🌹تفسیر سوره نساء_آیه ۳۲ 🌹
📌نکات آیه:
آيات قبل، از حرام خوارى نهى فرمود، اين آيه به ريشه ى حرام خوارى اشاره مى كند كه طمع، آرزو و رقابت است.
عدالت، غير از تساوى است. عدالت همه جا ارزش است، ولى تساوى گاهى ارزش است و گاهى ظلم. مثلاً اگر پزشك به همه مريض ها يك نوع دارو بدهد، يا معلّم به همه شاگردان يك نوع نمره بدهد، تساوى هست، امّا عدالت نيست. عدالت، آن است كه به هر كس بر اساس استحقاقش بدهيم، گرچه موجب تفاوت شود، زيرا تفاوت گذاشتن بر اساس لياقت ها و كمالات حقّ است، امّا تبعيض باطل است. تبعيض آن است كه بدون دليل و براساس هواى نفس يكى را بر ديگرى ترجيح دهيم، ولى تفاوت آن است كه بر اساس معيارها يكى را بر ديگرى ترجيح دهيم. بنابراين بايد آرزوى عدالت داشت، ولى تمنّاى يكسان بودن همه چيز و همه كس نابجاست. اعضاى يك بدن و اجزاى يك ماشين از نظر جنس و شكل و كارايى متفاوتند، امّا تفاوت آنها حكيمانه است. اگر خداوند، همه را يكسان نيافريده، طبق حكمت اوست. بنابراين در امورى كه به دست ما نيست، مثل جنسيّت، زيبايى، استعداد، بيان، هوش، عمر و... بايد به تقسيم و تقدير الهى راضى بود. ما كه خدا را عادل و حكيم مى دانيم، اگر در جايى هم دليل و حكمت چيزى را نفهميديم نبايد قضاوت عجولانه و جاهلانه همراه با سوءظن يا توقّع نابجا به خداوند حكيم داشته باشيم و يا بر دارندگان اين نعمت ها حسد ورزيم، چرا كه با فزونى هر نعمتى، مسئوليّت بيشتر مى شود و با آمدن هر نعمتى، غم از دست دادنش همراه است. اين حقيقت را در نهج البلاغه مى خوانيم.
در موارد اختيارى، بايد با كوشش و تلاش و پرهيز از كسالت و تنبلى، در رقابتى سالم به قوّت و كثرت و استقلال رسيد و اجازه ى استثمار و استعمار به ديگران نداد و در مواردى كه بدست ما نيست، بايد تفاوها را دليل رشد و آزمايش و تحرك و تعاون و پيوستگى جامعه دانست، زيرا كه اگر همه مردم داراى امكانات يكسان باشند، صفات انسانى از قبيل سخاوت، شجاعت و ايثار در انسان رشد نمى كند. انسان در لابلاى فراز و نشيب ها خود را نشان مى دهد، حركت مى كند و با ديگران به خاطر نيازش پيوند مى خورد.
امام صادق عليه السلام در پاسخ از آيه فرمودند: كسى به همسر و فرزند ديگران چشم داشت نداشته باشد، ولى همانند آن را از خداوند بخواهد.[268]
زمانى كه اين آيه نازل شد، اصحاب پيامبراكرم گفتند: مقصود از فضل در «واسئلوا اللّه من فضله» چيست؟ قرار شد تا على عليه السلام اين موضوع را از پيامبر سؤال كند. پيامبرصلى الله عليه وآله در پاسخ فرمودند: خداوند ارزاق را در ميان مردم از طريق حلال تقسيم كرده وحرام را نيز عرضه كرده است. كسى كه حرام را تحصيل كند، به همان اندازه از رزق حلال خود كاسته است وبرحرام مورد محاسبه قرار مى گيرد.[269]
-----
268) وسائل، ج 12، ص 241.
269) تفسير عيّاشى، ج 1، ص 215.
📌پیام آیه:
- به داده هاى الهى راضى باشيم و حسودانه، آرزوى برتريهاى ديگران را نداشته باشيم. «ولا تتمنوا»
- در اسلام مسائل اقتصادى واخلاقى بهم آميخته است. «لاتأكلوا...بالباطل... ولاتتمنّوا»
- تبعيض ها وبرترى هاى استثمارگرانه و ظالمانه، از حساب برترى هاى خداداد، جداست. «فضل اللّه به بعضكم على بعض»
- تفاوت هاى زن و مرد از نظر خلقت و طبيعت، از نمونه هاى برترى دادن خداوند در آفرينش است. «فضل اللّه... للرجال... للنساء»
- هر يك از زن و مرد، نسبت به دستاوردهاى خود به طور مساوى مالكند. «للرّجال نصيب، للنساء نصيب»
- به جاى تمنّاى آنچه ديگران دارند، در پى كسب وتلاش باشيم. «نصيب ممّااكتسبوا...»
- انسان، تنها مالك بخشى از دست رنج خود است. «ممااكتسبوا» بخش ديگر سهم فقرا و حكومت اسلامى است.
- هم كار، هم دعا. «اكتسبوا... واسئلوا اللّه»
- به جاى چشمداشت به داشته هاى ديگران به فضل و لطف خدا چشم داشته باشيد. «ولا تتمنّوا... واسئلوا اللّه»
- به خصلت ها جهت صحيح بدهيم. آرزو در انسان هست، امّا جهت اين آرزو را درخواست نعمت از خدا قرار دهيم، نه سلب نعمت از ديگران. «لاتتمنّوا... و اسئلوا اللَّه من فضله»
- اگر خداوند، چيزى به كسى داد يا از او گرفت، حكيمانه و آگاهانه است. «بكل شى ء عليماً» (ايمان به علم خداوند سبب بازداشتن انسان از طمع و چشم داشت است.)
•┈┈••✾❀🕊💓🕊❀✾••┈┈•
#تفسیر آیه به آیه #قرآن کریم
🆔️ @ghorankalam_nab
آیه 33 🌹ازسوره نساء🌹
وَ لِكُلٍّ جَعَلْنا مَوالِيَ مِمَّا تَرَكَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ الَّذِينَ عَقَدَتْ أَيْمانُكُمْ فَآتُوهُمْ نَصِيبَهُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيداً
و از آنچه پدر و مادر و خويشاوندان و كسانى كه با آنان پيمان بستهايد، برجا گذاشتهاند، براى هر يك وارثانى قرار دادهايم، پس سهم آنان را (از ارث) بپردازيد، زيرا كه خداوند بر هر چيز، شاهد و ناظر است.
آیه 33 🌹ازسوره نساء🌹
وَ لِكُلٍّ=وبرای هریک [ازمردوزن شما]
جَعَلْنا =قرارداده ایم
مَوالِيَ =وارثانی را
مِمَّا =از آنچه
تَرَكَ=برجای نهاده اند
الْوالِدانِ=پدرومادر
وَ الْأَقْرَبُونَ =وخویشاوندان نزدیک تر
وَ الَّذِينَ=و کسانی که
عَقَدَتْ=بسته است [آنهارا به شما]
أَيْمانُكُمْ =پيمان هایتان
فَآتُوهُمْ=پس بدهید به آنان
نَصِيبَهُمْ=سهمشان را
إِنَّ =همانا
اللَّهَ =الله
كانَ=هست
عَلى=بر
كُلِّ =هر
شَيْءٍ =چيزی
شَهِيداً =گواه
•┈┈••✾❀🕊💓🕊❀✾••┈┈•
#تفسیر آیه به آیه #قرآن کریم
🆔️ @ghorankalam_nab
🌹تفسیر سوره نساء_آیه ۳۳🌹
📌نکات آیه:
«مَوالى» جمع «مولى» داراى معانى مختلفى است، ولى دراينجا مراد وارثان است.
جمله ى «عقدت ايمانكم» اشاره به قراردادهاى است كه پيش از اسلام، ميان دو نفر برقرار مى شد و اسلام، با اندكى تغيير، آن را پذيرفت و نامش در كتب فقهى، «ضمان جريره» است. متن قرارداد به اين صورت بوده كه دو نفر پيمان ببندند در زندگى، همديگر را يارى كنند و در پرداخت غرامت ها، كمك هم باشند و از هم ارث برند. (چيزى شبيه قرارداد بيمه در امروز)، كه اگر خسارتى بر يكى وارد شد، هم پيمان او، ديه ى آنرا بپردازد. اسلام اين قرارداد را پذيرفت، ولى ارث بردن از ديگرى را مشروط به آن كرد كه انسان وارثى نداشته باشد.
امام رضاعليه السلام درباره ى معناى «و الذين عقدت ايمانكم» فرمودند: مقصود پيمانى است كه مردم با رهبران الهى و معصوم بسته اند.[270]
-----
270) وسائل، ج 12، ص 241.
📌پیام آیه:
- تعيين ميزان ارث، به فرمان خداست. «لكل جعلنا موالى»
- خويشان نزديك تر، در ارث بردن اولويّت دارند. «الاقربون»
- انسان حقّ دارد در شرايطى مالكيّت خود را از طريق پيمان و قرارداد به ديگرى واگذار كند. «عقدت ايمانكم»
- تعهّدات انسان در زمان حياتش، پس از مرگ، محترم است. «والّذين عقدت ايمانكم فآتوهم نصيبهم»
- وفاى به پيمان و عهد، واجب است. «آتوهم نصيبهم»
- بدهكاران بايد براى پرداخت بدهى، به سراغ طلبكاران بروند. «آتوهم نصيبهم»
- ايمان به حضور خداوند، رمز تقوى و هشدار به كسانى است كه وفادار به پيمان هاى خود نيستند. «ان اللّه كان على كل شى ء شهيدا»
•┈┈••✾❀🕊💓🕊❀✾••┈┈•
#تفسیر آیه به آیه #قرآن کریم
🆔️ @ghorankalam_nab
آیه 34🌹ازسوره نساء🌹
الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِمْ فَالصَّالِحاتُ قانِتاتٌ حافِظاتٌ لِلْغَيْبِ بِما حَفِظَ اللَّهُ وَ اللَّاتِي تَخافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَ اهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضاجِعِ وَ اضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيًّا كَبِيراً
مردان داراى ولايت بر زنانند از آن جهت كه خدا بعضى از ايشان (مردان) را بر بعضى (زنان) برترى داده (قدرت بدنى، توليدى واراده بيشترى دارند) و از آن جهت كه از اموال خود نفقه مىدهند، پس زنانِ شايسته، فرمان بردارند و نگهدار آنچه خدا (براى آنان) حفظ كرده، (حقوق واسرار شوهر،) در غياب اويند. و (امّا) زنانى كه از سرپيچى آنان بيم داريد، پس (نخست) آنان را موعظه كنيد و (اگر مؤثّر نشد) در خوابگاه از آنان دورى كنيد و (اگر پند وقهر اثر نكرد،) آنان را بزنيد (وتنبيه بدنى كنيد)، پس اگر اطاعت شما را كردند، بهانهاى بر آنان (براى ستم وآزار) مجوييد. همانا خداوند بزرگوار و بزرگ مرتبه است
آیه 34🌹ازسوره نساء🌹
الرِّجالُ =مردان
قَوَّامُونَ=سرپرستان اند
عَلَى=بر
النِّساءِ=زنان
بِما=به سبب آنکه
فَضَّلَ =برتری داده است
اللَّهُ=الله
بَعْضَهُمْ=برخی اشان را
عَلى=بر
بَعْضٍ=برخی دیگر
وَ بِما =وبدان سبب که
أَنْفَقُوا =هزینه می کنند
مِنْ=از
أَمْوالِهِمْ=مال های خود[برای زنان]
فَالصَّالِحاتُ=پس زنان شایسته
قانِتاتٌ =فرمانبردارند
حافِظاتٌ=نگهدارندگان اند
لِلْغَيْبِ=درنبود [شوهر]
بِما =به پاس آنچه
حَفِظَ=نگه داشته است
اللَّهُ =الله[ ازحقوقشان]
وَ اللَّاتِي=وزنانی که
تَخافُونَ=می ترسید
نُشُوزَهُنَّ=ازنافرمانی [وناسازگاری ]اشان
فَعِظُوهُنَّ =پس [نخست] پند دهید آنان را
وَ اهْجُرُوهُنَّ=و[اگرتاثیرنکرد]ترکشان کنید
فِي =در
الْمَضاجِعِ=خوابگاه ها
وَ اضْرِبُوهُنَّ=و[درنهایت ]بزنیدشان
فَإِنْ=آنگاه اگر
أَطَعْنَكُمْ=فرمان بردند ازشما
فَلا تَبْغُوا=پس مجویید
عَلَيْهِنَّ=بر[زبان] آنان
سَبِيلًا =راهی [دیگررا]
إِنَّ=همانا
اللَّهَ=الله
كانَ =هست
عَلِيًّا =والای
كَبِيراً =بزرگ
•┈┈••✾❀🕊💓🕊❀✾••┈┈•
#تفسیر آیه به آیه #قرآن کریم
🆔️ @ghorankalam_nab
🌹تفسیر سوره نساء_آیه ۳۴ 🌹
📌نکات آیه:
«قَوّام» به كسى گفته مى شود كه تدبير و اصلاح ديگرى را بر عهده دارد.
«نشوز» از «نشز» به معناى زمين بلند وبه سركشى وبلندپروازى نيز گفته مى شود.
شرط سرپرستى و مديريّت، لياقت تأمين و اداره زندگى است و به اين جهت، مردان نه تنها در امور خانواده، بلكه در امور اجتماعى، قضاوت و جنگ نيز بر زنان مقدّمند، «بما فضّل اللّه... و بما انفقوا» و به اين خاطر نفرمود: «قوّامون على ازواجهم»، زيرا كه مسئله ى زوجيّت مخصوص زناشويى است و خدا اين برترى را مخصوص خانه قرار نداده است.
گرچه برخى زنان، در توان بدنى يا درآمد مالى برترند، ولى در قانون و برنامه، بايد عموم را مراعات كرد، نه افراد نادر را.
براى جمله «حافظات للغيب بما حفظ اللَّه» معانى گوناگونى است:
الف: زنان، آنچه را خدا خواهان حفظ آن است، حفظ نمايند.
ب: زنان، حقوق شوهران را حفظ كنند، همان گونه كه خدا حقوق زنان را در سايه تكاليفى كه بر مرد نهاده، حفظ كرده است.
ج: زنان حافظ هستند، ولى اين توفيق را از حفظ الهى دارند.
وقتى راههاى مسالمت آميز سود نبخشيد، يا بايد دست از انجام وظيفه كشيد، يا بايد در صورت تأثير نداشتن موعظه و قهر، خشونت به خرج داد. به گفته ى روانشناسان، بعضى افراد، حالت مازوشيسم (آزار طلبى) پيدا مى كنند كه تنبيه مختصر بدنى، برايشان همچون مرهم است. در تنبيهات بدنى هم، اسلام سفارش كرده كه نبايد به مرحله ى كبودى جسم يا زخمى شدن بدن برسد. به علاوه، مرد متخلّف هم گاهى توسط قاضى تنبيه بدنى مى شود.
رسول خداصلى الله عليه وآله فرمود: كتك شما نبايد به نحوى باشد كه اثر آن در جسم زن نمودى داشته باشد، يا كتك نشانه خودنمايى و اظهار قدرت مرد باشد كه زهره چشمى بگيرد. «ضرباً غير مبرّج»[271]
امام صادق عليه السلام فرمودند: نشوز زن آن است كه در فراش (همبستر شدن) از شوهر تبعيت نكند و مقصود از «اضربوهنّ»، زدن با چوب مسواك و شبيه آن است، زدنى كه از روى رفق و دوستى باشد.[272]
-----
271) تفسير طبرى، ج 5، ص 68 و درّالمنثور، ج 2، ص 522.
272) من لايحضره الفقيه، ج 3، ص 521.
📌پیام آیه:
- در يك اجتماع دو نفرى هم، يكى بايد مسئول و سرپرست باشد. مدير خانه مرد است. «الرّجال قوّامون على النساء»
- در اداره امور زندگى، بايد تعقّل و تدبير، بر احساسات و عواطف حاكم باشد. «الرّجال قوّامون على النساء»
- نظام حقوقى اسلام با نظام تكوين و آفرينش هماهنگ است. حقّ مديريّت مرد، به خاطر ساختار جسمى و روحى اوست. «الرّجال قوّامون على النساء»
- برترى هاى طبيعى فضل الهى است. «بما فضّل اللَّه»
- هزينه زندگى، بر عهده مرد است. «بما انفقوا»
- قانونگذار بايد در وضع قانون، به تفاوت هاى طبيعىِ زن و مرد در آفرينش، توجه داشته باشد. «الرّجال قوّامون... بما فضّل اللّه»
- نشانه شايستگى زن اطاعت و تواضع او نسبت به شوهر است. «قانتات»
- نشانه همسر شايسته، حفظ خود در غياب شوهر است. «حافظات للغيب»
- اطاعت زن از شوهر و حفظ حقوق وى، مشروط به تأمين زندگى او از سوى مرد است. «بما انفقوا...فالصالحات قانتات حافظات»
- علاج واقعه را قبل از وقوع بايد كرد. پيش از آنكه زن ناشزه شود، چاره اى بينديشيد. «تخافون نشوزهنّ»
- مرد هيچ حقّى در آزار همسر مطيع خود ندارد. «فان اطعنكم فلاتبغوا عليهنّ سبيلاً»
- سه مرحله موعظه، ترك هم خوابى وتنبيه، براى مطيع كردن زن است. پس اگر از راه ديگرى زن مطيع مى شود، مرد حقّ برخورد ندارد. جمله ى «فان اطعنكم» نشانه آن است كه هدف اطاعت است، گرچه از طريق ديگرى باشد.
- تواضع زن، ضعف نيست، ارزش است. «فالصالحات قانتات»
- نشانه ى همسر شايسته، رازدارى، حفظ مال و آبرو و ناموس شوهر در غياب اوست. «فالصالحات ... حافظات للغيب»
- برخورد با منكرات بايد گام به گام و مرحله به مرحله باشد. موعظه، قهر تنبيه. «فعظوهنّ واهجروهنّ...»
- تا موعظه مؤثر باشد، قهر و خشونت ممنوع و تا قهر و جدايى موقت اثر كند، تنبيه بدنى ممنوع است. «فعظوهنّ واهجروهنّ... واضربوهنّ»
- برخورد خشن و تنبيه، تنها براى انجام وظيفه است، نه انتقام و كينه و بهانه. «فان اطعنكم فلاتبغوا عليهن»
- برترى مردان، نبايد سبب غرور شود، چون خدا از همه برتر است. «ان اللّه كان علياً كبيراً»
- توجّه به برترى خداوند، كليد تقوى و پرهيز از ستم بر همسران است. «ان اللَّه كان علياً»
•┈┈••✾❀🕊💓🕊❀✾••┈┈•
#تفسیر آیه به آیه #قرآن کریم
🆔️ @ghorankalam_nab
آیه ۳۵🌹از سوره النساء🌹
وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَكَمًا مِّنْ أَهْلِهِ وَحَكَمًا مِّنْ أَهْلِهَا إِن يُرِيدَا إِصْلَاحًا يُوَفِّقِ اللَّهُ بَيْنَهُمَا إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا خَبِيرًا
ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ [ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﻭ] ﺟﺪﺍﻳﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﺩﻭ [ﻫﻤﺴﺮ] ﺑﻴﻢ ﺩﺍﺷﺘﻴﺪ، ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻱ ﺷﻮﻫﺮ، ﻭ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻱ ﺯﻥ ﺑﺮﮔﺰﻳﻨﻴﺪ [ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﺧﺘﻠﺎﻑ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﻨﻨﺪ]. ﺍﮔﺮ ﺑﻨﺎﻱ ﺍﺻﻠﺎﺡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ، ﺯﻳﺮﺍ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ، [ﺍﺯ ﻧﻴّﺎﺕ ﻫﻤﻪ] ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﺎﺧﺒﺮ ﺍﺳﺖ.
آیه ۳۵🌹از سوره النساء🌹
وَإِنْ=و اگر
خِفْتُمْ= بیم دارید
شِقَاقَ=از اختلاف
بَيْنِهِمَا= بین آن دو[زن و شوهر]
فَابْعَثُوا=پس بفرستید
حَكَمًا =داوری
مِّنْ أَهْلِهِ= از کسان مرد
وَحَكَمًا=م داوری
مِّنْ أَهْلِهَا=از کسان زن
إِن =اگر
يُرِيدَا =بخواهند
إِصْلَاحًا=اصلاح را
يُوَفِّقِ=سازگاری پدید خواهد آورد
اللَّهُ=الله
بَيْنَهُمَا =بین آن دو
إِنَّ=همانا
اللَّهَ =الله
كَانَ=است
عَلِيمًا=دانای
خَبِيرًا=آگاه
•┈┈••✾❀🕊💓🕊❀✾••┈┈•
#تفسیر آیه به آیه #قرآن کریم
🆔️ @ghorankalam_nab