@taf_sir 🔸اگر روحيّات ايمانى حفظ شود، خداوند حتّى امور مخفى و غير محسوس دشمنان بر عليه ما را خنثى مى كند و درهم مى شكند. (چنانكه در دوران ما واقعه ى طبس رخ مى دهد، در حالى كه ما خواب بوديم و يا حتّى تصوّر آن را نمى كرديم) ....

#تفسیر @taf_sir « ذلكم » اشاره به وضع مسلمانان و كفّار در جنگ بدر دارد و يادآور امدادهاى الهى از آسمان و زمين و شكست دشمن است. گويا چنين گفته است: « ذلكم لطف اللّه عليكم » سست شدن نقشه هاى دشمن، با ايجاد رعب و ترس در دل آنان، تزلزل و تفرقه، افشاى اسرار، طوفان و رعد و برق بود. تفسیر نور

#پیام آیه @taf_sir 1⃣ خداوند، نقشه هاى دشمنان عليه مؤمنان را خنثى مى كند. « انّ اللّه موهن كيد الكافرين » (اگر روحيّات ايمانى حفظ شود، خداوند حتّى امور مخفى و غير محسوس دشمنان بر عليه ما را خنثى مى كند و درهم مى شكند، چنانكه در دوران ما واقعه ى طبس رخ مى دهد، در حالى كه ما خواب بوديم و يا حتّى تصوّر آن را نمى كرديم) 2⃣ ايمان، شرط دريافت حمايت الهى و كفر، زمينه ى سستى و نابودى انسان است. « ذلكم و انّ اللّه موهن كيد الكافرين » 3⃣ در هر شرايطى توكّل بر خدا كنيم و از دشمنان و توطئه هاى آنان هراسى نداشته باشيم. « انّ اللّه موهن كيد الكافرين » تفسیر نور

@taf_sir برخوردارى از لطف و قهر خداوند، به انتخاب وعملكرد خود ما بستگى دارد ...

#ترجمه آیه اگر (شما كافران) در انتظار فتح وپيروزى (اسلام) بوديد، كه آن فتح آمد (وحقّانيّت اسلام آشكار شد) واگر دست (از انحراف و باطل خود) برداريد، برايتان بهتر است واگر (شما به كفر وعناد) برگرديد، (ما هم به سوى قهر) برمى گرديم وهرگز گروه شما هر چند بسيار باشد، به كارتان نخواهد آمد، چرا كه خداوند با مؤمنان است.

#تفسیر @taf_sir در اينكه مخاطب اين آيه كيست، دو احتمال بيان شده است: يكى كفّار شكست خورده در جنگ بدر و ديگرى مسلمانانى كه بر سر تقسيم غنائم اختلاف نظر داشتند. مؤيّد احتمال اوّل، پيوند اين آيه با آيات قبل است، « انّ اللّه موهن كيد الكافرين » چنانكه آنان بودند كه گروه زياد « فئة كثيرة » بودند و همانان سابقه ى كفر و مغضوبيّت داشتند، و در اين آيه مى فرمايد: « و ان تعودوا نعد... و لو كثرت » همچنين سخن ابوجهل فرمانده مشركان كه هنگام بيرون آمدن از مكّه براى جنگ، پرده ى كعبه را گرفت و گفت: خدايا! از اين دو گروه، هدايت شده تر را به پيروزى برسان. و به پيروزى خود مطمئن بود ولى سرانجام شكست خورد. امّا اگر احتمال دوّم وخطاب به مسلمانان باشد، هشدارى به آنان است كه پس از اين فتح، از مجادله و اعتراض هاى خود دست بردارند واگر به نق زدن وجدال هاى قبلى (اعتراض قبل از جنگ وهنگام تقسيم غنائم) ادامه دهند، باز لطف خدا از آنان دريغ خواهد شد و در مقابل دشمنان رها شده ودچار شكست مى شوند. (البتّه معناى اوّل مناسب تر به نظر مى آيد) تفسیر نور

#تفسیر @taf_sir 🔸پیروزى نزدیک است در این که روى سخن در آیه فوق به سوى چه اشخاصى است میان مفسران گفتگو است: گروهى معتقدند: مخاطب در این آیه مشرکانند؛ زیرا آنها پیش از آن که از مکّه به سوى میدان بدر خارج شوند، کنار خانه کعبه آمدند و روى غرورى که داشتند و خود را بر حق مى پنداشتند، دست در پرده هاى خانه کعبه زدند و گفتند: « أَللّهُمَّ انْصُرْ أَعْلَى الْجُنْدَیْنِ وَ أَهْدَى الْفِئَتَیْنِ وَ أَکْرَمَ الْحِزْبَیْنِ » خدایا! از میان این دو لشکر آن گروه که برتر و هدایت یافته تر و گرامى تر است پیروز گردان! و نیز نقل شده: ابوجهل در دعاى خود گفت: خداوندا! آئین ما یک آئین کهن و قدیمى است اما آئین محمّد تازه و خام است هر کدام از این دو آئین نزد تو محبوب تر است پیروانش را پیروز بگردان! لذا #بعد از پایان جنگ بدر آیه فوق نازل شد و به آنها چنین گفت: اگر شما خواهان فتح و پیروزى آئین حق هستید پیروزى و حقانیت به سراغ شما آمد. « إِنْ تَسْتَفْتِحُوا فَقَدْ جائَکُمُ الْفَتْحُ » و اگر دست از آئین شرک و مخالفت فرمان خدا بردارید به سود شماست. « وَ إِنْ تَنْتَهُوا فَهُوَ خَیْرٌ لَکُمّْ » و اگر به سوى جنگ با مسلمانان باز گردید ما هم بار دیگر به سوى شما باز مى گردیم. « وَ إِنْتَعُودُوا نَعُدْ » یعنى: مسلمانان را پیروز و شما را مغلوب خواهیم ساخت. و هرگز به فزونى جمعیت خود مغرور نشوید؛ زیرا جمعیت شما هر چند زیاد باشد موجب بى نیازى شما نخواهد بود. « وَ لَنْ تُغْنِیَ عَنْکُمْ فِئَتُکُمْ شَیْئاً وَ لَوْ کَثُرَتْ » و خداوند با مؤمنان است. « وَ أَنَّ اللّهَمَعَ الْمُؤْمِنینَ » تفسیر نمونه

@taf_sir ولى چیزى که این تفسیر را از نظر دور مى سازد، این است که: در آیات قبل و بعد، همگى روى سخن با مؤمنان بوده و مفهوم آیات نشان مى دهد که در میان آنها یک نوع پیوند معنوى وجود دارد. بنابراین، اگر در این میان تنها در یک آیه روى سخن به کفار بوده باشد، بعید به نظر مى رسد. لذا گروهى از مفسران مخاطب را مؤمنان دانسته اند، و بهترین راه تفسیر آیه طبق این نظر چنین است: بعد از جنگ بدر ـ چنان که دیدیم ـ میان بعضى از مسلمانان تازه کار و ضعیف الایمان بر سر تقسیم غنائم جنگى گفتگو واقع شد، آیات نازل گردید، آنها را توبیخ کرد و غنائم را دربست در اختیار پیامبر گذارد، و او هم به طور مساوى در میان مسلمانان تقسیم کرد. سپس براى تعلیم و تربیت مؤمنان، حوادث جنگ بدر را به یاد آنها آورد که چگونه خداوند آنها را در برابر یک گروه نیرومند پیروز کرد. این آیه نیز همان مطلب را دنبال مى کند که اگر شما مسلمانان از خداوند تقاضاى فتح و پیروزى کردید خدا دعاى شما را مستجاب کرد و پیروز شدید. اگر از اعتراض و گفتگو در برابر پیامبر(ص) خوددارى کنید به سود شماست. و اگر به همان روش اعتراض آمیز خود باز گردید ما هم باز مى گردیم و شما را در چنگال دشمن تنها رها مى سازیم. و جمعیت شما هر چند زیاد هم باشند بدون یارى خدا، کارى از پیش نخواهند برد. و خداوند با مؤمنان راستین و مطیع فرمان او و پیامبرش مى باشد. از آنجا که مخصوصاً آیات آینده نیز مسلمانان را در پاره اى از مخالفت ها مورد ملامت قرار مى دهد و در آیات گذشته نیز همین معنا را خواندیم. و نیز از آنجا که پیوند میان این آیات یک پیوند معنوى آشکار است، تفسیر دوم قوى تر به نظر مى رسد. تفسیر نمونه

« إِن تَستَفْتِحُوا فَقَدْ جَاءَكمُ الْفَتْحُ ... » @taf_sir ظاهر آيه به قرينه جملاتى كه در آن است از قبيل جمله « و ان تنتهوا فهو خير لكم » و جمله « وان تعودوا نعد... » اين است كه خطاب در آن به مشركين باشد نه به مؤمنين، البته در اين صورت كلام مشتمل بر التفات و منظور از آن #تهكم و استهزاء خواهد بود، و همين معنا مناسب با جمله « و ان الله موهن كيد الكافرين » است. پس معناى آيه اين است كه: اگر شما اى مشركين طالب فتح هستيد و از خدا خواسته ايد كه شما را در ميان خود و مؤمنين فتح دهد اينك فتح براى مؤمنان آمد و خداوند در روز بدر حق را اظهار نمود و مؤمنين را بر شما غلبه داد، و شما اگر در اينجا از كيد خود عليه خدا و رسول او دست برداريد كه به نفعتان تمام مى شود، و اگر دست بر نداريد و باز برگرديد و در صدد نقشه و طرح ريزى باشيد #ما نيز برمى گرديم، و همين بلا را كه ديديد بر سرتان مى آوريم و باز كيد شما را خنثى مى كنيم، و جمعيت شما كارى برايتان صورت نمى دهد هر چند هم زياد باشد، همچنان كه در اين دفعه كارى صورت نداد، آرى خداوند با مردمان با ايمان است، و كسى كه خدا با او است هرگز مغلوب نمى شود. تفسير الميزان و به اين بيان تاييد مى شود رواياتى كه وارد شد به اينكه ابوجهل در روز جنگ بدر در موقعى كه دو صف روبرو شدند و يا در موقعى كه داشتند صف آرائى مى كردند گفت: « بار الها محمد از ميان ما بيشتر از ما قطع رحم كرد، و دينى آورد كه ما آن را نمى شناسيم پس ما را عليه او يارى كن » و همچنين روايات ديگرى كه مجمع البيان از ابى حمره نقل كرده - و مضمونش با بيان ما مناسب تر است - كه وى گفت: بار الها دين ما دين قديمى است و دين محمد دين تازه است پروردگارا هر كدام از اين دو دين نزد تو محبوب تر و مورد رضايت بيشتر تو است اهل آن دين را امروز نصرت بده. البته بعضى از مفسرين گفته اند خطاب در آيه متوجه به مؤمنين است، و آنگاه مضامين جملات آن را بر طبق اين نظريه توجيه كرده اند، و ليكن توجيهاتشان موافق با ذوق سليم نيست. تفسیر المیزان