🔶 وزارت بهداشت هر کشور تاکید میکند تا شش ماهگی فقط توصیه به مصرف شیر مادر میکنند. اما، دادن مایع یا غذای اضافی پیش از شش ماهگی در بسیاری از کشورها شایع است (1).
حال سوال این است که آیا تغذیه کودک فقط از شیر مادر تا ۶ ماهگی میتواند برای کودک کافی باشد؟
🔶 یک مطالعه مروری از کتابخانه کاکرین نشاد داد که تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی مزایای قابل توجهی دارد. نوزادانی که تا شش ماهگی فقط از شیر مادر تغذیه میکنند، در مقایسه با نوزادانی که از سه یا چهار ماهگی تغذیه ترکیبی دارند، کمتر دچار عفونتهای گوارشی میشوند. همچنین، هیچ کمبودی در رشد این نوزادان، چه در کشورهای در حال توسعه و چه در کشورهای توسعه یافته، مشاهده نشده است (۲).
🔶 با این حال، برخی نگرانیها در مورد کفایت تغذیهای شیر مادر به تنهایی وجود دارد. در کشورهای در حال توسعه که ذخایر آهن نوزادان ممکن است بهینه نباشد (مانند ایران)، شواهد نشان میدهد که تغذیه انحصاری با شیر مادر بدون مکمل آهن تا شش ماهگی ممکن است وضعیت هماتولوژیک (وضعیت خونی) نوزاد را به خطر بیندازد. این موضوع اهمیت توجه به نیازهای فردی هر نوزاد را نشان میدهد (۲).
✅ نتیجهگیری: با توجه به شواهد موجود، میتوان گفت که تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی برای اکثر نوزادان کافی و مفید است. این روش تغذیه خطر ابتلا به عفونتهای گوارشی و تنفسی را کاهش میدهد و تأثیر منفی بر رشد نوزاد ندارد.
🔶 با این حال، توجه به نیازهای فردی هر نوزاد، به ویژه در مورد آهن، ضروری است. والدین باید با پزشک، مراقب سلامت یا متخصص تغذیه کودک مشورت کنند تا اطمینان حاصل شود که تمام نیازهای تغذیهای نوزاد برآورده میشود. بنابراین جز در موارد مکملیاری نوزادان، تغذیه صرف با شیر مادر تا ۶ماهگی برای کودک کافی است.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 بررسی ادعا: درمان با سلولهای بنیادی در بیماران مبتلا به حمله قلبی صحت دارد؟
✅نتیجه بررسی ادعا: درست
⏺حمله قلبی که با عنوان انفارکتوس میوکارد (MI) شناخته میشود، زمانی رخ میدهد که جریان خون به عضله قلب مسدود میشود یا کاهش مییابد. در نتیجه و باعث مرگ بخشی از بافت قلب میشود.
⏺هدف درمانهای معمول بازگرداندن جریان خون و محدود کردن آسیب بافت است، اما بافت مرده قلب را ترمیم نمیکند. اینجاست که ایده درمان با سلولهای بنیادی مطرح میشود.
اما آیا درمان با سلولهای بنیادی بافت مرده قلب را ترمیم کند یا فقط تأثیر و مکانیسمی شبیه به روشهای درمانی معمول دارد؟
⏺مطالعات منتشر شده بویژه در کتابخانه کاکرین نشان داده است که سلولدرمانی با استفاده از سلولهای بنیادی منجر به ترمیم بافت قلب و بهبود خونرسانی به قلب میشود.
⏺مطالعات بالینی نیز نشان دادهاند که این روش درمانی با بهبود عملکرد قلب در بیماران همراه است.
⏺البته مرگومیر در بیمارانی که این روش درمانی را دریافت کردهاند با سایر بیماران که درمانهای معمول را دریافت کردهاند یکسان بوده است که نشاندهنده نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه است.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم و منابع علمی را نیز آوردیم.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 در دنیای پرشتاب علم و پژوهش، این سوال اغلب مطرح میشود که آیا مطالعات قدیمی هنوز میتوانند معتبر و قابل استناد باشند. پاسخ کوتاه این است: بله، بسیاری از مطالعات قدیمی همچنان معتبر هستند، اما این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد.
🔶 کیفیت طراحی و روششناسی:
اگر مطالعه با طراحی قوی، روششناسی مناسب و تجزیه و تحلیل دقیق انجام شده باشد، ممکن است نتایج آن همچنان معتبر باشد.
🔶 عدم تغییرات اساسی در حوزه علمی:
اگر اصول و تئوریهای اساسی در حوزه مورد بررسی تغییر نکرده باشد، نتایج مطالعات قدیمی همچنان قابل استناد است. بهطور مثال، برخی اصول پایهای در پزشکی ممکن است تغییر نکنند.
🔶 پایداری تکنولوژی و ابزارها:
اگر فناوریها و ابزارهای استفاده شده در مطالعه قدیمی هنوز هم معتبر و کاربردی باشند، مطالعه میتواند همچنان ارزشمند باشد.
🔶 پایایی نتایج در تکرار مطالعات:
اگر نتایج مطالعه قدیمی در مطالعات جدید یا مرورهای سیستماتیک تایید شده باشد، آن مطالعه میتواند معتبر باقی بماند.
🔶 استنادهای گسترده:
اگر یک مطالعه قدیمی همچنان بهطور گسترده در مطالعات و منابع علمی جدید مورد استناد قرار میگیرد، نشان میدهد که نتایج آن هنوز هم توسط جامعه علمی پذیرفته شده است.
🔶 موضوعات تاریخی یا نظریههای بنیادی:
در مواردی که موضوع مطالعه به نظریههای بنیادی یا تاریخ علم مربوط باشد، مطالعات قدیمی میتوانند همچنان مرجع معتبر باشند.
🔶 در نهایت، باید توجه داشت که حتی اگر یک مطالعه قدیمی دیگر کاملاً معتبر نباشد، ممکن است هنوز ارزش تاریخی داشته باشد. این مطالعات میتوانند نشان دهنده روند پیشرفت علم و تغییر دیدگاهها در طول زمان باشند.
🔶 بنابراین، هنگام استفاده از منابع علمی، مهم است که تاریخ انتشار، روششناسی، و میزان پذیرش آن در جامعه علمی را در نظر بگیریم. همچنین، مقایسه یافتههای قدیمی با پژوهشهای جدیدتر میتواند دید جامعتری نسبت به موضوع مورد مطالعه به ما بدهد.
🔹 منابع مورد استفاده: 1 / 2 / 3 / 4 / 5
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔶 هم زمان با شروع فصل پاییز برخی ادعاها دررابطه با سرماخوردگی و عوامل مرتبط با آن در فضای مجازی پخش میشود.
در این پست از فکت نامه سلامت به بررسی صحت یکی از این ادعاها میپردازیم.
🔶 میخواهیم بدانیم آیا موی خیس و بهخصوص قرار گرفتن در فضای باز با موهای خیس باعث افزایش احتمال سرماخوردگی میشود؟
🔶 در ابتدا باید گفت سرماخوردگی توسط نوع خاصی از ویروسها به نام رینویروسها ایجاد میشود. در نتیجه نمیتوان گفت علت آن سرد یا مرطوب هوا یا بدن انسان است. انتقال این ویروسها از طریق قطرات تنفسی هنگام سرفه یا عطسه فرد مبتلا یا با لمس سطوح آلوده به ویروس اتفاق میافتد.
🔶 اگر چه علت ایجاد سرماخوردگی ابتلا به ویروس است؛ اما بعضی شرایط با تضعیف سیستم ایمنی میتواند فرد را مستعد ابتلا سرماخوردگی کند.
🔶 برای مثال ویروس سرماخوردگی در ماههای هوای سرد مانند پاییز و زمستان و فصول بارانی شایعتر است. در این فصول، احتمال بیشتری وجود دارد که افراد زمان زیادی را در داخل محیطهای بسته بگذرانند.
🔶 این باعث میشود افراد بیشتر در معرض مواجهه با افراد مبتلا باشند و خطر ابتلا به ویروس سرماخوردگی و انتقال آن را به دیگران افزایش میدهد.
🔶 آب و هوای خاص و شرایط فصلی نیز میتواند علائم سرماخوردگی را بدتر کند. بهعنوانمثال، هوای خشک میتواند غشاهای مخاطی بینی و گلو را خشک کند. این میتواند گرفتگی بینی و گلودرد را تشدید کند.
✅ نتیجهگیری: موی خیس و بیرون رفتن با موی خیس علت ایجاد سرماخوردگی نیست و در واقع علت سرماخوردگی ابتلا به ویروسها است. البته برخی محققان فرضیههایی را در این مورد پیشنهاد کردهاند. برای ارزیابی این فرضیات نیاز به انجام مطالعات با حجم نمونه و طراحی مناسب در این زمینه است.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم و منابع علمی را نیز آوردیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram
⏺ در یکی از مطالب قبلی فکت نامه سلامت درباره سیگار الکترونیک بهعنوان روشی مؤثر برای ترک سیگار بحث کردیم (1).
حال ممکن است این سؤال پیش باید که آیا سیگار الکترونیک تأثیرات زیانبار کمتری را نسبت به سیگار معمولی دارد؟
🔶 مقایسه خطر سیگارهای الکترونیکی و سیگار معمولی سالها موضوع بحث در میان کارشناسان بهداشتی بوده است. برخلاف سیگارهای معمولی، سیگارهای الکترونیک معمولاً حاوی قطران (یک ماده مضر موجود در سیگار) نیستند (2). این موضوع باعث میشود عدهای فکر کنند که سیگار الکترونیک یک ماده بی خطر محسوب میشود و میتوان بدون نگرانی خاصی به مصرف آن روی آورد.
🔶 از طرفی در سالهای اخیر گزارشهایی از ابتلا به ریه پاپ کورنی، (نام غیرپزشکیِ برونشیت انسدادی) به دنبال مصرف ویپ یا سیگارهای الکترونیک نگرانیهایی را ایجاد کرد.
با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که سیگار الکترونیک تا چه حد نسبت به سیگار معمولی خطرناک است.
🔶 بررسی شواهد نشان میدهد اگر چه سیگار الکترونیک یا ویپ بهعنوان یک راهکار مؤثر برای ترک سیگار معمولی شناخته شده است و اثرات مضر کمتری را در کوتاهمدت نسبت به سیگار معمولی نشان داده است؛ اما شروع به مصرف آن بههیچعنوان برای افراد غیرسیگاری توصیه نمیشود.
🔶 مطالعات نشان میدهند که حتی سیگار الکترونیک نیز عواقب بدی برای سلامت انسان میتواند به دنبال داشته باشد و نباید بهعنوان یک جایگزین کاملاً ایمن برای سیگار معمولی تلقی شود.
✅ نتیجهگیری: در مجموع فکت نامه سلامت براساس بررسی شواهد اعلام میدارد این ادعا که "سیگار الکترونیک (ویپ) به اندازه سیگار معمولی خطرناک است." درست نیست.
🔑 توضیحات بیشتر، روش بررسی ادعا و منابع مورد استفاده در بررسی را در وبسایت ما بخوانید.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 راستی آزمایی: استفاده از پروبیوتیک ها در درمان اگزما موثر است.
🔵 نتیجه بررسی: شواهد ضعیف
🔶 پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که اغلب به عنوان "باکتری خوب" شناخته می شوند و در صورت مصرف فواید مختلفی را برای سلامت انسان به همراه دارند.
🔶 پروبیوتیک ها معمولا در غذاهای تخمیر شده مانند ماست، کفیر، سرکه سیب، برخی از انواع پنیر ها و ... وجود دارند. این میکروارگانیسم ها با بازگرداندن تعادل میکروبیوتای روده که ممکن است تحت تاثیر عواملی مانند رژیم غذایی، استرس و بیماری مختل شده باشد، سلامت روده را بهبود می بخشد.
🔶 فواید متفاوتی برای پروبیوتیک ها ذکر شده است اما در این پست از فکت نامه سلامت قصد داریم بررسی کنیم که آیا مصرف محصولات پروبیوتیک میتواند برای اگزما نیز مفید واقع شود و یا برعکس باعث بدتر شدن علائم آن میشود؟
✅ نتیجه گیری:
🔶 مطالعات بویژه نتایج یک مرور کاکرین نتایج آمیدوارکننده ای در رابطه با استفاده از برخی از انواع پروبیوتیک ها در کاهش شدت علائم و پیشگیری از اگزما در بزرگسالان و به ویژه کودکان نشان داده اند اما سطح قطعیت این شواهد کم است و به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
🔶 در رابطه با عوارض احتمالی پروبیوتیک ها نیز میتوان گفت مطالعه ای وجود ندارد که نشان دهد خوردن غذاهای غنی از پروبیوتیک یا مصرف مکمل های پروبیوتیک ممکن است به افراد مبتلا به اگزما آسیب برساند.
✍️ در این لینک خیلی از مقالات دیگر را نیز بررسی کردیم و مفصلتر در این باره نوشتیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 راستی آزمایی: آبغوره چربی خون را از بین میبرد؟
🔵 نتیجه بررسی: شواهد ضعیف
⏺ چربی خون بالا که با اصطلاح پزشکی هایپرلیپیدمی نیز شناخته میشود که شیوع آن در بین جمعیت ایران بین 19 تا 40 درصد گزارش شده است.
⏺ چربی خون بالا میتواند خطر حمله قلبی و سکته را افزایش دهد؛ زیرا در این شرایط خون نمیتواند بهراحتی در شریانهای بدن جریان یابد. ورزش و غذاهای سالم میتواند کلسترول خون را کاهش دهد؛
⏺ اما برخی از افراد به دارو نیز نیاز دارند. مدیریت کلسترول خون فرایندی است که یک تلاش طولانیمدت برای اصلاح سبک زندگی و الگوی تغذیه را میطلبد. یکی از مواد خوراکی که ادعا میشود میتواند به کاهش چربی خون در این زمینه کمک کند آبغوره است.
⏺ مطالعات بسیار محدودی وجود دارند که نشان میدهند استفاده از آبغوره ممکن است به کاهش چربی خون کمک کند؛ اما این مطالعات حجم نمونه کمی دارند، هنوز در مراحل ابتدایی هستند و بعضاً نتایج ضد و نقیضی دارند در نتیجه نمیتوان نظر قطعی در این مورد داد؛
✅ نتیجه گیری: فکتنامه سلامت به این ادعا که " آبغوره چربی خون را از بین میبرد" برچسب شواهد ضعف را میدهد.
✍️ در این لینک مقالات را کامل بررسی کردیم و مفصل تر در این باره نوشتیم.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
🌐 Telegram |✅ Website |📱 instagram
🔴 راستی آزمایی: قنداق کردن نوزاد (به شکل اصولی) باعث بهبود خواب او میشود.
🟢 نتیجه بررسی ادعا: درست
⏺ قنداق کردن نوزاد (به انگلیسی Swaddling) یکی از رفتارهای دیرینه انسانهاست که حتی نقاشیهای قرن چهاردهم نیز دیده میشود.
⏺ امروزه قنداقکردن شاید در بین ایرانیان محبوبیت گذشته را نداشته باشد؛ اما همچنان بسیاری از هموطنانمان ممکن است از قنداق برای نوزاد خود استفاده کنند.
⏺ با توجه به اهمیت این موضوع آسیبپذیر بودن نوزادان طی قنداق کردن در این پست بر اساس شواهد علمی به این سوال پاسخ میدهیم که آیا قنداق کردن باعث بهبود کیفیت خواب نوزاد میشود یا بالعکس باعث ناراحتی و اذیتشدن او هنگام خواب است و خطراتی را برای او به همراه دارد.
✅ نتیجهگیری: قنداق کردن درصورتیکه به شکل صحیح انجام شود با شبیهسازی فضای رحم مادر برای نوزاد، باعث بهبود کیفیت خواب نوزاد میشود و ممکن است مزایایی را برای سلامت نوزاد به همراه داشته باشد؛ اما درصورتیکه غیر اصولی و نادرست و بدون توجه کافی انجام شود میتواند عوارض خطرناک و غیر قابل جبرانی داشته باشد.
🔑 اینجا به طور مفصل درباره این موضوع نوشتیم و منابع علمی را نیز آوردیم.
با بررسی شواهد علمی، فکت نامه سلامت این ادعا را درست میداند.
💠 با فکتنامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.
❤️ Telegram |✅ Website |📱 instagram