت اعتباریات نزد ایشان نیز سودمند است. 🔺به عقیده ایشان فرآیند وضع یک لفظ به این گونه است که برای هر واضعی در ابتدا نوعی توجه به جهت حقیقی موضوع له مطرح بوده است یعنی واضع در هنگام وضع لفظ «نور» برای آنچه از حقیقت خارجی نور می دیده، جهت روشنایی آن را مورد نظر قرار داده است و به جهات عدمی و ظلمانی آن بی توجه بوده است لذا لفظ «نور» هرگز مقید به نورِ مادی خارجی که مشوب به جهات عدمی است نمی شود و از این رو می توان آن را حقیقتا در انوار غیرمادی نیز استعمال کرد. لذا نظریه روح المعنی را می توان حتی در عمق تسامحات عرفی در فرآیند اعتبار نیز توضیح داد: «واضع لغات گرچه در حين وضع معانى مطلقه مجرّده را در نظر نگرفته است، ولى آنچه كه از الفاظ در ازاء آن وضع شده همان معانى مجرّده مطلقه است. مثلا، لفظ «نور» را كه مى‏خواسته وضع كند، آنچه در نظر واضع از انوار مى‏آمده اگر چه همين انوار حسّيّه عرضيّه بوده- به واسطه آن كه ماوراء اين انوار را نمى‏فهميده- ولى آنچه را كه لفظ نور در ازاء او واقع شده همان جهت نوريّت او بوده نه جهت اختلاط نور با ظلمت، كه اگر از او سؤال مى‏كردند كه اين انوار عرضيّه محدوده نور صرف نيستند بلكه نور مختلط به ظلمت و فتور است، آيا لفظ نور در ازاء همان جهت نوريّت او است يا در ازاء نوريّت و ظلمانيّت آن است؟ بالضروره جواب آن بود كه در مقابل همان جهت نوريّت است و جهت ظلمت به هيچ وجه دخيل در موضوع له نيست» (آداب الصلاة، متن، ص: 250) 🔺 بر این اساس نیازی نیست که واضع تمام مصادیق آن معنا را در زمان خود درک کرده یا حتی به آن معتقد باشد بلکه فرآیند وضع چنین وسعتی را در رابطه لفظ و معنا ایجاد می کند. نکته جالب آن که مرحوم امام بر اساس این تحلیل، صدق الفاظ عرفی وضع شده بر معانی ای که از جهت وجودی در مراتب بالاتری قرار دارند را نزدیکتر به حقیقت و غرض اولیه عرف می داند: «ليس الكلام من حيث ظهوره الملكى و خصوصا الّذى هو من مقولة اللّفظ و الصّوت صفة للحقّ من حيث هويّته الأحاطيّة حتّى يتفرّع عليه ما ذكر كما انّ قوله تعالى ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْ‏ءٍ لا يدلّ على مقصوده بوجه نعم الكلام الذّاتى الّذى هو التّجلّى باظهار ما فى الغيب على ذاته المقدّسة صفة من صفاته فى الحضرة الجمعيّة الكماليّة و الكلام الظّهورى الوجودى الّذى هو التّجلّى بالفيض المقدّس لأظهار ما فى الغيب على الحقائق التّفصيليّة صفة من صفاته الفعليّة و لهما الأحاطة و الشّمول و لهذا الكلام اللّفظى ايضا احاطة بمعنى آخر و هو وجه السّرّ الوجودى الّذى يعرفه المحقّقون و هو غير الأوضاع اللّفظيّة نعم لو كان الألفاظ موضوعة لأرواح المعانى او ارواح المعانى مرادة للحقّ
من كلامه لكان تلك الأحاطة حقّا كما الأمر كذلك.» ( تعليقات على شرح «فصوص الحكم» و «مصباح الانس»، ص: 232) 🔺نتیجه این صورت بندی، راهگشایی بسیار اساسی در فهم معارف و معانی مجرد قرآنی و روایی ایجاد کرده و از سوی دیگر گشایشی جدی برای انتقال مرتبه بندی شده معارف الهی می آفریند. این نگاه شیوه ای مهم در القای معارف الهی را نیز به دنبال دارد. بر این اساس در تعلیم معارف تنها کافی است ذهن ها را نسبت به حیثیات عدمی مفاهیم پالایش نماییم، تا بتوانیم حقیقت ناب غیرمادی را در ذهن مخاطبان تصویر کنیم. 🔺 این نظریه در مساله روح المعنی، در مجموعه اندیشه امام در اعتباریات تاثیر مهمی دارد ایشان پس از این مساله «صحیح و اعم» و تصویر «مرکبات اعتباری» را نیز بر همین اساس تبیین می نمایند و معتقدند حتی در وضع الفاظ برای اختراعات عادی بشر، هرگز لفظ به قید ماده و شکل خاصی از آن اختراع – مثلا تفنگ یا هواپیما – محدود نمی شود بلکه از ابتدا خصوصیات ماده و صورت دخلی در وضع الفاظ ندارند: و لذا ترى: أنّ تكامل الصنعة كثيراً ما يوجب تغييراً في موادّها أو تبديلًا في شأن من شؤون هيئتها، و مع ذلك يطلق عليها اسمها كما في السابق، و ليس‏ ذلك إلّا لأخذ الهيئة و المادّة لا بشرط؛ أي عدم لحاظ مادّة و هيئة خاصّة فيها. (تهذيب الأصول، ج‏1، ص: 109) @etebariyatbook
📕 با عنایت الهی کتاب «نظریه اعتباریات امام خمینی (ره) و نقش آن در استنباط» منتشر شد. ⭕️ «این اثر در حقیقت تلاشی برای تبیین نظریه امام خمینی ره در باب اعتباریات و لزوم تفکیک این ادراکات از ادراکات حقیقی، در علوم اعتباری است. از این رو اندیشه ایشان در این باب که در آثار مختلفشان مطرح شده، صورت بندی منظمی پیدا کرده و اثر توجه به آن در علم اصول و فقه نیز روشن گشته است. همچنین مقایسه ای در همین رابطه، میان نگاه های امام خمینی ره و محقق عراقی ره - از نمایندگان برجسته مکتب نجف - صورت گرفته است.» ⭕️ برای تهیه کتاب به صورت آنلاین و ارسال پستی اینجا کلیک کنید. ۱۵ درصد تخفیف سفارش آنلاین ☝️ ⭕️ برای تهیه آنلاین از بوستان کتاب با ۱۰ درصد تخفیف اینجا را کلیک کنید. 🔸 برای تهیه حضوری کتاب به آدرس های زیر مراجعه کنید: قم، مجتمع ناشران، طبقه همکف، پلاک 13، کتاب فردا قم چهارراه شهداء، بوستان کتاب قم 📚 آدرس کانال اختصاصی کتاب: @etebariyatbook پاسخ به سوالات در رابطه با تهیه کتاب: @Yazainab1445 🔸🔸🔸 @ofoqemobin