🔶 فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت مجلس در مصاحبه با خبرگزاری ایرنا ادعا کرده است: قانون جوانی جمعیت تا ۹۰ درصد جلوی کاهش تولد را گرفت.
🔶 وی در دفاع از این ادعا اذعان داشته است: تا سال ۹۹ که بنده وارد مجلس یازدهم شدم، کشور با کاهش ۱۷۰ هزار تولد روبرو بود و از زمان تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در سال ۱۴۰۰ تا الان این عدد به ۱۷ هزار رسیده است (1).
⬅️ فکت نامه سلامت به بررسی این ادعا می پردازد:
🔶 ادعای کاهش ۹۰ درصدی کاهش تولد به واسطه قانون جوانی جمعیت، ادعایی بزرگ و مهم است که نیازمند ارائه شواهد و مدارک قوی و قابل اتکا میباشد. برای اثبات چنین ادعایی، ارائه دهندگان آن باید به موارد زیر توجه کنند:
آمار دقیق و قابل مقایسه:
🔶 این اطلاعات شامل ارائه آمار دقیق تعداد تولدها قبل و بعد از اجرای قانون، مقایسه این آمار با روند کلی کاهش تولد در سالهای قبل از اجرای قانون، تجزیه و تحلیل آماری دقیق برای نشان دادن تفاوت معنادار آماری بین دو دوره است که باید توسط فرد ادعا کننده مطرح شود (2).
گزارش عوامل مداخله گر در این آمار:
🔶 بررسی تأثیر سایر عوامل موثر بر نرخ تولد مانند وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تغییرات در سبک زندگی عواملی است که می تواند در تغییرات نرخ باروری موثر باشد و فرد مدعی بدان اشاره نکرده است. تا اثر این عوامل بررسی نشود، این ادعا که یک مداخله باعث این اثر شده اشتباه شده است (3).
همچنین برای این ادعا باید داده های زیر نیز توسط ادعاکننده منتشر شود:
🔶 ارائه شواهدی مبنی بر اجرای کامل و موثر مواد قانونی
🔶 ارزیابی میزان استفاده از تسهیلات و حمایتهای پیشبینی شده در قانون
🔶 بررسی موانع موجود در اجرای کامل قانون و راهکارهای رفع آنها
🔶 صرف همزمانی افزایش نرخ تولد با اجرای قانون، لزوماً به معنای علت و معلولی بودن این دو نیست. عوامل متعدد دیگری نیز میتوانند بر نرخ تولد تأثیرگذار باشند. از سویی دیگر برای ارزیابی دقیق تأثیر قانون، نیاز به بررسی دادههای آماری در یک دوره زمانی کافی پس از اجرای آن است (4).
🔶 ادعای کاهش ۹۰ درصدی کاهش تولد، ادعای بزرگی است که نیازمند ارائه شواهد و مدارک قوی و قابل اتکا میباشد. ارزیابی این ادعا باید بر اساس روشهای علمی و با در نظر گرفتن تمام عوامل موثر صورت گیرد. صرفاً ارائه آمار کلی بدون بررسی دقیق عوامل موثر و کنترلهای آماری، نمیتواند به عنوان دلیل کافی برای اثبات این ادعا در نظر گرفته شود.
✅ فکتنامه سلامت با بررسی جوانب مختلف، این ادعا را فاقد شواهد میداند.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 تفکر نقادانه و اهمیتی که در تحلیل ادعاها و مقالات سلامت دارد!
⏺ تفکر نقادانه در تحلیل خبرهای سلامت اهمیت بسیاری دارد، زیرا میتواند به ما کمک کند تا اطلاعات دقیق و معتبر را از اطلاعات نادرست و گمراهکننده تشخیص دهیم. در زیر با یک مثال به شما میگوییم، دربرابر هر ادعایی چگونه باید تفکر نقادانه داشته باشیم:
⬇️
فرض کنید خبری منتشر شده است که میگوید "مصرف روزانه یک قاشق عسل میتواند به طور معجزهآسا بیماریهای قلبی را درمان کند."
تحلیل با استفاده از تفکر نقادانه:
🔶 1. بررسی منبع خبر:
آیا این خبر از یک منبع معتبر منتشر شده است؟ آیا نویسنده دارای تخصص در زمینه پزشکی یا تغذیه است؟
🔶 2. تحلیل شواهد علمی:
آیا مطالعات علمی معتبر وجود دارد که این ادعا را پشتیبانی کند؟ به دنبال مقالات و تحقیقات منتشر شده در مجلات علمی معتبر بگردید.
🔶 3. بررسی تعاریف و اصطلاحات:
واژه "معجزهآسا" چه معنایی دارد؟ آیا این نوع بیان، اغراقآمیز است و میتواند باعث گمراهی مردم شود؟
🔶 4. مقایسه با اطلاعات موجود:
آیا اطلاعات دیگری در مورد عسل و تأثیر آن بر سلامت قلب وجود دارد؟ آیا متخصصان دیگر نظر مشابهی دارند یا این یک ادعای منحصر به فرد است؟
🔶 5. پرسش درباره تأثیرات جانبی:
آیا مصرف روزانه عسل ممکن است عوارض جانبی داشته باشد؟ آیا افرادی که دیابت دارند باید از مصرف آن پرهیز کنند؟
🔶 6. توجه به تأثیرات اجتماعی:
انتشار چنین خبری ممکن است باعث شود که افراد به جای مراجعه به پزشک، به درمانهای خانگی روی بیاورند. این موضوع چه پیامدهایی میتواند داشته باشد؟
✅ نتیجهگیری: با استفاده از تفکر نقادانه، میتوان به این نتیجه رسید که این ادعا ممکن است مبنای علمی کافی نداشته باشد و باید با احتیاط به آن نزدیک شد. آیا شما هم موقع طرح یک ادعا، به این سوالات فکر میکنید؟
🔗 اینجا به طور مفصل درباره تعریف و اهمیت تفکر نقادانه مفصل نوشته ایم.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 راستیآزمایی: استفاده از مکمل قرص آهن در بارداری باعث بهبود سلامت جنین و مادر می شود.
✅ نتیجه بررسی: درست
🔶 کمبود آهن و کمخونی ناشی از آن در دوران بارداری یک مشکل شایع و جدی بهداشتی است که میتواند سلامت مادر و جنین را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد.
🔶 آهن نقش حیاتی در تولید هموگلوبین دارد که برای انتقال اکسیژن به تمام بافتهای بدن ضروری است. در دوران بارداری، نیاز بدن به آهن افزایش مییابد تا رشد جنین و جفت تأمین شود.
🔶 به همین دلیل، مکملهای آهن اغلب به عنوان بخشی از مراقبتهای پیش از زایمان به زنان باردار توصیه میشود. اما سؤال مهم این است که آیا استفاده روزانه از این مکملها واقعاً تأثیر مثبتی بر سلامت مادر و جنین دارد؟
در این پست، به بررسی دقیق نتایج تحقیقات علمی در این زمینه میپردازیم. سعی شده از بروزترین مطالعات نظاممند استفاده شود.
نتایج بررسی:
شواهد علمی نشان میدهد که مصرف روزانه مکملهای آهن در دوران بارداری بهطور قابل توجهی خطر کمخونی و کمبود آهن را در مادران کاهش داده و به بهبود وزن نوزادان هنگام تولد کمک میکند. همچنین شواهد امیدوارکنندهای وجود دارد که مصرف آهن و فولیکاسید میتواند خطر تولد زودرس را کاهش دهد. این نتایج از تحقیقات متعددی پشتیبانی میشوند و تأثیر مثبت آهن بر سلامت مادر و جنین را تأیید میکنند.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
✅ اینجا مقالات و منابع بررسی این ادعا را مفصل منتشر کردیم.
💠 با فکت نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 اخیرا فیلمی در فضای مجازی در حال انتشار است که فردی مدعی است آب هویج بدلیل داشتن نیتریت و نیترات بسیار خطرناک و سمی است. نیترات و نیتریت دو ترکیب شیمیایی هستند که بهطور طبیعی در محیط یافت میشوند و در آب، خاک، و برخی مواد غذایی حضور دارند.
🔶 نیترات (NO₃⁻) و نیتریت (NO₂⁻) هر دو از مشتقات نیتروژن بوده و در فرآیند طبیعی چرخه نیتروژن نقش دارند. نیترات عمدتاً در سبزیجات مانند اسفناج و کاهو وجود دارد، در حالی که نیتریت بیشتر در غذاهای فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس بهعنوان ماده نگهدارنده استفاده میشود.
🔶 این ترکیبات در بدن انسان میتوانند به یکدیگر تبدیل شوند. اگرچه در سطوح کم برای انسانها نسبتاً بیضرر هستند، مصرف زیاد آنها با مشکلاتی مانند افزایش خطر بیماریهای قلبی و برخی سرطانها مرتبط شده است.
🔶 آب هویج یکی از نوشیدنیهای محبوب و مغذی است، اما نگرانیهایی در مورد افزایش سطح نیتریت و نیترات در آن طی نگهداری وجود دارد
در این پست به بررسی تغییرات محتوای نیتریت و نیترات در آب هویج طی نگهداری میپردازیم.
🔶 بر اساس شواهد علمی موجود، میتوان نتیجه گرفت که نیتریت و نیترات در آب هویج پس از ۴۸ ساعت میتواند به مقادیر بالا و حتی سمی افزایش یابد، به ویژه اگر در دمای محیط نگهداری شود.
🔶 این افزایش میتواند منجر به دریافت بیش از حد مجاز روزانه نیتریت شود، که برای سلامتی، به خصوص در کودکان، خطرناک است.
🔶 نگهداری سریع در یخچال میتواند این افزایش را کاهش دهد، اما حتی در دمای یخچال نیز افزایش نیتریت مشاهده شده است. بنابراین، توصیه میشود آب هویج تازه را فوراً مصرف کرده یا در صورت نگهداری، سریعاً خنک و در یخچال نگهداری شود.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
✅ اینجا مقالات و منابع بررسی این ادعا را مفصل منتشر کردیم.
💠 با فکت نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 وزیر بهداشت در یکم مهرماه 1403 در آیین بازگشایی مدارس ایران اظهار داشته است: آموزش پیشگیری از اتفاقاتی مانند سکتههای مغزی و قلبی بر عهده آموزش و پرورش است، چرا که در حال حاضر جوانان به دلیل تغذیه ناسالم، دچار سکته قلبی میشوند (1).
ما در این مطلب بررسی میکنیم که آیا تغذیه ناسالم باعث سکته قلبی در جوانان می شود یا خیر.
🔶 تغذیه ناسالم میتواند یکی از عوامل مهم در بروز سکته قلبی در جوانان باشد. مصرف زیاد چربیهای اشباع، قندهای ساده، نمک و غذاهای فرآوریشده میتواند به افزایش وزن، فشار خون بالا و کلسترول بالا منجر شود. این عوامل به نوبه خود خطر بیماریهای قلبی را افزایش میدهند (2).
🔶 علاوه بر تغذیه، عوامل دیگری مانند عدم فعالیت بدنی، استرس، مصرف سیگار و الکل نیز میتوانند در بروز مشکلات قلبی موثر باشند. بنابراین، داشتن یک سبک زندگی سالم شامل تغذیه متوازن، ورزش منظم و مدیریت استرس میتواند به کاهش خطر سکته قلبی کمک کند (3).
🔶 در یک مطالعه وسیع جهانی برروی جوانان در سطح جهان در سال 2024 نشان داده شده، چاقی، کم تحرکی و رژیم غذایی نامناسب در بین جوانان ساکن در کشورهای توسعه یافته افزایش یافته است (4).
🔶 براساس تجزیه و تحلیل انجام شده جهانی دیده شده پرفشاری خون، بالا بودن نمایه توده بدنی (نسبت وزن به دوبرابر قد) و بالا بودن چربی خون از مهمترین عوامل سکته قلبی در جوانان بوده است که این عوامل نیز به طور مستقیم با وضعیت تغذیه جوانان مرتبط است (5).
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
برای درک بهتر این مفهوم، این مثال را در نظر بگیرید: فرض کنید دو گروه از بیماران مبتلا به یک نوع سرطان را مقایسه میکنیم.
🔶 گروه اول تحت غربالگری منظم قرار میگیرند و بیماری آنها زودتر تشخیص داده میشود، در حالی که گروه دوم فقط زمانی تشخیص داده میشوند که علائم بالینی ظاهر شود.
🔶 اگر هر دو گروه در نهایت در سن 70 سالگی فوت کنند، به نظر میرسد که گروه اول مدت زمان بیشتری با بیماری زندگی کردهاند (مثلاً 8 سال در مقابل 3 سال). اما در واقعیت، طول عمر واقعی آنها یکسان بوده و تنها زمان تشخیص متفاوت بوده است.
🔶 سوگیری زودیابی میتواند تأثیر قابل توجهی بر نتایج مطالعات مربوط به اثربخشی برنامههای غربالگری داشته باشد.
🔶 این سوگیری ممکن است منجر به اغراق در مورد مزایای تشخیص زودهنگام شود، بدون اینکه لزوماً بهبود واقعی در پیامدهای بالینی یا کیفیت زندگی بیماران ایجاد شده باشد.
🔶 به همین دلیل، محققان باید در تفسیر نتایج مطالعات مربوط به غربالگری و تشخیص زودهنگام، به وجود این سوگیری توجه ویژهای داشته باشند.
🔶 آگاهی عمومی از وجود سوگیری زودیابی نیز اهمیت زیادی دارد. بیماران و عموم مردم باید درک کنند که تشخیص زودهنگام یک بیماری، اگرچه میتواند مزایایی داشته باشد، اما لزوماً به معنای افزایش طول عمر یا بهبود کیفیت زندگی نیست.
🔶 این آگاهی میتواند به تصمیمگیری آگاهانهتر در مورد شرکت در برنامههای غربالگری و درک بهتر نتایج تحقیقات پزشکی کمک کند. در نهایت، توجه به سوگیری زودیابی و تلاش برای کاهش اثرات آن، نقش مهمی در ارتقای کیفیت تحقیقات پزشکی و بهبود تصمیمگیریهای بالینی دارد.
👇 در اینجا به طور مفصل درباره این نوع سوگیری نوشتیم. خواستید مطالعه کنید.
💠 با فکت نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 بسیاری از افراد درباره دوره قاعدگی در زنان و تأثیرات جسمی و روحی روانی آن در زنان اطلاع دارند. مفهوم "پریود" به طور سنتی به زنان و چرخههای قاعدگی آنها اشاره دارد که شامل ریزش دیواره رحم در غیاب بارداری است (1).
سؤالی که برای مخاطبین فکت نامه سلامت پیشآمده این است که آیا مردان نیز تغییرات فیزیولوژیکی چرخهای مشابه دورههای قاعدگی را تجربه میکنند؟
🔶 درحالیکه زنان به طور معمول یک چرخه ماهانه تحتتأثیر استروژن و پروژسترون را تجربه میکنند، مردان ریتم هورمونی متفاوتی دارند که عمدتاً تحتتأثیر تستوسترون است. سطح تستوسترون مردان به طور روزانه در نوسان است، در صبح به اوج خود میرسد و بهتدریج در طول روز کاهش مییابد. این چرخه بهصورت ریتمهای شبانهروزی اتفاق میافتد، و این باعث میشود کمتر از چرخههای ماهانه مشاهده شده در زنان مشخص شود (2).
🔶 علاوه بر این تحقیقات نشان میدهد که سطوح تستوسترون در مردان ممکن است در روزهای مختلف متفاوت باشد. برخی ادعا میکنند که این نوسانات هورمونی بهصورت ماهانه هم اتفاق میافتد که ممکن است علائمی را ایجاد کند که شبیه علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است(3)، از جمله افسردگی، خستگی و نوسانات خلقی. اما آیا این نوسانات هورمونی ماهانه بهاندازه کافی منظم است که بتوان آن را «پریود مردانه» نامید؟
🔶 دکتر جد دایموند، رواندرمانگر، نویسنده و پژوهشگر این حوزه است که برای توصیف این نوسانات هورمونی و علائم ناشی از آن بر اساس یک پدیده بیولوژیکی واقعی مشاهده شده است، اصطلاح سندرم بدخلقی مردانه (انگلیسی: Irritable Male Syndrome) را در کتاب خود به همین نام ابداع کرد (4).
✅ نتیجهگیری: اگرچه مردان مانند زنان دورههای قاعدگی که با تغییرات جسمی قابلتوجه مانند، خونریزی و درد است را تجربه نمیکنند؛ اما مطالعات نشان میدهد که مردان نیز بهصورت روزانه و حتی ممکن است بهصورت ماهانه تغییراتی را در سطوح هورمون تستوسترون تجربه کنند که باعث ایجاد تغییراتی در خلقوخوی آنان گردد. به این پدیده اصطلاحاً سندرم بدخلقی مردانه یا IMS میگویند. در رابطه با تغییرات ماهانه سطوح تستوسترون و تأثیر آن بر خلقوخوی مردان به تحقیقات بیشتری نیاز است.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 وزارت بهداشت هر کشور تاکید میکند تا شش ماهگی فقط توصیه به مصرف شیر مادر میکنند. اما، دادن مایع یا غذای اضافی پیش از شش ماهگی در بسیاری از کشورها شایع است (1).
حال سوال این است که آیا تغذیه کودک فقط از شیر مادر تا ۶ ماهگی میتواند برای کودک کافی باشد؟
🔶 یک مطالعه مروری از کتابخانه کاکرین نشاد داد که تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی مزایای قابل توجهی دارد. نوزادانی که تا شش ماهگی فقط از شیر مادر تغذیه میکنند، در مقایسه با نوزادانی که از سه یا چهار ماهگی تغذیه ترکیبی دارند، کمتر دچار عفونتهای گوارشی میشوند. همچنین، هیچ کمبودی در رشد این نوزادان، چه در کشورهای در حال توسعه و چه در کشورهای توسعه یافته، مشاهده نشده است (۲).
🔶 با این حال، برخی نگرانیها در مورد کفایت تغذیهای شیر مادر به تنهایی وجود دارد. در کشورهای در حال توسعه که ذخایر آهن نوزادان ممکن است بهینه نباشد (مانند ایران)، شواهد نشان میدهد که تغذیه انحصاری با شیر مادر بدون مکمل آهن تا شش ماهگی ممکن است وضعیت هماتولوژیک (وضعیت خونی) نوزاد را به خطر بیندازد. این موضوع اهمیت توجه به نیازهای فردی هر نوزاد را نشان میدهد (۲).
✅ نتیجهگیری: با توجه به شواهد موجود، میتوان گفت که تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی برای اکثر نوزادان کافی و مفید است. این روش تغذیه خطر ابتلا به عفونتهای گوارشی و تنفسی را کاهش میدهد و تأثیر منفی بر رشد نوزاد ندارد.
🔶 با این حال، توجه به نیازهای فردی هر نوزاد، به ویژه در مورد آهن، ضروری است. والدین باید با پزشک، مراقب سلامت یا متخصص تغذیه کودک مشورت کنند تا اطمینان حاصل شود که تمام نیازهای تغذیهای نوزاد برآورده میشود. بنابراین جز در موارد مکملیاری نوزادان، تغذیه صرف با شیر مادر تا ۶ماهگی برای کودک کافی است.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 بررسی ادعا: درمان با سلولهای بنیادی در بیماران مبتلا به حمله قلبی صحت دارد؟
✅نتیجه بررسی ادعا: درست
⏺حمله قلبی که با عنوان انفارکتوس میوکارد (MI) شناخته میشود، زمانی رخ میدهد که جریان خون به عضله قلب مسدود میشود یا کاهش مییابد. در نتیجه و باعث مرگ بخشی از بافت قلب میشود.
⏺هدف درمانهای معمول بازگرداندن جریان خون و محدود کردن آسیب بافت است، اما بافت مرده قلب را ترمیم نمیکند. اینجاست که ایده درمان با سلولهای بنیادی مطرح میشود.
اما آیا درمان با سلولهای بنیادی بافت مرده قلب را ترمیم کند یا فقط تأثیر و مکانیسمی شبیه به روشهای درمانی معمول دارد؟
⏺مطالعات منتشر شده بویژه در کتابخانه کاکرین نشان داده است که سلولدرمانی با استفاده از سلولهای بنیادی منجر به ترمیم بافت قلب و بهبود خونرسانی به قلب میشود.
⏺مطالعات بالینی نیز نشان دادهاند که این روش درمانی با بهبود عملکرد قلب در بیماران همراه است.
⏺البته مرگومیر در بیمارانی که این روش درمانی را دریافت کردهاند با سایر بیماران که درمانهای معمول را دریافت کردهاند یکسان بوده است که نشاندهنده نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه است.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم و منابع علمی را نیز آوردیم.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 در دنیای پرشتاب علم و پژوهش، این سوال اغلب مطرح میشود که آیا مطالعات قدیمی هنوز میتوانند معتبر و قابل استناد باشند. پاسخ کوتاه این است: بله، بسیاری از مطالعات قدیمی همچنان معتبر هستند، اما این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد.
🔶 کیفیت طراحی و روششناسی:
اگر مطالعه با طراحی قوی، روششناسی مناسب و تجزیه و تحلیل دقیق انجام شده باشد، ممکن است نتایج آن همچنان معتبر باشد.
🔶 عدم تغییرات اساسی در حوزه علمی:
اگر اصول و تئوریهای اساسی در حوزه مورد بررسی تغییر نکرده باشد، نتایج مطالعات قدیمی همچنان قابل استناد است. بهطور مثال، برخی اصول پایهای در پزشکی ممکن است تغییر نکنند.
🔶 پایداری تکنولوژی و ابزارها:
اگر فناوریها و ابزارهای استفاده شده در مطالعه قدیمی هنوز هم معتبر و کاربردی باشند، مطالعه میتواند همچنان ارزشمند باشد.
🔶 پایایی نتایج در تکرار مطالعات:
اگر نتایج مطالعه قدیمی در مطالعات جدید یا مرورهای سیستماتیک تایید شده باشد، آن مطالعه میتواند معتبر باقی بماند.
🔶 استنادهای گسترده:
اگر یک مطالعه قدیمی همچنان بهطور گسترده در مطالعات و منابع علمی جدید مورد استناد قرار میگیرد، نشان میدهد که نتایج آن هنوز هم توسط جامعه علمی پذیرفته شده است.
🔶 موضوعات تاریخی یا نظریههای بنیادی:
در مواردی که موضوع مطالعه به نظریههای بنیادی یا تاریخ علم مربوط باشد، مطالعات قدیمی میتوانند همچنان مرجع معتبر باشند.
🔶 در نهایت، باید توجه داشت که حتی اگر یک مطالعه قدیمی دیگر کاملاً معتبر نباشد، ممکن است هنوز ارزش تاریخی داشته باشد. این مطالعات میتوانند نشان دهنده روند پیشرفت علم و تغییر دیدگاهها در طول زمان باشند.
🔶 بنابراین، هنگام استفاده از منابع علمی، مهم است که تاریخ انتشار، روششناسی، و میزان پذیرش آن در جامعه علمی را در نظر بگیریم. همچنین، مقایسه یافتههای قدیمی با پژوهشهای جدیدتر میتواند دید جامعتری نسبت به موضوع مورد مطالعه به ما بدهد.
🔹 منابع مورد استفاده: 1 / 2 / 3 / 4 / 5
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 هم زمان با شروع فصل پاییز برخی ادعاها دررابطه با سرماخوردگی و عوامل مرتبط با آن در فضای مجازی پخش میشود.
در این پست از فکت نامه سلامت به بررسی صحت یکی از این ادعاها میپردازیم.
🔶 میخواهیم بدانیم آیا موی خیس و بهخصوص قرار گرفتن در فضای باز با موهای خیس باعث افزایش احتمال سرماخوردگی میشود؟
🔶 در ابتدا باید گفت سرماخوردگی توسط نوع خاصی از ویروسها به نام رینویروسها ایجاد میشود. در نتیجه نمیتوان گفت علت آن سرد یا مرطوب هوا یا بدن انسان است. انتقال این ویروسها از طریق قطرات تنفسی هنگام سرفه یا عطسه فرد مبتلا یا با لمس سطوح آلوده به ویروس اتفاق میافتد.
🔶 اگر چه علت ایجاد سرماخوردگی ابتلا به ویروس است؛ اما بعضی شرایط با تضعیف سیستم ایمنی میتواند فرد را مستعد ابتلا سرماخوردگی کند.
🔶 برای مثال ویروس سرماخوردگی در ماههای هوای سرد مانند پاییز و زمستان و فصول بارانی شایعتر است. در این فصول، احتمال بیشتری وجود دارد که افراد زمان زیادی را در داخل محیطهای بسته بگذرانند.
🔶 این باعث میشود افراد بیشتر در معرض مواجهه با افراد مبتلا باشند و خطر ابتلا به ویروس سرماخوردگی و انتقال آن را به دیگران افزایش میدهد.
🔶 آب و هوای خاص و شرایط فصلی نیز میتواند علائم سرماخوردگی را بدتر کند. بهعنوانمثال، هوای خشک میتواند غشاهای مخاطی بینی و گلو را خشک کند. این میتواند گرفتگی بینی و گلودرد را تشدید کند.
✅ نتیجهگیری: موی خیس و بیرون رفتن با موی خیس علت ایجاد سرماخوردگی نیست و در واقع علت سرماخوردگی ابتلا به ویروسها است. البته برخی محققان فرضیههایی را در این مورد پیشنهاد کردهاند. برای ارزیابی این فرضیات نیاز به انجام مطالعات با حجم نمونه و طراحی مناسب در این زمینه است.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم و منابع علمی را نیز آوردیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
⏺ در یکی از مطالب قبلی فکت نامه سلامت درباره سیگار الکترونیک بهعنوان روشی مؤثر برای ترک سیگار بحث کردیم (1).
حال ممکن است این سؤال پیش باید که آیا سیگار الکترونیک تأثیرات زیانبار کمتری را نسبت به سیگار معمولی دارد؟
🔶 مقایسه خطر سیگارهای الکترونیکی و سیگار معمولی سالها موضوع بحث در میان کارشناسان بهداشتی بوده است. برخلاف سیگارهای معمولی، سیگارهای الکترونیک معمولاً حاوی قطران (یک ماده مضر موجود در سیگار) نیستند (2). این موضوع باعث میشود عدهای فکر کنند که سیگار الکترونیک یک ماده بی خطر محسوب میشود و میتوان بدون نگرانی خاصی به مصرف آن روی آورد.
🔶 از طرفی در سالهای اخیر گزارشهایی از ابتلا به ریه پاپ کورنی، (نام غیرپزشکیِ برونشیت انسدادی) به دنبال مصرف ویپ یا سیگارهای الکترونیک نگرانیهایی را ایجاد کرد.
با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که سیگار الکترونیک تا چه حد نسبت به سیگار معمولی خطرناک است.
🔶 بررسی شواهد نشان میدهد اگر چه سیگار الکترونیک یا ویپ بهعنوان یک راهکار مؤثر برای ترک سیگار معمولی شناخته شده است و اثرات مضر کمتری را در کوتاهمدت نسبت به سیگار معمولی نشان داده است؛ اما شروع به مصرف آن بههیچعنوان برای افراد غیرسیگاری توصیه نمیشود.
🔶 مطالعات نشان میدهند که حتی سیگار الکترونیک نیز عواقب بدی برای سلامت انسان میتواند به دنبال داشته باشد و نباید بهعنوان یک جایگزین کاملاً ایمن برای سیگار معمولی تلقی شود.
✅ نتیجهگیری: در مجموع فکت نامه سلامت براساس بررسی شواهد اعلام میدارد این ادعا که "سیگار الکترونیک (ویپ) به اندازه سیگار معمولی خطرناک است." درست نیست.
🔑 توضیحات بیشتر، روش بررسی ادعا و منابع مورد استفاده در بررسی را در وبسایت ما بخوانید.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 راستی آزمایی: استفاده از پروبیوتیک ها در درمان اگزما موثر است.
🔵 نتیجه بررسی: شواهد ضعیف
🔶 پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که اغلب به عنوان "باکتری خوب" شناخته می شوند و در صورت مصرف فواید مختلفی را برای سلامت انسان به همراه دارند.
🔶 پروبیوتیک ها معمولا در غذاهای تخمیر شده مانند ماست، کفیر، سرکه سیب، برخی از انواع پنیر ها و ... وجود دارند. این میکروارگانیسم ها با بازگرداندن تعادل میکروبیوتای روده که ممکن است تحت تاثیر عواملی مانند رژیم غذایی، استرس و بیماری مختل شده باشد، سلامت روده را بهبود می بخشد.
🔶 فواید متفاوتی برای پروبیوتیک ها ذکر شده است اما در این پست از فکت نامه سلامت قصد داریم بررسی کنیم که آیا مصرف محصولات پروبیوتیک میتواند برای اگزما نیز مفید واقع شود و یا برعکس باعث بدتر شدن علائم آن میشود؟
✅ نتیجه گیری:
🔶 مطالعات بویژه نتایج یک مرور کاکرین نتایج آمیدوارکننده ای در رابطه با استفاده از برخی از انواع پروبیوتیک ها در کاهش شدت علائم و پیشگیری از اگزما در بزرگسالان و به ویژه کودکان نشان داده اند اما سطح قطعیت این شواهد کم است و به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
🔶 در رابطه با عوارض احتمالی پروبیوتیک ها نیز میتوان گفت مطالعه ای وجود ندارد که نشان دهد خوردن غذاهای غنی از پروبیوتیک یا مصرف مکمل های پروبیوتیک ممکن است به افراد مبتلا به اگزما آسیب برساند.
✍️ در این لینک خیلی از مقالات دیگر را نیز بررسی کردیم و مفصلتر در این باره نوشتیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 راستی آزمایی: آبغوره چربی خون را از بین میبرد؟
🔵 نتیجه بررسی: شواهد ضعیف
⏺ چربی خون بالا که با اصطلاح پزشکی هایپرلیپیدمی نیز شناخته میشود که شیوع آن در بین جمعیت ایران بین 19 تا 40 درصد گزارش شده است.
⏺ چربی خون بالا میتواند خطر حمله قلبی و سکته را افزایش دهد؛ زیرا در این شرایط خون نمیتواند بهراحتی در شریانهای بدن جریان یابد. ورزش و غذاهای سالم میتواند کلسترول خون را کاهش دهد؛
⏺ اما برخی از افراد به دارو نیز نیاز دارند. مدیریت کلسترول خون فرایندی است که یک تلاش طولانیمدت برای اصلاح سبک زندگی و الگوی تغذیه را میطلبد. یکی از مواد خوراکی که ادعا میشود میتواند به کاهش چربی خون در این زمینه کمک کند آبغوره است.
⏺ مطالعات بسیار محدودی وجود دارند که نشان میدهند استفاده از آبغوره ممکن است به کاهش چربی خون کمک کند؛ اما این مطالعات حجم نمونه کمی دارند، هنوز در مراحل ابتدایی هستند و بعضاً نتایج ضد و نقیضی دارند در نتیجه نمیتوان نظر قطعی در این مورد داد؛
✅ نتیجه گیری: فکتنامه سلامت به این ادعا که " آبغوره چربی خون را از بین میبرد" برچسب شواهد ضعف را میدهد.
✍️ در این لینک مقالات را کامل بررسی کردیم و مفصل تر در این باره نوشتیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 راستی آزمایی: قنداق کردن نوزاد (به شکل اصولی) باعث بهبود خواب او میشود.
🟢 نتیجه بررسی ادعا: درست
⏺ قنداق کردن نوزاد (به انگلیسی Swaddling) یکی از رفتارهای دیرینه انسانهاست که حتی نقاشیهای قرن چهاردهم نیز دیده میشود.
⏺ امروزه قنداقکردن شاید در بین ایرانیان محبوبیت گذشته را نداشته باشد؛ اما همچنان بسیاری از هموطنانمان ممکن است از قنداق برای نوزاد خود استفاده کنند.
⏺ با توجه به اهمیت این موضوع آسیبپذیر بودن نوزادان طی قنداق کردن در این پست بر اساس شواهد علمی به این سوال پاسخ میدهیم که آیا قنداق کردن باعث بهبود کیفیت خواب نوزاد میشود یا بالعکس باعث ناراحتی و اذیتشدن او هنگام خواب است و خطراتی را برای او به همراه دارد.
✅ نتیجهگیری: قنداق کردن درصورتیکه به شکل صحیح انجام شود با شبیهسازی فضای رحم مادر برای نوزاد، باعث بهبود کیفیت خواب نوزاد میشود و ممکن است مزایایی را برای سلامت نوزاد به همراه داشته باشد؛ اما درصورتیکه غیر اصولی و نادرست و بدون توجه کافی انجام شود میتواند عوارض خطرناک و غیر قابل جبرانی داشته باشد.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم و منابع علمی را نیز آوردیم.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram