✅حواس ظاهری و باطنی
انسان دارای دو گونه حواس است:
1⃣حواس ظاهری که عبارتند از: بینایی (باصره)، شنوایی (سامعه)، بویایی (شامه)، لمسایی(لامسه)و چشایی (ذائقه)
2⃣حواس باطنی که عبارتند از: حس مشترک، خیال، متصرّفه (متخیّله)، واهمه و حافظه.
⬅️در انسان، پنج حس ظاهری وجود دارد:
الف)بینایی:حسی است که از طریق چشم درک میگردد و در آن چشم انسان قدرت تفکیک طیفهای مرئی را همانند یک دستگاه طیفبینی دارد.
ب)چشایی:با زبان مورد ادراک قرار میگیرد و سازوکار آن اثر یک ماده شیمیایی بر بافتهای سطح زبان است.
ج)لامسه:پوست عامل حس لامسه است که با تغییر دما یا فشار یا تماس قابل فهم است.
د)شنوایی:گوشها از طریق تغییر بسامد امواج صوتی قادر به شناسایی حس شنوایی هستند.
ه)بویایی:که یکی از پیچیدهترین مکانیسمهای ادراک حسی را دارد از طریق بینی قابل درک است. بینی مانند زبان اثر یک گاز شیمیایی را میفهمد.
⬅️همچنین در انسان پنج حواس باطنی وجود دارد:
الف)حس مشترک: تمامی مدرکاتی که توسط حواس ظاهری دریافت شدهاند به حس مشترک میرسند و در آنجا مرتسم میشوند.فلاسفه این حس را به حوضی تشبیه کردهاند که از پنج طرف در آن آب ریخته میشود. و حواس ظاهری مانند جاسوسانی هستند که از پنج ناحیه برای او خبر میآورند.
ب)قوه خیال: کار این قوه ذخیره سازی صورتهای درک شده توسط حس مشترک است. حس مشترک تا زمانی که به وسیله حواس ظاهری با شیء خارجی در ارتباط است تصویری از آن شیء دارد و اندکی بعد از قطع ارتباط با خارج، آن صورت نیز از حس مشترک محو میشود، اما اثری از آن صورت در قوهای به نام خیال ذخیره میشود و هر وقت انسان بخواهد، دوباره آن صورت را احضار میکند.
ج)قوه واهمه: کار قوه واهمه درک معانی جزئی است. معنی، آن است که بدون شکل و صورت، در خارج حضور دارد مانند محبت یک مادر به فرزندش که شکل خاصی ندارد اما در رابطه میان مادر و فرزند موج میزند.
د)قوه حافظه: کار قوۀ حافظه ذخیره سازی معانی درک شده توسط واهمه است.
ه)قوه متصرّفه: کار این قوه ترکیب یا جداسازی صورتها و معانی موجود در قوه خیال و حافظه است. مثلاً صورتهای موجود در خیال را ترکیب میکند و یک شکل جدید میسازد. مانند غول دو سر و مانند آن. این قوه اگر تحت تصرف قوه عاقله باشد را متفکره گویند و اگر تحت تصرف واهمه باشد متخیّله نامند.
#حواس_ظاهری
#حواس_باطنی
⬅️عضویت در کانال آموزش منطق و فلسفه اسلامی👈
@falsaman