عبارات ملاصدرا درباره‌ي ضرورت وحیانی بودن فلسفه و مباحث تعقلی؛ (1) هلاک‌باد فلسفه‌‌اي که قوانينش مطابق با کتاب و سنت نباشد«تبّا لفلسفة تكون قوانينها غير مطابقة للكتاب و السنة.» اسفار ج8/303(فصل دوم) (2) فقط کساني که علمشان را از مشکات نبوت گرفته‌اند عقولشان حيران نيست ساير عقلاء همگي عقولشان حيران است؛ «فانظر إلى هذه العقلاء كيف صارت عقولهم صرعى و بصائرهم حولى و عيونهم عمشاء و أما سادات هذه الطريقة و خزنة أسرار الوحدة و علماء علم الربوبية الذين يقتبسون أنوار المعرفة من مشكاة النبوة و إعلام الله و تعريفه و تنبيهه فهم يعلمون بالحق و به يهتدون و ليس لغيرهم نصيب مما رزقهم الله خاصة». مفاتيح الغيب، ص: 334، همچنین رساله‌ی متشابهات القرآن، درباره‌ی فخررازی و غزالی (3) مسائل اختلافي، جز با اقتباس از مشکلات نبوت و باطن ولایت، قابل تحصیل نیستند؛ «فعلم أن هذه المسائل لا تحصل إلا باقتباس الأنوار من مشكاة النبوة و التماس فهم الأسرار من باطن الولاية» العرشية، ص: 287 (4) ملاصدرا در ابتداي رساله‌ي عرشيه‌ مي‌گويد من در اين رساله مطالبي ميخواهم بگويم که در گنجينه‌ي هيچ‌يک از فلاسفه‌ي مشهور نيست بعد درباره‌ي اين‌که چرا در گنجينه‌ي آن‌ها چنين مطالبي نيست مي‌گويد: «إذ لم يأتوا البيوت من أبوابها فحرموا من شراب المعرفة بسرابها بل هذه قوابس مقتبسة من مشكاة النبوة و الولاية مستخرجة من ينابيع الكتاب و السنة من غير أن تكتسب من مناولة الباحثين أو مزاولة صحبة المعلمين» عرشیه ص218 (5) چگونه کسي مي‌تواند با عقلش و بدون استضاء به نور شرع هدايت يابد؟«كيف يهتدى الى الصواب من اقتفى محض العقل و اقتصر، و ما استضاء بنور الشرع و لا استبصر فليت شعرى كيف يفزع الى العقل حين يعتريه العى و الحصر، ا وَ لا يعلم ان حِظَى العقل قبل ان يهتدى بنور الشريعة قاصرة و ان مجاله ضيق مختصر،» شرح أصول الكافي، ج‏2، ص: 389 (6) فقدان دين، فقدان امنيت است «من فارق الدين و ان كان مع العقل كان بمنزلة انسان حى مقطوع الاطراف، فهو و ان كان باقيا لكنه ليس متهنى‏ء الحيوة و لا رغيد العيش بل يكون مع الم و خوف و شدة و بؤس» شرح اصول کافی کتاب العقل و الجهل ذیل حدیث 30 (7) فقط کساني مي‌توانند بين شرع و تحقيق جمع‌کنند که حکمتشان را از مشکات نبوت و ولايت گرفته باشند؛ «انه لم يتيسر بالتوفيق للجمع بين الشرع و التحقيق فريق سوى هذا الفريق لاقتباسهم انوار العلم و الحكمة من مشكوة النبوة و الولاية و اتّباعهم مناهج الائمة و اصحاب العصمة.» شرح أصول الكافي، ج‏2، ص:389 هم‌چنين مي‌گويد: «و إنما يقول بمخالفتهما في المقصود من لا معرفة [له‏] لتطبيق الخطابات الشرعية على البراهين الحكميّة. و لا يقدر على ذلك إلا مؤيّد من عند اللّه، كامل في العلوم الحكميّة، مطّلع على الأسرار النبويّة. فإنه قد يكون الإنسان بارعا في الحكمة البحثيّة، و لا حظّ له من علم الكتاب و الشريعة، أو بالعكس».16) الاسفار الاربعة: ج 7 ص 326. (8) ملاصدرا مي‌گويد: درباره‌ي مباحث نفس هر چه فلاسفه بحث‌کرده‌اند نتوانسته‌اند آن‌را حل کنند زيرا علم به نفس را جز با اقتباس از مشکات نبوت و ائمه‌ي معصومين عليهم‌السلام نمي‌توان به دست آورد؛ «اذ لا يستفاد هذا العلم إلا بالاقتباس من مشكاة النبوة و التتبع لأنوار الوحي و الرسالة و مصابيح الكتاب و السنة الواردة في طريق أئمتنا أصحاب الهداية و العصمة عن جدهم خاتم الأنبياء عليه أفضل صلوات المصلين و على سائر الأنبياء و المرسلين» العرشية، ص: 235 (9) اشراف به علم معاد را فقط از طريق خبر و ايمان به غيب به دست بياور«و إياك أن تستشرف الاطلاع عليها من غير جهة الخبر و الايمان بالغيب...الطمع في ادراك أحوال الاخرة بعلم الاستدلال و صنعة الكلام عين الجحود و الإنكار لها، فمن أراد أن يعرف القيامة بفطانته المعروفة و عقله المشهور فقد جحدها و هو لا يشعر»تفسیر ملاصدرا ج5/150 https://eitaa.com/farbehi

قیمت گوشت و مرغ پایین آمد یکی از رویه‌هایی که در بازار، در حال اجراست، این است که قیمت اجناس را گاه تا دو یا چند برابر بالا می‌برند، بعد مقداری آن را پایین می‌آورند تا این ذهنیت به وجود آید که؛ قیمت این جنس پایین آمد! این شیوه که متأسفانه تبدیل به یک رویه شده، خسارت سنگینی به اعتماد ملی، نسبت به جامعه‌ی دینی و حتی حاکمیت دینی می‌زند، تأسف‌بارتر این‌که در این‌میان، سودش را عده‌‌ای سوداگر می‌برند و دشنامش را حاکمیت دینی و عالمان دینی می‌خورند. اگر روحانیون، عالمان دینی و حوزه‌‌های علمیه، صریح و با فریادی رسا، این امر را تقبیح کرده و با آن‌ مخالفت کنند، هم این شیوه از کارآئی می‌افتد، و هم سرمایه‌ی اجتماعی متولیان دین، از بین نمی‌رود اما اگر سکوت کنند، گناه همه‌ی ظلم‌هایی که واقع می‌شود، به عهده‌ی آن‌ها هم هست و البته سرمایه‌ی اجتماعی آن‌ها نیز از بین خواهد رفت. https://eitaa.com/farbehi

افتخار شاگردی اهل‌بیت از افتخارات ملاصدرا، شاگردی مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام است، آثار تفسیری ایشان، اگر از آثار فلسفی‌اش بیشتر نباشد، کمتر نیست، بزرگان حکمت متعالیه نیز همین‌گونه بوده‌اند؛ وحی‌پژوهی شاخصه‌ی حکمت متعالیه است. امام حسن عسکری علیه‌السلام فرمودند: «اگر محمد صلی‌الله علیه و آله و سلم و اوصیاء‌ پس از ایشان نبودند شما همانند چهارپایان، حیران می‌ماندید و هیچ‌یک از واجبات الهی را نمی‌شناختید، آیا برای ورود به شهری، جز از در آن، کسی وارد می‌شود؟!» ملاصدرا در رساله‌ی متشابهات القرآن می‌گوید؛ علت تحیّر برخی از حکماء‌، آن است که عمرشان را صرف بحث و نظر کرده‌، و در کتاب و سنت؛ با قلبی صاف،‌ تأمل نکردند. اهل‌بیت، باب بیوت معرفت‌اند(عرشیه218). پی‌نوشت؛ و لولا محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم والاوصیاء من بعده لکنتم حیاری کالبهائم لا تعرفون فرضا من الفرائض و هل یدخل قریة الا من بابها(امام حسن عسکری علیه‌السلام) ان هذه الآفة العظيمة و الداهية الشديدة، إنما لحقت عقول هؤلاء المتفكرين لاعتمادهم طول العمر على طريقة البحث و الجدل، و عدم مراجعتهم الى طريقة اهل الحق و هي التأمل في كتاب اللّه و سنة نبيه صلّى اللّه عليه و آله بقلب صاف عن نقوش الافكار المبتدعة(ملاصدرا، رسالة‌متشابهات القرآن) إذ لم يأتوا البيوت من أبوابها فحرموا من شراب المعرفة بسرابها بل هذه قوابس مقتبسة من مشكاة النبوة و الولاية مستخرجة من ينابيع الكتاب و السنة من غير أن تكتسب من مناولة الباحثين أو مزاولة صحبة المعلمين(عرشیه ص218) https://eitaa.com/farbehi

راهی به سوی بهشت در کامل‌الزیارات ابن قولویه و نیز ثواب‌الاعمال شیخ صدوق و عیون اخبارالرضا(صدوق) چنین آمده؛ «هر کس فاطمه‌ بنت موسی‌بن جعفر را در قم زیارت کند، برای او بهشت ثابت می‌شود.» خدای متعال در زمین، خانه‌هایی دارد، که در آن‌خانه‌ها، یاد خدا زنده می‌شود مؤمنان با رفت و آمد به آن‌مکان‌ها، یاد خدا را در دل‌هایشان زنده نگه می‌دارند، همچنان‌که خدا ایامی دارد که یاد آن ایام، یاد خدا و شکر نعمت‌های او را در قلب و رفتار مؤمنان زنده نگه می‌دارد. می‌خواستم بگویم؛ شیاطین تلاش می‌کنند، هم آن‌ مکان‌ها و هم ایام‌الله فراموش شود؛ امام‌زادگان قطب فرهنگی زمین‌اند و ایام‌الله، زمان زنده‌شدن یاد خدا در دل‌های مؤمنان‌، و امروز سپاه شیطان، تلاش می‌کند با تحقیر و تمسخرِ این زمان‌ها و مکان‌های الهی، توجه انسان‌ها را از آن، منصرف کند. https://eitaa.com/farbehi

حافظان منافع دشمن در کشور از جمله‌ آموز‌ه‌‌های قرآنی که در تاریخ اسلام، نمونه‌های متعددی داشته، وجود «حافظان منافع دشمن، درون جامعه‌ی اسلامی» است؛ عکس‌العمل‌ فعالان سیاسی‌اجتماعی، به ترور شهید فخری زاده، ذهن‌‌ها را متوجه حضور این شخصیت‌ها می‌کند؛ عده‌ای محکوم کرده، اما مسؤولان را به خویشتنداری دعوت کردند. عده‌ای محکوم کرده، اما پیگیری این کار را به جامعه‌ی جهانی واگذار کردند. عده‌ای محکوم کرده، اما صلح جهانی توسط ملل متحد را مهم‌تر می‌دانند. عده‌ای محکوم کرده، اما آن‌را به‌انگیزه‌ی برهم زدن روابط دوستانه، با جامعه‌ی جهانی دانسته‌اند، از این‌رو به شدت مسؤولان را از رفتارهای غیرعاقلانه، و ماجراجویانه پرهیز داده‌اند. و... این‌که با تروریست‌ها چگونه باید برخورد کرد، تصمیمش به عهده‌ی مسؤولان و کارشناسان مربوطه است اما به عنوان یک پژوهش‌گر دینی، این نکته را متذکر می‌شوم که؛ عده‌‌ای مدام، در درون کشور، «حافظ منافع دشمن»‌اند؛ جوّ جامعه را در راستای تحقق اهداف دشمن، آرام می‌کنند؛ این افراد، با انگیزه‌های مختلفی، چنین نقشی را در جامعه‌ی اسلامی بازی می‌کنند، اما در ماهیت رفتارشان تأثیری ندارد. https://eitaa.com/farbehi

ملاصدرا، باب تحصیل در مدرسه‌ی اهل‌بیت را، بر حکماء، گشود شیخ‌الرئیس گفت؛ تعلیم و تعلم، می‌تواند تفهّمی و از طریق یک معلّم باشد، و نیز گفت‌؛ اگر صادق مصدَّق، نبی مکرَّم، سخنی گفت، ما باید آن‌را قبول کنیم اما دیگر نگفت که به‌طور کلی، حکمت را باید از مشکات نبوت گرفت. خواجه نصیر‌الدین طوسی گفت؛ یکی از فوائد بعثت آن‌است که می‌تواند به عقل در فهم معلومات عقلی کمک کند، اما دیگر تأکید نکرد که «پس تحصیل عقل در مدرسه‌ی انبیاء ضرورت دارد». اما ملاصدرا با صدای بلند به طول همه‌ی تاریخ فریاد کشید؛ عقل باید در مدرسه‌ی وحی تحصیل کند و الا گرفتار سردرگمی و تحیُّر می‌شود. و نیز گفت: حکیمی که دینش، دین انبیاء‌ نباشد، از حکمت هیچ بهره‌ای نبرده. من تا کنون ندیده‌ام یکی از صدرائی‌ها بگوید: مگر ما حکماء‌ هم باید در مدرسه‌ی انبیاء و اهل‌بیتِ وحی، تحصیل کنیم؟!، زیرا همه‌ی آن‌ها می‌دانند باب معرفت و حکمت، همین‌‌جاست. خدا رحمت کند صدرالمتألهین را که باب تحصیل در مدرسه‌ی اهل‌بیت علیهم‌السلام را بر حکمت‌پژوهان باز کرد و تنها به حکمائی بها داد، که حکمتشان را از مشکات نبوت گرفته‌‌اند. پی‌نوشت؛ ...أساطين الحكمة كأفلاطن و من سبقه من الحكماء الذين اقتبسوا أنوار حكمتهم من مشكوة نبوة الأنبياء سلام الله على نبينا و عليهم أجمعين‏ (مفاتیح‌الغیب ص557) و من لم يكن‏ دينه دين الأنبياء، فليس من الحكمة في شي‏ء (مفاتیح‌ ص413) «فانظر إلى هذه العقلاء كيف صارت عقولهم صرعى و بصائرهم حولى و عيونهم عمشاء و أما سادات هذه الطريقة و خزنة أسرار الوحدة و علماء علم الربوبية الذين يقتبسون أنوار المعرفة من مشكاة النبوة و إعلام الله و تعريفه و تنبيهه فهم يعلمون بالحق و به يهتدون و ليس لغيرهم نصيب مما رزقهم الله خاصة»(مفاتيح الغيب،ص 334) «كيف يهتدى الى الصواب من اقتفى محض العقل و اقتصر، و ما استضاء بنور الشرع و لا استبصر فليت شعرى كيف يفزع الى العقل حين يعتريه العى و الحصر، ا وَ لا يعلم ان حِظَى العقل قبل ان يهتدى بنور الشريعة قاصرة و ان مجاله ضيق مختصر،» (شرح أصول الكافي، ج‏2، ص: 389) https://eitaa.com/farbehi

یادمان رفت زیارت بریم! یکی از آشنایان می‌گفت؛ به عنوان اردوی زیارتی به مشهد رفته‌بودیم،روز اول نشستیم برنامه‌ریزی کنیم، گفتیم؛ امروز رو استراحت می‌کنیم، فردا هم بریم شاندیز، روز بعدش طرقبه، روز سوم هم باغ‌وحش و جاهای دیدنی مشهد، بازار رفتن را هم می‌گذاریم روز چهارم که فردا صبح اول‌وقت به طرف شهرمان برگریدم! بعد یک‌مرتبه یادمان آمد که؛ اِ، راستی زیارت نرفتیم! مراقب باشیم روز پرستار، روز مادر، روز پدر و روز دختر و... طوری نشود که زیارت فراموشمان شود. https://eitaa.com/farbehi

اندیشه‌‌های زیربنایی، در خطبه‌ی فدک بخش اولِ خطبه‌ی فدک، درباره‌ی اندیشه‌های زیربنایی، یا همان اعتقادات است؛ آن‌حضرت، مجموعه‌ مباحثی که درباره‌‌ی اندیشه‌های زیربنایی بیان فرموده‌اند را در پنج فصل دسته‌بندی کرده‌اند؛ فصل اول؛ ستایش مبدء و دعوت به شکر نعمت‌ها فصل دوم؛ توحید مبدء و ضرورت اخلاص فصل سوم؛ آفرینش و ضرورت بندگی خدا فصل چهارم؛ بعثت پیامبر و ضرورت وحیانی‌شدن زندگیِ فردی و اجتماعی فصل پنجم؛ فلسفه‌ی احکام و ضرورت تقوای الهی نسبت به آن‌ها نکته‌ی جالبی که در این بخش از خطبه دیده می‌شود آن است که همه‌ی ارکان پنج‌‌گانه، دارای امتداد عملی‌اند؛ اگر چه کتاب‌های اعتقادی ما اجمالا شبیه به این دسته‌بندی را دارند اما در این‌کتب، به‌اندازه‌ی کافی، به امتداد عملی و اجتماعی باورهای دینی، نپرداخته‌اند. پی‌نوشت؛ فصل اول؛ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى مَا أَنْعَمَ وَ لَهُ الشُّكْرُ عَلَى مَا أَلْهَمَ وَ الثَّنَاءُ بِمَا قَدَّمَ؛...وَ نَدَبَهُمْ لِاسْتِزَادَتِهَا بِالشُّكْرِ فصل دوم؛ وَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ؛ كَلِمَةٌ جَعلَ الْإِخْلَاصَ تَأْوِيلَهَا... فصل سوم؛ ابْتَدَعَ الْأَشْيَاءَ لَا مِنْ شَيْ‏ءٍ كَانَ قَبْلَهَا ...ثُمَّ جَعَلَ الثَّوَابَ عَلَى طَاعَتِهِ وَ وَضَعَ الْعِقَابَ عَلَى مَعْصِيَتِهِ ذِيَادَةً لِعِبَادِهِ مِنْ نَقِمَتِهِ‏ وَ حِيَاشَةً لَهُمْ إِلَى جَنَّتِهِ؛ فصل چهارم؛ وَ أَشْهَدُ أَنَّ أَبِي مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ؛...أَنْتُمْ عِبَادَ اللَّهِ نُصْبُ أَمْرِهِ وَ نَهْيِهِ وَ حَمَلَةُ دِينِهِ وَ وَحْيِهِ فصل پنجم؛ فَجَعَلَ اللَّهُ الْإِيمَانَ تَطْهِيراً لَكُمْ مِنَ الشِّرْكِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِيهاً لَكُمْ عَنِ الْكِبْرِ... https://eitaa.com/farbehi

جریان‌شناسی سیاسی‌اجتماعی، در خطبه‌ی فدک بخش دوم خطبه‌ی فدک درباره‌ی دو جریان معاصر آن‌حضرت است؛ یکی بعثت و دیگری سقیفه؛ در اولی، عوامل موفقیت و تحولاتی که با بعثت اتفاق افتاد و در دومی، زمینه‌‌هایی که منجر به چنین اتفاقی شد، بررسی شده، سرفصل‌های این بخش از خطبه‌ی حضرت‌ زهرا سلام‌الله علیها؛ مقدمه؛ صلاحیت‌های سیاسی‌اجتماعیِ آن‌حضرت فصل اول؛ جریان بعثت (1) عوامل موفقیت و اصول حاکم بر ابلاغ رسالت (2) نقش بعثت در نجات انسان‌ها (3) نقش دو جریان «حاضر در صحنه» و «در حاشیه‌ی صحنه» فصل دوم؛ جریان‌ فتنه‌ی خلافت (1) ظهور «دشمنی پنهان» و «رهبری پنهان» (2) نقش التزام دینی در شکستن فتنه‌ها (3) تحلیل رفتار فتنه‌گران و سرانجام آن‌ها پی‌نوشت؛ مقدمه؛ أَقُولُ عَوْداً وَ بَدْءاً، وَ لَا أَقُولُ مَا أَقُولُ غَلَطاً، وَ لَا أَفْعَلُ مَا أَفْعَلُ شَطَطاً... فصل اول؛ جریان بعثت (1) فَبَلَّغَ الرِّسَالَةَ، صَادِعاً بِالنِّذَارَةِ، مَائِلًا عَنْ مَدْرَجَةِ الْمُشْرِكِينَ... (2) وَ كُنْتُمْ عَلى‏ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ... (3) قَذَفَ أَخَاهُ فِي لَهَوَاتِهَا،... وَ أَنْتُمْ فِي رَفَاهِيَةٍ مِنَ الْعَيْشِ... فصل دوم؛ جریان فتنه‌ی خلافت (1) ظَهَرَ فِيكُمْ حَسِيكَةُ النِّفَاقِ، ... وَ نَطَقَ كَاظِمُ الْغَاوِينَ... (2) أَلا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا ...وَ أَنَّى تُؤْفَكُونَ؟ وَ كِتَابُ اللَّهِ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ (3) ثُمَّ لَمْ تَلْبَثُوا إِلَّا رَيْثَ أَنْ تَسْكُنَ نَفْرَتُهَا... https://eitaa.com/farbehi

بسم‌الله‌الرحمن الرحیم الحمدلله و سلام علی عباده‌الذین اصطفی إِذَا مَاتَ‏ الْعَالِمُ‏ ثُلِمَ فِي الْإَسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا يَسُدُّهَا إِلَّا خَلَفٌ مِنْه؛ هنگامی که عالمی می‌میرد، هیچ‌چیز جای او را پر نمی‌کند مگر جانشینی که از خود برجای میگذارد. (الارشاد،ج1ص231) آیةالله مصباح یزدی، پس از عمری مجاهدت در راه «پاسداری از سنگرهای ایدئولوژیک»، فدا کردن خویش برای دین، به دیدار حق رسید، بدون شک هیچ‌چیز جای این عالمِ بزرگ را پر نمی‌کند، مگر جانشینی که از خود به جای گذاشت، ایشان از دست رفت اما جریانی از خود باقی گذاشت که همتش پاسداری از سنگرهای دینی است، امروز او در میان ما نیست اما دشمنان اسلام از فقدان او احساس امنیت نمی‌کنند و این بزرگ‌ترین افتخار اوست. رحمت الهی شامل حالش و راهش پر رهرو باد.

هنگامی که عالمی می‌میرد، هیچ‌چیز جای او را پر نمی‌کند مگر جانشینی که از خود برجای میگذارد. (الارشاد،ج1ص231) ایشان از دست رفت اما جریانی از خود باقی گذاشت که همّتش پاسداری از سنگرهای دینی است، امروز او در میان ما نیست اما دشمنان اسلام از فقدان او احساس امنیت نمی‌کنند و این بزرگ‌ترین افتخار اوست. رحمت الهی شامل حالش و راهش پر رهرو باد. https://eitaa.com/farbehi