فکرنگار
#نظریه_مطالعات_فرهنگی #جلسه_اول #دکتر_رحیمی_سجّاسی جامعه شناسی/ کارشناسی ارشد خلاصه مکتوب صوت
مبحث #نظریههای_مطالعات_فرهنگی
خلاصه و نکات جلسه اول
🔻آیا در حوزه فرهنگ، مفهومی به اسم #مهندسی_فرهنگی داریم؟
یعنی آیا میشود #فرهنگ را مهندسی کرد یا اینکه فرهنگ قابل مهندسی نیست، بلکه خودجوش و درونزاست که مردم تغییر را از درون ایجاد میکنند؟
در حال حاضر در هیچ جای جهان کشوری نیست که در فرهنگ خود مداخله نکند؛ مداخله حتی به معنای سانسور اولین بار در آمریکا قانون شد و انجام شد مثل سانسور فیلم و کتاب.
🔻دو انقلاب مهم جهان کدام است و رویکردهای حاکم بر آن چيست؟
#انقلاب_فرانسه و #انقلاب_شوروی که بر هر کدام دو منطق مختلف حاکم بود:
در فرانسه طبقات پایین انقلاب کردند و بعد از پیروزی انقلاب نخبگان درصدد بالا کشیدن طبقه کارگر بودند.
در روسیه بورژواها، طبقه کارگران و با تسامح میتوان گفت طبقه اشراف انقلاب کردند؛
که در آن پارادایم #مارکسیستی غلبه داشت، که درصدد همسان سازی و برابر سازی و یکسان سازی طبقات مختلف جامعه بود و بر همین اساس اصطلاح رفیق در روسیه باب شد.
🔻فایده مطالعه مطالعات فرهنگی چیست؟
تسلط به نقد و #تحلیل بر پایه نظریهها.
تحلیل به چه معنا است؟
تحلیل یا آنالیز به معنای تجزیه کردن است.
مفهوم تحلیل در حوزه #فرهنگ و #جامعه_شناسی به معنای آنالیز عناصر به وجود آورنده پدیده یا واقعیت اجتماعی است که این مهم با مجهز شدن به نظریهها اتفاق میافتد.
پس تحلیل یعنی فرآیندی که با تجزیه متن به عناصر تشکیل دهنده خود بیان میکند که چطور آن نتیجه یا برآیند از آن فرآیند حاصل شده است و اینکه یک اثر چگونه روی مخاطب خود اثر میگذارد.
این متن یا اثر اعم از: مکتوب، محتوای بصری، رسانه و غیره میباشد.
به عنوان مثال #رسانه میتواند فرهنگ را جابجا کند که کار تحلیل رسانه کار کسی است که مطالعات فرهنگی خوانده باشد.
(تحلیل برنامه عصرجدید)
🔻بحث هایی که در مطالعات فرهنگی مطرح میشود:
#نشانه_شناسی:
رمزگشایی از نشانههایی که همه شئون زندگی ما را اشباع کرده است. اینکه نماد یا نشانه به چه چیز دلالت دارد
#روایت_شناسی:
فهم عمیق روایتهایی که در زندگی روزمره به کار میبریم.
#نظریههای_روانکاوی:
شامل گزارهها و گفتمانهایی که بر روحیات فردی دلالت دارد.
#ساختارگرایی:
فهم درست دستور زبان زندگی.
#اسطوره_شناسی یا نقدهای کهن الگو:
فهم اسطورههایی که بر کشور غلبه دارد و بر رفتار فرهنگ ایرانی اثرگذار است.
#فرمالیست یا نقد نو:
مکتبی که در دهه سوم قرن ۲۰ یک تحولی را در حوزه نقد ایجاد کرده است،
که در مقابل نقد غیر فرمالیستی یا نقد پیش فرمالیستی یا نقد سنتی یا نقد غیر نو قد علم کرد.
فرمالیست در تخالف سه جریان و دیدگاه سنتی شکل گرفت:
جریان برون مبنا:
تا پیش از پیدایش نظریه فرمالیستی به طور کلی نقد و تحلیل تابعی از تاریخ و شرایط اجتماعی و شخصیت مولف بود.
به عبارتی، هر محصول فرهنگی تابع یک رویداد تاریخی یا باور اجتماعی یا تبلور آرا شخصی مولف بود. و سه مولفه نژاد، محیط و تاریخ بر تحلیل یک اثر موثر بود.
🔸نکته فرهنگی:
تلاش در جهت حفظ زبان و هویت بومی باعث #حفظ_فرهنگ میشود، زیرا مفاهیم به مرور زمان باعث تغییر فرهنگ میشود.
به عنوان مثال مفهوم chance (شانس) که در #فرهنگ_بومی و دینی ما نیست و از فرهنگ دیگری آمده که به تبع فرهنگ خود را هم آورده که آن نادیده گرفتن خدا است!
🔸نکته:
علت پایداری #سرمایهداری با وجود نقدهای فراوانی که به آن شده، این است که به یک مکانیزم عاقلانه و نخبه گرایی مجهز است که با این مکانیزم همه معضلها و مشکلات و اعتراضات را حل میکند.
صوت مبحث
💡فکرنگار
@fekrnegar_dr