#زمینه_های_قیام_امام_حسین_ع
#زمینه_اجتماعی
امیرالمومنین در خطبه ۲۲۳ نهج البلاغه وضع مردم پس از رحلت رسول خدا را همچون وضع مردم در روزهای اول بعثت پیامبر میدانست. مردم از خلق و خوی اسلامی فاصله گرفته و گرفتار نوعی بازگشت به عصر جاهلی شده بودند.
از نگاههای نژادپرستانه تا امتیاز عرب بودن
رسول خدا با این تفکر به مقابله برخاست و هرگونه امتیاز ناشی از چیزی غیر از تقوا و پرهیزکاری را مردود شمرد ؛ اما در دوره خلفا اینگونه امتیازات کاذب مجدداً مطرح شد.
خلیفه دوم #عمر نظام طبقاتی در تقسیم بیت المال و نیز امتیازات سیاسی و اجتماعی را برقرار ساخت.
در دوره حاکمیت #بنی_امیه یعنی عصر عثمان و معاویه این نوع نگاه رو به شدت و فزونی نهاد.
#امیرالمومنین علیه السلام در دوره کوتاه خلافتش آن را ملقی اعلام کرد و در عمل نیز همچو رسول خدا رفتار کرد ؛ اما معاویه و دیگر خلفای اموی نگاه طبقاتی قبیلهای و نژادی را به شدت رواج و در مورد عمل قرار دادند.
همچنین گرایشهای دنیا طلبانه بعضی از حاکمان خلق و خوی دنیا طلبی را در بدنه جامعه نیز تسری داد و این حقیقت در کلمات امام حسین علیه السلام این چنین نمود یافته است:
إنَّ الناسَ عَبيدُ الدُّنيا و الدِّينُ لَعقٌ على ألسِنَتِهِم يَحوطُونَهُ ما دَرَّت مَعائشُهُم ، فإذا مُحِّصُوا بالبلاءِ قَلَّ الدَّيّانُونَ .
(همانا مردمان بنده دنيايند و دين بازیچه زبان آنهاست و هر جا منافعشان [به وسيله دين ]بيشتر تأمين شود زبان مى چرخانند و چون به بلا آزموده شوند آنگاه دين داران اندكند)
: پی نوشت✍
ابن شعبه حرانی ، تحف العقول، صفحه ۲۴۵