♨️ به زودی ان‌شاءالله درباره #حجیت_قول_لغوی به عنوان یکی از سرفصل های اساسی دانش فقه اللغة خواهیم نوشت منتظر باشید ... 🆔 مجموعه علمی ابن‌سکّیت اهوازی ره

❗️صعود و صعید! ◽️ «صعید» یکی از همان کلماتیست که بحث از معنای آن قدمتی بیش از ۱۰ قرن دارد! برخی نظرشان این است که تراب را گویند و برخی هر آنچه از زمین و بر سطح آن باشد را مسمای آن میدانند. این واژه اما چالشی دیگر دارد، گویا معنا و ریشه اش با هم نمیسازد! ◽️ ماده «ص.ع.د» دارای #مقوم_معنایی «بلندی و بالا رفتن» است. اما در میان استعمالات این ماده، واژه «صعید» معنایی #ضد دیگر استعمالات دارد. واژه صعید همواره در مواردی استعمال شده که پستی و دارای بلندی نبودن از #مقومات آن است. استعمال «صعید» و «صعدات» به معنای راه ها ، باغی که درختانش از بین رفته و به زمین پست و بایر تبدیل شده و... همگی در یک امر مشترک اند و آن پستی و ضدیت با بلندی و صعود است. ❓ اما سوال این است که چطور این ماده در این هئیت چنین معنایی دارد؟ مگر نه آنکه مشتقات ماده باید معنای ماده را در خود داشته باشند و روندی طیف گونه این معنا را در مشتقات سریان دهد؟ چگونه معنایی ضد و مقابل معنای ماده در یکی از مشتقات آن نمود پیدا کرده است؟ ✅ پاسخ یک کلمه است: #اضداد. ویژگی واژه ضد همین است، «دو واژه از یک ماده که معنایی کاملا ضد یکدیگر دارند». همانطور که "تشابه" علاقه میسازد، "ضدیت" نیز قابلیت ایجاد ارتباط و علاقه را داراست و عرب به خوبی از این ظرفیت استفاده کرده است. این واژگان در عربی به حدی گسترده و موثر اند که لغویان یکی از گونه های واژگان در زبان عربی را واژگان اضداد میدانند. 🔵 «صعید» نیز یکی از همین واژگان است. واژه ای که معنایی ضد معنای ماده خود را دارد و همین است که میتواند وجه تسمیه و اشتقاق آن را توجیه کند.اما توجه به این نکته ممکن است بتواند در جهت حل اختلافات پیرامون معنای آن نیز راهگشا باشد. اگر مقوم معنای صعید در ضدیت با معنای ماده آن است، کدام معنا با این مقوم معنایی سازگارتر است؟ "تراب" یا "وجه الارض"؟ #اضداد #تراب #وجه_الارض #فقه ✍ سید محمد علی هاشمی @feghhalloghat 🆔 مجموعه علمی ابن سکّیت اهوازی