🔖 منبر کوتاه 🔖
🌸 ولادت امام زینالعابدین علیهالسلام
🔶 پنجم شعبان سال ۳۸ هجری، روز میلاد حضرت امام زینالعابدین علیهالسلام است. ایشان نمونهی بارز عبادت، زهد و معرفت بودند و در سختترین دوران، تعالیم اسلام را با دعا و سخنان حکمتآمیز زنده نگه داشتند.
📌 در این حدیث شریف، امام سجاد علیهالسلام به عواملی اشاره میکنند که باعث دوری انسان از یاد خدا و کاهش همت در عمل صالح میشود. با دقت بخشبندی میکنیم و از این فرمایش نورانی بهره میبریم!
🔶 عوامل بازدارنده یاد خدا
📜 فرمایش امام زینالعابدین علیهالسلام:
🔹 «وَاعلَم ـ وَيحَكَ ! ـ يَابنَ آدَمَ، أنَّ قَسوَةَ البِطنَةِ»
✅ توضیح:
🔺 "قساوتِ بطنه" یعنی سختی و سنگینی شکم. وقتی انسان بیش از حد غذا بخورد، معدهاش سنگین شده و از عبادت و ذکر بازمیماند.
📌 نکته:
🔸 شکمپرستی، دل را قسی کرده و رغبت به عبادت را کاهش میدهد.
🔖 پیام عملی:
🔸 اگر میخواهی دلت آمادهی ذکر شود، کم بخور و سبک باش!
🔹 «وكِظَّةَ المِلأَةِ»
✅ توضیح:
🔺 کظّه یعنی پری و سنگینی ناشی از افراط در خوردن. این حالت، انسان را کسل و کمانرژی کرده و او را از فعالیتهای معنوی بازمیدارد.
📌 نکته:
🔸 هرچیزی که انسان را بیش از حد سرگرم کند، یاد خدا را از دلش میبرد؛ حتی غذا!
🔖 پیام عملی:
🔸 قبل از اینکه کاملاً سیر شوی، دست از غذا بکش!
🔹 «وسُكرَ الشِّبَعِ»
✅ توضیح:
🔺 "مستیِ سیری" یعنی اثری که سیری بیش از حد بر روح و ذهن میگذارد. همانطور که مستیِ شراب، عقل را زایل میکند، پرخوری نیز باعث سستی در تفکر و عبادت میشود.
📌 نکته:
🔸 کسی که همیشه شکمش پر است، کمتر به یاد خدا میافتد و انگیزهی عبادت در او کاهش مییابد.
🔖 پیام عملی:
🔸 پرخوری، تو را از توجه به معنویت بازمیدارد! حد نگهدار!
🔹 «وغِرَّةَ المُلكِ»
✅ توضیح:
🔺 غرورِ قدرت، انسان را دچار غفلت و بیخبری از سرنوشت خود میکند. کسی که مغرور جایگاه و مقام خود شود، بهتدریج از یاد خدا دور میشود.
📌 نکته:
🔸 قدرت، وقتی خطرناک است که انسان را از بندگی خدا غافل کند.
🔖 پیام عملی:
🔸 هر مقام و جایگاهی که داری، آن را وسیلهای برای خدمت بدان، نه دلیلی برای تکبر!
🔹 «مِمّا يُثَبِّطُ ويُبطِئُ عَنِ العَمَلِ»
✅ توضیح:
🔺 این عوامل باعث میشود که انسان در کارهای نیک تنبل و کُند شود. کسی که شکمپرست یا مغرور است، ارادهای برای کار خیر ندارد.
📌 نکته:
🔸 هرچه تعلق انسان به دنیا بیشتر باشد، همت او در عبادت کمتر میشود.
🔖 پیام عملی:
🔸 سریع در کار خیر اقدام کن! تنبلی در عبادت، نشانهی وابستگی به دنیاست!
🔹 «ويُنسِي الذِّكرَ»
✅ توضیح:
🔺 این عوامل انسان را از یاد خدا غافل میکند. کسی که همیشه سیر و مغرور است، کمتر به یاد خدا میافتد.
📌 نکته:
🔸 ذکر خدا، وقتی اثر دارد که دل، سبک و آزاد باشد؛ نه اسیر دنیا!
🔖 پیام عملی:
🔸 اگر میخواهی همیشه یاد خدا بر زبانت باشد، دلبستگیهای زائد را کم کن!
🔹 «ويُلهي عَنِ اقتِرابِ الأَجَلِ»
✅ توضیح:
🔺 غرق شدن در دنیا، انسان را از فکر مرگ و آخرت بازمیدارد. وقتی کسی مدام به شکم و مقامش مشغول باشد، اصلاً به این فکر نمیکند که روزی باید این دنیا را ترک کند.
📌 نکته:
🔸 کسی که همیشه به یاد مرگ است، زندگیاش را درستتر مدیریت میکند!
🔖 پیام عملی:
🔸 به مرگ بیندیش تا دنیا تو را فریب ندهد!
🔹 «حَتّى كَأَنَّ المُبتَلى بِحُبِّ الدُّنيا بِهِ خَبَلٌ مِن سُكرِ الشَّرابِ.»
✅ توضیح:
🔺 علاقهی شدید به دنیا، مانند مستی شراب است. کسی که در دام دنیاپرستی گرفتار شود، عقلش درست کار نمیکند و مانند یک مست، از واقعیت غافل میشود.
📌 نکته:
🔸 دلبستگی به دنیا، باعث فراموشی حقیقت و از دست دادن فرصتها میشود.
🔖 پیام عملی:
🔸 اگر دنیا را دوست داری، مراقب باش که عقلت را از تو نگیرد! دنیا وسیله است، نه هدف
📌 جمعبندی:
🍀 عواملی که انسان را از یاد خدا دور میکند:
1️⃣ پرخوری و شکمپرستی
2️⃣ مستیِ سیری
3️⃣ غرورِ قدرت
4️⃣ دلبستگی به دنیا
🍀 راه نجات:
✅ اعتدال در خوردن
✅ تواضع در قدرت
✅ دوری از وابستگی به دنیا
✅ یاد مرگ و آخرت
📚 منبع:
🔗 تحف العقول، ص ۲۷۳ |
بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۱۲۹
امام زين العابدين عليهالسلام :ـ فِي الزُّهدِ ـ: وَاعلَم ـ وَيحَكَ ! ـ يَابنَ آدَمَ، أنَّ قَسوَةَ البِطنَةِ، وكِظَّةَ المِلأَةِ، وسُكرَ الشِّبَعِ، وغِرَّةَ المُلكِ، مِمّا يُثَبِّطُ ويُبطِئُ عَنِ العَمَلِ، ويُنسِي الذِّكرَ، ويُلهي عَنِ اقتِرابِ الأَجَلِ، حَتّى كَأَنَّ المُبتَلى بِحُبِّ الدُّنيا بِهِ خَبَلٌ مِن سُكرِ الشَّرابِ.
#امام_سجاد_علیهالسلام
#امام_سجاد علیه السلام
#یاد_خدا
#موانع_ذکر
#زهد
#پرخوری
#غرور_قدرت
#حب_دنیا
📌 @fishemenbar