حکایت صیاد آهو و خوک و گرگ
از کلیله و دمنهی نصرالله منشی
آوردهاند که صیادی، روزی شکار رفت و آهوی بیفکند و برگرفت و به سوی خانه رفت. در راه، خوکی با او دوچهار شد و حملهای آورد. مرد، تیر بگشاد و بر مَقتَل خوک زد و خوک هم در آن گرمی، زخمی انداخت و هر دو، بر جای سرد شدند.
گرگی گرسنه، آن جا رسید. مرد و آهو و خوک بدید؛ شاد شد و به خِصب و نعمت، ثِقَت افزود و با خود گفت: هنگامِ مراقبتِ فرصت و روز جمع و ذخیرت است؛ چه، اگر اهمالی نمایم، از حزم و احتیاط دور باشد و به نادانی و غفلت منسوب گردم و به مصلحت حالی و مَآلی، آن نزدیکتر است که امروز، با زِهِ کمان بگذرانم و این گوشتهای تازه را در کنجی برم و برای ایّامِ محنت و روزگار مشقّت، گنجی سازم. چندان که آغاز خوردن زه کرد، گوشههای کمان بجَست؛ در گردن گرگ افتاد و بر جای سرد شد.
لغات:
دوچهار شدن: مقابل شدن دو جفت چشم با هم، برخورد کردن.
مقتل: جایی از بدن که به زدن بر آن جا، فرد یا حیوان کشته شود.
سرد شدن: کنایه از مُردن.
خصب: فراوانی.
ثقت: اطمینان.
اهمال: سستی، غفلت.
حزم: احتیاط، دوراندیشی.
مآلی: منسوب به مآل، موکول به آینده، نهایی.
زه کمان: چلّهی کمان، رودهی تابیده که بر کمان بندند و با خاصیت ارتجاعی آن، تیر را پرتاب کنند.
شرح کلیله و دمنه، عفت کرباسی و دکتر محمدرضا برزگر خالقی، ص ۱۲۶ و ۱۲۷.
#شرح_کلیله
#صیاد_و_آهو_و_خوک