🔷 پنجشنبه یا شنبه؟ مسئله این نیست!
🔸مدتی است که بحث #تعطیلی_پنجشنبه یا شنبه به یک مسئله و چالش جدی در بین مسئولان کشور از تصمیمسازان تا تصمیمگیران تبدیل شده است.
🔸یکی بر #تعطیلی_شنبه و دلالتهای اقتصادی آن تأکید داشته، خواهان تصویب آن است و دیگری خواهان تعطیلی پنجشنبه باستناد دلالتهای فرهنگی آن است.
🔸اما به نظر میرسد کمتر کسی به اصل مسئله و مناط طرح آن و بالتبع امکانهای دیگری که در پی آن گشوده است توجه میکند.
🔸اگر مسئله اصلی، کمبود تعطیلات در طول سال یا به تعبیر دقیقتر، #کمبود_اوقات_فراغت است، چرا باید محکوم به پاسخی از پیش تعیین شده باشیم؟ منظورم همان تعطیلات دو روزهی موسوم به تعطیلات آخر هفته است که در اغلب کشورها رایج شده است.
🔸وقتی این پاسخِ ارائهشده را به عنوان پاسخی قطعی در نظر بگیریم، آن وقت مسئله این میشود که کدام دو روزِ متوالی باید تعطیل شود؟ پنجشنبه و جمعه یا جمعه و شنبه؟
🔸اما اگر بتوان از سایه پاسخهای قبلی خارج شد و فارغ از آنها به اصل مشکل یعنی کمبود اوقات فراغت پرداخت و سپس مسئله را اینگونه طرح کرد که: «چگونه میتوان اوقات فراغت مطلوبی برای جامعه ایران اسلامی فراهم آورد؟» آنگاه خواهیم دید که پاسخهای بسیار بیشتری در پیشرویمان قرار خواهد گرفت.
🔸مثلا اگر قرار است براساس محاسبات صورت گرفته تقریبا 40 تا 50 روز به ایام تعطیلات در طول سال اضافه شود، فقط یک گزینه همان پاسخ رایج است که دو روز متوالی در هفته تعطیل باشد؛ اما میتوان براساس ویژگیهای زیستبوم ایرانی و متناسب با وضعیت آبوهوا و مناسبات فرهنگی، ده تعطیلی پنجروزه یا پنج تعطیلی دهروزه در طول سال درنظرگرفت.
🔸مثلا یک پاسخ میتواند این باشد که دهه محرم به جهت برگزاری هرچه بهتر عزاداریهای حسینی تعطیل باشد، یک دهه از اردیبهشت برای طبیعتگردی تعطیل باشد، یک دهه از عید فطر تعطیل باشد و یک دهه در نوروز یا یک دهه در تابستان و یک دهه در زمستان و گزینههای دیگری شبیه آن که تداخل هم نداشته باشند.
🔸پاسخ محتمل دیگر این است که 40 یا 50 روز به مرخصیهای کارکنان اضافه شود و اجازه دهیم هرکسی خودش برای اوقات فراغتش برنامهریزی کند و پاسخهای قابل بررسی دیگر.
🔸مقصودم در این یادداشت صرفا مسئله نحوه تعیین اوقات فراغت نیست، میخواهم بگویم وقتی همواره محکوم به پاسخها و راهکارهای از پیش تعیین شده باشیم و تا زمانی که رقیب، میدان بازی را تعیین میکند، ما مهمان هستیم و ایشان میزبان و البته که امتیازِ میزبانی به آنها میرسد.
🔸با این نوع از #فکر_کوتاه و اندیشه کممایه، نمیتوان ادعاهای دراز و طویلی مثل #تمدن_نوین را طرح کرد چه رسد که آن را محقق کرد. تمدن نوین ریشه در راهحلهای نوین دارد، نه تغییر نوین براساس پاسخهای از پیش دادهشده.
@ghalayaane_ghalam/حمید احتشامکیا