📌 «پیام دریافت شد»
✍🏻محمد نهاوندیفر
🔹ما با یک صحنه آرائی خطرناک از سوی رژیم صهیونیستی مواجهیم. در عملیات تهاجمی علیه ایران اسرائیل در حالی میان رجزخوانی و تهدیدات خود و شدت برخورد خود فاصله ایجاد کرد که همین دیشب نتانیاهو اعلان کرد استراتژی امروز اسرائیل نه دفاعی بلکه تهاجمی است. عقب نشینی تاکتیکی رژیم از شدت ضربه به بانک اهداف خود در ایران ناشی از اطمینان خود به قدرت پیش بینی واکنش احتمالی ایران و بیشتر شبیه ذخیره زمان برای شعله ور شدن اختلافات داخلی درباره سطح و کیفیت پاسخگویی ایران به نظر می رسید.سوال اینجاست که سرائیل با رخ کشیدن بالقوگی های خود در رسیدن به برخی اهداف امنیت ساز که بیشتر تصویر ساز بود تا از بین برنده به دنبال انتقال چه پیامی به کدام سطح از جامعه تصمیم ساز کشور بود؟
🔸در جنگ های نوین ، بیش از آنکه میزان تخریب یا تلفات انسانی در شکل دهی منطق محاسبات موضوعیت داشته باشد، میزان «پیام» و استعاره مندرج در عملیات آفندی یا پدافندی تعیین کننده و تصمیم ساز است. سحرگاه یکشنبه رژیم صهیونیستی بیش تر از حمله به سامانه ها و لانچرهای پدافندی تلاش کرد «منطق محاسباتی» تصمیم گیران شعام را در اختیار بگیرد. او علاوه بر نشان دادن سطح اشراف خود به نقاط حساس و امنیت ساز کشور، ایجاد «اختلاف برآورد» در میان مسئولان و نخبگان کشور نسبت به «پاسخ ایران» را هدف گذاری کرد و کلیدترین پیش فرضی که در این پارازیت محاسباتی بر آن تکیه شده است.مولفه « سرمایه اجتماعی» است.
🔹براساس تحلیل اتاق جنگ اسرائیل« فقدان سرمایه اجتماعی» و «وجود سرخوردگی و نارضایتی از وضعیت اقتصادی و اداره کشور» پس از مشارکت اندک مردم در انتخابات ریاست جمهوری تبدیل به شاه بیت تحلیل های داخلی مسئولان کشور شده است. بنابراین تثبیت این پیش فرض و تبدیل آن به تابوی ذهنی مسئولان در تصمیم گیری یک ضرورت است و چنانچه اسرائیل بتواند به مسئولان ایرانی بقبولاند که «سرمایه اجتماعی» لازم برای «مقابله به مثل» و « واکنش های پرریسک» را نخواهد داشت یا دست کم دورنمای استقامت دربرابر زد وخرد های رفت و برگشتی را در حاله ای از ابهام و نگرانی از واکنش ها و میزان تحمل آحاد مردم قرار دهد. به تجربه خواهد توانست بستر لازم برای استفاده از راهبرد « مرد دیوانه » درباره ایران را به بدترین شکل ممکن کلید بزند.
🔸 تصور کنید در شرائطی که مسئولان از ترس واکنش داخلی دست به عصا عمل می کنند در همان زمان یکی از مسئولین عالی نظام بوسیله موشک بمانند سید شهید بشهادت برسد. فکر می کنید در ذهن مسئولین چه موضوعی برجسته خواهد شد؟ بله از نگاه ایشان تنها دلیل وفاق داخلی و محور سرمایه اجتماعی متزلزل شده است و دیگر امکان تداوم مقابله با جنگ طلبی صهیونیست ها وجود نخواهد داشت و دومینووار زنجیره ای از کنش های انفعالی را شاهد خواهیم بود. بنابراین به همان اندازه که ایران در پروژه محورژیم کودک کش بر روی انشاق اجتماعی حساب بازکرده است. تمامی کنش های فزاینده و کاهنده رژیم نیز بر روی تقویت انگاره گسل و گسست اجتماعی در ایران طراحی شده است. از این رو مقام معظم رهبری با درایت و توجه به طمع دشمن به این موضوع، از مسئولان خواستند که اسیر این جنگ شناختی نشده و در فرصت بی نظیری که بعد از عملیات شکوهمند پدافندی و مواجهه وطن پرستانه مردم با شهدای ارتش شکل گرفته است. پیش فرض خودشان نسبت به ذهنیت و آراء ایرانیان را به چالش کشانده و واکنشی در شان و منزلت ایران باشکوه داشته باشند.
🔹ناگفته پیداست که مردم ایران در صبح عملیات پدافندی یکی از آرام ترین روزهای پاییز سال های شمسی را تجربه کرد و برخلاف مواقع مشابه هیچ پمپ بنزینی شلوغ نشد. این یعنی مهمترین سیگنال بهت آور و دهشت آفرین برای افشای خطای محاسباتی آمریکا و اسرائیل به دنیا مخابره شد. حفظ وطن اسلامی با هیچ چیز و هیچ دژخیمانی معامله نخواهد شد. ملت ایران هرآنچیزی که برای پایداری و پیروزی خود لازم داشته باشد دارد و بدست خواهد آورد.
🔸شاید ما سرمایه اجتماعی مطلوب برای عملیاتی در حد و اندازه ظلم و وحشیگری رژیم نسبت به مسلمانان مظلوم فلسطین و لبنان را نداشته باشیم اما سرمایه اجتماعی لازم برای عمل برخلاف انتظارات نتانیاهوی وحشی و تجدید محاسبات برای آمریکا را بطور قطع خواهیم داشت. به همان اندازه که سرمایه اجتماعی به کنش های ما بلوغ می بخشند، واکنش های هوشمندانه و هدفمند ما اگر در شان و منزلت ایران و ایرانی و فراتر از وعده صادق1 و 2 شکل بگیرد. حیات بخش اعتماد عمومی و تثبیت کننده امکانی تازه برای بالندگی در عرصه های دیگر اقتصادی و اجتماعی خواهد بود. به امید این تصمیم.
🔎#بازتاباندیشه
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام |اینستاگرام|توییتر
📌افقگشایی در جهان روایتها
✍🏻محمدجواد استادی
🔸در جهان کنونی با همه پیچیدگیها، تعارضها و کشمکشهای فراوانش، تنها زمانی میتوان بر دیگران تأثیر گذارده و نقش هدایتگر مبتنی بر قدرت را ایفا نمود که در جایگاه راهبری و کنترل افکار عمومی قرار گیریم. ساخت انگارههای عمومی در جهان اساسیترین هدف و اصلی است که قدرتها و یا هر ایدئولوژی آن را پیگیری میکنند. امروز «روایت» مهمترین ابزار برای تحقق این امر مهم است. از این رو میتوان گفت جهان کنونی، جهان روایتهاست.
🔹امروز روایتی که بر دیگر روایتها غلبه و با تودههای گسترده مردم ارتباط برقرار کند روایت غالب خواهد بود و این روایت افکار و نگرهها را بر اساس اهداف و نگاههای صاحب روایت، شکل میدهد. مروری بر تاریخ استعمار و جریانهای بهرهکش نشان میدهد ایشان همواره از عنصر فرهنگ و ابزار روایت به عنوان بستری زمینهای برای گسترش اهداف و برنامههای خویش بهره بردهاند.
🔸«مقاومت» کلانمفهومی است که امید آزادگان و افقگشای حرکت ایشان در راستای رهایی از بندهاست. به همین خاطر است که همواره مستکبران کوشیدهاند مفهوم مقاومت را تقلیل داده و از آن تصویری معکوس و مبتنی بر خشونت ارائه دهند. در این میان چنانچه اشاره شد بهترین بستر برای تبیین مفهوم مقاومت و توسعه و گسترش معنایی آن، بهرهمندی از روایت و قالبهای متنوع آن است. در میان همه قالبهای روایت مدرن، رمان و ادبیات داستانی به دلیل ویژگیهای متعدد از جمله برخورداری از زبان حسآمیز، عمومی بودن، در دسترس بودن، جذابیت، قصهبنیاد بودن و مواردی از این دست بهترین ابزار برای انتقال معناست.
🔹اکنون که یکی از چهرههای تابناک مقاومت یحیی سنوار به شهادت رسیده، فرصتی برای واکاوی ابعاد پوشیدهتر این شخصیت است. در کنار همه وجوه شخصیتی سنوار از جمله سیاستورزی، رشادت، شجاعت و امثال آن، توجه و دریافت دقیق او از اهمیت روایت قابل توجه است. یحیی سنوار در طول دورانی که در اسارت رژیم جعلی صهیونیستی بود اقدام به نگارش رمان مهمی به نام «خار و میخک» آن هم به زبان عبری کرد. سنوار به خوبی دریافته بود برای انتقال معنای مقاومت و بازتاب ملموس و قابل درک آنچه بر ملت مظلوم فلسطین گذشته و میگذرد باید از زبان داستان بهره برد. سنوار در این رمان به بهانه روایت زندگی جوانی فلسطینی به نام احمد که در مسیر آزادی مبارزه میکند تصویری دقیق از زندگی جامعه فلسطین و نوع مبارزه آنها برای دست یافتن به استقلال ارائه میکند.
🔸یکی از مهمترین ویژگیهای این رمان که با استقبال منتقدان ادبی نیز روبهرو شده ارائه تصویر واقعگرایانه از زیست معاصر و روزمره در فلسطین است. شاید بتوان گفت «خار و میخک» حکم یک سند تاریخی البته در زبان ادبی را دارد. میتوان مدعی شد خواننده این رمان از منظر تاریخی و اجتماعی با آنچه در سالیان گذشته بر فلسطینیان گذشته آشنا میشود و از ارجاعات تاریخی دقیق بهرهمند است.
🔹سنوار زبانی ساده و روان را برای روایت داستان خویش انتخاب کرده و این زبان امکان برقراری رابطه با طیف وسیع مخاطبان از فرهنگهای گوناگون را مییابد. از دیگر نقاط قوت این رمان، طرح مسئله مهم فرهنگ فلسطین است. شاید به دلیل شرایط سختی که در همه این سالیان بر فلسطینیان گذشته کمتر به عناصر فرهنگی ایشان توجه شده باشد. خار و میخک با جزئیاتی ارزشمند و جذاب، آداب و رسوم فلسطینیان را بازتاب داده و فرهنگ غنی این سرزمین را به جهانیان معرفی میکند. برخی این رمان را عاملی الهامبخش برای آزادیخواهان و ورود ایشان به عرصه مبارزه و ظلمستیزی میدانند. با مروری بر بررسی نشریات ادبی جهان درباره این رمان ویژگیهای مهمی پدیدار میشود.
🔸روایت ملموس و صادقانه، توجه جدی به مسئله نمادپردازی، تقویت ادبیات مقاومت در تراز جهانی، مسئلهشناسی و تصویرسازی از جمله مهمترین این موارد است. اوج نمادپردازی در نام این رمان هویداست، خار نشان سختی و رنج و میخک نماد شادی و امید است. سنوار میخواهد در این رمان تضاد میان رنج و امید در زندگی فلسطینیان را نشان دهد.
🔹سنوار در خار و میخک میگوید در سختترین شرایط نیز میتوان به امید آیندهای پیروز و روشن زندگی کرد. حماس نمونه اعلای این تفکر است که عینیت یافته است. زندگی یحیی سنوار و شهادت حماسی او خود نشان از امکان زندگی آزادیخواهانه و سربلند در عین سختی و محدودیت است. امید است به زودی ترجمه این رمان منتشر و در اختیار همه علاقهمندان قرار گیرد.
🔎#بازتاباندیشه
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام |اینستاگرام|توییتر
🔸ابتکار عمل چهلساله
✍🏻محمدحسین تسخیری
🔹دیروز سالگرد آخرین کنش سیاسی-امنیتی مردم همچون یک ابتکار عمل بود. بعد از واقعه تسخیر سفارت، کنشهای سیاسی-امنیتی توده مردم همواره مترصد دعوتی از سوی نیروهای رسمی بوده است. در دهه اخیر هم که دیگر کنشهای مردمی، یکسره فرهنگی شد. این ابتکار عمل چهل سال است که دیگر تکرار نشده و امروز تقریبا نسلهای مختلف هیچ خاطره و درکی از این ندارند که میتوانند شروعکننده یک داستان سیاسی-امنیتی باشند نه دنبالهروی آن.
🔸امروز وقتی ۱۳ آبان را اینطور روایت کنیم که یک عده شهروند معمولی، ۴۴۴ روز اتباع بزرگترین قدرت جهان را گروگان گرفتند، شاید حتی یک نفر در این ۸۰ میلیون، هوس نکند چنین کنشی را تکرار کند. منظورم تکرار واقعه تسخیر سفارت نیست که از قضا نسخه فیک کم نداشته، منظورم این است که در یک صحنه سیاسی-امنیتی (و نه صحنههای گرم و نرم فرهنگی)، بدون فراخوانی از سوی حاکمیت، کنشی را صورت دهد که دست حکومت را برتر از گذشته کند.
🔹ما در چند دهه اخیر همیشه ذیل امکانات نظام (اعم از امکانات مادی یا امکانات تحلیلی آن) حرکت کردهایم. این یعنی هر کنش تودهای یا باید با حمایت نظام انجام شود یا دستکم با تحلیل و دعوت از سوی نظام. تسخیر سفارت حاصل هیچکدام از این دو حالت نبود و به امکانات نظام «اضافه» کرد. همچنان که ۷ آکتبر، نه تصمیم نظام جمهوری اسلامی ایران بود نه برای آن آماده شده بود. ولی وقوع آن توسط یحیی، جمهوری اسلامی ایران را احیا کرد.
🔸آن درک محافظهکاری که کنشهای سیاسی-امنیتی را در طول این چهار دهه، تبدیل به منطقه ممنوعه کرده و این اعتماد بهنفس را از توده مردم گرفته که به این حوزه و تصمیماتی که میتوان در آن گرفت، فکر کنند، امروز مهمترین مانع برای توسعه قدرت جمهوری اسلامی در جنگی است که موجودیت ما را هدف گرفته.
🔹باید به کارهایی فکر کرد که این ساختار محافظهکار و کرخت، یا نمیتواند یا نمیخواهد و یا حتی درست نیست که انجام دهد. ولی انجام آن توسط یک جمع مردمی، هم ممکن است هم موجه.
🔎#بازتاباندیشه
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام |اینستاگرام|توییتر
🔶گذشته یا آینده؟ مساله این است..!
✍🏻 محمدرضا جوان آراسته
🔹شما کتابی که کسی خاطرات شهدا را روایت کرده باشد خواندهاید؟ از آن کتابها که رفتهاند با دوست و آشنا و همرزم شهیدی مصاحبه کردهاند و بعد همه را در قالب روایتهایی کنار هم گذاشتهاند. شما کتاب زندگی نامه شهید خواندهاید؟ از آن کتابها که اولش روزهای کودکی شهید را روایت کرده، بعدش نوجوانی و سر به هواییش را و بعد جنگ شده و شهید جبهه رفته و آدم دیگری شده و بعد یک روز خبرش برای خانواده برگشته.
🔸من معتقدم ما در تولید ادبیات جنگ یا مقاومت دچار یک خطای راهبردی شدهایم. خطایی که تا امروز از چشم همه ما پنهان بوده: خطای «ساختن یک رویا و قهرمان و سبک زندگی جهادی رو به گذشته». شرح این خطا این است که ما در یک دورهای کتابهای درخشانی داشتیم که کارشان ثبت شخصیتهای قهرمان جنگ تحمیلی بود. روایت فتح ساختاری طراحی کرد تا فرماندهان و شخصیتهای اثرگذار جنگ با ادبیاتی قابل فهم و اثرگذار در ذهن عموم آدمهای جامعه ثبت بشوند.
🔹الگوی روایت فتح جواب داد. بعدش وقت آن بود که هزار نفر بیایند و از تجربه روایت فتح خط تولیدی برای خودشان راه بیاندازند و زندگینامه و خاطرات هزار شهید را بنویسند. روزهای اوج روایتگری زندگی شهدا خیلی زود به روزهای افولش رسید و حالا من و شما برای اینکه کتاب خوش فرم و محتوایی درباره شهیدی پیدا کنیم، باید ساعتها قفسههای پر تعداد ادبیات دفاع مقدس را زیر و رو کنیم.
🔸این کتابها غالبا تلاششان روایت چیزهایی است که در گذشته رخ داده، آدمهایی که در گذشته بودهاند، اتفاقهایی که در گذشته پیشآمده، شخصیتهایی که جنسشان از جنس نسل گذشته است، ما با خواندن این کتابها دوست داریم کسی بشویم در گذشته، قهرمانی بشویم پشت خاکریزهای جنوب، فرماندهی بشویم که شبها برای اطلاعت عملیات لباس مبدل میپوشیده و به دل لشکر دشمن میرفته، مادری بشویم که پسرش را از زیر قرآن رد میکرده و پای سکوی قطار برای فرزندش اشک میریخته است.
🔹ما داریم توی ذهنمان خودمان را برای جنگهای گذشته آماده میکنیم. این کتابها گذشته را برای ما باز تولید میکنند و ما آدمهایی میشویم آماده برای روزهایی که پشت سر ما هستند. ما به واسطه غالب این کتابها در مرحله «یاد امام و شهدا» باقی ماندهایم و تصوری از آینده، از جنگهای پیشرو و الگوی متفاوتی که در این سالها ساختارهای رزم را عوض کرده نداریم.
.
🔎#بازتاباندیشه
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام |اینستاگرام|توییتر
📌شرمندگی مقابل مسائل اجتماعی
✍🏻سیدمصطفی صابری
🔹 فیلمهای روی پرده سینماها را مرور میکنیم، بهترین سانسها و سالنها در اختیار فیلمهای کمدی است که از قضا مبتنی بر موقعیتهای هوشمندانه و شوخیهای رندانه هم نمیخندانند و طی سالها هرکدام خط قرمزیتر پرفروشتر. تلویزیون را نگاه میکنیم؛ در کل انگار جهانش با زمانه و زندگی ما متفاوت است. شبکه نمایش خانگی یا درامهایش در ویلاهای لوکس و لاکچری روایت میشود؛ یا تصویری که از حاشیه شهرها و باندهای خلافکاری دارد، پر است از اغراق تا جذابتر باشد.
🔸البته که کمدی لازم داریم، کاملاً واضح است در این روزها که مردم باید بیشتر از هر وقتی سرگرم باشند انتخابشان در سینما و نمایش خانگی چنین آثاری باشد تا کمی فارغ از روزمرگیها در دنیای دیگری سیر کنند. اما اگر قرار باشد تمام آثار ما از ذائقه مخاطب تاثیر بگیرند، چه وقتی قرار است توجه جامعه را به مسائل مهمتری جلب کنیم؟!
🔹مسائل اجتماعی، چه جایی در سینما و سریالهای ما اعم از تلویزیونی و نمایش خانگی دارد؟ همین اکران ۱۴۰۳ شاهدی بر ماجراست، از بین ۵ فیلم پرفروش ۴ فیلم کمدی هستند، از ۱۰ فیلم اول هم تقریباً و با کمی اغماض ۸ کمدی داریم. کل فروش ۱۴۰۲ را هم که بررسی کنیم از بین ۱۰ فیلم پرفروش، ۹ فیلم کمدی داشتیم. خب طبیعی است که کمدی باید بیشتر بفروشد؛ به اینکه چرا تنوع ژانر نداریم هم کاری نداریم؛ اما مسئله این است که کمدیهای ما دیگر از جنس آثار دغدغهمند و نزدیک به زندگی مردم مثل «اجارهنشینها» و «مهمان مامان» نیستند؛ خیلی از فیلمهای غیرکمدی هم در ظاهر موضوعات اجتماعی دارند اما اساساً نگاهشان اجتماعی نیست.
🔸مسئله اجتماعی در هر زمان تعریف و با بیانی دقیقتر مصادیق خاص خودش را دارد؛ پس نمیتوان با ایدههای قدیمی و فقط عناصر امروزی اثر اجتماعی ساخت. مسئله اجتماعی در مسیر رشد یک جامعه بین وضع موجود و مطلوب قرار گرفته، مسائلی که جز با عبور از آنها امکان پیش بردن جامعه در همه ابعاد نیست وگرنه جامعه شبیه اندامی بدقواره میشود که برخی اعضا بزرگ و برخی کوچک هستند.
🔹شاخصه مسئله اجتماعی فراگیر بودن است؛ یعنی برای بیشتر جامعه ملموس باشد و حتی اتفاق نظری بین نخبگان و افکار عمومی روی آن حس شود؛ با این ویژگی میبینیم بسیاری از فیلمهای سینمایی و سریالهای تلویزیونی یا شبکه خانگی هیچ نسبتی با مسائل اجتماعی اصلی ندارند. توجه اغراق شده به برخی خردهفرهنگها و چالشهایی که با زندگی اجتماعی دارند بد نیست؛ اما کارکرد کلانی ندارد تا با ایجاد توجه نخبگان، مسئولان و مردم، به مرور زمینه عبور از یک مسئله را فراهم کند. چنین آثاری در بهترین حالت میتوانند مسائل یک طبقه یا بخشی از جامعه را خوب منعکس کنند.
🔸نبود درک درست از جامعه، ارزشها و رویاهایش باعث شده خیلی از فیلمهای سینمایی چیزی جز یکسری ژست روشنفکری نباشند که مختصات واقعی جامعه ایران و مقدورات تغییر را نمیشناسند. فیلمهایی که مشخص است عواملشان پا را از شمالشهر کلانشهرها فراتر نگذاشتند و ریشه مسائل اجتماعی را نمیشناسند و شبیه بیانیههای اجتماعی طبقهای خاص هستند. سینما و سریالهای ما غیر از بیان زمینههای مسائل اجتماعی در بیان پیامدها هم ناموفق هستند و جز آفتهای اقتصادی مسائلی چون اعتیاد یا نتایج خانوادگی مسائلی چون قصاص، در کشف موضوع، بیان ریشهها و تبعات برآیند موفقی ندارند.
🔎#بازتاباندیشه
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام |اینستاگرام|توییتر
📌هوش مصنوعی و آینده کتاب
✍🏻رامونا میرحاجیانمقدم
🔸امروزه بهکارگیری هوشمصنوعی همه صنایع را تحتتأثیر قرار داده است و صنعت نشر نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ صنعتی که محصول آن در قالب کتاب کاغذی و الکترونیک عرضه میشود، ماحصل آن آشکار است، اما آینده آن با ابهام روبهرو است و با ورود به دنیای هوش مصنوعی نمیتوان دورنمایی واضحی از آن پیش چشم آورد.
🔹صنعت نشر نقش ویژهای در توسعه فرهنگی و اجتماعی کشورها دارد و علاوه بر این، صنعتی فرایندمحور است و جنبههای اقتصادی ویژهای نیز دارد. در کشور ما بحث تأمین مواد اولیه و وارداتی، تغییر جمعیتی و سبک زندگی، افزایش توجه به مسائل زیستمحیطی، نپیوستن به کنوانسیونهای جهانی مالکیت ادبی و... چالشهای این صنعت را بیشتر کرده است.
🔸با توجه به امکانات هوشمصنوعی و کاربردهای آن در تصمیمگیریهای چندمعیاره، نخستین پیشنهاد به مدیران نشر استفاده از کاربردهای هوشمصنوعی در تصمیمگیریهاست. برای مثال در بحث تجدیدچاپ که شاهرگ اقتصادی ناشر است، میتوان با مدلسازی هوشمصنوعی، آینده فروش انتشارات را ترسیم و برنامه منظم تجدیدچاپ را ارائه داد. این تخمین که کمک بزرگی به پیشبینی میزان مواد اولیه مورد نیاز ناشر است، بهکمک هوشمصنوعی میسر میشود.
🔹هوشمصنوعی نوعی فناوری است که قابلیت تفکر و یادگیری دارد. این فناوری در قالب ابزاری کارا میتواند به هنرمندان و نویسندگان کمک کند. بر کسی پوشیده نیست که خلق آثار هنری در گرو خلاقیت هنرمند و توانایی تکنیکی اوست، اما هوشمصنوعی میتواند مانند یک ابزار در دسترس نویسنده و طراح قرار گیرد.
🔸ابزارهای هوشمصنوعی میتوانند برای جستوجوی سریع و کامل اطلاعات و کارهای دیگر به هنرمندان کمک کنند. برای مثال میتوان از آن در شخصیتپردازی داستانی استفاده کرد. وقتی نویسندهای چند شخصیت را ترسیم کرده است که ویژگیهای خاصی دارند، بهکمک ابزارهای هوشمصنوعی میتواند توصیف شخصیت را به نرمافزار بدهد و چهره و آناتومی او را طلب کند؛ در این حالت، نویسنده شخصی را که خلق کرده است از دیدگاه هوش دیگری میبیند و میتواند درباره جزئیات آن تصمیم بگیرد. در انواع طراحیهای هنری کتاب نیز میتوان از این ابزارها استفاده کرد.
🔹همچنین هوشمصنوعی میتواند در شیوه عرضه کتاب نیز کاربرد داشته باشد. تبدیل کتاب کاغذی به کتاب الکترونیک و استفاده از انواع «ایآر»، «ویآر» و... برای بهتصویرکشیدن کتاب از کاربردهای مهم و در دسترس هوشمصنوعی است. امروزه همراهی صوتوتصویر در قالب نرمافزارهای موبایل و تبلت و زندگی مجازی با شخصیتهای کتاب به امری آسان مبدل شده است. کاربردهای هوشمصنوعی در مدیریت ارتباط با مشتریان (سیآرام) نیز کارآمد هستند.
🔸بنابراین ظهور فناوریهای نوظهور دیجیتال مانند هوشمصنوعی کاربردهای مهمی در فرایند انتشار کتابهای کاغذی و الکترونیکی دارد که به برخی از آنها اشاره شد. هرچند باید تأکید کرد برای بهکارگیری دقیق و هدفمند هوشمصنوعی در صنعت نشر، در گام نخست نیازمند فراگیری دقیق آن و سپس ایجاد و تقویت زیرساختهای آن هستیم.
🔎#بازتاباندیشه
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام |اینستاگرام|توییتر
📌تقابل یا توافق فقه و اخلاق؟
✍🏻مهدی کهن
🔸چندی پیش مناظرهای با موضوع «شریعت و عقلانیت» بین آیتالله علیدوست و جناب دکتر عبدالکریم سروش برگزار شد و دو اندیشمند ایرانی، یکی از کانادا و دیگری از تهران پیرامون عقلانیت شریعت به تبادل نظر پرداختند. از آنجا که در میانۀ این مناظره بحث به اخلاق فقه رسید و هر دو نفر به این مطلب اذعان داشتند که اخلاق لازمۀ فقه است و باید فقه و شریعتی را تبیین کنیم که اخلاق در جایجای آن دیده شود، لازم دیدم به سابقۀ این نوع بحثها در بین اندیشمندان مسلمان بپردازم.
🔹شاید گمان کنیم که بحث از اخلاق و فقه موضوعی جدید و زاییدۀ چند دهۀ اخیر است، اما به موازات رشد دستگاه فقهی و اصولی در بین مسلمانان(چه سنی و چه شیعه) افراد و اقشاری نیز بودهاند که با نگاهی اخلاقی به احکامی که مجتهدین استنباط میکردند مینگریستند و آن را مورد انتقاد قرار میدادند. البته در گذشته به اصل احکام الهی و حرام و حلال شرعی انتقادی وارد نمیشد، بلکه آنچه مورد انتقاد بود عملکرد فقیهان و متشرعان بود.
🔸چنین نگاه انتقادی در بین عرفا به وضوح قابل مشاهده است. همچنین برخی فلاسفه که غایت دین را رسیدن به توحید و باطن دین میدانستند نیز پرداختن به ظواهر شرعی را بیفایده میانگاشتند. در بین فقیهان نیز افرادی صاحبنام به نقد فقها و مجتهدین میپرداختند. اما رویکرد مثبت به فقه نیز طرفداران زیادی دارد که فقه را از شریفترین و ضروریترین علوم شرعی الهی میداند و با اخلاق نیز پیوند دارد.
🔹در دوران ما نیز افرادی هستند که فقه را مغایر اخلاق میدانند اما نه از این جهت که افعال و رفتار اهل متشرعه منافقانه و ریاکارانه و مغایر با رسیدن به کمال الهی است، بلکه معتقدند برخی احکام شرعی با اخلاق و حقوق بشر امروز سازگار نیست. در مناظرۀ بین آقایان علیدوست و سروش نیز اشارۀ دکتر سروش به برخی از احکام شرعی نیز از این جهت بود که امروز به واسطۀ قوانین حقوق بشر نمیتوان برخی از احکام مانند سنگسار یا قطع دست سارق را اجرا کرد و اگر اجرایی شود نیز این اعمال توسط سازمانهای حقوق بشری مورد مؤاخذه قرار میگیرد.
🔸ازجمله اشکالات پرتکراری که دکتر سروش به احکام شرعی وارد میکند این است که چرا فردی میتواند دروغ بگوید یا دیگران را فریب بدهد، اما اگر نماز بخواند، نماز او از نظر فقهی صحیح باشد؟ گویا توقع ایشان از فقه این است که باید یک سیر اخلاقی و عرفانی داشته باشیم که اگر فرد مکلف مرتکب خطایی شد او را متنبّه کنیم و تا اصلاح خوی بد و اخلاق زذیلهای که که پیدا کرده به چیز دیگری نپردازیم. این نوع نگاه، فقه و احکام شرعی را بهمثابه دستورالعملی اخلاقی برای اصلاح تکتک افراد جامعه میداند و اگر فقه و احکام فقهی نتواند به این سمت حرکت کند، کارآمد نیست.
🔹تمام افرادی که به فقه از ابتدای تدوین و شکلگیری آن، اشکال وارد کردهاند به این نکته توجه نکردهاند که فقیه بر اساس وجود تکلیف به دنبال کشف احکام شرعی میرود. یعنی فرض بر این است که مؤمنین تکالیفی از جانب خداوند بر دوش خود دارند که باید آنها را کشف و به جای آورند. اگر فقیه حکمی را استنباط میکند به این میاندیشد که آیا عمل به این حکم تکلیف را از دوش مکلف برمی دارد یا خیر؟
🔸آیتالله علیدوست نیز در ابتدای مناظره اشاره کرد: «ما گزارۀ غیراخلاقی نداریم به این معنا که فقه یک گزارهای را تصویب کند که غیراخلاقی باشد، بلکه یا آن موضوع اخلاق نیست یا آن گزاره، گزارۀ دینی نیست»، فقیه هرآنچه را که استنباط میکند با اخلاق یکی میداند چراکه خداوند را صادرکنندۀ حکم غیراخلاقی نمیداند.
🔹پس اساساً صحبت از اینکه احکامی که در فقه استنباط میشود اخلاقی هستند یا خیر، جایی در فقه و بین فقیهان ندارد، بلکه این موضوع بحثی فرافقهی است و میتوان گفت باید در علم کلام مورد بحث قرار گیرد.
#بازتاباندیشه
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام |اینستاگرام|توییتر
📌روز قهرمان ملی
✍🏻سید مهدی موسوی
🔸سال گذشته بود که به پیشنهاد کمیسیون فرهنگ عمومی و البته تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و ابلاغ رئیس جمهور، 30 آبان ماه در تقویم رسمی کشور به عنوان روز "قهرمان ملی" به ثبت رسید؛ روزی که سال 1396 سردار دلها، حاجقاسم سلیمانی طی نامهای به رهبر انقلاب پایان داعش را اعلام کرد.
🔹صدالبته این مرز و بوم عزیز و پرگهر همواره در زمان های گوناگون، قهرمانان بسیاری را در دامن خود پرورانده است؛ فرزندان پرافتخاری که برای سربلندی و عزت این سرزمین جانشان را در طبق اخلاص قرار داده اند که در میان آن ها البته حاج قاسم عزیز، شاخصه ها و ویژگی های کم نظیری دارد.
🔸قهرمانانی که به میدان مبارزه و جهاد شتافته و اسطورهوار در مقابل دشمن ایستادند اما متأسفانه برخی از آن ها کمتر مورد توجه فرهنگی، هنری و رسانه ای قرار گرفته اند و این نکته دردآوری است و حال آن که به خوبی می دانیم که سینما و کتاب از سایر رشتهها و گرایشهای هنری ظرفیت بیشتری برای بیان و به تصویر کشیدن قهرمانی قهرمانان ما دارد و در این بین با قاطعیت میتوان مدعی شد که نقش سینما به دلیل ماهیت مردمیتر و اجتماعیاش قابل توجهتر است.
🔹البته به برکت انقلاب اسلامی برخی از آثار سینمایی با محوریت قهرمانان کشور و به خصوص پهلوانان میدان بزرگ دفاع مقدس ساخته شده اما حقیقت آن است که همچنان نیازمند تولید آثار بیشتر و باکیفیت تر در این باره هستیم. از اواسط دهه ۶۰ تا اواخر دهه ۷۰ سینما به فراخور نیاز روز به سوی تولید فیلمهایی با موضوع دفاع مقدس رفت که این فیلمها بیشتر روایتگر داستانهای 8 سال جنگ به شمار میرفته و کمتر فیلمی با موضوع قهرمان ملی دفاع مقدس ساخته شده است.
🔸با این حال در سالیان اخیر فیلمهای سینمایی همچون "منصور"، "موقعیت مهدی"، "هناس" و "غریب" هر کدام روایتگر بخشی از زندگی قهرمانان ملی در عرصه جنگ و علم بوده اند و تا حدودی نیز توانسته اند مورد استقبال و توجه مخاطبان خاص و عام قرار بگیرند و لذا این انتظار به حق وجود دارد با پرداخت به زندگی قهرمانانی همچون شهید حاجقاسم سلیمانی گامی جدی در مسیر رشد و پرورش سینمای قهرمانمحور برداشته شود.
🔹اهمیت این موضوع به خصوص در جنگ روایت ها بر هیچ عقل سلیمی که واقعیت امروز جامعه ایران و جامعه جهانی را به درستی درک نموده و به تحلیل آن می پردازد، پوشیده نیست ولی با این حال لازم است که رسانه ها نیز برای مطالبه گری جهت ساخت این گونه آثار بیش از پیش وارد گود جهاد تبیین شوند و نقش تاریخی خود را در این زمینه به شکل شایستهای ایفا نمایند.
#بازتاباندیشه
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام |اینستاگرام|توییتر