«مکتب خانه» مدلی بر اساس توجه به تفاوت های فردی😳❓️
💠 زمانی که نام مکتبخانه به گوش شما میخورد دقیقا چه چیزی در ذهن شما تداعی میشود؟🤔
✳️تصویری که در ذهن اکثر افراد منعکس میشود، مکانی نمور و تاریک است که بچهها روی زمین نشستهاند و به صحبت ملّای مکتب گوش می کنند که فردی خشن و جدی با فلکی در دست است که هیچ اشتباهی از چشم او دور نمیماند و منتظر فرصتی برای تنبیه بچهها است.
♻️چرا چنین تصویری در ذهن اکثر قریب به اتفاق ما نمایان میشود؟!
آیا همگی ما تجربه مشابهی از مکتب رفتن داریم؟!
این در صورتی است که سن ما به مکتب رفتن قد نمی دهد یا شاید هم دلیل دیگری مانند رسانهها در شکلگیری این صحنهها در ذهن ما اثر گذارند؟
⏮️با همهی این تفاسیر امروز قصد نداریم راجع به نقش رسانهها در ادوار مختلف در تربیت فردی و اجتماعی بپردازیم.
⚠️مسلما در مکتبخانه از فلک که ابزار رایج تنبیه در آن مقطع زمانی نه فقط در آموزش بلکه در امور مملکتی و مدنی استفاده میشده است.
اما این همه ماجرا نیست!!
🔵مکتبخانه پیش از دوران مدرنیزاسیون ستون اصلی تعلیمات ابتدایی در تمام کشور بوده است.
در این مکتب خانهها در کنار خواندن و نوشتن، قرآن، بوستان و گلستان سعدی، شاهنامه و حافظ تدریس میشده است؛
به این صورت که همه دانشآموزان گرد ملای مکتب جمع میشدند و با تکرارکردن مطالبی که ملای مکتب به از روی یک کتاب به زبان میآورده و تمرین آن یادگیری صورت میگرفته است.
🔺نکته طلایی همینجاست که این دانشآموزان نیاز نداشتند حتما ۹ ماه تحت آموزش باشند تا به طور مثال از کلاس اول به کلاس دوم بروند (کما اینکه در مکتب کلاسبندی نیز وجود نداشته و سطح دانشآموزان از روی کتبی که بر آن مسلط بودند مشخص میشد).
بدین ترتیب هر دانشآموزان با توجه به ظرفیت وجودی خود به فراگیری مطالب میپرداخته و ممکن بود عرض یک سال مطالبی را بیاموزد که دانشآموزان دیگر بعد از چند سال هنوز به یادگیری آن مشغولاند.
🔹️با ورود مدرنیزاسیون به ایران نقش مکتبخانهها در تعلیمات ابتدایی کمرنگ شد و جای خود را به مدارسی داد که به تقلید کشورهای دیگر وارد ایران شده بود و در نهایت این سبک از تربیت به طور کامل از نظام آموزش و پرورش تاریخ ایران حذف شد.
🔹️حذف مکتبخانهها در برههای از زمان همیشه سوالی را در ذهن خانواده بزرگ تعلیم و تربیت باقی میگذارد که اگر به جای حذف این سبک تربیتی که شاید دلیل عمده آن ورود جریان مدرنیزاسیون به ایران است به اصلاح و به روز آوری این سبک از تربیت میپرداختیم، سیستم آموزشی ما چگونه بود؟
📝 فاطمه پیرمردی
#تربیتی
#مکتب_خانه
#تعلیم_و_تربیت
✅ جمعیت فرهنگیان جوان (خـ.جنوبی)
@farhangian_javan_khj