‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ✅ #خوانین_همدان در آیینه تاریخ (یکشنبه ها) 👈 قسمت سوم 💠 امیر افخم همدانی، مالک #شورین 🔹شورین با آن اوصاف که ذکرش در قسمت پیشین رفت، از جمله #املاک امیر افخم قراگزلوی شورینی همدانی بود که روایت تاریخی ما جز با معرفی هر چه بیشتر این خان ترک زبان از ایل قراگزلو، صورت کمال نخواهد یافت. نام او زین العابدین بود و دو لقب مهم داشت: #حسام_الملک و #امیر_افخم. پدرش حسین خان حسام الملک اول، فرزند سرتیپ علی خان نصرت الملک قراگزلو پسر رستم خان قراگزلو پسر محمد حسین خان قراگزلو وزیر فتحعلیشاه بود و بر همین اساس با خوانین #فامنین همچون مهدی خان امیرتومان و علیقلی خان بهاء الملک دوم، نسبت #خویشاوندی داشت؛ چرا که سرتیپ رستم خان پدر پدربزرگ امیرافخم با خان باباخان، پدر پدر بزرگ مهدی خان و علیقلی خان بهاء الملک، برادر بودند. 🔸پدر بزرگ امیرافخم، یعنی علی خان نصرت الملک، با فرزندان خان #فامنین یعنی عبدالله خان صارم الدوله، بر سر املاک باقی مانده از عبدالله خان، #منازعه داشت و اسناد چندی از این منازعه موجود است. مادربزرگ امیرافخم یعنی همسر علی خان نصرت الملک، زبیده خانم دختر فتحعلی شاه بود که به استناد گفته ناصرالدین شاه که او را «عمه شورینی» خوانده است، می توان دریافت که این زن نیز در شورین می زیسته است. ناصرالدین شاه این زن را این گونه توصیف می کند: «عمه شورينى، دختر فتحعليشاه مادر حسام الملك (اول) كه جنبه درويشى و عرفان داشت، اغلب هم به #كربلا مى رفت، اين اوقات كه به عتبات رفته بود خبر آوردند كه در سن هفتاد و چهارسالگى مرده است». جنبه عرفان داشتن زبیده خانم، امری مستند است؛ وی علاوه بر داشتن پیر و مراد، دیوان #شعری داشته که ارباب تراجم، برخی از اشعار او را در تذکره ها و تواریخ آورده اند. 🔹پدر امیرافخم یعنی حسین خان حسام الملک اول، در سال 1298 ق نشان و حمایل امیرتومانی گرفت و دو فوج از افواج قراگزلو از ابواب جمعی او بود: یکی فوج ششم به سرهنگی فضل الله خان و دیگر فوج منصور با سرهنگی علی اکبر خان. حسین خان به نیابت از ظل السلطان از سال 1301 تا 1305 ق حکمران #کرمانشاه بود و حکمرانی ایالت کردستان را نیز تا سال 1307 ق در دست داشت و همانجا هم فوت کرد. تعمیر برخی از بقاع را به او منسوب کرده اند. مقبره #مشتاقیه_کرمان؛ #امامزاده_یحیی_همدان؛ کارونسرای میان راه بغداد و بعقوبه. مادر امیرافخم زنی از اهالی طایفه قراچوخای #مازندران و یکی از چهار زن حسین خان بود. خواهر میرزا حسین خان سپهسالار معروف، مسمی به نیم تاج خانم نیز از زنان حسین خان حسام الملک همدانی بود. 🔸حسین خان در دوره حکمرانی خود، املاک زیادی را مصادره کرد و آنگاه که رخت از این جهان بر می بست به عنوان یکی از متمولان بزرگ ایران، مالی هنگفت اعم از ملک و پول و جواهرات را برای فرزندش زین العابدین خان امیرافخم باقی گذارد که برخی رقم آن را بالغ بر سه کرور تومان می دانند. برای تصور میزان مکنت و ثروت افسانه ای امیرافخم، در تاریخ به مطالب شگفتی بر می خوریم. عین السلطنه در خاطرات خود در جایی می نویسد: «خبر تازه اين است كه به حسام الملك (امیرافخم) به علاوه حكومت كرمانشاهان حكومت بروجرد و لرستان را هم داده اند. بيست هزار تومان پيشكش داده است. دولتش بي حد است. صد ده شش دانگى زيادتر در همدان دارد». جوانی که مالک صد روستای شش دانگی و بلکه بیشتر می باشد و آنچنان مایه دار است که می تواند برای تصاحب حکومت سه شهر، مبلغ بیست هزارتومان در آن تاریخ پیشکشی بدهد، آیا ظرفیت طغیان و سرکشی او تا چه پایه تواند بود؟ این سوال در تاریخ بی پاسخ نمانده است. عین السلطنه در تحلیل برخی از یاغی گری های امیرافخم، اشاره به جوانی و تمول او کرده و نوشته است: «حسام الملك مرحوم پدر اين حسام الملك (امیرافخم) از جهت داشتن دو فوج، صد ملك شش دانگى در همدان به هم زد و ثلث قيمت هريك را نداد. اين ملك و مال و منصب و رياست يك مرتبه به يك آدم بيست و پنج ساله به علاوه حكومت كرمانشاهان و لرستان بروجرد برسد بايد خيلى بيش از اين كارها بكند. هريك (از خوانین همدان) به همين قسم چرا نكنند. اگر حكومت همدان درست مثل ساير جاها تسلط داشته باشد و ماليات بلوك به دست او باشد قرينه فارس و خراسان است». 🔻 ادامه دارد... ✍ محقق و نویسنده: آقای دکتر رضا جلیلی ─┅─═इई 💦🌺💦ईइ═─┅─ 🌳 رسانه فرهنگی، اجتماعی #فامنین_گرام 🌨☘️ @Famenin_Gram 🍃☘️