💠 #حرم_شناسی
🔰صندوقهای مرقد مطهر:
🔸اولین صندوق : بنا به استناد متون تاریخی موجود، در اواخر قرن پنجم هجری، صندوقی از چوب اعلا با روکش و بست های نقره روی مرقد امام نصب شده است.
این صندوق، اهدایی "انوشیروان زردشتی" از اهالی اصفهان است.
اوکه به بیماری برص (پیسی) مبتلا بود در مأموریتش به خراسان، پس از آگاهی از کرامات حضرت رضا علیه السلام ، برای شفای بیماری صعب العلاج خود به ایشان متوسل و پس از گرفتن حاجت،مسلمان شد.
سپس این صندوق را در سال ۵۰۰ ق به مرقد منور رضوی اهدا کرد.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
💠 #حرم_شناسی
@kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #روضه_منوره
💠روضه منوره که پیکر مقدس امام رضا علیه السلام در آن مدفون است، زیر گنبدی زرین و باشکوه قرار دارد و هسته مرکزی بناهای آستان قدس رضوی است.
💠 این بنا تقریباً به شکل مربع است و پس از توسعه به حدود ۱۳۹ متر مربع افزایش یافته است .
💠قطر دیوارهای اطراف روضه که سنگینی گنبد بر روی آن قرار دارد حدود سه متر است.
💠کف روضه منوره با بهترین نوع سنگ مرمر پوشیده شده و دیواره و سقف آن با کاشی های ممتاز و نفیس سنجری نیز کتیبه ها و آینه کاری های بسیار زیبا به صورت معرق و مقرنس تزیین شده.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
🔹 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #صندوق_های_حرم_مطهر
💠دومین صندوق:
این صندوق که از چوب فوقل با روکش و میخ های طلا ساخته شده و معروف به صندوق عباسی بوده است ، در ۱۰۲۲ ق روی مرقد مطهر نصب شد.
صندوق عباسی تزئینات هنری و گران بهایی داشته است که پس از سال ها ماندن در سرداب و پوسیده و متلاشی شدن ارکان و پایه هایش در ۱۳۱۱ ش از روی مضجع شریف برداشته شد. کتیبه های طلای این صندوق هم اکنون در موزه نگهداری می شود.
💠سومین صندوق:
صندوق سوم از سنگ مرمر معدن شاندیز با رنگ سبز لیمویی بوده که "حاج حسین حجارباشی زنجانی" در ۱۳۱۱ ش آن را تهیه و بر روی مرقد منور امام رضا علیه السلام نصب کرد.
این صندوق سنگی که عنوان سنگ قبر را نیز داشت تا ۱۳۷۹ ش داخل ضریح چهارم بود. و در این سال هنگام تعویض ضریح چهارم برداشته شد و به جای آن سنگ قبر جدیدی درون ضریح پنجم قرار گرفت.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #صندوق_های_حرم_مطهر
🔸 #سنگ_قبر_حرم_مطهر
💠Instagram
💠 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #ضریح_های_حرم_مطهر
📌ضریح شبکهای است که صندوق و قبر مطهر را در بر می گیرد
بر اساس شواهد تاریخی نصب ضریح بر مرقد شریف امام رضا علیه السلام از دوره صفویه رایج شده است و تا پیش از آن سابقه مشخصی ندارد و از آن زمان تاکنون پنج ضریح بر مرقد مطهر امام رضا علیه السلام نصب شده است.
💠ضریح اول:
ضریحی چوبی با تزییناتی از طلا و نقره بوده که در اواسط قرن دهم هجری( ۹۵۷ ق) در عهد شاه طهماسب صفوی ساخته و بر روی صندوق مرقد مطهر نصب شده است.
در حال حاضر کتیبه ها و تزئینات طلای این ضریح در موزه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود و سازه اصلی آن از بین رفته است.
💠ضریح دوم:
ضریحی فولادی مربوط به دوره صفویه است. که سقف شیروانی چوبی و یک طوق طلای جواهرنشان داشته است.
این ضریح در عصر قاجاریه طلاکاری و نقره کاری شد و در ۱۳۱۲ق دور تا دور قسمت فوقانی اش به متن آیة الکرسی مزین شد ضریح دوم در ۱۳۳۸ش از روی مضجع شریف برداشته و از ۱۳۷۸ش به موزه منتقل شد و در معرض دید علاقهمندان قرار گرفت.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #ضریح_های_حرم_مطهر
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #ضریح_های_حرم_مطهر
💠ضریح سوم:
سومین ضریح این مرقد مطهر معروف به "ضریح نگین نشان" در سال ۱۱۶۰ ق توسط شاهرخ میرزا (نوه نادر شاه افشار) وقف و تقدیم مضجع منوّر امام رضا علیه السلام شده است.
این ضریح از زمان نصب تا ۱۳۷۹ش در طبقه ی فوقانی و داخل ضریح چهارم جای داشت و بعد از برداشتن ضریح چهارم و قبل از نصب ضریح جدید ، به لحاظ وقفی بودنش به درون سرداب مقدس امام رضا علیه السلام و روی مرقد منوّر ایشان انتقال یافت.
💠ضریح چهارم:
این ضریح که معروف به ضریح طلا و نقره یا "شیر و شکر" است در سال ۱۳۳۸ ش، بعد از برداشتن ضریح فولادی قدیمی در روضه منوّره نصب شد.
این ضریح با نظارت مرحوم سید ابوالحسن حافظیان و با هنرمندی استاد حاج محمد تقی ذوفن اصفهانی و جمعی دیگر از هنرمندان
ساخته شد.
ضریح چهارم هفت تُن وزن دارد و از چهارده دهانه به نماد چهارده معصوم علیهم السلام تشکیل شده که در بالای هر دهانه اش در گلبرگی از طلا ، نام یکی از معصومان علیهم السلام نوشته شده است.
قسمت بالای ضریح آراسته به سوره های مبارکه "یس" و "انسان" است که باخط استاد احمد زنجانی بر کتیبه ای طلایی نگاشته شده است.
ضریح شیر و شکر همزمان با نصب ضریح پنجم در ۱۳۷۹ش به موزه ی آستان قدس رضوی انتقال یافت.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #ضریح_های_حرم_مطهر
🔹 #ضریح_سوم_و_چهارم
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #ضریح_های_حرم_مطهر
💠ضریح پنجم:
با گذشت حدود ۴۰ سال از عمر ضریح چهارم استحکام سازه ای آن را کم کرده بود.
در عین حال ایجاد انفجار توسط منافقان در ضلع بالا سر مبارک امام رضا علیه السلام در عاشورای ۱۳۷۳ش، باعث آسیب دیدگی ضریح شد.
اندیشه طراحی و ساخت ضریح جدید که مدتی قبل آغاز شده بود با این دلایل تقویت شد.
بنابراین در سال ۱۳۷۲ش، طراحی ضریح پنجم با مشورت گرفتن از صاحب نظران و هنرمندان توسط استاد محمود فرشچیان آغاز شد.
خاتم کاری این ضریح را استاد کشتی آرای شیرازی،قلم زنی آن را استاد خدادادزاده اصفهانی و خطاطی اش را استاد موحّد بر عهده داشتهاند.
ساخت ضریح پنجم با کیفیت عالی و استحکام کامل هفت سال طول کشید و سرانجام در ۱۶ اسفند ۱۳۷۹ همزمان با عید سعید قربان کار نصب ضریح جدید با حضور مقام معظم رهبری مدظله العالی پایان پذیرفت.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #ضریح_های_حرم_مطهر
🔹 #ضریح_پنجم
💠Instagram
💠 @kanoon_emam_resa
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #گنبد_طلا
💠گنبد طلا:
گنبد طلایی بارگاه منور رضوی از زیباترین جلوه های هنری و مذهبی است.
در اوایل قرن ششم شرف الدین ابوطاهر قمی وزیر سلطان سنجر سلجوقی با مباشرت ابوالقاسم احمد بن علی بن احمد العلوی الحسینی که از نقیبان ناحیه طوس (یکی از بزرگان ناحیه ی طوس) بود، ضمن تعمیر روضه منوره، به احداث گنبد بر فراز قبه اولیه اقدام کرد.
این همان گنبدی است که بالغ بر ۹۰۰ سال از بنای آن میگذرد.
گنبد از نظر ساختمان و ارتفاع در نهایت زیبایی و هنرمندی طراحی شده است و دو پوشش دارد.
پوشش اول گنبد، سقف حرم به حساب می آید که مقعر و مقرنس بوده و به آن "قبه" گفته می شود.
پوشش دوم که بر فراز قبه استوار شده است، گنبد طلاست.
بین این دو پوشش ۱۳ متر فضای خالی وجود دارد.
ارتفاع گنبد طلا از کف روضه منوره ۳۱ متر، محیط دور گنبد ۴۲/۱۰ متر و ارتفاع آن از اول طلاکاری تا تیزه گنبد ۱۶/۴۰ متر است.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #گنبد_طلا
💠Instagram
💠 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸#گنبدوحوادث_ناگوار :
💠پس از طلاکاری گنبد در زمان شاه طهماسب چند رخداد متوجه آن شد.
در فتنه ازبک ها در سال ۹۹۷ق، عبدالمؤمن خان ازبک، ضمن تاراج نفایس آستان قدس رضوی، به طلاهای گنبد نیز دستبرد زد؛ تا اینکه شاه عباس طی سفری که با پای پیاده از اصفهان به مشهد آمد، در سال ۱۰۱۰ تا ۱۰۱۶ق،
به مرمت و تزیین مجدد گنبد با خشت های طلا اقدام کرد.
این ماجرا را علیرضا عباسی، خطاط معروف عصر صفوی، در کتیبه دور گنبد، با خط بسیار زیبای ثلث نوشته است که متن آن در کتاب شریف مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی آمده است.
کار معماری و کاشی کاری گنبد را هم کمالدین یزدی برعهده داشته است.
💠بعد از زلزله ۱۰۸۴ق مشهد، در زمان شاه سلیمان صفوی گنبد دوباره تعمیر شد و و پس از دو سال (۱۰۸۶ق) کار طلا کاری آن به پایان رسید.
این واقعه، در چهار ترنج اطراف گنبد، باخط زیبای محمدرضا امامی اصفهانی درج شده است.
💠سال ۱۲۹۱ش، روس های تزار، مسجد گوهرشاد و نیز گنبد طلا را به توپ بستند و گنبد برای چندمین بار در عصر پهلوی مرمت شد.
خشت های قدیمی که به علت ضخامت کم و گذشت زمان و تاثیر حوادث طبیعی، ساییده و بدنما شده بودند در ۱۳۵۸ش، برچیده شدند و خشت هایی از ورقه های مسی با روکش طلا و با ضخامتی چهار برابر قبل، با روکش الکترولیت جانشین آنها شدند.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
🔸 #گنبد_وحوادث_ناگوار
🔹 #حرم_شناسی
💠Instagram
💠 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #مساجد_حرم_مطهر
💠مسجد بالاسر:
مسجدتاریخی بالاسر،اولین بنایی است که پس از روضه ی منوره ساخته شده است و بیش از هزارسال سابقه ی تاریخی دارد. این بنا بین روضه ی منوره و رواق دارالسیاده قرار دارد. درضلع جنوبی مسجدبالاسر محرابی از کاشی معرق با سبکی زیبا ایجاد شده است و کنار آن، تاریخ ۱۳۶۲ ق و در طرف دیگر، نام محمدخان رضوان (کاشی ساز و نقاش محراب) به چشم میخورد. این مسجد درعهد غزنویان (۴۲۵ق) درغرب روضه ی منوره ساخته شده است و بانی آن، ابوالحسن عراقی(یکی از رجال آن دوره) معروف به "دبیر" است.
مسجد تاریخی بالاسر ۸متر طول ۴/۵ متر عرض و ۱۰ متر ارتفاع دارد. ازاره مسجد سنگ مرمر و بالای سنگ مرمر به کاشی های الوان شش ضلعی و هشت ضلعی منقوش مزین است که حاوی آیاتی از قرآن کریم و احادیث است. بالای قسمت کاشی شدهی دیوار دو کتیبه بسیار زیبا وجود دارد. یکی از آنها کتیبه کاشی سنجری چینی مانند به عرض ۵۰ سانتی متر به خط ثلث برجسته به رنگ آبی و مزین به آیاتی از قرآن کریم است؛ همچنین در بالای طاق این مسجد که به حرم مطهر متصل است، دو بیت از دعبل خزاعی(شاعر اهل بیت علیهم السلام) به چشم می خورد.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
🔸 #مساجد_حرم_مطهر
✔️ #مسجد_بالاسر
💠Instagram
💠 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #مساجد_حرم_مطهر
💠 مسجد جامع گوهرشاد(قسمت اول):
مسجد جامع گوهرشاد که در جنوب حرم مطهررضوی قراردارد،از بناهای باشکوه عهدتیموری در اوایل قرن نهم هجری است.این مسجد باشکوه، ۲هزار و ۸۵۵مترمربع وسعت، ۶هزار و ۴۸مترمربع زیربنا، ۴ایوان و ۷ شبستان دارد.
این مسجد در۸۲۱ق، به دستور بانو گوهرشاد، همسر شاهرخ میرزای تیموری ساخته شده که در تزئین آن دستان پرتوان فرزند هنرمندش بایسنقر میرزا، شاهکار هایی استثنایی خلق کرده است.
ایوان مقصوره این مسجد ۵۰۰ متر مربع مساحت ۳۷ متر طول و ۲۵/۵ متر ارتفاع دارد، در دو طرف ایوان دو مناره به ارتفاع ۴۳ متر از کف مسجد ساخته شده است.
گنبد رفیع فیروزه ای مسجد گوهرشاد بر فراز ایوان مقصوره بر عظمت این بنا افزوده است.
ارتفاع این گنبد با دو پوشش ۴۱ متر و فضای خالی بین دو پوشش آن ۱۰ متر است.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
🔹 #مساجد_حرم_مطهر
✔️ #مسجد_جامع_گوهرشاد
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #مساجد_حرم_مطهر
💠 مسجد جامع گوهرشاد(قسمت دوم):
این بنای عظیم تاریخی نمونهای کامل و برجسته از هنر ایرانی است که تمام ویژگی های معماری سنتی،ایرانی و اسلامی را دارد.
مسجد گوهرشاد را معمار معروف ایرانی قوام الدین شیرازی ساخته و در پایان کتیبه بایسنقری ایوان مقصوره، خودش را چنین معرفی کرده است:
《عمل العبد الضعیف الفقیر المحتاج بعنایة الملک الرحمان قوام الدین بن زین الدین شیرازی الطيان》
کتیبه اطراف ایوان مقصوره به خط ثلث نوشته شده است.
بایسنقر میرزا در قسمت انتهایی این کتیبه نام خود و تاریخ اتمام ساخت مسجد را این گونه نگاشته است:
《کَتَبَهُ راجِياً إلَى الله بايسنقرِ بن شاهرخ بن تيمور گوکانی، سنه ۸۲۱ قمری.》
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
🔹 #مساجد_حرم_مطهر
✔️ #مسجد_جامع_گوهرشاد
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #منبر_صاحب_الزمان_علیه_السلام
💠 منبرمعروف به منبرصاحب الزمان علیه السلام:
داخل ایوان مقصوره در مسجد گوهرشاد، منبر بزرگی قرار دارد که در بین مردم به منبر امام زمان (علیه السلام) معروف است.
استاد محمد نجار خراسانی، منبّت کار معروف عصر فتحعلی شاه قاجار، این منبر نفیس را از چوب گردو و گلابی با شیوهی منبّت کاری، بدون به کار رفتن میخ یا هر فلز دیگری در چهارده پله به نام چهارده معصوم (علیهم السلام) ساخته است. سازنده، با این نیت منبر را ساخته است که امام زمان (علیه السلام) بعد از ظهور خود، بر فراز آن برای مردم خطبه بخوانند.
دلیل معروف شدن این منبر به منبر امام زمان (علیه السلام) نیز همین است.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #منبر_صاحب_الزمان_علیه_السلام
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #مدارس_حرم_مطهر
💠 مدرسهی پریزاد(قسمت اول):
مدرسهی پریزاد از بناهای قرن نهم و آثار باستانی عهد تیموریان است.
این بنای تاریخی در جنوب غربی حرم مطهر و شمال غربی مسجد جامع گوهرشاد قرار دارد و همزمان با اتمام این مسجد در ۸۲۳ ق، ساخته شده است.
بانی مدرسه، بانو پریزاد ندیمه گوهرشاد است و آنچنان که از وقف نامه ی مدرسه برمی آید، از نوادگان خواجه ربیع بن خثیم (از زهاد و عرفای سدهی اول هجری و مدفون در شمال مشهد) بوده است.
مدرسهی پریزاد همانند دیگر مدارس دورهی تیموری، بنایی چهار ایوانی است که در ۲ طبقه و ۲۲ حجره، ۳۰۰متر مربع مساحت دارد
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
💠 #مدارس_حرم_مطهر
✔️ #مدرسه_پریزاد
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #مدارس_حرم_مطهر
💠 مدرسهی پریزاد(قسمت دوم):
این مدرسه تاکنون چندین بار مرمت و تعمیر اساسی شده؛ ولی هیچگاه سازه اصلی آن تغییر نکرده است.
از آن جمله، تعمیراتی است که در زمان شاه سلیمان صفوی، در ۱۰۹۱ق، توسط نجف قلی خان بیگلربیگی، صورت گرفته و کتیبهی سردر ورودی مدرسه، گواه این موضوع است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در ۱۳۶۸، به همت آستان قدس رضوی، مدرسه با همان الگو و طرح سنتی بازسازی شد.
هم اکنون از این مدرسه به عنوان مرکز پاسخگویی به سوالات دینی استفاده می شود.
خدمات این مرکز عبارتند از : پاسخ گویی به مسائل شرعی به صورت حضوری و تلفنی، مشاورهی اعتقادی، حلقههای معرفت و حرم شناسی.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
💠 #مدارس_حرم_مطهر
✔️ #مدرسه_پریزاد
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #مدارس_حرم_مطهر
💠 مدرسهی دو در (دارالقرآن کریم) :
مدرسه دو در، در جنوب غربی حرم مطهر و در ضلع شمال شرقی صحن جمهوری اسلامی، روبروی مدرسهی پریزاد واقع است.
این مدرسه، یادگار دورهی تیموریان در عصر شاهرخ میرزای گورکانی است و با پیروی از معماری بناهای چهار ایوانی این دوره، از زیبا ترین و اصیل ترین نمونه های معماری عصر تیموری به شمار میآید.
نام اصلی این مدرسه،《مدرسهی یوسفیه》 بوده که بعدها به 《مدرسهی دودر》 معروف شده است.
بانی مدرسه، امیر یوسف خواجه بهادر، ملقب به غیاث الدین، از امرای خراسان است که در سال ۸۴۶ق، از دنیا رفته است.
او در سال ۸۴۳ق، مدرسهی دودر را بنا نهاد و آرامگاهش هم اکنون در زیر گنبد جنوبی آن قرار دارد.
این بنای تاریخی در زمینی با وسعت ۵۰۰ متر مربع ساخته شده است و ۲ طبقه و ۳۲ هجره دارد که در حال حاضر، با عنوان 《دارالقرآن کریم》 به منظور فعالیتهای متنوع قرآنی بهره برداری می شود.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
💠 #مدارس_حرم_مطهر
✔️ #مدرسه_دو_در
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #صحن_های_حرم_مطهر
💠 صحن انقلاب اسلامی (قسمت اول) :
این صحن، اولین و قدیمی ترین صحنی است که در قسمت شمال حرم مطهر بنا شده است.
ضلع جنوبی صحن انقلاب اسلامی(صحن کهنه یا عتیق)، در اواخر دوره تیموریان و اساس ایوان طلا در عهد سلطان حسین بایقرا بنا شده و ضلع های شمالی و شرقی و غربی آن نیز در عهد شاه عباس صفوی احداث و تکمیل شده است.
صحن کهنه، چهار ایوان، دوازده صفّه، چهل حجرهو ایوان کوچک در طبقه اول و چهل حجره در طبقه دوم دارد. مساحت این صحن، ۶هزار و ۷۴۰مترمربع است.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
💠 #صحن_های_حرم_مطهر
✔️ #صحن_انقلاب
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
🔸 #صحن_های_حرم_مطهر
💠 صحن انقلاب اسلامی (قسمت دوم) :
چهار ایوان صحن انقلاب اسلامی عبارتند از:
ایوان جنوبی ایوان طلا ست که با ۲۱ متر ارتفاع به دستور امیرعلی شیرنوایی(وزیر سلطان حسین بایقرا) در ۸۷۲ق، ساخته شده است.
چون بدنهی این دیوان در زمان نادرشاه (۱۱۴۸ق) با خشت های طلا، طلا کاری شده است به "ایوان نادری" نیز معروف است.
ایوان شمالی (عباسی) با ۲۲/۵۰ متر ارتفاع، در سال ۱۰۲۱ق، بنا شده است.
بر فراز ایوان عباسی گل دستهی طلایی وجود دارد که مربوط به دورهی نادرشاه افشار است.
ارتفاع ایوان غربی (ایوان ساعت)، ۲۴ متر است و ساعت بزرگی که بر روی آن قرار دارد، در ۱۳۳۶ش، نصب شده است.
ایوان شرقی (ایوان نقاره) نیز ۲۶ متر ارتفاع دارد.
صحن انقلاب اسلامی در روزگار پادشاهان صفویه و افشاریه و قاجاریه گسترش یافته و به شکلی چشمنواز تزیین شده است.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
💠 #صحن_های_حرم_مطهر
✔️ #صحن_انقلاب
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
💠 سقاخانهی صحن انقلاب اسلامی:
درمیانهی صحن انقلاب اسلامی،سقاخانه ای وجود دارد که به سقاخانه اسماعیل طلایی معروف است.
سنگاب(منبع آب)این سقاخانه که سه کُر آب(۱۱۳۰لیتر)ظرفیت دارد،ازسنگ مرمریکپارچه ساخته شده وبه دستور نادرشاه افشار،از هرات به مشهد آورده شده است.
در گذشته های دور که مثل امروز امکانات لوله کشی آب نبود،آب آشامیدنی را بامراسم خاصی ازقناتهای اطراف مشهد به حرم میآوردندو داخل این سنگاب می ریختند.
در دوره فتحعلی شاه قاجار به دستور شخصی به نام اسماعیل برفراز این سنگاب بنای هشت ضلعی باستون های مرمر کنده کاری شده و کاشی ساختند و به دنبال آن سقفش را با خشتهای طلا تزیین کردند،ازاین رو به سقاخانه نادری یا سقاخانه اسماعیل طلایی معروف شد.
در سال ۱۳۴۵ش،سقاخانه که در اثر گذر زمان کهنه وفرسوده شده بود،تخریب و از نو به صورت زیبا و مجلل بازسازی شد.
این بناپس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز مجدداً مرمت شده است؛ازجمله هنگام احداث رواق دارالحجه درطبقه زیرین صحن انقلاب اسلامی، بنای سقاخانه نیزمحکم سازی شده است.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #سقاخانه_صحن_انقلاب_اسلامی
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
💠 صحن آزادی(قسمت اول):
صحن آزادی در شرق حرم مطهر و در پایین پای مبارک حضرت رضا علیه السلام ساخته شده است و ۴۳۳۵ متر مربع مساحت دارد.
صحن آزادی را می توان بنای بر جای مانده از دورهی قاجاریه دانست؛چرا که ساخت آن به دستور فتحعلی شاه،با مباشرت فرزندش علینقیمیرزا و معماری حاج آقا جان(صاحب بازارچهی معروف حاج آقا جان در مشهد) آغاز شد و بنای آن در روزگار ناصرالدین شاه قاجار به پایان رسید.
صحن آزادی هم چهار ایوان دارد و وسط آن نیز مانند صحن انقلاب اسلامی سقاخانه ای ساخته شده بود.
از آنجا که این سقاخانه،هنگام عرض سلام و ادای احترام از درب شرقی،بین زائران و ایوان طلا حائل میشد، در اواخر حکومت قاجار (۱۲۷۱ش)تخریب و حوض آب بزرگی با باغچه هایی در اطراف آن ایجاد شد
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #صحن_آزادی
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
💠 صحن آزادی(قسمت دوم):
ایوان غربی صحن آزادی( ایوان طلا )بیش از ۲۰ متر ارتفاع دارد و مسیر تشرف بانوان به داخل حرم از آن میگذرد.
از آنجا که این ایوان در زمان ناصرالدین شاه قاجار بازسازی و خشتهای زرین آن ساخته شده است، به ایوان ناصری نیز مشهور است.ایوان جنوبی(ایوان ساعت) از دو ایوان تشکیل شده است و بر فراز آن ساعتی بزرگ قرار دارد.
این ساعت تا پیش از ۱۳۳۶ش، روی ایوان غربی صحن انقلاب قرار داشت.
گفته شده که این ساعت در عهد ناصرالدین شاه قاجار (۱۲۷۸ق) ، از منچستر انگلستان تهیه شده است.
در چهار ضلع صحن آزادی در مجموع، ۵۶ حجره و غرفه فوقانی و تحتانی قرار دارد.
واز حجره ای در جنوب غربی آن، دری به رواق شیخ بهایی(ره) گشوده میشود که مقبرهی وی نیز در همین رواق است.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #صحن_آزادی
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
💠 صحن جمهوری اسلامی:
این صحن در ۱۳۶۸ش با ۷۲۹۲ متر مربع مساحت، در ضلع غربی حرم مطهر احداث شد.
صحن جمهوری اسلامی به بست های شیخ طوسی(ره) و شیخ بهایی(ره) و نیز به رواقهای دارالولایه، دارالهدایه، دارالرحمه و دارالقرآن مرتبط است.
بنای صحن جمهوری اسلامی به پیروی از بناهای کهن حوزهی حرممطهر، به سبک معماری سنتی اسلامی ساخته شده است. بر فراز ایوان های شمالی و جنوبی این صحن، دو مناره بسیار زیبای آراسته به طلا و کاشی،با ارتفاع ۳۰ متر افراشته شده است.
ایوان شرقی این صحن که به طلا آراسته شده است، باب الولایه نام دارد و به رواق بزرگ دارالولایه متصل است.
کنار این ایوان پنجره ای از برنز نصب شده است که زائرین از آنجا به ساحت مقدس امام رضا علیه السلام عرض سلام و ادب می کنند. ایوان غربی "باب الغدیر"، ایوان شمالی "باب العلم" و ایمان جنوبی "باب الشهاده" نام دارد.
در وسط صحن، ساعت آفتابی یا شاخصی وجود دارد که در تمام فصل های سال، ظهرشرعی دقیق در شهر مشهد را مشخص میکند.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #صحن_جمهوری_اسلامی
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
💠 صحن قدس:
این صحن در ۱۳۷۳ش، در جنوب حرم مطهر رضوی و مسجد جامع گوهرشاد، بین بست شیخ بهایی رحمة الله و قسمتی از جنوب رواق امام خمینی رحمة الله قرار دارد.
صحن قدس با مساحتی بالغ بر۲۵۳۰ مترمربع، در اطراف خود، ۶ ورودی و ۲۸ حجره دارد.
ایوان جنوبی صحن با ارتفاع ۱۶ متر، مشابه ایوان مقصوره است؛ سقفش به صورت طاسه سازی با کاشی و آجر تزیین و دیواره اش نیز تماماً به کاشی معرق آراسته شده است.
در وسط ایوان محرابی زیبا وجود دارد که دورتادور قسمت بالای آن با کتیبهای از کاشی و مزین به سوره مبارکه نور جلوهگری میکند.
در میانهی صحن نیز سقاخانه ای زیبا با نمای قبةالصخره، یاد و خاطره نخستین قبله گاه مسلمانان جهان یعنی مسجد الاقصی را در اذهان زنده می کند.
این سقاخانه یکهشتم بنای قبله الصخره مساحت دارد؛ قسمت گنبدی شکل آن با طلا و دیگر قسمت های خارجی اش با کاشی های معرق تزیین یافته است.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #صحن_قدس
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
💠 صحن جامع رضوی(قسمت اول):
با توجه به رشد فزاینده زائران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ویژه در ایام تابستان و مناسبت های خاص، ساخت صحن جامع رضوی با مساحت ۱۱۷ هزار و ۵۸۴ مترمربع، در ۱۳۶۶ شروع و در ۱۳۸۱ به پایان رسید.
البته انجام کارهای هنری آن هنوز ادامه داشته و در حال تکمیل است.
این صحن با کاربری عبادیمذهبی، ۶ مناره رفیع و ۳ ایوان دارد.
ایوان غربی صحن جامع،"ایوان غدیر"
ایوان شرقی آن "ایوان کوثر" و
ایوان جنوبی اش "ایوان ولی عصر" عجل الله تعالی فرجه الشریف نام دارد.
ایوان ولی عصر(عج) با دو مناره به ارتفاع ۷۰ متر و ایوانهای غدیر و کوثر هر یک با دو مناره به ارتفاع ۵۷ متر، شکوه و عظمت خاصی به صحن جامع رضوی بخشیدهاند.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #صحن_جامع_رضوی
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza
🔹 #حرم_شناسی
💠 صحن جامع رضوی(بخش دوم):
این صحن که بزرگ ترین صحن ساخته شده در طرح توسعهی حریم حرم مطهر است،درمجموع،۵۵ غرفه و گنجایش ۷۰هزار نمازگزار را دارد.
سامانهی صوت مرکزی،دوربین های مداربسته، سامانهی روشنایی با ۲۵۶دستگاه پروژکتور و دو موتورخانه برای خنک کردن آب آشامیدنی، تجهیزاتی هستند که از آنها برای رفاه حال زائران در این صحن استفاده شده است.
در تزیین صحن جامع از سنگ های ابزار خورده و تزئینات کاشی معرق و معقلی استفاده شده است. سنگفرش این صحن نیز مخلوطی از سنگ های الوان و گرانیت و خلج است.
صحن جامع رضوی در جنوب اماکن متبرکه واقع شده و از طریق دو بست،با خیابانهای امام رضا علیه السلام(خیابان تهران سابق) و خیابان شهید اندرزگو(خیابان خسروی نو سابق) ارتباط دارد.
گفتنی است که دو دستگاه پله برقی، ارتباط این صحن را با پارکینگ شماره یک برقرار می کند.
📚 #کتاب_دراین_قطعه_ازبهشت
✔️ #صحن_جامع_رضوی
🆔 Instagram
🆔 @kanoon_emam_reza