منبرک فاطمی
🗓 به مناسبت سالروز فتح خیبر به دست حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام (۷ ه. ق) ✳️ گلۀ گوسفند برای سر
اما یه مبحث تاریخی در باره غزوه خیبر 👇
درباره غزوه خیبر بیشتر بدانیم
💠 ۱. علل و زمینه‌های جنگ خیبر:
🔸• تحریکات یهودیان: قبیله بنی‌نضیر پس از پیمان‌شکنی و اخراج از مدینه، به خیبر مهاجرت کرده و به دشمنی با مسلمانان پرداختند . آنها در خیبر، دیگر یهودیان را نیز علیه مسلمانان تحریک کردند . این تحریکات منجر به اتحاد با مشرکان مکه و برپایی جنگ احزاب شد.
🔸• خیبر، پایگاه دشمنی: خیبر به مرکز دسیسه‌ها و توطئه‌ها علیه مسلمانان تبدیل شده بود. یهودیان این منطقه با اقدامات خصمانه خود، امنیت جامعه اسلامی را تهدید می‌کردند.
🔸• اهمیت استراتژیک خیبر: خیبر به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و منابع فراوان، از اهمیت بالایی برخوردار بود. این منطقه، دارای قلعه‌های مستحکم و مزارع حاصلخیز بود که به یهودیان امکان مقاومت طولانی‌مدت می‌داد.
🔸• دعوت به اسلام و نگرانی از اتحاد یهود با قدرت‌های خارجی: پیامبر(ص) سران کشورهای مختلف را به اسلام دعوت کرده بود و بیم آن می‌رفت که یهودیان خیبر با کمک قدرت‌های خارجی، علیه اسلام متحد شوند.
🔸• فرصت پس از صلح حدیبیه: پیامبر(ص) پس از صلح حدیبیه، فرصتی یافت تا با خیبریان مقابله کند، زیرا از جانب قریش آسوده‌خاطر شده بود.
🔸• تأمین امنیت: هدف اصلی پیامبر(ص) از این جنگ، برقراری امنیت و آرامش در جامعه اسلامی و ریشه‌کن کردن کانون فتنه بود.
🍃🌹🍃
@fatemi222
درباره غزوه خیبر بیشتر بدانیم
💠 2. ساختار و استحکامات خیبر:
🔸 • قلعه‌های هفت‌گانه: خیبر دارای هفت قلعه مستحکم بود که در دو منطقه اصلی قرار داشتند. این قلعه‌ها بر روی تپه‌ها و ارتفاعات ساخته شده بودند و از استحکام بالایی برخوردار بودند.
🔸 • تقسیم‌بندی قلعه‌ها: قلعه‌ها به دو بخش تقسیم می‌شدند: منطقه نطاة با سه قلعه (ناعم، صعب بن معاذ و زبیر) و منطقه شق با دو قلعه (ابی و نزار).
🔸 • منابع آب و غذا: خیبر به‌دلیل وجود چشمه‌های فراوان، مزارع حاصلخیز و درختان خرما، از نظر منابع غذایی غنی بود.
🔸 • تعداد جنگجویان: تعداد جنگجویان یهودی در خیبر را حدود ۱۰ تا ۲۰ هزار نفر تخمین زده‌اند.
🍃🌹🍃
@fatemi222
درباره غزوه خیبر بیشتر بدانیم
💠 3. آماده‌سازی و حرکت سپاه اسلام:
🔸 • جانشینی در مدینه: پیامبر(ص)، سباع بن عرفطه غفاری را به‌عنوان جانشین خود در مدینه منصوب کرد.
🔸 • مسیر حرکت: سپاه اسلام ابتدا از مدینه به سمت "عصر"، سپس به "صهباء" و در نهایت به "وادی رجیع" حرکت کرد. هدف از انتخاب این مسیر، قطع ارتباط بین یهودیان خیبر و هم‌پیمان آنها قبیله غطفان بود.
🔸 • تعداد نیروها: تعداد مسلمانان در این جنگ حدود ۱۴۰۰ نفر با ۲۰۰ سواره بود. برخی منابع نیز تعداد مسلمانان را ۱۵۰۰ یا ۱۵۴۰ نفر ذکر کرده‌اند. همچنین ۲۰ زن مسلمان برای کمک به مجروحان در این سپاه حضور داشتند.
🔸 • پنهان‌کاری: پیامبر(ص) حرکت سپاه را مخفی نگه داشت تا یهودیان غافلگیر شوند.
🔸 • موضع قبیله غطفان: قبیله غطفان که هم‌پیمان یهودیان بود، برای کمک به آنها آماده شد، اما از ترس حمله مسلمانان به خانه‌هایشان، منصرف شد.
🍃🌹🍃
@fatemi222
درباره غزوه خیبر بیشتر بدانیم
💠۴. آغاز و روند جنگ:
🔸• غافلگیری یهودیان: یهودیان خیبر از ورود سپاه مسلمانان غافلگیر شده و به داخل قلعه‌ها پناه بردند.
🔸• استقرار در رجیع: پیامبر(ص) پس از بررسی منطقه، سپاه را در منطقه امن رجیع مستقر کرد.
🔸• محاصره قلعه‌ها: مسلمانان روزها به محاصره قلعه‌ها پرداخته و شب‌ها به اردوگاه رجیع بازمی‌گشتند.
🔸• فتح نطاة: اولین منطقه‌ای که مورد حمله قرار گرفت، نطاة بود. قلعه ناعم، اولین قلعه فتح‌شده در این منطقه بود.
🔸• مشکلات در جنگ: مسلمانان در این جنگ با مشکلاتی مانند بیماری و کمبود آذوقه مواجه شدند.
🔸• فتح قلعه‌های شق: پس از فتح منطقه نطاة، قلعه‌های ابی و نزار در منطقه شق نیز به تصرف مسلمانان درآمدند.
🍃🌹🍃
@fatemi222
درباره غزوه خیبر بیشتر بدانیم
💠 ۵. نقش امام علی(ع) در جنگ:
🔸• حدیث رایة: پس از ناکامی ابوبکر و عمر در فتح قلعه‌ها، پیامبر(ص) فرمود: «فردا پرچم را به دست مردی می‌دهم که خدا و رسولش را دوست دارد و خدا و رسولش نیز او را دوست دارند».
🔸• شفای چشم علی(ع): پیامبر(ص) با مالیدن آب دهان خود به چشمان حضرت علی(ع) که دچار درد شده بود، او را شفا داد.
🔸• نبرد با مرحب: حضرت علی(ع) پس از نبرد با حارث، برادر مرحب، با خود مرحب مبارزه کرد و او را کشت. ضربه حضرت علی(ع) به مرحب، بسیار سهمگین بود و او را دو نیم کرد.
🔸• کندن در قلعه: حضرت علی(ع) در قلعه را از جا کند و به‌عنوان سپر از آن استفاده کرد. گفته شده این در بسیار سنگین بوده و بعد از جنگ چندین نفر نتوانستند آن را تکان دهند.
🔸• فتح قلعه قموص: قلعه قموص که به نام مرحب نیز شناخته می‌شد، توسط حضرت علی(ع) فتح شد.
🍃🌹🍃
@fatemi222
۶. پایان جنگ و نتایج و دست‌آوردهای آن:
🔸• صلح با یهودیان: پس از فتح خیبر، پیامبر(ص) با یهودیان صلح کرد و به آنها اجازه داد تا در زمین‌های خود به کشاورزی ادامه دهند. در مقابل، یهودیان موظف شدند نیمی از محصولات خود را به‌عنوان جزیه به مسلمانان بدهند.
🔸• غنائم جنگی: مسلمانان غنائم زیادی از جمله سلاح، غذا، و زمین به دست آوردند. این غنائم بین مسلمانان تقسیم شد.
🔸• تقسیم غنائم: غنائم به دست‌آمده بین شرکت‌کنندگان در حدیبیه و برخی از حاضران در خیبر تقسیم شد. یک‌پنجم غنائم (خمس) به پیامبر(ص) تعلق داشت.
🔸• فتح فدک: پس از فتح خیبر، یهودیان فدک نیز تسلیم شده و نیمی از سرزمین خود را به پیامبر(ص) واگذار کردند. فدک بدون جنگ فتح شد و جزو "فیء" محسوب شد و پیامبر(ص) آن را به دختر خود، حضرت فاطمه(س) بخشید.
🔸• تعداد کشته‌ها: در جنگ خیبر، ۱۵ تا ۱۸ نفر از مسلمانان و ۹۳ نفر از یهودیان کشته شدند.
🔸• تأثیرات جنگ: پیروزی در خیبر، قدرت نظامی و اقتصادی مسلمانان را تقویت کرد. این پیروزی باعث تضعیف قریش و افزایش نفوذ اسلام در منطقه شد.
🍃🌹🍃
@fatemi222
💠 ۷. نکات تکمیلی غزوه خیبر:
🔸• مسموم‌شدن پیامبر(ص): پس از فتح خیبر، زنی یهودی به نام زینب، پیامبر(ص) را با گوشت سمی مسموم کرد. پیامبر(ص) و برخی یارانشان از آن گوشت خوردند که منجر به شهادت بشر بن براء شد. برخی روایات، وفات پیامبر(ص) را نیز ناشی از این مسمومیت می‌دانند.
🔸• تداوم حضور یهودیان: با وجود پیروزی مسلمانان، یهودیان تا زمان عمر بن خطاب در خیبر ساکن بودند.
🔸• سال استغلاب: سال فتح خیبر به سال استغلاب (سال پیروزی و غلبه بر یهود)معروف شد.
🔸• رفتار محبت‌آمیز پیامبر(ص) با یهودیان خیبر: پس از پیروزی، پیامبر(ص) با یهودیان خیبر با محبت رفتار کردند و اجازه دادند که در منطقه بمانند و کشاورزی کنند.
🔸• توسعه مسجد النبی(ص): پس از فتح خیبر، به‌دلیل افزایش جمعیت مسلمانان، مسجد النبی توسط پیامبر(ص) گسترش داده شد.
🍃🌹🍃
@fatemi222