🚨سلسله مباحث حق وحقوق زنان
✅بحث تفاوت در دیه زن ومرد(بخش دوم)
📍بحث دیه زن و مرد دو جنبه دارد:
🔹یک جنبه ی #قانون دولتی که مصالحی هم در آن دیده می شود به هر جهت که الان جای بحث آن نیست.
🔹و یکی هم بحث حکمت و چرایی #دینی #دیه
برای روشن شدن برخی از ابعاد مساله دینی توجه به نکات زیر سودمند می نماید:
اسلام نظامی جامع و به هم پیوسته دارد که نظام حقوقی بخشی از آن است. فقه اسلامی زوایای گوناگون زندگی انسان را از پیش از ولادت تا پس از مرگ مورد توجه قرار داده است. بنابراین، باید تمام زوایا و مسائل ریز را در نگاه کلان و در راستای آن برنامه کلی لحاظ کرد.
پس تکیه به برخی نکات ریز و نگاه استقلالی به آن، بدون توجه به پیکره کلی و برنامه کلان، نتیجه مطلوب نمی دهد.
✅قبل ازواردشدن به بحث حکمت تفاوت دیه زن ومرد؛بایدبه این نکته توجه کنیم که👇
🔸محوراصلی پاسخ به حکمت تفاوت دیه زن ومرد،دعوت به #تعبد نسبت به احکام الهی وپای بندی به سنت رسول خدا می باشد،که این همان روح شریعت واساس دین داری است وبدون آن ازاسلام ومسلمانی جزظاهری توخالی چیزی نخواهدماند.
👈البته روح تعبد وتسلیم دربرابر احکام شرع منافاتی باپی جویی ازحکمت وفلسفه آنهاندارد.
🚨حکمت تفاوت دیه زن ومرد
1⃣همان طورکه گفتیم ؛دیه مالی است که در برابر آسیبی که به انسان وارد شده است، گرفته می شود. مقدار آن به ارزش شخص آسیب دیده ارتباط ندارد، مثلا دیه رهبر جامعه با یک نفر مرد بی سواد یکی است یا دیه ی یک مرجع تقلید با یک نفر شربخوار و قمار باز نیز یکی است.
2⃣ دیه ملاک ارزش نیست ملاک ارزش گذاری افراد به تقوا است .چنانچه خداوند در قرآن فرموده «ان اکرمکم عندالله اتقاکم»
ولی در دیه مسائل دیگری لحاظ شده است. بنابراین، کسی نمی تواند بگوید چون دیه زن نصف دیه مرد است، زن نصف مرد ارزش دارد!! عظمت و ارزش انسان به صفات و کسب مراتب علمی و عملی وابسته است و در این جهت مرد و زن یکسانند .چنانچه درآیات قرآن زیاددیده میشود: برای مثال👇
سوره آل عمران آیه ۱۹۵؛
سوره نحل آیه۹۷
وسوره نساء آیه۱۲۴
وسوره احزاب آیه۳۵
وسوره غافرآیه۴۰
وآیات دیگر....
3⃣ دیه به معنای قیمت نهادن شخص و شخصیت نیست. بدین سبب، اگر یکی از شخصیت های بزرگ علمی یا سیاسی کشور در جریان یک قتل غیر عمد کشته شود، دیه اش با دیه کارگر ساده ای که این گونه جان باخته، برابر است. کسی نمی تواند بگوید چون فقدان آن شخصیت خلا بزرگی در جامعه ایجاد می کند، دیه اش بیش تر است!
4⃣چنان که قتل عمد گناهی بسیار بزرگ است👈 و در این زمینه کشتن زن یا مرد تفاوت ندارد.
قرآن کریم درسوره مائده آیه۳۲ می فرماید: «هر کس کسی را - جز به قصاص قتل یا [به کیفر] فسادی در زمین - بکشد، چنان است که گویا همه مردم را کشته باشد.»
5⃣و نکته ی جالب دیگر اینکه:
این که گفته می شود سهم زن در دیه نصف سهم مرد است، در همه جا این طور نیست.برای مثال دیه زن در کم تر از ثلث با مرد #یکسان است؛ یعنی دیه زن تا به ثلث دیه کامل نرسیده باشد، با دیه مرد برابر است؛ چنان که این مساله در ارث نیز مطرح است در آن جا هم در مواردی سهم زن با مرد تفاوت ندارد.
👈و اینکه حکم به نقص دیه زن به معنای کم تر بودن حق زندگی و سلامتی زن نیست.
6⃣ این قانون با توجه به دیدگاه #اقتصادی اسلام و مسؤولیت های مرد و زن که مرد را عامل اول اقتصادی می داند، وضع شده است👇
📍۱_وتامین نفقه (ازجمله خوراک ؛پوشاک؛مسکن )ومهریه ازجمله وظایف مرداست؛
📍۲_بنابراین فقدان یک مرد از صحنه خانواده و اجتماع؛ زیان اقتصادی بیشتری بر جای می گذارد؛ بنابراین عدالت اقتضا میکند که به این نکته توجه شود.
📍۳_ازطرفی دیگردرقانون دیه؛ زن در ردیف کسانی نیست که مسئول مدنی پرداخت دیه بستگان نزدیک خودباشد وقانون او را مجبور به پرداخت دیه بستگان خودنمیکند.
👈پس همه اینها باعث میشودکه به جنبه های اقتصادی نبود مرد درخانواده توجه شود.
6⃣وگرنه #حق_زندگی در زن و مرد یکسان است. برای مثال، اگر مردی زنی را بکشد، می توان قاتل را با پرداخت نصف دیه قصاص کرد و شارع ولی دم را به پذیرش نصف دیه و صرف نظر از قصاص نفس مجبور نمی سازد.
7⃣همچنین باید به این نکته توجه داشت که وظیفه اصلی زن که مسئولیت تربیت فرزند دارد؛عملی است پیامبرگونه که با هیچ مالی قابل جبران نمیشه خلاء او
8⃣علاوه برهمه اینهاظاهر دیه این است که دیه زن نصف دیه مرداست ولی درواقع دیه به چه کسی داده میشود؟مگرجزاین است که اگرمردی کشته شود دیه اش به زنش می رسد و اگر زنی کشته شود دیه اش به مردش، میرسد؛پس درواقع هدف اسلام ازوضع قانون متفاوت بودن دیه؛ارزش واعتباردادن به مردنیست بلکه جنبه های اقتصادی است.
🔸چنانچه دردیه اعضاوجوارح هم چون وقتی به #دیه_به_یک_سوم میرسد
#از_کار_افتادگی و عدم امکان برای نفقه ایجادمیشود برای همین مانند دیه کامل حساب میکنند .وسهم مرد دوبرابر زن میشود.
ادامه دارد👇
🚨سلسله مباحث حق وحقوق زنان
✅بحث تفاوت در دیه زن ومرد(بخش دوم)
📍بحث دیه زن و مرد دو جنبه دارد:
🔹یک جنبه ی #قانون دولتی که مصالحی هم در آن دیده می شود به هر جهت که الان جای بحث آن نیست.
🔹و یکی هم بحث حکمت و چرایی #دینی #دیه
برای روشن شدن برخی از ابعاد مساله دینی توجه به نکات زیر سودمند می نماید:
اسلام نظامی جامع و به هم پیوسته دارد که نظام حقوقی بخشی از آن است. فقه اسلامی زوایای گوناگون زندگی انسان را از پیش از ولادت تا پس از مرگ مورد توجه قرار داده است. بنابراین، باید تمام زوایا و مسائل ریز را در نگاه کلان و در راستای آن برنامه کلی لحاظ کرد.
پس تکیه به برخی نکات ریز و نگاه استقلالی به آن، بدون توجه به پیکره کلی و برنامه کلان، نتیجه مطلوب نمی دهد.
✅قبل ازواردشدن به بحث حکمت تفاوت دیه زن ومرد؛بایدبه این نکته توجه کنیم که👇
🔸محوراصلی پاسخ به حکمت تفاوت دیه زن ومرد،دعوت به #تعبد نسبت به احکام الهی وپای بندی به سنت رسول خدا می باشد،که این همان روح شریعت واساس دین داری است وبدون آن ازاسلام ومسلمانی جزظاهری توخالی چیزی نخواهدماند.
👈البته روح تعبد وتسلیم دربرابر احکام شرع منافاتی باپی جویی ازحکمت وفلسفه آنهاندارد.
🚨حکمت تفاوت دیه زن ومرد
1⃣همان طورکه گفتیم ؛دیه مالی است که در برابر آسیبی که به انسان وارد شده است، گرفته می شود. مقدار آن به ارزش شخص آسیب دیده ارتباط ندارد، مثلا دیه رهبر جامعه با یک نفر مرد بی سواد یکی است یا دیه ی یک مرجع تقلید با یک نفر شربخوار و قمار باز نیز یکی است.
2⃣ دیه ملاک ارزش نیست ملاک ارزش گذاری افراد به تقوا است .چنانچه خداوند در قرآن فرموده «ان اکرمکم عندالله اتقاکم»
ولی در دیه مسائل دیگری لحاظ شده است. بنابراین، کسی نمی تواند بگوید چون دیه زن نصف دیه مرد است، زن نصف مرد ارزش دارد!! عظمت و ارزش انسان به صفات و کسب مراتب علمی و عملی وابسته است و در این جهت مرد و زن یکسانند .چنانچه درآیات قرآن زیاددیده میشود: برای مثال👇
سوره آل عمران آیه ۱۹۵؛
سوره نحل آیه۹۷
وسوره نساء آیه۱۲۴
وسوره احزاب آیه۳۵
وسوره غافرآیه۴۰
وآیات دیگر....
3⃣ دیه به معنای قیمت نهادن شخص و شخصیت نیست. بدین سبب، اگر یکی از شخصیت های بزرگ علمی یا سیاسی کشور در جریان یک قتل غیر عمد کشته شود، دیه اش با دیه کارگر ساده ای که این گونه جان باخته، برابر است. کسی نمی تواند بگوید چون فقدان آن شخصیت خلا بزرگی در جامعه ایجاد می کند، دیه اش بیش تر است!
4⃣چنان که قتل عمد گناهی بسیار بزرگ است👈 و در این زمینه کشتن زن یا مرد تفاوت ندارد.
قرآن کریم درسوره مائده آیه۳۲ می فرماید: «هر کس کسی را - جز به قصاص قتل یا [به کیفر] فسادی در زمین - بکشد، چنان است که گویا همه مردم را کشته باشد.»
5⃣و نکته ی جالب دیگر اینکه:
این که گفته می شود سهم زن در دیه نصف سهم مرد است، در همه جا این طور نیست.برای مثال دیه زن در کم تر از ثلث با مرد #یکسان است؛ یعنی دیه زن تا به ثلث دیه کامل نرسیده باشد، با دیه مرد برابر است؛ چنان که این مساله در ارث نیز مطرح است در آن جا هم در مواردی سهم زن با مرد تفاوت ندارد.
👈و اینکه حکم به نقص دیه زن به معنای کم تر بودن حق زندگی و سلامتی زن نیست.
6⃣ این قانون با توجه به دیدگاه #اقتصادی اسلام و مسؤولیت های مرد و زن که مرد را عامل اول اقتصادی می داند، وضع شده است👇
📍۱_وتامین نفقه (ازجمله خوراک ؛پوشاک؛مسکن )ومهریه ازجمله وظایف مرداست؛
📍۲_بنابراین فقدان یک مرد از صحنه خانواده و اجتماع؛ زیان اقتصادی بیشتری بر جای می گذارد؛ بنابراین عدالت اقتضا میکند که به این نکته توجه شود.
📍۳_ازطرفی دیگردرقانون دیه؛ زن در ردیف کسانی نیست که مسئول مدنی پرداخت دیه بستگان نزدیک خودباشد وقانون او را مجبور به پرداخت دیه بستگان خودنمیکند.
👈پس همه اینها باعث میشودکه به جنبه های اقتصادی نبود مرد درخانواده توجه شود.
6⃣وگرنه #حق_زندگی در زن و مرد یکسان است. برای مثال، اگر مردی زنی را بکشد، می توان قاتل را با پرداخت نصف دیه قصاص کرد و شارع ولی دم را به پذیرش نصف دیه و صرف نظر از قصاص نفس مجبور نمی سازد.
7⃣همچنین باید به این نکته توجه داشت که وظیفه اصلی زن که مسئولیت تربیت فرزند دارد؛عملی است پیامبرگونه که با هیچ مالی قابل جبران نمیشه خلاء او
8⃣علاوه برهمه اینهاظاهر دیه این است که دیه زن نصف دیه مرداست ولی درواقع دیه به چه کسی داده میشود؟مگرجزاین است که اگرمردی کشته شود دیه اش به زنش می رسد و اگر زنی کشته شود دیه اش به مردش، میرسد؛پس درواقع هدف اسلام ازوضع قانون متفاوت بودن دیه؛ارزش واعتباردادن به مردنیست بلکه جنبه های اقتصادی است.
🔸چنانچه دردیه اعضاوجوارح هم چون وقتی به #دیه_به_یک_سوم میرسد
#از_کار_افتادگی و عدم امکان برای نفقه ایجادمیشود برای همین مانند دیه کامل حساب میکنند .وسهم مرد دوبرابر زن میشود.
ادامه دارد👇