﷽
📚 حکم شرعی تورم در احکام مالی
♻️ مطابق با فتوای جدید حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدّظلهالعالی)
🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹
#تورم
#احکم_قرض
#مقام_معظم_رهبری
🔸 کانال رسمی تغییر فتاوا و نظرات جدید رهبری
🆔 @fatava_jadid
✨﷽✨
📚 حکم شرعی تورّم در #احکام_مالی
♻️ مطابق با فتوای جدید آیتالله العظمی خامنهای (مدّظلهالعالی)
🔒سؤال:
آیا تورّم در احکام فقهی مالی ملاحظه میشود؟
🔑✅ فتوای جدید:
تورم مطلقاً در دیون محاسبه میشود و قرضگیرنده تورّم را بر اساس نرخ رسمی تورّم (نه دلار و طلا و…) بدهکار است، حتی اگر شرط بشود که مثلاً به مقدار نرخ تورّم رسمی بانک مرکزی باید جبران کند، اشکالی ندارد؛ امّا چون نرخ تورّم سالیانه مشخص نیست، نباید درصد خاصی را از قبل معیّن کنند، بلکه بعد از اعلام نرخ تورّمِ موردِ توافق (مثلاً بانک مرکزی یا مرکز ملّی آمار) طرف مقابل باید بر همان اساس جبران کند یا مصالحه شود.
شایانذکر است ملاک، تورّم کلی کشور است و یک جنس خاص نمیباشد، و برای محاسبهی نرخ تورّم میتوان از بانک مرکزی و یا سایت آن و یا شماره 129 قوه قضائیه راهنمایی گرفت.
🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹
✍️ بعضی از مصادیق حکم فوق از قرار ذیل است:
1️⃣ مقرض (قرضدهنده) می تواند در ضمن قرض با مقترض (قرضگیرنده) شرط کند موقع اداء دین، علاوه بر اصل بدهی، باید تورّم را هم پرداخت نمایی.
2️⃣ اگر موقع قرض دادن، بین مقرض و مقترض شرطی (حتی ارتکازی) مبنی بر پرداخت یا عدم پرداختِ تورّم نشود، مقرض می تواند موقع بازپرداخت، طلب تورّم کند.
3️⃣ اگر در قرض، قرض دهنده و قرض گیرنده نسبت به تورم توجهی نداشتند و هیچ گونه شرط درباره آن نشده است، قرض گیرنده نسبت به مقدار تورّم مدیون و ضامن است.
4️⃣ حکم همچنین است در مورد #مهريه؛ لذا چنانچه مهریه پول بوده است، مقدار تورّم مطلقاً محاسبه می شود.
مثلاً در سال 1350 عقد ازدواج صورت گرفته و مهریه 1000 تومان پول بوده است و حال (بعد از حدود 53 سال) می خواهد مهریه را اداء نماید، در اینجا پرداخت 1000 تومان کفایت نمی کند و باید مقدار تورم را لحاظ کند که تقریبا می شود: ۲۳,۰۲۵,۵۷۱ تومان (تقریبا ۲۳۰۲۵.۵۷ برابر بیشتر)
شایان ذکر است، اگر فردی درگذشته مهریهاش مثلاً 100 هزار تومان بوده است و الان 10 میلیون تومان شده است، این افزایش قیمت ناشی از تورّم، خمس ندارد.
5️⃣ چنانچه مکلّف اموالی را در سنوات گذشته از اداره ای تلف کرده و امروز بخواهد آن را تسویه کند، ملاک، قیمت همان موقعی است که خسارت زده است، البته به اضافه کاهش ارزش پول (تورّم)، که آن هم باید محاسبه شود.
مثلاً اگر یک لیوان اداره را شکسته است و قیمت آن در سال تلف (مثلاً سال ۱۳۸۰) ۵ هزار تومان بوده، الان باید آن ۵ هزار تومان را بهروز و با نرخ تورّم بپردازد.
شایان ذکر است اگر ارگان مذکور خصوصی است، باید به خود آنجا بپردازد و اگر دولتی است، بهحساب خزانه واریز گردد.
6️⃣ کسی که خمس درآمد خود را سر سال نپردازد و پس از گذشت سال خمسی آن را صرف در زندگی یا تبدیل به سرمایه کند، این خمس بر عهده ی او میباشد که باید آن را با لحاظ تنزّل ارزش پول پرداخت کند؛ بنابراین در مواردی که مقدار تنزّل ارزش پول (تورّم) معلوم است، همان را می پردازد و در موارد مشکوک، باید مصالحه شود.
🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹
✍️ چند نکته ی مهم در فروعات بحث فوق، در پیام بعدی 👇👇👇
✍️ چند نکته‼️
1️⃣ اگر مکلّف به دیگری طلایی قرض بدهد و شرط کند که موقع اداء دین، به همان وزن طلا برگرداند، اشکال نداشته و ربا محسوب نمی شود.
2️⃣ در فرض مورد قبل، اگر فردی "معادل" یک سکه طلا به کسی "پول" قرض دهد و پس از پایان مدت، قیمت طلا بیش از تورّم افزایش یافته باشد، اگر میداند قیمت طلا بیشتر خواهد شد، مصداق شرط زیاده است و جایز نیست. و در این حکم فرقی ندارد که شرط کند موقع اداء دین، معادل قیمت روز سکّه را پس دهد، یا شرط کند موقع اداء دین به جای پول، سکّه دهد.
3️⃣ حکم خمس افزایش قیمت سرمایه که بر اثر تورّم (کاهش ارزش پول) حاصل شده است، از قرار ذیل میباشد:
الف) چنانچه آن مال از اموالی باشد که خمس به آن تعلق نمیگیرد (مثلاً خمس آن قبلاً پرداخت شده یا هدیه و پاداش و مانند آن است):
تورّم کسر میشود و به مقدار آن خمس ندارد.
ب) اگر آن مال از درآمد بین سال و غیر مخمّس باشد:
موقع محاسبه، خمس تورّم کسر نمیشود.
4️⃣ در موارد ذیل، فقط پرداخت همان مبلغ اوّلیه بر بدهکار واجب است و بر قرض گیرنده، پرداخت مقدار تورّم واجب نیست:
● در مواردی که شرط شده باشد -ولو به نحو ارتکازی- که همان مبلغ عودت داده شود. (شرط عدم تورّم)
● باوجود قرینهای هر دو طرف میدانند که همان مبلغ باز پرداخت میشود. (قرینه بر عدم تورّم)
● قرضدهنده تورّم را ببخشد. (ابراء توسط طلبکار)
● چنانچه برای ادای بدهی مدّتی بسیار طولانی قرار داده شده و طلبکار در هنگام قرار دادن مدّت، اطلاع از تورّم و کاهش فوقالعاده ی ارزش پول تا زمان سررسید ادای بدهی داشته یا احتمال معقول آن را می داده و با اختیار خود اقدام به این امر نموده و راضی به پرداخت همان مبلغ اولیّه بابت ادای دین شده است. (اقدام به ضرر علیه خود توسط طلبکار)
● بدهکار زمانی که شرعاً حق ادای بدهی خود را دارد، در صدد ادای دین برآمده؛ ولی طلبکار بدون عذرشرعی از دریافت آن امتناع کرده است. حال پس از گذشت مدتی که ارزش پول کاهش زیادی پیدا کرده آن را مطالبه می کند. (امتناع طلبکار از بدهی حالّ که بدهکار در صدد اداء آن برآمده)
🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹
#تورّم
#کاهش_ارزش_پول
#مقام_معظم_رهبری
🔸 کانال رسمی تغییر فتاوا و نظرات جدید رهبری
🆔 @fatava_jadid
﷽
📚 گرفتن روزه نیابتی تبرعی (مجانی) برای میت با داشتن روزه قضا
♻️ مطابق با فتوای جدید حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدّظلهالعالی)
🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹
#روزه_قضا
#احکام_روزه
#مقام_معظم_رهبری
🔸 کانال رسمی تغییر فتاوا و نظرات جدید رهبری
🆔 @fatava_jadid
✨﷽✨
📚 گرفتن روزه نیابتی تبرعی (مجانی) برای میّت با داشتن روزه قضا
مطابق با ♻️ فتوای جدید ♻️ آیت الله العظمی خامنهای (مدّ ظله العالی)
🔒سؤال:
فرمودهاید: کسی که روزه قضا دارد نمیتواند روزه مستحبی بگیرد، حال آیا میتواند روزه قضا تبرعی از جانب دیگری را انجام دهد؟
🔑 فتوای جدید:
جایز است.
🔰 توضیح:
1⃣ با داشتن "روزه قضای ماه رمضان"، گرفتن "روزه مستحبی" صحیح نیست و اگر به نیت روزه مستحبی، روزه بگیرید باطل است و به جای روزه قضا هم حساب نمیشود؛ مگر فردی که بعد از اذان ظهر وارد محل سکونت شود و کاری که روزه را باطل میکند، انجام نداده باشد. (که در این صورت حتی با داشتن روزهی قضا، میتواند روزه مستحبی را نیت کند.)
2⃣ با داشتن "روزه قضای نفسی ماه رمضان" ، گرفتن "روزه نیابتی" _ اعم از استیجاری یا تبرعی (مجانی) _ اشکال ندارد. در این حکم فرقی نیست که روزههای میت یقینی است یا برای اموات روزهی احتیاطی _ اعم از استیجاری یا تبرعی _ میگیرد. مگر وقت روزهی قضای خود فرد ضیق باشد که در اینجا بنابر احتیاط واجب ابتدا باید روزهی قضا را بگیرد.
🔍مثلاً فرد ۱۰ روز "روزهی قضا" دارد و ۱۰ روز تا شروع ماه مبارک رمضان فرصت باقی است. در اینجا بنابراحتیاط واجب لازم است ابتدا روزههای قضا را بگیرد و روزههای نیابتی را به بعد از ماه مبارک رمضان موکول نماید.
🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹
✍🏻 چند نکته‼️
1️⃣ فردی که می خواهد برای میتی روزه های قضایش را به صورت مجانی انجام دهد (روزهی تبرعی بگیرد) ، فرقی ندارد با اجازه از اولیاء میت و وصیّ باشد یا بدون اجازه و با اختیار خود انجام دهد. لذا در هر دو فرض گرفتن روزه تبرعی، صحیح است. بنابراین از ذمه میت برداشته میشود و کفایت میکند.
2️⃣ هنگام گرفتن "روزهی نیابتی" برای اموات، لازم نیست میّت را با ذکر خصوصیات معین کند، بلکه اگر به صورت مجمل و کلی او را مشخص کند، کافی است؛ بله، اگر از چند میت روزه استیجاری بر عهده گرفته است، روزه گرفتن به نیت "یکی از آنها" کفایت نمیکند؛ بلکه لازم است یکی از میتها را هر چند اجمالاً تعیین کند.
3️⃣ چنانچه مکلف تا نزدیک اذان ظهر، نیت روزه استیجاری یا تبرعی نکرده باشد _ چه عمداً یا سهواً _ میتواند تا قبل از اذان ظهر نیت روزه نیابتی کند؛ مشروط بر آنکه:
الف. مبطلی تا آن زمان انجام نداده باشد.
ب. شرط ضمن عقدی مبنی بر نیت از اذان صبح نشده باشد.
4️⃣ ابطال "روزه استیجاری" اگر وقت آن موسع باشد و همچنین افطار "روزهی تبرعی"، تا قبل از ظهر، اشکال ندارد، اما بعد از ظهر بنابر احتیاط واجب نباید "روزه نیابتی" _ اعم از استیجاری یا تبرعی _ را باطل نماید ولی در هر صورت کفاره ندارد.
5️⃣ ابطال "روزه قضای نفسی" در غیر از تنگی وقت و قبل از ظهر، اشکال ندارد؛ ولی باطل کردن آن بعد از اذان ظهر، بدون عذر شرعی در هر صورت جايز نيست و علاوه بر انجام دوباره قضا، كفّاره هم واجب میشود و آن عبارت است از: پرداخت ده مُدّ طعام به ده فقير (هر نفر يك مُدّ) است و اگر نمیتواند سه روز روزه کفاره بگيرد.
6️⃣ اگر کسی مبلغی پول را برای انجام "نماز و روزه استیجاری" به دیگری بدهد برای اینکه فرد واسطه شده و به مؤمنین مورد وثوق بدهد تا عمل مورد اجاره را انجام دهند، مصرف آن مال در مسیر دیگر (به عنوان قرض) ، یا قرار دادن اصل مبلغ در بانک یا صندوق و استفاده از سود آن، بدون اجازه مالک پول، جایز نیست.
7️⃣ اگر مکلّف برای روزههای میتی اجیر شده است، حال بخواهد به دیگری واگذار کند، چنانچه شرط مباشرت نشده باشد و انصراف به خصوص این فرد هم نداشته باشد، با رعایت شرایط و احکام آن، واگذاری آن به دیگری اشکال ندارد؛ در غیر این صورت، جایز نیست، مگر این که با اجازه صاحب پول باشد.
8️⃣ اجیر گرفتن برای انجام "قضای نماز و روزههای" فردی که زنده است = صحیح نیست؛ هرچند خودِ فرد به هیچ وجه توانایی روزه گرفتن نداشته باشد.
9️⃣ زن مستحاضه، می تواند نماز و روزه قضای خود را با رعایت وظیفه استحاضه، انجام دهد؛ ولی نماز و روزه استیجاری اشکال دارد.
🔟 باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح، در "روزه استیجاری" مبطل است.
لذا اگر فرد جنب، عمداً غسل نکرده باشد، روزهاش صحیح نیست؛ و اگر سهواً غسل نکرده باشد، بنابراحتیاط واجب روزه باطل است.
1⃣1⃣ اگر شخصی که تعدادی "روزهی استیجاری" بر عهده دارد، در تعداد روزههای به جا آورده شک کند، باید بنا را بر اقل بگذارد و ادامه را تکمیل نماید.
🔍مثلاً سی روز، "روزه استیجاری" بر عهده داشته، اکنون شک دارد بیست روز را به جا آورده، یا بیست و دو روز را، باید بنا را بیست روز بگذارد، و تا سی روز را تکمیل نماید. (۱۰ روز دیگر بگیرد، و ۸ روز کفایت نمیکند)
🔽 ادامه در پیام بعد....
◀️ ادامه.....
2⃣1⃣ آنچنان که گذشت، با داشتن "روزه قضای ماه رمضان"، گرفتن "روزه مستحبی" صحیح نیست؛
بله، اگر در روزی که روزه گرفتن استحباب دارد (مثل ماه رجب و شعبان) روزه قضا بگیرد و نیت این باشد که به ثواب روزه این ایام هم برسد، هم روزه قضا محسوب میشود و هم به ثواب روزه این روز میرسد ان شاء الله.
3⃣1⃣ کسی که نمیداند "روزه قضا" بر عهده دارد یا نه، میتواند "روزه مستحبی" بگیرد. همچنین چنانچه نیت نماید که «به نیت آنچه که وظیفه من است (اعم از روزه قضا و مستحبی) روزه میگیرم» = صحیح است؛ و اگر در واقع روزه قضا بر عهدهاش باشد، به عنوان روزه قضا محسوب میشود و اشکال ندارد.
📌جهت توضیحات بیشتر به اینجا رجوع نمایید:
https://eitaa.com/fatava_jadid/152
🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹
#روزه_قضا
#روزه_تبرعی
#مقام_معظم_رهبری
🆔 @fatava_jadid