📌آیا مردگان صدای ما را می شنوند؟ 👈پاسخ 1️⃣وهابیان معتقدند که مرده ها صدای زنده ها را نمی شنوند. دلیل آنها، آیات قرآن کریم است که می فرماید: النمل: «إِنَّكَ لا تُسْمِعُ الْمَوْتى‏ وَ لا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعاءَ إِذا وَلَّوْا مُدْبِرينَ؛ مسلّماً تو نمى ‏توانى سخنت را به گوش مردگان برسانى، و نمى ‏توانى كران را هنگامى كه روى برمى ‏گردانند و پشت مى ‏كنند، فراخوانى» (نمل، 80) 2️⃣همچنین در آیه ای دیگر، چنین آمده: «وَما أَنْتَ بِمُسْمِعٍ مَنْ فِي الْقُبُورِ؛ تو نمی توانی چیزی را به کسی که در قبر است، بشنوانی» (فاطر، 22) 3️⃣در پاسخ به این دلیل، می توان به سخن پیامبر گرامی اسلام اشاره کرد که فرمودند که مرده ها حتی صدای کفش زنده ها را می شنوند. (صحیح بخاری، ج1، ص448) همچنین ایشان با مردگان صحبت می کرد و تأکید می کرد که زندگان از مردگان شنواتر نیستند. (مجموع فتاوای ابن تیمیه، ج24، ص363) 4️⃣آیه مورد نظر در سورۀ فاطر، دربارۀ گفتگوی پیامبر با کافران کشته شده است. (الدر المنثور، ج5، ص249) چنانکه در خود آیه 80 از سورۀ نمل، تصریح شده، آنها کَر و ناشنوا هستند. اساساً در منطق قرآن، کسی که هدایت الهی را نمی بیند و نمی شنوند تا هدایت شود، کور و کر است، هرچند چشم و گوش دارد. (اعراف، 179) 5️⃣بنابراین، مقصود از آیاتی که می گوید، آنها چیزی نمی شنوند، آن است که آنها گوش شنوا ندارند تا با شنیدن سخنان تو هدایت شوند نه آنکه، آنها صدای زنده ها را نشنوند. 7️⃣جالب اینکه، ابن کثیر از بزرگان سلفی اهل سنت در تفسیر آیه سوره فاطر می نویسد: «ای پیامبر، همان‏طور که اموات کافر بعد از مرگشان و رفتن به قبر نفعی از هدایت نمی‏برند، این مشرکان را هم که شقی شده‏اند، نمی‏توانی هدایت کنی» (تفسیر ابن کثیر، ج6، ص480) #معاد 🔰بیانات استاد دکتر محمدحسین فاریاب دکترای کلام اسلامی

چگونه ممکن است بهشت و جهنم که باید همه انسان‌ها و ... را در خود جای دهد در درون همین دنیای مادی باشد؛ حال آنکه دنیای مادی محدود است؟ و آیا مادی بودن با جاودانه بودن سازگار است؟ ✍️پاسخ 1️⃣مقصود از دنیای مادی، صرفاً کرۀ زمین نیست. بلکه تمام عوالم مادی را در بر میگیرد. 2️⃣قرآن کریم در توصیف بهشت می فرماید: «... جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقينَ» (آل عمران، 133) بدین معنا که وسعت بهشت به اندازه آسمانها ـ نه صرفاً آسمان دنیای زمینی ـ و زمین است. 3️⃣تحقیقات ستاره شناسان نشان می دهد که صدها میلیارد کهکشان در نظام مادی وجود دارد و هنوز تعداد دقیق آنها مشخص نیست (سایت نجوم ایران) و البته بشر امروز نمی‌تواند ادعا کند که تمام عوالم مادی را شناخته است. 4️⃣بنابراین، هرچند نظام مادی، محدودیت دارد، ولی نظام مادی منحصر به کرۀ زمین نیست تا این محدودیت برای وجود بهشت و جهنم _ که باید گنجایش تمام انسان‌ها و باغها و ... را داشته باشد _ در آنها، مشکل ساز شود. 5️⃣ مادی بودن، به این معنا نیست که حتماً عمر محدودی داشته باشد و جاودانه نباشد. بنابراین، مشکلی نیست اگر بگوییم که بهشت و جهنم در عین حالی که مادی هستند، ولی جاودانه هستند. #معاد #بهشت #جهنم 🔰بیانات استاد دکتر محمدحسین فاریاب دکترای کلام اسلامی

مرگ فرشتگان به هنگام قیامت چگونه اتفاق می افتد؟ ✍️پاسخ (قسمت اول: حقیقت مرگ) 1️⃣قرآن می فرماید: «کل شیء هالک الا وجهه؛ جز ذات او همه چيز نابودشونده است.» (قصص، 88) همچنین می فرماید: «كُلُّ مَنْ عَلَيْها فانٍ؛ هر چه بر [زمين‏] است فانى ‏شونده است.» (الرحمن، 26) 2️⃣در عین حال، مقصود از «هالک» و «فانی» آن است که هر موجودی(مادی و مجرد، انسان، فرشته و ...) که واجب الوجود نیست، به خودی خود، وجودی از خود ندارد و از این جهت، وجودشان، هیچ است یا آنکه، هلاکت و فنا به معنای انتقال از یک سرا و حالت به سرا و حالتی دیگر است. (تفسیر المیزان، ذیل آیات شریفه) 3️⃣سوال: آیا بهشت و جهنم هم فناپذير هستند؟ پاسخ: اولاً منظور از هلاكت، نابودى مطلق نيست، بلكه انتقال به نشئه و حالت ديگر، است، ثانیاً این انتقال به خواست خداوند متعال است و اگر خداوند نخواهد این انتقال از نشئه و حالت به نشئه و حالت دیگری دربارۀ برخی موجودات مانند بهشت و جهنم، صورت نمی گیرد. 4️⃣حاصل آنکه، مرگ نیز به معنای نابودی و فنای مطلق نیست؛ چنان نیست که شیء موجود، نیست شود؛ خواه آن شیء مادی باشد یا مجرد و غیرمادی. 5️⃣مرگ دربارۀ موجودات، ممکن است به گونه های مختلف باشد. برای نمونه وقتی گفته می شود «انسان می میرد» به این معنای جدایی روح از بدن است. 6️⃣به تعبیر قرآن کریم، انسان دو بار می میرد و دو بار زنده می شود. «قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَيْنِ وَ أَحْيَيْتَنَا اثْنَتَيْن» (غافر، 11) مرگ اول، یعنی جدایی روح از جسم دنیوی. احیای اول، یعنی تعلق روح به جسم برزخی. مرگ دوم یعنی جدایی روح از جسم برزخی. احیای دوم یعنی تعلق روح به جسم عنصری اخروی. 7️⃣‌بنابراین، هنگام جدایی روح از جسم، مرگ اتفاق افتاده است. در آن لحظه، روح حالت تعطیلی به خود گرفته تا زمانی که به جسم مثالی در عالم برزخ یا جسم عنصری در قیامت تعلق گیرد. #معاد #مرگ 🔰بیانات استاد دکتر محمدحسین فاریاب دکترای کلام اسلامی