🔴 راستیآزمایی: استفاده از مکمل قرص آهن در بارداری باعث بهبود سلامت جنین و مادر می شود.
✅ نتیجه بررسی: درست
🔶 کمبود آهن و کمخونی ناشی از آن در دوران بارداری یک مشکل شایع و جدی بهداشتی است که میتواند سلامت مادر و جنین را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد.
🔶 آهن نقش حیاتی در تولید هموگلوبین دارد که برای انتقال اکسیژن به تمام بافتهای بدن ضروری است. در دوران بارداری، نیاز بدن به آهن افزایش مییابد تا رشد جنین و جفت تأمین شود.
🔶 به همین دلیل، مکملهای آهن اغلب به عنوان بخشی از مراقبتهای پیش از زایمان به زنان باردار توصیه میشود. اما سؤال مهم این است که آیا استفاده روزانه از این مکملها واقعاً تأثیر مثبتی بر سلامت مادر و جنین دارد؟
در این پست، به بررسی دقیق نتایج تحقیقات علمی در این زمینه میپردازیم. سعی شده از بروزترین مطالعات نظاممند استفاده شود.
نتایج بررسی:
شواهد علمی نشان میدهد که مصرف روزانه مکملهای آهن در دوران بارداری بهطور قابل توجهی خطر کمخونی و کمبود آهن را در مادران کاهش داده و به بهبود وزن نوزادان هنگام تولد کمک میکند. همچنین شواهد امیدوارکنندهای وجود دارد که مصرف آهن و فولیکاسید میتواند خطر تولد زودرس را کاهش دهد. این نتایج از تحقیقات متعددی پشتیبانی میشوند و تأثیر مثبت آهن بر سلامت مادر و جنین را تأیید میکنند.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
✅ اینجا مقالات و منابع بررسی این ادعا را مفصل منتشر کردیم.
💠 با فکت نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 اخیرا فیلمی در فضای مجازی در حال انتشار است که فردی مدعی است آب هویج بدلیل داشتن نیتریت و نیترات بسیار خطرناک و سمی است. نیترات و نیتریت دو ترکیب شیمیایی هستند که بهطور طبیعی در محیط یافت میشوند و در آب، خاک، و برخی مواد غذایی حضور دارند.
🔶 نیترات (NO₃⁻) و نیتریت (NO₂⁻) هر دو از مشتقات نیتروژن بوده و در فرآیند طبیعی چرخه نیتروژن نقش دارند. نیترات عمدتاً در سبزیجات مانند اسفناج و کاهو وجود دارد، در حالی که نیتریت بیشتر در غذاهای فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس بهعنوان ماده نگهدارنده استفاده میشود.
🔶 این ترکیبات در بدن انسان میتوانند به یکدیگر تبدیل شوند. اگرچه در سطوح کم برای انسانها نسبتاً بیضرر هستند، مصرف زیاد آنها با مشکلاتی مانند افزایش خطر بیماریهای قلبی و برخی سرطانها مرتبط شده است.
🔶 آب هویج یکی از نوشیدنیهای محبوب و مغذی است، اما نگرانیهایی در مورد افزایش سطح نیتریت و نیترات در آن طی نگهداری وجود دارد
در این پست به بررسی تغییرات محتوای نیتریت و نیترات در آب هویج طی نگهداری میپردازیم.
🔶 بر اساس شواهد علمی موجود، میتوان نتیجه گرفت که نیتریت و نیترات در آب هویج پس از ۴۸ ساعت میتواند به مقادیر بالا و حتی سمی افزایش یابد، به ویژه اگر در دمای محیط نگهداری شود.
🔶 این افزایش میتواند منجر به دریافت بیش از حد مجاز روزانه نیتریت شود، که برای سلامتی، به خصوص در کودکان، خطرناک است.
🔶 نگهداری سریع در یخچال میتواند این افزایش را کاهش دهد، اما حتی در دمای یخچال نیز افزایش نیتریت مشاهده شده است. بنابراین، توصیه میشود آب هویج تازه را فوراً مصرف کرده یا در صورت نگهداری، سریعاً خنک و در یخچال نگهداری شود.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
✅ اینجا مقالات و منابع بررسی این ادعا را مفصل منتشر کردیم.
💠 با فکت نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 وزیر بهداشت در یکم مهرماه 1403 در آیین بازگشایی مدارس ایران اظهار داشته است: آموزش پیشگیری از اتفاقاتی مانند سکتههای مغزی و قلبی بر عهده آموزش و پرورش است، چرا که در حال حاضر جوانان به دلیل تغذیه ناسالم، دچار سکته قلبی میشوند (1).
ما در این مطلب بررسی میکنیم که آیا تغذیه ناسالم باعث سکته قلبی در جوانان می شود یا خیر.
🔶 تغذیه ناسالم میتواند یکی از عوامل مهم در بروز سکته قلبی در جوانان باشد. مصرف زیاد چربیهای اشباع، قندهای ساده، نمک و غذاهای فرآوریشده میتواند به افزایش وزن، فشار خون بالا و کلسترول بالا منجر شود. این عوامل به نوبه خود خطر بیماریهای قلبی را افزایش میدهند (2).
🔶 علاوه بر تغذیه، عوامل دیگری مانند عدم فعالیت بدنی، استرس، مصرف سیگار و الکل نیز میتوانند در بروز مشکلات قلبی موثر باشند. بنابراین، داشتن یک سبک زندگی سالم شامل تغذیه متوازن، ورزش منظم و مدیریت استرس میتواند به کاهش خطر سکته قلبی کمک کند (3).
🔶 در یک مطالعه وسیع جهانی برروی جوانان در سطح جهان در سال 2024 نشان داده شده، چاقی، کم تحرکی و رژیم غذایی نامناسب در بین جوانان ساکن در کشورهای توسعه یافته افزایش یافته است (4).
🔶 براساس تجزیه و تحلیل انجام شده جهانی دیده شده پرفشاری خون، بالا بودن نمایه توده بدنی (نسبت وزن به دوبرابر قد) و بالا بودن چربی خون از مهمترین عوامل سکته قلبی در جوانان بوده است که این عوامل نیز به طور مستقیم با وضعیت تغذیه جوانان مرتبط است (5).
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
برای درک بهتر این مفهوم، این مثال را در نظر بگیرید: فرض کنید دو گروه از بیماران مبتلا به یک نوع سرطان را مقایسه میکنیم.
🔶 گروه اول تحت غربالگری منظم قرار میگیرند و بیماری آنها زودتر تشخیص داده میشود، در حالی که گروه دوم فقط زمانی تشخیص داده میشوند که علائم بالینی ظاهر شود.
🔶 اگر هر دو گروه در نهایت در سن 70 سالگی فوت کنند، به نظر میرسد که گروه اول مدت زمان بیشتری با بیماری زندگی کردهاند (مثلاً 8 سال در مقابل 3 سال). اما در واقعیت، طول عمر واقعی آنها یکسان بوده و تنها زمان تشخیص متفاوت بوده است.
🔶 سوگیری زودیابی میتواند تأثیر قابل توجهی بر نتایج مطالعات مربوط به اثربخشی برنامههای غربالگری داشته باشد.
🔶 این سوگیری ممکن است منجر به اغراق در مورد مزایای تشخیص زودهنگام شود، بدون اینکه لزوماً بهبود واقعی در پیامدهای بالینی یا کیفیت زندگی بیماران ایجاد شده باشد.
🔶 به همین دلیل، محققان باید در تفسیر نتایج مطالعات مربوط به غربالگری و تشخیص زودهنگام، به وجود این سوگیری توجه ویژهای داشته باشند.
🔶 آگاهی عمومی از وجود سوگیری زودیابی نیز اهمیت زیادی دارد. بیماران و عموم مردم باید درک کنند که تشخیص زودهنگام یک بیماری، اگرچه میتواند مزایایی داشته باشد، اما لزوماً به معنای افزایش طول عمر یا بهبود کیفیت زندگی نیست.
🔶 این آگاهی میتواند به تصمیمگیری آگاهانهتر در مورد شرکت در برنامههای غربالگری و درک بهتر نتایج تحقیقات پزشکی کمک کند. در نهایت، توجه به سوگیری زودیابی و تلاش برای کاهش اثرات آن، نقش مهمی در ارتقای کیفیت تحقیقات پزشکی و بهبود تصمیمگیریهای بالینی دارد.
👇 در اینجا به طور مفصل درباره این نوع سوگیری نوشتیم. خواستید مطالعه کنید.
💠 با فکت نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 بسیاری از افراد درباره دوره قاعدگی در زنان و تأثیرات جسمی و روحی روانی آن در زنان اطلاع دارند. مفهوم "پریود" به طور سنتی به زنان و چرخههای قاعدگی آنها اشاره دارد که شامل ریزش دیواره رحم در غیاب بارداری است (1).
سؤالی که برای مخاطبین فکت نامه سلامت پیشآمده این است که آیا مردان نیز تغییرات فیزیولوژیکی چرخهای مشابه دورههای قاعدگی را تجربه میکنند؟
🔶 درحالیکه زنان به طور معمول یک چرخه ماهانه تحتتأثیر استروژن و پروژسترون را تجربه میکنند، مردان ریتم هورمونی متفاوتی دارند که عمدتاً تحتتأثیر تستوسترون است. سطح تستوسترون مردان به طور روزانه در نوسان است، در صبح به اوج خود میرسد و بهتدریج در طول روز کاهش مییابد. این چرخه بهصورت ریتمهای شبانهروزی اتفاق میافتد، و این باعث میشود کمتر از چرخههای ماهانه مشاهده شده در زنان مشخص شود (2).
🔶 علاوه بر این تحقیقات نشان میدهد که سطوح تستوسترون در مردان ممکن است در روزهای مختلف متفاوت باشد. برخی ادعا میکنند که این نوسانات هورمونی بهصورت ماهانه هم اتفاق میافتد که ممکن است علائمی را ایجاد کند که شبیه علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است(3)، از جمله افسردگی، خستگی و نوسانات خلقی. اما آیا این نوسانات هورمونی ماهانه بهاندازه کافی منظم است که بتوان آن را «پریود مردانه» نامید؟
🔶 دکتر جد دایموند، رواندرمانگر، نویسنده و پژوهشگر این حوزه است که برای توصیف این نوسانات هورمونی و علائم ناشی از آن بر اساس یک پدیده بیولوژیکی واقعی مشاهده شده است، اصطلاح سندرم بدخلقی مردانه (انگلیسی: Irritable Male Syndrome) را در کتاب خود به همین نام ابداع کرد (4).
✅ نتیجهگیری: اگرچه مردان مانند زنان دورههای قاعدگی که با تغییرات جسمی قابلتوجه مانند، خونریزی و درد است را تجربه نمیکنند؛ اما مطالعات نشان میدهد که مردان نیز بهصورت روزانه و حتی ممکن است بهصورت ماهانه تغییراتی را در سطوح هورمون تستوسترون تجربه کنند که باعث ایجاد تغییراتی در خلقوخوی آنان گردد. به این پدیده اصطلاحاً سندرم بدخلقی مردانه یا IMS میگویند. در رابطه با تغییرات ماهانه سطوح تستوسترون و تأثیر آن بر خلقوخوی مردان به تحقیقات بیشتری نیاز است.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 وزارت بهداشت هر کشور تاکید میکند تا شش ماهگی فقط توصیه به مصرف شیر مادر میکنند. اما، دادن مایع یا غذای اضافی پیش از شش ماهگی در بسیاری از کشورها شایع است (1).
حال سوال این است که آیا تغذیه کودک فقط از شیر مادر تا ۶ ماهگی میتواند برای کودک کافی باشد؟
🔶 یک مطالعه مروری از کتابخانه کاکرین نشاد داد که تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی مزایای قابل توجهی دارد. نوزادانی که تا شش ماهگی فقط از شیر مادر تغذیه میکنند، در مقایسه با نوزادانی که از سه یا چهار ماهگی تغذیه ترکیبی دارند، کمتر دچار عفونتهای گوارشی میشوند. همچنین، هیچ کمبودی در رشد این نوزادان، چه در کشورهای در حال توسعه و چه در کشورهای توسعه یافته، مشاهده نشده است (۲).
🔶 با این حال، برخی نگرانیها در مورد کفایت تغذیهای شیر مادر به تنهایی وجود دارد. در کشورهای در حال توسعه که ذخایر آهن نوزادان ممکن است بهینه نباشد (مانند ایران)، شواهد نشان میدهد که تغذیه انحصاری با شیر مادر بدون مکمل آهن تا شش ماهگی ممکن است وضعیت هماتولوژیک (وضعیت خونی) نوزاد را به خطر بیندازد. این موضوع اهمیت توجه به نیازهای فردی هر نوزاد را نشان میدهد (۲).
✅ نتیجهگیری: با توجه به شواهد موجود، میتوان گفت که تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی برای اکثر نوزادان کافی و مفید است. این روش تغذیه خطر ابتلا به عفونتهای گوارشی و تنفسی را کاهش میدهد و تأثیر منفی بر رشد نوزاد ندارد.
🔶 با این حال، توجه به نیازهای فردی هر نوزاد، به ویژه در مورد آهن، ضروری است. والدین باید با پزشک، مراقب سلامت یا متخصص تغذیه کودک مشورت کنند تا اطمینان حاصل شود که تمام نیازهای تغذیهای نوزاد برآورده میشود. بنابراین جز در موارد مکملیاری نوزادان، تغذیه صرف با شیر مادر تا ۶ماهگی برای کودک کافی است.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 بررسی ادعا: درمان با سلولهای بنیادی در بیماران مبتلا به حمله قلبی صحت دارد؟
✅نتیجه بررسی ادعا: درست
⏺حمله قلبی که با عنوان انفارکتوس میوکارد (MI) شناخته میشود، زمانی رخ میدهد که جریان خون به عضله قلب مسدود میشود یا کاهش مییابد. در نتیجه و باعث مرگ بخشی از بافت قلب میشود.
⏺هدف درمانهای معمول بازگرداندن جریان خون و محدود کردن آسیب بافت است، اما بافت مرده قلب را ترمیم نمیکند. اینجاست که ایده درمان با سلولهای بنیادی مطرح میشود.
اما آیا درمان با سلولهای بنیادی بافت مرده قلب را ترمیم کند یا فقط تأثیر و مکانیسمی شبیه به روشهای درمانی معمول دارد؟
⏺مطالعات منتشر شده بویژه در کتابخانه کاکرین نشان داده است که سلولدرمانی با استفاده از سلولهای بنیادی منجر به ترمیم بافت قلب و بهبود خونرسانی به قلب میشود.
⏺مطالعات بالینی نیز نشان دادهاند که این روش درمانی با بهبود عملکرد قلب در بیماران همراه است.
⏺البته مرگومیر در بیمارانی که این روش درمانی را دریافت کردهاند با سایر بیماران که درمانهای معمول را دریافت کردهاند یکسان بوده است که نشاندهنده نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه است.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم و منابع علمی را نیز آوردیم.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram