ید غبطه خورد. آن پیرمرد گفت در تمام دور ان کمونیستے یڪ بار نماز صبح او قضا نشده است، این چه لذتے دارد، فردے که 70 ـ 80 سال عمر کرده وقتے به گذشته خود نگاه می‌کند و می‌خواهد به اعمالش نمره بدهد، به نماز خود می‌نگرد می‌بیند، الحمدلله هیچ یڪ از نمازهایش قضا نشده و اگر همین لحظه از دنیا برود نمازے بر ذمّه او وجود ندارد. اما برخے دیگر از انسان‌ها که سن کمترے هم دارند وقتے به گذشته خود نگاه می‌کنند می‌بینند برخے از نمازهایشان قضا شده! حالا به جاے اینکه به سرعت مبادرت به قضاے آن کرده و تکلیف خود را انجام دهند، آن را به امروز و فردا واگذار می‌کنند تا پایان عمرشان فرا می‌رسد و موفق به انجام قضاے آن هم نمی‌شوند، بعد از مرگ هم معلوم نیست، ورثه او این کار را انجام بدهند. بنابراین نسبت به گذشته خود تأمل کنیم، اگر احتمال می‌دهیم نمازے از ما فوت شده حتماً آن را قضا کنیم. آیه‌ شریفه «إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُوداً» یادمان باشد، شب که می‌خواهیم بخوابیم از خداے تبارڪ و تعالے استمداد کنیم، خدایا تو خودت ما را براے نماز صبح بیدار کن، خدایا تو عنایت کن و ما را به محفل نورانے خود و به بزم عاشقان و مناجات کنندگان خودت راه بده، شما امتحان کنید، بزرگان ما بارها فرمودند نمی‌شود انسان شب از خدا طلب کند، حتے نماز شب را، اما موفق به نماز شب نشود، به جاے اینکه به این و آن سفارش کنیم که ما را براے نماز صبح بیدار کنید از خدا و ملائکه الهے بخواهیم، از آنهایے که دائماً بیدارند و توجه دارند. حال اگر واقعاً دغدغه داشته باشیم، چنانچه یڪ روز صبح از خواب بلند شویم و ببینیم نیم ساعت از اذان گذشته، بگوئیم عجب! ملائکه لیل رفتند و شاهد نماز امروز نبودند و این چه خسارت بزرگے است! اگر یڪ مقدار این حال را در خود ایجاد کنیم مطمئن باشید که همیشه هنگام اذان صبح براے نماز و مناجات با خداے تبارڪ و تعالے بیدار هستیم، معناے این آیه را همه‌ بدانند و به ذهن بسپارند، در حال راه رفتن این را با خود زمزمه کنند(6). #تأکید_برگزاری_نماز_صبح_به_جماعت یکے دیگر از دلایل اهمیت نماز صبح تأکید برگزارے نماز صبح به جماعت است، امام صادق(ع) از رسول خدا(ص) نقل می‌فرمایند که: «مَنْ‏ صَلَّى‏ الْغَدَاةَ وَ الْعِشَاءَ الْآخِرَةَ فِے جَمَاعَةٍ فَهُوَ فِے ذِمَّةِ اللَّهِ فَمَنْ ظَلَمَهُ فَإِنَّمَا یَظْلِمُ اللَّهَ وَ مَنْ حَقَّرَهُ فَإِنَّمَا یُحَقِّرُ اللَّه»(7)‏؛ هر کسے نماز صبح و عشا را با جماعت بجا آورد، در تحت نگهبانے و ذمه خدا قرار می‌گیرد و هر کس به او ستم کند، گویا خدا را ستم کرده است و هر کسے او را تحقیر کند، همانا خدا را تحقیر کرده است. رسول خدا(ص) فرمودند: «وَ لَوْ عَلِمُوا الْفَضْلَ الَّذِے فِیهِمَا لَأَتَوْهُمَا وَ لَوْ حَبْواً»(8)؛ اگر بدانند فضیلت خواندن نماز صبح و عشا (با جماعت) را به سوے آن می‌آیند، هر چند با زانوها و دست‌ها باشد و در حدیثے دیگر می‌فرمایند: «مَنْ صَلَّى الْمَغْرِبَ وَ الْعِشَاءَ الْآخِرَةَ وَ صَلَاةَ الْغَدَاةِ فِے الْمَسْجِدِ فِے جَمَاعَةٍ فَکَأَنَّمَا أَحْیَا اللَّیْلَ کُلَّهُ»(9)؛ هر کس نماز مغرب و عشا و صبح را در مسجد با جماعت بخواند، گویا تمام شب را احیا نگه داشته. رسول خدا(ص) روزے پس از اداے نماز صبح در مسجد رو به اصحاب کرده و از حال مردمے که نامشان را یڪ به یڪ برد، پرسید که آیا اینان به جماعت حاضر شده‌اند؟ اصحاب عرض کردند: نه یا رسول الله! حضرت با تعجب پرسید: آیا غایب اند؟ بعد فرمودند: به راستے که هیچ نمازے بر منافقان از این نماز صبح و نماز عشا، دشوارتر نخواهد بود.(10) #اهتمام_بزرگان_به_نماز_صبح یکے دیگر از دلایل اهمیت نماز صبح، اهتمام بزرگان به انجام این فرضیه است؛ هنگامے امام حسن عسکری(ع) در بستر بیمارے بود و آخرین لحظات عمر شریفش را سپرے می‌کرد مقدارے دارو جوشانده خدمت حضرت آوردند تا میل فرمایند، حضرت فرمودند: وقت نماز صبح است. اول مقدارے آب بیاورید تا وضو بگیرم و نماز بخوانم.آب آوردند و امام وضو گرفت و نماز صبح را بجا آورد و لحظاتے بعد روح مقدسش به عالم بقا پرواز کرد.(11) امام خمینے (ره) در خاطره‌اے از خودشان می‌فرمایند: شب بعد از دستگیرے در مسیر راه به سمت تهران به سربازان گفتم: نماز صبح نخوانده‌ام و یڪ جایے نگه دارید که من وضو بگیرم، گفتند ما اجازه نداریم، گفتم شما که مسلح هستید من اسلحه‌اے ندارم، ضمناً چند نفر هستید من تنها هستم، کارے نمی‌توانم بکنم، گفتند: ما اجازه نداریم، فهمیدم اصرار فایده‌اے ندارد. گفتم خوب اقلاً نگه دارید تا من تیمّم کنم، گوش کردند و ماشین را نگه داشتند و اجازه پیاده شدن به من ندادند. من همین طور که توے ماشین مأمورین نشسته بودم از توے ماشین خم شدم و دست خود را به زمین زدم و تیمم کردم، نمازے که خواندم پشت به قبله بود چرا که از قم به تهران می‌رفتیم و قبله در جنوب بود نماز با تیمم و پشت به قبله و ماشین در حال حر