#نامه ۷۱ از نامه هاى امام(علیه السلام) به منذر بن جارود عبدى است که در حوزه فرماندارى خود در بعضى از امور خیانت کرده بود.(۱)

شرح و تفسیر ؛ تو شایسته این مقام نیستى همان گونه که در بالا آمد «منذر بن جارود عبدى» از طرف امام(علیه السلام) به فرماندارى بعضى از مناطق ایران منصوب شده بود و دلیل انتخاب او افزون بر حسن ظاهر، سابقه بسیار خوب پدرش «جارود عبدى» بود که از افراد بسیار با استقامت و مدافع اسلام در عصر پیغمبر و اعصار بعد بود; ولى «منذر» مانند بسیارى از افراد که وقتى به مقامى مى رسند خود را گم مى کنند، از مسیر حق خارج شد و به هوا و هوس پرداخت و از موقعیت خود غافل شد و اموال #بیت_المال را بى حساب و کتاب خرج مى کرد. هنگامى که این خبر به امام(علیه السلام)رسید، نامه شدید اللحن مورد بحث را براى او فرستاد و او را به شدت توبیخ کرد و از مقامش عزل نمود. امام(علیه السلام) در آغاز نامه چنین مى فرماید: «اما بعد (از حمد و ثناى الهى) شایستگى پدرت، مرا درباره تو گرفتارِ خوش بینى ساخت و گمان کردم تو هم پیرو هدایت و سیره او هستى و راه و رسم او را دنبال مى کنى»; (أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ صَلاَحَ أَبِیکَ غَرَّنِی مِنْکَ وَ ظَنَنْتُ أَنَّکَ تَتَّبِعُ هَدْیَهُ(۲)، وَ تَسْلُکُ سَبِیلَهُ). به یقین امام(علیه السلام) در امور مربوط به زندگى مأمور به ظاهر است و بر طبق آن عمل مى کند و به هنگام انتخاب «منذر» براى این مقام، قراین خلافى وجود نداشت; هم او ظاهرالصلاح بود و بدون سوء سابقه و هم جزو خانواده اى معروف به صلاح و درستکارى و این مقدار براى انتخاب او کافى بود; ولى همان گونه که گفته شد افرادى هستند که در حال عادى ظاهرا صالح و درستکارند; اما هنگامى که به مال و مقامى برسند خود را گم مى کنند و گاه مسیر زندگیشان به طور کامل دگرگون مى شود و «منذر» از این افراد بود. سپس امام در ادامه این سخن مى فرماید: «ناگهان به من گزارش داده شد که تو در پیروى از هواى نفست چیزى فروگذار نمى کنى و براى سراى دیگرت ذخیره اى باقى نمى گذارى، با ویرانىِ آخرتت، دنیایت را آباد مى سازى و به بهاى قطع رابطه با دینت با خویشاوندانت پیوند برقرار مى سازى (و به گمان خود #صله_رحم مى کنى)»; (فَإِذَا أَنْتَ فِیمَا رُقِّیَ(۳) إِلَیَّ عَنْکَ لاَ تَدَعُ لِهَوَاکَ انْقِیَاداً، وَ لاَ تُبْقِی لآِخِرَتِکَ عَتَاداً(۴) تَعْمُرُ دُنْیَاکَ بِخَرَابِ آخِرَتِکَ، وَ تَصِلُ عَشِیرَتَکَ بِقَطِیعَةِ دِینِکَ). امام(علیه السلام) در این عبارات کوتاه و پر معنا به منذر مى فهماند که تو مرتکب چهار کار بسیار زشت شده اى: ▪️از یک طرف پیروى بى قید و شرط از هوا و هوس به گونه اى که در حالاتش آمده است او در آن ایام خوشگذرانى را به حد اعلا رسانده بود; پیوسته مشغول گردش و تفریح و صید لهوى و بازى با سگ ها و کارهایى از این قبیل بود(۵) ▪️و دیگر اینکه از دنیا که مزرعه آخرت است بهره اى براى خود ذخیره نمى کنى؛ ▪️و سوم اینکه نه تنها از این دنیا چیزى براى آخرت نمى اندوزى، بلکه آخرت خود را به بهاى آباد ساختن دنیا ویران مى سازى و چهارم اینکه اموال بیت المال را در بین خویشاوندان خود تقسیم مى کنى و پیوند با خویشاوندان را به بهاى قطع رابطه با دینت دنبال مى کنى. آن گاه امام(علیه السلام) او را به طور مشروط به علت اعمالش شدیداً تحقیر مى کند و مى فرماید: «اگر آنچه از تو به من رسیده است درست باشد شتر (بارکش) خانواده ات و بند کفشت از تو بهتر است»; (وَلَئِنْ کَانَ مَا بَلَغَنِی عَنْکَ حَقّاً، لَجَمَلُ أَهْلِکَ وَشِسْعُ(۶) نَعْلِکَ خَیْرٌ مِنْکَ). این دو تعبیر نهایت حقارت «منذر» را به سبب خیانتش اثبات مى کند. در بعضى از نقل ها آمده است که تشبیه به «شتر اهل» از اینجا ناشى شد که پدر خانواده اى از دنیا رفت و شترى از خود به یادگار گذاشت. خانواده او هر کدام افسار شتر را گرفته و از آن براى بار کشیدن و مانند آن استفاده مى کردند. این شتر بینوا هر روز دست کسى بود و این ضرب المثلى است براى ذلت. تعبیر به «شِسْعُ نَعْل; بند کفش» نیز مثالى است براى نهایت خوارى و حقارت. این تعبیرها از آنجا ناشى شد که به امام خبر رسید او چهارصد هزار درهم از بیت المال را اختلاس کرده(۷) و ـ همان گونه که گذشت ـ مشغول عیاشى و سگ بازى و مانند آن است، در حالى که خود را نماینده امام معصوم و خلیفه بر حق مسلمانان مى داند. سپس امام در ادامه این سخن لیاقت و اهلیت او را براى پنج موضوع مهم نفى مى کند و مى فرماید: «کسى که داراى صفات تو باشد نه شایستگى این را دارد که حفظ مرزى را به او بسپارند و نه کار مهمى به وسیله او اجرا شود، نه قدر او را بالا ببرند، نه در حفظ امانت شریکش سازند و نه در جمع آورى حقوق بیت المال به او اعتماد کنند»; (وَمَنْ کَانَ بِصِفَتِکَ فَلَیْسَ بِأَهْل أَنْ یُسَدَّ بِهِ ثَغْرٌ(۸)، أَوْ یُنْفَذَ بِهِ أَمْرٌ، أَوْ یُعْلَى لَهُ قَدْرٌ، أَوْ یُشْرَکَ فِی أَمَانَة، أَوْ یُؤْمَنَ

عَلَى جِبَایَة(۹)). این امور پنجگانه از وظایف مهم والیان و فرمانداران مناطق مختلف اسلام است: حفظ کردن مرزها، انجام کارهاى مهم، سپاس از کارهاى مهم او، سپردن امانات و جمع آورى اموال بیت المال. کسى که خائن و عیاش و هواپرست باشد شایسته هیچ یک از این امور نیست و هرگز نمى توان بر او اعتماد کرد. امام(علیه السلام) در پایان، دستور عزل او را صادر کرده مى فرماید: «به محض رسیدن این نامه به سوى من حرکت کن! إن شاءالله»; ( فَأَقْبِلْ إِلَیَّ حِینَ یَصِلُ إِلَیْکَ کِتَابِی هَذَا، إِنْ شَاءَ اللهُ). تعبیر به «حِینَ یَصِلُ إِلَیْکَ کِتَابِی هَذَا» تأکید بر فوریت عزل او و کناره گیرى اش از این مقام والاست. مرحوم سیّد رضى در پایان این جمله را نیز اضافه مى کند و مى گوید: «منذر بن جارود همان کسى است که امیرمؤمنان على(علیه السلام) درباره اش فرمود: او آدم متکبرى است; پیوسته (از روى تکبر) به این طرف و آن طرف قامت خود مى نگرد و در لباس گران قیمتى که پوشیده همچون متکبران گام بر مى دارد و مراقب است حتى بر کفشش گرد و غبار ننشیند!»; (قالَ الرَّضی: وَالْمُنْذِرُ بْنُ الْجارُود هذا هُوَ الَّذی قالَ فیهِ أمیرُالمؤمنین(علیه السلام): إنّهُ لَنظّارٌ فی عِطْفَیْهِ(۱۰)، مُخْتالٌ(۱۱) فی بُرْدَیْهِ(۱۲)، تَفّالٌ(۱۳) فی شِراکَیْهِ(۱۴)). بدیهى است این سخن را امام بعد از این ماجرا درباره منذر فرموده و اگر قبل از آن چنین صفاتى از او دیده مى شد حضرت او را براى این مقام مهم انتخاب نمى کرد. این سه جمله که امام درباره او فرموده دلیل بر نهایت عجب، خودبینى و خودبرتر بینى اوست و چون در خانواده اى اشرافى پرورش یافته بود این حالت را از آنها به ارث برده بود. مرحوم علاّمه شوشترى در شرح نهج البلاغهاش از تاریخ یعقوبى(۱۵) در مورد شأن ورود این جمله نقل مى کند که این سخن را امیرمؤمنان بعد از آن فرمود که به دیدن «صعصعه»; (یکى از دوستان خاص آن حضرت) رفته بود در ضمن سخنان مختلفى که بین امام(علیه السلام) و «صعصعه» رد و بدل شد «صعصعه» گفت: دختر جارود (برادر منذر) همه روز نزد من مى آید و براى اینکه برادرش را زندانى کرده اى اشک مى ریزد. اگر مصلحت بدانى آزادش کن من بدهى او را (از باب اختلاس بیت المال) تعهد مى کنم. امام فرمود: چگونه تو او را تضمین مى کنى در حالى که او منکر سرقت از بیت المال است. قسم بخورد (که اختلاس نکرده است) تا ما او را آزاد کنیم. «صعصعه» گفت: سوگند مى خورد. امام فرمود: من هم گمان مى کنم (به دروغ) سوگند یاد کند. آن گاه امام این جمله را درباره او فرمود.(۱۶) نکته «مُنذر بن جارود عبدى» کیست؟ «جارود» پدر «منذر» همان گونه که امام در نامه مورد بحث به آن اشاره فرموده مردى شایسته و صالح بود. او که قبلاً از آیین مسیح پیروى مى کرد در سال نهم یا دهم هجرى با گروهى از طایفه «عبد قیس» خدمت پیغمبر رسید و اسلام را به طور کامل پذیرفت و سپس در بصره ساکن شد و در یکى از جنگ هاى اسلامى که در ناحیه فارس صورت گرفت در سال بیست و یک هجرى شرکت کرد و به افتخار شهادت نائل گردید. «جارود» در میان قبیله اش مورد احترام خاصى بود و هنگامى که پیغمبر اکرم از دنیا رحلت فرمود و گروهى از اعراب مرتد شدند، او براى قبیله خود سخنرانى کرد و گفت: «اگر محمّد از دنیا رفته است خدایش نمرده در دین خود محکم باشید و اگر در این فتنه اى که بر پا شده به کسانى صدمه اى برسد من دو برابر آن را تضمین مى کنم». به همین دلیل از طایفه «عبد قیس» کسى مخالفت نکرد. از عجایب اینکه از عمر نقل شده درباره «جارود» مى گفت: اگر از پیغمبر نشنیده بودم که مى فرمود: خلافت در قریش خواهد بود من «جارود» را براى خلافت پیغمبر برمى گزیدم; ولى با این حال روزى عمر نشسته بود و تازیانه اى در دست داشت و مردم در اطرف او بودند. ناگهان «جارود» وارد شد. کسى با صداى بلند گفت: این بزرگ طایفه «ربیعه» است. عمر و اطرافیانش و «جارود» این سخن را شنیدند و هنگامى که «جارود» به عمر نزدیک شد تازیانه را حواله او کرد. «جارود» گفت: چرا چنین مى کنى؟ گفت: شنیدى آنچه را درباره تو گفته اند؟ گفت: آرى شنیدم. گفت: ترسیدم در میان جمعیتى بنشینند و بگویند امیر تویى لذا خواستم ابهت تو را بشکنم. اما فرزندش «منذر» که در زمان حیات پیامبر متولد شد در جنگ جمل در لشکر على(علیه السلام) شرکت داشت و ظاهراً مرد صالحى بود و به دلیل صالح بودن پدرش امام او را فرماندار «اصطخر»; (یکى از نواحى فارس) نمود; ولى متأسفانه به دلیل حب جاه و مقام و عشق به مال و ثروت و لذات دنیا آلوده انواع انحرافات شد و همان گونه که اشاره شد امام او را عزل کرد.

این مرد مسیر نادرست خود را ادامه داد تا آنجا که بعدها از طرف یزید بن معاویه فرماندار یکى از مناطق اسلامى شد. از کارهاى بسیار زشت او این بود که در میان نامه هاى امام حسین(علیه السلام) به اهل کوفه نوشت، نامه اى نیز به «منذر» نوشت و بهوسیله شخصى به نام «سلیمان» براى او فرستاد و او را به یارى خود دعوت کرد اما «منذر» نه تنها پاسخ مثبت نداد، بلکه نامه امام را به «عبیدالله» داد و فرستاده امام را تسلیم چوبه دار نمود، در حالى که رسولان و نامه آوران در هر قوم و ملتى در امانند و این نخستین رسولى بود که در اسلام به دار آویخته شد. هرچند بعضى خواسته اند این عمل را بدین گونه توجیه کنند که «منذر» خیال مى کرد این رسول را «ابن زیاد» فرستاده تا از عقاید او در مورد همکارى با امام حسین(علیه السلام) آگاه شود در حالى که این توجیه بسیار نادرستى است، زیرا او مى توانست نامه را به رسول برگرداند و با تندى با او سخن بگوید تا اگر آن شخص فرستاده ابن زیاد هم باشد، این برخورد را به اطلاع امیر خود برساند. لزومى نداشت او را دستگیر کند و همراه نامه تحویل ابن زیاد و سپس تحویل چوبه دار دهد، زیرا «ابن زیاد» با خبر شد که او از سوى امام است. یکى دیگر از بدبختى هاى «منذر» این بود که در همان ایام دختر خود را به همسرى «ابن زیاد» درآورد.(۱۷) به هر حال، منذر با آن سابقه پدرش و همراهى نخستین خود با امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) به علت پیروى از هواى نفس و کبر و غرور، عاقبت خود را تباه کرد.   پاورقی : ۱. سند نامه: اين نامه را نيز مانند نامه سابق دو نفر از مورخانى که قبل مرحوم سيّد رضى مى زيستند در کتاب خود نقل کرده اند: اوّل يعقوبى در تاريخ خود و دوم بلاذرى در انساب الاشراف و قابل توجّه اينکه جمله هايى که مرحوم سيّد رضى در پايان اين نامه به صورت جداگانه آورده است (نه به صورت نامه) در همان دو کتاب نيز ديده مى شود (مصادر نهج البلاغه، ج ۳، ص ۴۷۲). ۲. «هَدى» به معناى طريقه و روش است. ۳. «رُقّى» از ريشه «رَقْى» بر وزن «سعى» به معناى بالا رفتن است. سپس به گزارش هايى که از مقامات پايين به مقامات بالا داده مى شود اطلاق شده و در جمله بالا همين معنا اراده شده است. ۴. «عَتاد» به معناى ذخيره و شىء آماده است. ۵. تمام نهج البلاغه، ص ۸۱۵ . ۶. «شِسْع» به معناى تسمه و قطعات باريکى است که از چرم مى برند و «شِسْع النَّعْل» به معناى بند کفش است. ۷. بحارالانوار، ج ۳۴، ص ۳۲۳. ۸. «الثغر» در اينجا به معناى مرز و در اصل به معناى هرگونه شکاف است. ۹. «جِباية» به مانند جمع آورى زکات و اموال بيت المال و مانند آن است و در اصل از «جِباوة» بر وزن «عداوة» به معناى جمع آورى کردن گرفته شده است. در بعضى از نسخ نهج البلاغه به جاى «جِباية» «خيانة» آمده که معناى درستى براى آن تصور نمى شود. ۱۰. «عِطْفَيْهِ» تثنيه «عِطف» بر وزن «کبر» به معناى پهلو و جانب است و کسى که پيوسته به اين طرف و آن طرف خود نگاه مى کند معمولاً از خودراضى و متکبر است. ۱۱. «مُخْتال» به معناى متکبر مغرور است از ريشه «خُيَلاء» بر وزن «جهلاء» به معناى تخيلاتى است که انسان بر اثر آن خود را بزرگ مى بيند و ريشه آن از خيال گرفته شده و اشاره به کسى است که با خيالات خودبرتربين مى شود. ۱۲. «برديه» تثنيه «برد» بر وزن «ظلم» که اضافه به ضمير شده و به معناى لباس زيبا و خط دار است. ۱۳. «تفّال» کسى که بسيار آب دهن مى اندازد از ريشه «تفل» بر وزن «عمل» گرفته شده. در بعضى از کتب لغت آمده است که «تفل» بر وزن «طفل» به فوت کردنى که آميخته با کمى از بزاق باشد اطلاق مى شود بنابراين جمله «تفال فى شراکيه» به معناى کسى است که کفش خود را فوت مى کند يا با آب دهان تميز مى کند تا غبارى بر آن نباشد. ۱۴. «شراکيه» تثنيه «شراک» به معناى بند کفش است. ۱۵. تاريخ يعقوبى، ج ۲، ص ۲۰۴. ۱۶. شرح نهج البلاغه علاّمه شوشترى، ج ۸، ص ۱۰۸. ۱۷. شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج ۱۸، ص ۵۵ تا ۵۷; مصادر نهج البلاغه، ج ۳ ص ۴۷۰. شرح نهج البلاغه علاّمه شوشترى، ج ۸ ص ۱۰۹.

.

.

🔊 #آن_سوی_مرگ | ۰۷ ـــــــ ــ ـــ ـ ـــ ـــ ـــ ــ ـ ــ ــ ـــ ـ ـ 📖 شرح کتاب آن سوی مرگ ─━─━─• · · · · · · 00:25 ◇ ادامه برخی حالات مهندس بعد از تجربه * شرح مهندس از صحنه تصادف * رؤیت دو موجود کوچک توسط مهندس * خروج اصوات دلنشین از دو موجود کوچک 08:25 ◇ هر ثانیه در این دنیا معادل میلیاردها سال در عالم معنا 08:45 ◇ مکاشفه یکی از بزرگان در حرم اباعبدالله علیه‌السلام در فاصله بین [أ] و [ن] أن در أذان - وسط منبر چیزی نشان داده بودند که یک ماه شرح می داد ... * حرکت مربوط به ماده است 10:50 ◇ عالم برزخ مانند بین الطلوعین است. * سبک شدن انسان با خارج شدن روح 12:05 ◇ خواب آیت‌الله یعقوبی از پرواز روح * توصیف مهندس از بدن اثیری * در هر عالم روح ثابت؛ اما بدن تولید می‌شود. * خوراکی‌های بهشت تابع فرد بهشتی است * بحث های بهشتی مربوط به انسان است نه بهشت * انسان آیه تام خداوند * دیدن روح همان دیدن جسم اثیری است * در آینه صورت هست، ماده نیست * لباس تن به مراتب انسان بستگی دارد. * خصوصیات رنگ در ملکوت * نکات جالب فیلم چه رؤیاهایی که می‌آیند * صورت ملکوتی خودداری از #انفاق * #استغفار بوی گناه را می‌برد 📅 ۱۳۹۸/.../... ⏰ مدت زمان : ۲۹:۳۹ 🧾دسترسی به فهرست جلسات : https://eitaa.com/ghararemotalee/2494 ╭═══════๛- - - ┅┅╮ │📳 @Mabaheeth │📚 @ghararemotalee ╰๛- - - -

📚 🕘 #قرار_مطالعه شنبه‌ها

#سرّ_دلبران | ۳

۱

۲

۳