👊 سرآغاز یک خروش (٣) 🗓 یادداشتی به مناسبت سالگرد ۱۶ آذر 💥 دیدار در تهران 1⃣ دیدار ۱۸ آذر ۱۳۳۲ در تهران نخستین ملاقات #ریچارد_نیکسون و #محمدرضا_پهلوی و سرآغاز پیوندی طولانی میان این دو بود. نیکسون آن‌گونه که در کتاب «جنگ واقعی» (۱۹۸۰) بیان کرده، شاه را در آذر ۱۳۳۲ «فاقد اعتمادبه‌نفس کافی»‌ می‌یابد. او پس از بازگشت به واشنگتن در گزارش به شورای امنیت ملی آمریکا، شاه را فردی توصیف کرد که تازه در حال به دست آوردن جسارت خویش است. 2⃣ نیکسون بعدها، از ۲۰ ژانویه ۱۹۶۹ (۳۰ دی ۱۳۴۷) تا استعفایش در ۹ اوت ۱۹۷۴ (۱۸ مرداد ۱۳۵۳) به دلیل «رسوایی واترگیت»، رئیس‌جمهور آمریکا بود. در این سال‌ها دولت #ادوارد_هیث در بریتانیا به قدرت رسید (۱۹ ژوئن ۱۹۷۰ / ۲۹ خرداد ۱۳۴۹ تا ۴ مارس ۱۹۷۴ / ۱۳ اسفند ۱۳۵۲) و شاه به دلیل برخورداری از حمایت این کانون به‌هم‌پیوسته‌ی سیاسی - مالی، و دو چهره‌ی دیگر مقتدر در دولت‌های فوق، یعنی #هنری_کیسینجر (مشاور امنیت ملی و سپس وزیر خارجه‌ی دولت نیکسون) و لرد #ویکتور_روچیلد (مشاور پس پرده‌ی ادوارد هیث)، توانست به اوج «اعتمادبه‌نفس» خود دست یابد. این سال‌ها اوج غرور و خودکامگی محمدرضا پهلوی است که در سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ حتی به تصورش نمی‌آمد. 3⃣ برخی محققان، «شوک نفتی ۱۹۷۳» یعنی افزایش ناگهانی و چشمگیر قیمت نفت در سال فوق را طرح دولت نیکسون می‌دانند. 4⃣ پس از جنگ جهانی دوم، برنامه‌های جاه‌طلبانه‌ی آمریکا برای سلطه بر جهان، گسترش چشمگیر یافت و به استقرار انبوهی از نیروهای نظامی آمریکایی در سایر کشورها انجامید. این امر از اوایل دهه‌ی ۱۹۶۰ به افزایش شدید دلارهای خارج از آمریکا و کاهش ارزش دلار در مقابل طلا انجامید. دولت‌های اروپایی دلارهای فراوانی را که در اختیار داشتند به طلا تبدیل می‌کردند و این امر اقتصاد آمریکا را با بحران مواجه می‌کرد. بدین‌سان در آغاز دهه‌ی ۱۹۷۰ موجودی طلای آمریکا به نصف کاهش یافت و موجودی طلای اروپا چند برابر شد. دولت نیکسون برای مقابله با این بحران و جلوگیری از تبدیل دلار به طلا و خروج ذخایر طلای آمریکا از این کشور، طی قانون جدیدی وابستگی دلار به طلا را قطع کرد و تضمین تبدیل را از میان برد. این سیاست‌های مالی که از سال ۱۹۷۱ آغاز شد، #شوک_نیکسون خوانده می‌شود. 5⃣ در مرحله‌ی بعد، قیمت نفت را افزایش دادند تا از این طریق دلارهای فراوانی را که به اروپای غربی و ژاپن رفته بود به آمریکا بازگردانند. آمریکا ذخایر عظیم نفت را در اختیار داشت ولی کشورهایی چون ژاپن و آلمان غربی خریداران نفت بودند. بدین‌سان در فاصله‌ای کوتاه از اکتبر ۱۹۷۳ تا مارس ۱۹۷۴ (مهر تا اسفند ۱۳۵۲) قیمت نفت از بشکه‌ای حدود ۳ دلار به حدود ۱۲ دلار رسید و کشورهای اروپای غربی و ژاپن مجبور شدند سالیانه حدود ۶۰ میلیارد دلار بیش از گذشته به دولت‌های نفتی خاورمیانه بپردازند. این پول هنگفت از طریق این دولت‌ها در مقابل فروش اسلحه و سایر کالاهای آمریکایی، به آمریکا بازمی‌گشت. ✍ عبدالله شهبازی @farooq313

#آموزش سواد سیاسی ✡️ اردشیر ریپورتر کیست؟ (١) 1️⃣ اردشیرجی در یک خانوادهٔ زرتشتی ایرانی‌تبار در بمبئی به‌دنیا آمد. پدر و پدربزرگ او گزارشگران روزنامهٔ انگلیسی تایمز بودند و لذا اردشیر نام خانوادگی «ریپورتر» را برگزید. با توجه به تاریخ استعمار بریتانیا در هند و بهره‌گیری گستردهٔ آن از عوامل بومی و با توجه به این‌که، سیستم جذب دستگاه اطلاعاتی انگلیس یک سیستم موروثی است و با توجه به این‌که هم اردشیر و هم پسرش شاپور ریپورتر در طول زندگی خود کارت خبرنگاری روزنامهٔ تایمز لندن را در جیب داشته‌‌اند، مُحِقّیم که این خانواده را کارمندان بومی #اینتلیجنس_سرویس در بمبئی معرفی کنیم. 2️⃣ اردشیر در نوجوانی عازم انگلیس شد و با حمایت اینتلیجنس سرویس تحصیلات دانشگاهی را به پایان رسانید و عالی‌ترین #آموزش‌های_اطلاعاتی را فرا گرفت. اردشیر توانست چنان چهرهٔ درخشانی از خود ترسیم کند که او را شایستهٔ مهم‌ترین مأموریت‌های سرّی در ایران متلاطمِ عهد مشروطه و پس از آن بگرداند و وی را تا پایان عمر در زمرهٔ «دوستان صمیمی» رجال معروف انگلیس قرار دهد. 3️⃣ با توجه به نقش #روچیلدها و رابطهٔ ویژه‌ای که بعدها لرد #ویکتور_روچیلد با شاپور، پسر اردشیر، داشت و با توجه به عملکردهای اردشیر در ایران معتقدیم که در سال‌های اقامت در انگلیس اردشیر روابط ویژه‌ای با لرد #لئونیل_والتر_روچیلد و برادرانش داشت و همین رابطه نقش اساسی در سرنوشت بعدی اردشیر و ارتقاء وی در دستگاه اطلاعاتی انگلیس ایفاء کرد. در اوائل سال ١٨٩٣ اردشیر ٢٧ساله با اندوخته‌ای غنی به بمبئی بازگشت. 4️⃣ چند ماه پس از بازگشت، اردشیر از سوی نایب‌السلطنه هندوستان مأموریت یافت که راهی #ایران شود و سنگرهای دستگاه پُرتوطئه و ترفندباز اینتلیجنس سرویس انگلستان را استوار سازد. ورود #اردشیر_ریپورتر به ایران به یک پوشش مناسب نیاز داشت، تا وی در قالب آن بتواند به‌سرعت و سهولت به دربار و محافل اشرافی حاکم راه یابد. 5️⃣ با مرگ مرموز سرپرست زرتشتیان ایران، که حامل هدایای انجمن اکابر #پارسیان بمبئی برای دربار بود، موقعیتی مطلوب پدید شد. اردشیر به‌عنوان نمایندهٔ انجمن و سرپرست جدید زرتشیان ایران محمولهٔ گران‌بهای فوق را به‌دست گرفت و در تهران به ناصرالدین‌شاه، ظل‌السلطان، امین‌السلطان و دیگر رجال ناصری تقدیم کرد. بدین‌سان، نقش پنهان و مؤثر ۴٠سالهٔ اردشیر ریپورتر آغاز شد و نام او را به‌عنوان مؤسس و کارگردان نخستین شبکه‌های اینتلیجنس سرویس و از بنیان‌گذاران #فراماسونری_ایران به ثبت رسانید. ✍️ استاد عبدالله شهبازی @farooq313