🔖 بیست و یکمین جلسه از سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم به بیان امام جمعه شهرستان خوی (بخش دوم)
▫️زمان و مكان نزول
سوره مباركه بقره طولانى ترين سوره قرآن و اولين سوره مدنى است كه پس از هجرت پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله ) به مدينه، نزول آن آغاز شد. گرچه زمان شروع نزول سوره به درستى روشن نيست و برخى گفته اند: پس از شش ماه از هجرى نبوى (صلى الله عليه وآله ) نزول آن آغاز شده، ولى بعيد به نظر مى رسد كه در ماههاى آغازين هجرت و در جريان وقايعى مانند ساختن مسجد و برطرف كردن اختلافهاى قومى ، آياتى از اين سوره نازل نشده باشد.
▫️درباره پايان نزول سوره نيز به نظر مى رسد كه نزول بخش عمده آيات آن در ماه رمضان سال دوم هجرى هم زمان با جنگ بدر پايان يافته باشد. بنابراين ، مقطع زمانى نزول سوره بقره يا هجده ماه آغاز هجرت است (از ربيع الاول سال اول تا ماه رمضان سال دوم ) و يا دوازده ماه (از ماه رمضان سال اول تا ماه رمضان سال دوم). شواهد اين مدعا بدين قرار است:
🔻۱.سوره مباركه انفال كه دومين سوره مدنى است، كمى پس از جنگ بدر نازل شده و سياق آيات آن گواه خوبى بر مدنى بودن و نزول آن پس از جنگ بدر است؛ زيرا برخى از اخبار جنگ مزبور را بازگو و مسايل مربوط به جهاد، غنايم جنگى و انفال را بيان مى كند.
غزوه بدر نخستین نبرد بزرگی است که میان مسلمانان و اهل مکه در هفدهم رمضان یا نوزدهم رمضان سال دوم (۱۳ یا ۱۵ مارس ۶۲۴ میلادی) رخ داده است.
▫️استاد علامه طباطبايى (قدس سره ) مى گويد:
ارتباط اين آيات در سوره انفال و تصريح به جريان جنگ بدر نشان مى دهد كه همه آيات اين سوره درباره جنگ بدر بوده و كمى پس از جنگ نازل شده است ، تا آنجا كه ابن عباس آن را سوره بدر ناميده است.
▫️نزول سوره انفال كه دومين سوره مدنى است ، نشانه پايان يافتن بخش عمده آيات سوره بقره است؛ زيرا هر يك از سوره هاى قرآن به منزله فصلى از اين كتاب الهى است كه با آيه كريمه بسم الله الرحمن الرحيم مرزبندى شده است و نزول بسم الله ... به طور قطعى نشانه آغاز سوره و فصل جديدى از قرآن بود: ...و انما كان يعرف انقضاءالسورة بنزول بسم الله الرحمن الرحيم ابتداء للاخرى. بنابراين ، نزول آيه كريمه بسم الله ... در دوران نزول وحى نشانه پايان پذيرفتن همه يا بخش عمده آيات سوره پيشين بوده است، به طورى كه اگر آيه اى نيز بعداً به آن ملحق گردد، نظير آيه وَاتَّقُوا يَوْمًا تُرْجَعُونَ فِيهِ إِلَى اللَّهِ ۖ ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ (البقرة 281) كه به دستور رسول اكرم (صلى الله عليه وآله) به سوره بقره ملحق شد، منافاتى با انقضاى سوره نداشته باشد.
📌
پایان
🗓دوشنبه ۱۴ خرداد ماه ۱۴۰۳
#امام_جمعه_شهرستان_خوی
#تفسیر_قرآن_کریم
#شبکه_امامت
💠 🆔
@h_ghasemkhani_ir
🌐
https://www.h-ghasemkhani.ir
