آرایه‌های ادبی💐💐💐 نقیضه (نظیره‌ی طنزآمیز) نقیضه، یعنی مخالف، باشگونه جواب گفتن شعر کسی را، بر خلاف یک‌دیگر سخن گفتن. نقیضه، معادل کلمه‌ی پارودی فرنگی است که برخی آن را نقیضه و برخی نظیره‌ی طنزآمیز ترجمه کرده‌اند. نقیضه، شعری است که به تقلید دیگری گفته شود و مبتنی بر طنز و هزل است. در حقیقت، اثر دومی، اثر نخستین را به سُخره گرفته است. به سخن دیگر، شعری است که برای استهزا، به شیوه‌ی شعر دیگری سازند. در گذشته، به این گونه شعر، تزریق و مزوّر می‌گفته‌اند. اینک نمونه‌ای از آن که نقیضه‌ی غزل معروف حافظ است: الا یا ایّها الساقی، اَدِر کَاساً و ناوِلها خمارُ البادة الدوشینه، کُشتی اهل محفلها... به زور الگریه ما رفتی الی عند النِگار آخر رقیب الخرس، ماندی عاقبت کَالخَرّ فی گِلها... (مهری عرب) بدیع در شعر فارسی، دکتر عَقدایی، ص ۱۶۰. #آرایه‌های‌ادبی #نقیضه #نظیره‌ی‌طنز‌آمیز https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

بیان بیان در لغت، به معنای کشف و توضیح است و در اصطلاح ادبی، عبارت است از ادای معنای واحد به روشهای مختلف، به این شرط که همگی مبتنی بر تخییل باشند. آرایه‌های علم بیان، چهار نوع است: ا - تشبیه. ۲ - استعاره. ۳ - مَجاز. ۴ - کنایه. بلاغت (معانی، بیان و بدیع)، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۷۱. #آرایه‌های‌ادبی #بیان #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی کنایه کنایه در لغت، به معنای پوشیده سخن گفتن است؛ اما در اصطلاح علم بیان، جمله یا عبارتی است که معنای ظاهری آن، مورد نظر نیست؛ ضمناً قرینه‌ای که ما را از معنای ظاهری، متوجه معنای باطنی کند نیز وجود ندارد؛ مثل پیراهن دریدن که کنایه است از بی‌قراری کردن. کنایه را به صورت دیگر نیز تعریف کرده‌اند. به این ترتیب که لفظ را به کار برده، آن گاه به جای معنی اصلی، یکی از لوازم معنی را اراده کنند. در این جمله از کلیله و دمنه: "این فصول، با اُشترِ درازگردن و بالاکشیده بگفتند" ذکر درازگردن و بالا‌کشیده، برای معنی اصلی آن نیست؛ بلکه لازمه‌ی آن دو، یعنی حماقت، مورد نظر است؛ زیرا در عُرف عام، درازی گردن و بلندی قامت، نشانه‌ی حماقت است. بلاغت(معانی، بیان و بدیع)، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۱. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی انواع کنایه کنایه را به لحاظ قلّت و کثرت وسایط، یعنی سرعت یا کندی رسیدن از الفاظ و معنای ظاهری، به معنای مورد نظر، به چهار نوع تقسیم می‌کنند که عبارتند از: ۱ - تلویح ۲ - رمز ۳ - ایما ۴ - تعریض. ۱ - تلویح تلویح، به معنای اشاره به دور است و آن زمانی است که وسایط میان لازم و ملزوم، زیاد باشد؛ مثلاً در این بیت خاقانی: کیسه‌های زر به برگِ گَندَنا بربسته‌اند بر سپهر گندناگون، دست از آن افشانده‌اند کیسه را با برگ گندنا(تره) بستن، کنایه‌ای است از بخشنده بودن؛ اما برای رسیدن به این معنی، باید چند نکته (وسایط) را در نظر داشت؛ به این شکل که: چنانچه سر کیسه را با تره ببندند، زود باز خواهد شد و چنانچه کیسه زود باز شود، سریع‌تر خواهند بخشید و چنانچه سریع‌تر ببخشند، جوانمردتر هستند. بلاغت(معانی، بیان و بدیع)، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۳ و ۱۱۴. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه #تلویح https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی انواع کنایه : ۲ - رمز در این نوع از کنایه، وسایط میان لازم و ملزوم، اندک است؛ اما معنای کنایی نیز به سادگی فهمیده نمی‌شود. این نوع کنایه، بیشتر از زبان مردم گرفته شده است؛ مثل دندان‌گِرد به معنای طمعکار، ناخن‌خُشک به معنای خسیس و عَریضُ‌القَفا به معنای کودن. نیز در این بیت از انوری: پوستینم مَکُن که از غم و درد فلکم، پوست می‌بپیراید پوستین کردن، کنایه‌ای است از گونه‌ی رمز به معنای نکوهش کردن و بد گفتن. بلاغت، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۴. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه‌و‌انواع‌آن #رمز #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی انواع کنایه: ۳ - ایما کنایه‌ای است که در آن، وسایط اندک است و ربط بین لازم و ملزوم، به راحتی دریافته می‌شود؛ مثل: سپر انداختن به معنای تسلیم شدن و رَخت بربستن به معنای سفر کردن. همچنین در این بیت از ناصر بخارایی: می‌دهد نُه چرخ و چار ارکان، گواه پادشاهی را به نام شاه، محضر کرده‌اند محضر کردن، کنایه است از تثبیت کردن. بلاغت، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۴ و ۱۱۵. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه #ایما https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی انواع کنایه: ۴ - تَعریض نوعی از کنایه است که بیشتر برای نکوهش، تنبیه[آگاه کردن] یا طنز به کار می‌رود؛ مثلاً به دوستی که هیچ گاه از کسی دستگیری نمی‌کند، می‌گویند: دوست آن باشد که گیرد دستِ دوست در پریشان‌حالی و درماندگی (سعدی) یا برای کسی که از دیگران به بدی یاد می‌کند، بخوانند: بزرگش نخوانند اهلِ خرد که نام بزرگان، به زشتی بَرَد (سعدی) یعنی نباید نام بزرگان را به زشتی بر زبان آورد. تعریض در واقع، برای گوشه‌زدن و آگاه کردن مخاطب است. بلاغت، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۵. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه‌و‌انواع‌آن #تعریض #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی معنای چند کنایه‌ی معروف در ادبیات فارسی دراز‌رَکیب ⬅️ بلندقد ریش‌گاو ⬅️ نادان به صحرا افکندن ⬅️ آشکار کردن به دست چپ شمردن ⬅️ بسیاری به دوغ درافتادن ⬅️ فریب خوردن تشت از بام افتادن ⬅️ رسوا شدن پُخته‌خوار ⬅️ تنبل آب‌دندان ⬅️ احمق سپید‌دست ⬅️ ستمکار دندان سپید کردن ⬅️ خندیدن دامن به دندان گرفتن ⬅️ به شتاب رفتن انگشت در نمک زدن ⬅️ شروع کردن پشت پای کسی را خاریدن ⬅️ چاپلوسی کردن بلاغت، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۶ - ۱۱۸. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه #معنای‌‌چند‌کنایه https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی مَجاز مجاز، عبارت است از به کار بردن واژه‌ای در غیر معنایی که برای آن وضع شده است؛ با علاقه‌ای غیر از علاقه‌ی مشابهت و نیز قرینه‌ای که مانع از اراده‌ی معنی حقیقی واژه باشد؛ مثلاً بگوییم: ایران به این پهلوان عشق می‌ورزد و منظور ما از ایران، مردم ایران باشد. یا در این بیت از فردوسی: جهان، دل نهاده بر این داستان همان بِخرَدان و همان راستان واژه‌ی جهان، در غیر معنای حقیقی خود و به معنی جهانیان و مردم جهان، به کار رفته که کاربردی مجازی است. بلاغت، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۰۲. #آرایه‌های‌ادبی #مجاز #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303