✍ #یادداشت | امام و سلطه یا تعالی حکمت متعالیه خمینی 🧩 در میان متفکران صدرایی و پیروان حکمت متعالیه، تلاشهای زیادی برای تبیین یا تصحیح و بلکه تکمیل حکمت متعالیه صورت پذیرفته است. به گونه ای که امروزه می توان مدعی جریانی تحت عنوان «نوصدراییان» شد. 🌐 در چهار قرن پس از ملاصدرا، برخی تلاش وافری برای ارائه تقریری نو از مسائل فلسفی داشته‌اند و گروهی به بازنویسی یا نونویسی آن پرداخته اند. بعضاً مبانی آن را مورد دقت قرار داده و گاهی مسائل آن مورد واکاوی واقع شده است. عده‌ای حرکت جوهری، برخی تشکیک در وجود و نسبتش با وحدت شخصی وجود، گروهی وجود ربطی و جمعی اتحاد عاقل و معقول را مطالعه کرده و احیانا تکامل بخشیده اند. 💠 مدرس طهرانی، معاد صدرایی را دستخوش تغییر کرده است و علامه طباطبایی در روش صدرا تفاوتی ایجاد نموده است. برخی مبانی عرفانی اش را مستحکم کرده اند و برخی تاثیرات کلامی اش را امتداد بخشیده اند. 🏴 اما در این میان آنکه بزرگترین و هوشمندانه ترین تکامل را در حکمت متعالیه ایجاد کرده است، امام خمینی است و اگر او را از این جهت بزرگترین فیلسوف صدرایی بنامیم گزاف نگفته ایم. ✔️ او با دقت و هوشمندی، اساسی ترین نقطه نفوذ حکمت صدرایی را ترمیم کرده است و حکمت متعالیه را از نفوذ و سلطه اجانب ایمنی بخشیده، علاوه بر استقلال بخشی به آن، قوت سلطه و حاکمیت داده است. ♦️ امام به عنوان یک حکیم متأله، بیشترین تأکید را از میان همه مفاهیم بر «استقلال» و عدم سلطه پذیری داشته معتقد است نهایت حکمت می بایست حاکمیت الله و نفی سلطه اجانب باشد. 🔰 همین امر او را معنون به بزرگترین مرمت کننده و تکامل بخش حکمت متعالیه و فلسفه صدرا می کند. ♻️ بازسازی امام خمینی از حکمت متعالیه، منحصر در برخی مبانی یا مسائل نیست، بلکه جهت گیری حکمت اسلامی را از سلطه پذیر به نافی سلطه و مستقل تغییر می دهد و نهایتا به توازن تمدنی مفقود میان اسلام و غرب منتهی می شود. 🌀 آنچه امام با حکمت اسلامی کرد، علاوه بر منحصر به فرد بودن، انقلاب ساز، تمدن ساز و در جهت نفی سلطه و بلکه با لحاظ ابزار سلطه بودن علم است. ⭕️ به واقع می توان حکمت اسلامی را به دو بخش پیش و پس از خمینی تقسیم نمود. امام با فهم دقیق از ابزار سلطه بودن علم، با مرمت ضعفی که در حکمت اسلامی و به جهت تاکید بر انزوا و تحدید تأثیر علم بر نفس انسان، وجود داشت، موازنه اسلام و غرب را در مسأله علم به سود اسلام تغییر داد. و این بزرگترین تحولی است که در چهار قرن پس از ملاصدرا، در حکمت اسلامی پدید آمده است. ✏️ دکتر #یاسر_حسین‌پور @feghh_osoul

✍🏻 #یادداشت #اختصاصی 🔺 جابر بن حیان و جعفر الصادق روی کارت‌ تبلیغاتی شرکت لایبگ: بزرگداشت و تحریف 🔺 مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: یوستوس فون لیبش[۱] (۱۸۰۳-۱۸۷۳) دانشمند آلمانی بود که به دلیل ابداعاتش در حوزه شیمی ارگانیک و تولید فراورده عصاره گوشت شهرت یافته است. او در سال ۱۸۶۵ به همراه جورج کریستین گیبرت[۲] «شرکت عصاره گوشت لایبگ[۳]» را در لندن پایه گذاشت. این محصول از چنان محبوبیتی در اروپا برخوردار شد که تولید سالانه آن در اواخر دهه ۱۸۷۰ به میزان ۵۰۰ تن رسید و پایه‌گذار یک تحول در صنایع غذایی و فرهنگ آشپزی شد. یکی از نوآوری‌های تبلیغاتی این شرکت چاپ کارت‌های کلکسیونی با طیف وسیعی از موضوعات از اقصی نقاط دنیا بود که با چاپ سنگی رنگی[۴] تکثیر می‌شد. این کارت‌ها نیز به اندازه خود محصولات این شرکت برای مخاطبان جذابیت داشت و هم‌اکنون در بسیاری از بایگانی‌ها و حراجی‌ها مواردی از کارت‌های کلکسیونی این شرکت به چشم می‌خورد. از جمله این مجموعه کارت‌ها مجموعه «تاریخ شیمی» و «شیمی‌دانان معروف» بود که در اوایل قرن بیستم در فرانسه توزیع شد. در این مجموعه کارتی با عنوان «جابر همراه با استادش جعفر الصادق (قرن ۸)» در سال ۱۹۰۳ به چاپ رسیده است که یک پیرمرد را با لباس شرقی در کنار جوانی با جامه چینی در یک محیط آزمایشگاهی نسبتا مدرن به تصویر می‌کشد. در نگاه اول ممکن است تصور شود که شخص سپیدموی بازنماگر چهره امام صادق است، اما در قاب دایره‌ای مجزایی که چهره پیرمرد را از روبرو تصویر کرده است، نام اروپایی جابر (Geber) درج شده است. بنابراین به نظر می‌رسد طراح با یک مبنای مخدوش تصویر یک جوان با ظاهر چینی را به امام صادق به عنوان استاد جابر بن حیان منتسب کرده است. پشت کارت در قسمت بالا توضیحاتی درباره مزایای عصاره گوشت ارائه شده است و در کادر پایین این جملات درج شده است: «حتی مردمان زمان‌های بسیار قدیم هم با شیمی سروکار داشتند، اگرچه به شکلی ابتدایی. در آن زمان هدف از صنعت شیمی در وهله‌ی اول یافتن فرمول ساخت طلا یا اکسیر کیمیاگری بود که، به باور رایج آن مردمان، تمام آرزوها را برآورده می‌کرد. عرب‌ها پس از لشکرکشی‌هایشان در اروپا این دانش را جدی‌تر پی گرفتند. جابر، که نام واقعی‌اش ابو عبدالله جابر بن حیان بود، شاگرد جعفر الصادق [بود]، مشهورترین شیمی‌دان زمانه‌اش بود، و دانش بسیار گسترده‌ای درباره شیمی داشت. او در نیمه دوم قرن هشتم در دانشگاه سویل تدریس می‌کرد». توضیحات بالا نشان می‌دهد که علاوه بر تصویرسازی بصری مخدوش از سوژه‌ این کارت، اطلاعات متنی کاملا اشتباهی نیز در این باره عرضه شده است. اول اینکه تعمق دانشمندان مسلمان و عرب در علم کیمیا و شیمی ارتباطی با لشکرکشی‌ در اروپا نداشت، همچنان‌که جابر بن حیان هیچگاه سفری به مغرب اسلامی و اسپانیا نداشت. دومین نکته عجیب، ادعای تدریس جابر بن حیان در دانشگاه سویل یا اشبیلیه در اسپانیا در نیمه دوم قرن ۸ میلادی است. دانشگاهی که اکنون با نام دانشگاه سویل[۵] شهرت دارد در سال ۱۵۰۵ تاسیس شده است و ارتباطی با جابر بن حیان در قرن ۸ و یا مسلمانان ساکن اسپانیا در قرون بعدی نداشته است. احتمالا نویسنده این توضیحات جابر بن حیان را با شخصیت «جابر بن افلح اشبیلی» (ستاره‌شناس و ریاضی‌دان مسلمان، مخترع اختریاب و صاحب کتاب إصلاح المجسطی) اشتباه گرفته است که در قرن ۱۲ میلادی در اسپانیای اسلامی فعال بوده است. جابر بن افلح نیز در ادبیات اروپایی با نام Geber شهرت داشته است. [۱] Justus Freiherr von Liebig [۲] George Christian Giebert [۳] Liebig’s Extract of Meat Company [۴] chromolithograph [۵] University of Seville #امام_صادق علیه السلام @feghh_osoul