‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ✅ #خوانین_همدان در آیینه تاریخ (یکشنبه ها) 👈 قسمت چهارم 💠 امیر افخم همدانی، مالک #شورین 🔹به هر حال یکی از این صد روستای ششدانگی حسام الملک امیرافخم، دهستان #لالجین بود که بد نیست توصیف این روستا در آن ایام را باز از قلم عین السلطنه بخوانیم: «شرح لعلين (لالجین) را بدهم. #پانصد خانوار است. دو هزار و پانصد تومان نقد و پانصد خروار گندم و جو، پانصد خروار كاه مى دهد. ملكى حسام الملك (امیرافخم) است. ظرف آبى و سفيد كه بدل چينى باشد اينجا خيلى درست مى كنند و اغلب جاها از اين جا حمل مى شود. شصت كارخانه #چينى_سازى دارد و در اغلب شهرهاى ايران از اين ظروف برده مى شود. بعد از خواب رفتيم به تماشاى كارخانه جات. كارخانه «سور» مشهور اين طور نمى تواند ظروف بسازد. ظرفهاى خوب از هر قبيل درست مى كردند. تمام با دست است و خيلى تماشا داشت. چندين جور ظروف حضور ما درست كرد. مى گفت ساختن يك كارخانه شصت تومان خرج دارد و روزى بيست و پنج زار اجرت كارگر يك كارخانه است و در سال از ششصد تومان الى هزار تومان فروش مى رود و در اين ده، شصت كارخانه بود. معلوم است مكنت اهل اين ده...عمله كارخانه ها تمام رعيت همان ده است. بسيار ده خوبى است. ظرفش بسيار خوب فروش مى رود. حسام الملك صد ملك شش دانگى در #همدان دارد كه اغلب آنها پانصد ششصد خانوار است». 🔸عین السلطنه در موضعی دیگر از خاطراتش به هنگام ذکر #بلوک_سردرود_همدان می نویسد: «اين بلوك سردرود، شش فرسنگ در شش فرسنگ است. چهل پارچه آبادى دارد كه سى و دو ده آن ملك جناب حسام الملك است باقى مال ناصر الملك (برادر مهدی خان). دو پارچه هم ملك افتخار نظام است. هوايش سردسير است و زراعت ديم بسيار خوب عمل مى آيد. دمق، ملك بزرگ معتبر آن است كه حسام الملك آنجا خانه و عمارت خوب دارد». در جایی دیگر، در مورد دمق بیشتر توضیح می دهد و می نویسد: «... تا دمق دو ساعت راه بود. جلوى ده قربانى گاو آورده بودند. فراش و آردل آمده بود. ده، بسيار بزرگ است. #هفتصد خانوار است. پایتخت سردرود است. حسام الملك قلعه و باغ و عمارت، حمام، يخچال همه چيز دارد. دكاكين زياد هم در قلعه بود. نيابت سردرود چهار هزار تومان دارد. نوكرهاى حسام الملك سردست براى نيابت آن مى شكنند. يك قلم، پنج هزار مرغ دارد تا برسيم به چيزهاى ديگر». بدیهی است که با این ثروت عظیم، خرید یک خانه به مبلغ سی و دو هزار تومان در همدان برای امیرافخم، چندان دشواری نداشته نباشد؛ ویژه آن که این خانه، بسی بیشتر بیارزد. عین السلطنه می نویسد: «حسام الملك خانه وزير نظام را كه قرب ما است خريدارى كرده به سى و دو هزار تومان. بيست و هفت هزار ذرع زمين دارد و عمارت بسيار خوب و اندرونهاى مفصل و آب ملكى، خيلى ارزان خريده. فقط زمين آن ذرعى يك تومان قيمت عادله دارد. عمارت و آب مفت افتاده يا برعكس زمين و اشجار. در هر صورت خوب معامله نمود». 🔻 ادامه دارد... ✍ محقق و نویسنده: آقای دکتر رضا جلیلی ─┅─═इई 💦🌺💦ईइ═─┅─ 🌳 رسانه فرهنگی، اجتماعی #فامنین_گرام 🌨☘️ @Famenin_Gram 🍃☘️