تاملی در #رباعیات_حکیم_عمرخیام
۹ راز مخفی خیام برای زندگی که تا امروز کمتر کسی به آنها پی برده است .
سومین آموزه خیام
✴️مرگاندیشی میتواند راهی برای رسیدن به آرامش عمیق در زندگی باشد
خیام در رباعی شماره 8، دو بیت بینظیر را برای ما به یادگار گذاشته است. این دو بیت حقیقتاً زیباست و حکمتی عمیق در اختیار ما میگذارد. در ادامه این دو بیت را میخوانیم و سپس در مورد حکمت آن صحبت میکنیم:
ابر آمد و باز بر سر سبزه گریست
بی باده گلرنگ نمیباید زیست
این سبزه که امروز تماشاگه ماست
تا سبزه خاک ما تماشاگه کیست
در بیت اول، خیام بر مفهوم شادی و شادمانی، تأکید ویژه دارد و بر این باور است که زیستن بدون آگاهی، معرفت و شادی، هیچ ارزشی ندارد. او در بیت دوم، مرگ را به ما یادآور میشود و میگوید:
«این سبزه از خاکی رشد کرده است که آن خاک را اجزای بدن انسانهای فوتشده تشکیل داده است. اکنون ما زنده هستیم و داریم به این سبزه زیبا نگاه میکنیم. بهزودی روزی میرسد که دیگران میایستند و به سبزهای مینگرند که از خاک حاصل از اجزای بدن ما رشد کرده است.»
در واقع خیام میخواهد بیارزش بودن دنیای فانی و حتمی بودن مرگ را به ما یادآور شود. همچنین قصد دارد اهمیت شادی در این زندگی زودگذر را به ما گوشزد کند.
خیام در رباعی شماره 12 نیز به این موضوع اشاره میکند:
ای چرخ فلک خرابی از کینه توست
بیدادگری شیوه دیرینه توست
ای خاک اگر سینه تو بشکافند
بس گوهر قیمتی که در سینه توست
خیام در این رباعی میگوید که جهان، مرگ تمامی انسانها را رقم زده و به احدی رحم نکرده است. در گذشته انسانهای نازنین بسیاری در این جهان زندگی کردهاند؛ ولی با تمام خوبی و ارزشمندی، در نهایت به دل خاک سپرده شدهاند.
سیمای قهستان
@ghohestan
تاملی در #رباعیات_حکیم_عمرخیام
۹ راز مخفی خیام برای زندگی که تا امروز کمتر کسی به آنها پی برده است
چهارمین آموزه خیام:
✴️رها کردن گذشته، رازی است که آرامش درون را به ما هدیه میدهد
خیام در رباعی شماره 19، دو بیت بینظیر را به ما تقدیم میکند که حقیقتاً زیبا و عبرتآموز است:
بر چهره گل نسیم نوروز خوش است
در صحن چمن روی دلافروز خوش است
از دی که گذشت هر چه گویی خوش نیست
خوش باش و ز دی مگو که امروز خوش است
بیت اول این شعر، کاملاً به مسئله لذت و خوشی اشاره دارد و تصاویر بینظیری از گل، نوروز، چمن و چهره یار را در خاطر ما زنده میکند. در بیت دوم، منظور خیام از «دی»، دیروز است. او میخواهد بگوید که اصلاً نباید حرف گذشته را بزنیم؛ بلکه باید به امروز بچسبیم و امروز خود را به خوشی و شادی بگذرانیم.
انسان دانا، خردمند و آگاه، به هیچ عنوان به گذشته فکر نمیکند؛ چون میداند که فکر کردن به غمها و غصههای گذشته، هیچ سودی ندارد و فقط عمر آدمی را تباه میکند.
بنابراین بهترین کار برای رسیدن به آرامش درون این است که با ذهنآگاهی و مراقبه روزانه، ذهن خودمان را عادت بدهیم که در لحظه اکنون، حضور داشته باشد و گذشته و آینده را کنار بگذارد.
مطالعه روانشناسی نشان میدهد که فکر کردن به اتفاقات و مصائب گذشته، عزت نفس آدمی را به شدت کاهش میدهد و انسان را برای گرفتار شدن در دام افسردگی آماده میکند. پس چارهای جز فراموش کردن گذشته و تمرکز بر لحظه حال نداریم.
دیل کارنگی، یکی از اساتید و نویسندگان بزرگ عرصه موفقیت و توسعه فردی میگوید:
بین خودت و گذشتهات یک دیوار آهنین بکش
و خود را از آن جدا کن و در حال زندگی کن و امیدوار آینده باش.
سیمای قهستان
@ghohestan
#رباعیات_حکیم_عمرخیام
۹ راز مخفی خیام برای زندگی که تا امروز کمتر کسی به آنها پی برده است
پنجمین آموزه خیام
✴️پذیرش نقص و کاستی؛ نکتهای که زندگی ما را پر از معرفت میکند
رباعی شماره 29 خیام، یکی از شاهکارهای بینظیر هنری یا بزرگمرد ادب پارسی است. او در این رباعی، پذیرش نقص و کاست خودمان و جهان را رمز پیروزی میداند:
چون نیست ز هرچه هست جز باد به دست
چون هست به هرچه هست نقصان و شکست
انگار که هرچه هست در عالم نیست پندار که هرچه نیست در عالم هست
خیام در بیت اول، اعتقاد خودش را بهروشنی در مورد این جهان و انسان بیان میکند و میگوید:
«دنیا و تمام چیزهای درون آن، هیچ و ناقص هستند.»
در بیت دوم میکوشد این باور را در ذهن ما جا بیندازد که دنیا و همه چیز را هیچ فرض کنیم.
وقتی انسان، نقص و کاستی خودش، سایر انسانها و کلیه موجودات زمین را درک کند، آنموقع خیلی راحتتر و سریعتر، مشکلات را میپذیرد و با آنها کنار میآید.
اگر ناقص بودن انسانها را نپذیریم، آن موقع، انتظارات بزرگ و غیرمنطقی از آنها خواهیم داشت
و همین مسئله میتواند آرامش را به هم بزند و ما را در دام افکار منفی و سمی گرفتار کند.
انسانهایی که میپذیرند که همنوعانشان، ناقص هستند، قطعاً با آرامش بیشتر با دیگران برخورد میکنند، خیلی راحتتر اشتباهات افراد را میبخشند و از اشتباهات میگذرند.
اعتقاد به بینقص بودن انسانها، ستمی است که به خودمان و دیگران میکنیم و بعد از خطاها، جلوی رسیدن به آرامش را میگیریم. خیام در رباعی 116، یکی از شاهکارهای خودش را به نمایش میگذارد:
خیام اگر ز باده مستی خوش باش
با ماهرُخی اگر نشستی خوش باش
چون عاقبت کار جهان نیستی است
انگار که نیستی چو هستی خوش باش
۹ راز مخفی خیام برای زندگی که تا امروز کمتر کسی به آنها پی برده است
#رباعیات_حکیم_عمرخیام
ششمین آموزه خیام
✴️تحمل رنج، باعث شکوفایی انسان میشود؛ پس باید آگاهانه تحمل کرد!
خیام در رباعی شماره 61، دو بیت زیبا به ما هدیه کرده است که نگرش انسان را در مورد رنج و سختیهای زندگی تغییر میدهد:
از رنج کشیدن آدمی حُر گردد
قطره چو کشد حبس صدف دُر گردد
گر مال نماند سر بماناد به جای
پیمانه چو شد تهی دگر پُر گردد
خیام بر این باور است که رنجها و سختیهای زندگی، انسان را آزاده و آزادمنش میکند.
اگر قطره آبی که وارد صدف میشود، سختی و رنج زندانی شدن در صدف را تحمل نکند، هیچگاه به الماس تبدیل نمیشود؛ بنابراین تبدیل شدن به الماس، به خاطر تحمل رنج و سختی ناشی از بودن در حصار صدف است.
درست است که خیام، در اشعار خودش به ما توصیه میکند که غم دنیا را نخوریم و خوش باشیم؛ ولی میداند که انسان، بدون تحمل سختی و رنج، شکوفا نمیشود و به انسانی متعالی و والا تبدیل نمیشود.
اگر در زندگی خود رنجها و سختیهای فراوانی را تحمل میکنید، مطمئن باشید که
این رنجها، مقدمه و سرآغازی برای کامیابی و خوشبختی شما هستند.
کافی است از زاویه دیگری به رنجها بنگرید، وجه مثبت آنها را درک کنید و با صبر و شکیبایی آنها را تحمل کنید.
اگر با هر رنج و سختی که وارد زندگیمان میشود، شروع به بیتابی و بیقراری کنیم، بدون شک به انسانی متفاوت تبدیل نمیشویم و نمیتوانیم به درک عمیقتری برسیم.
کنار آمدن با رنجهای ارزشمند و تحمل آنها باعث میشود عزت نفس و آرامشمان در زندگی بیشتر شود و ظرفیت بیشتری برای زندگی و رنجهای زیباتر پیدا کنیم.
سیمای قهستان
@ghohestan
۹ راز مخفی خیام برای زندگی که تا امروز کمتر کسی به آنها پی برده است.
تاملی در #رباعیات_حکیم_عمرخیام
نهمین آموزه خیام
✴️ فروتنی و تواضع، مصداق واقعبینی و کلید رسیدن به آرامش است
یکی از راههای افزایش عزت نفس، واقعبینی است.
انسانی که مشکلات خودش را بزرگتر از اندازه واقعیشان میبیند، دیر یا زود متوجه میشود که از پس انجام کارهای ساده و ابتدایی هم برنمیآید و همین موضوع از عزت نفس او میکاهد.
برخی از افراد در شخصیت خودشان اغراق میکنند و با غرور و تکبر، خودشان را بالاتر از دیگران میبینند. این موضوع باعث میشود که نتوانند با برخی از انسانها خوب و موثر ارتباط برقرار کنند و لذت همنشینی با انسانهای خوب را از دست میدهند؛ از این رو است که فروتنی و تواضع، باعث همنشینی با انسانها، ارتباط مؤثر و دستیابی به آرامش میشود.
در ادامه رباعی 133 خیام را میخوانیم که به موضوع غرور و تکبر در آن اشاره کرده است:
هر یک چندی یکی برآید که منم
با نعمت و با سیم و زر آید که منم
چون کارک او نظام گیرد روزی
ناگه اجل از کمین برآید که منم
خیام بر این باور است که مرگاندیشی، به ما کمک میکند که با واقعیت زندگی و جهان، آشناتر شویم و فروتنانهتر رفتار کنیم. همچنین با اندیشیدن به پایان زندگی همه انسانها با مرگ و فروتنی با همنوعان، میتوانیم آرامش و شادی بیشتری را به خودمان هدیه دهیم؛ آرامشی که حقیقتاً شایسته دریافت آن هستیم.
دمغنیمتی یا دانستن قدر و ارزش لحظه حال؛ میراث جاودانه خیام برای جهانیان
هر کدام از شاعران و بزرگان ادبیات کهن پارسی، هدیهای نفیس و گرانبها برای پارسیگویان به یادگار گذاشتهاند. مروارید شاهواری که خیام برای ما به یادگار گذاشته، دمغنیمتی یا دانستن قدر و ارزش لحظه حال است.
او بر این باور است که هیچ انسانی، جاودانه نیست و هر کدام از ما دیر یا زود باید جهان فانی را ترک کنیم؛ بنابراین لازم است قدر عمر کوتاه خود را بدانیم و با شادی و خوشحالی در حوضچه اکنون، آبتنی کنیم. در ادامه یکی از رباعیات زیبای خیام را در این زمینه میخوانیم:
این یک دو سه روز نوبت عمر گذشت
چون آب به جویبار و چون باد به دشت
هرگز غم دو روز مرا یاد نگشت
روزیی که نیامدهست و روزی که گذشت
پایان ۹قسمت
سیمای قهستان
@ghohestan