🎤 #گزارش_صوتی 🔰 #صوت_کامل نوزدهمین جلسه از سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم به بیان امام جمعه شهرستان خوی 🗓دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ #امام_جمعه_شهرستان_خوی #تفسیر_قرآن_کریم #شبکه_امامت 💠 🆔 @h_ghasemkhani_ir 🌐 https://www.h-ghasemkhani.ir

🔖نوزدهمين جلسه از سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم به بیان امام جمعه شهرستان خوی (بخش اول) بسم الله الرحمن الرحیم تفسیر سوره حمد ▫️صِراطَ اَلَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ اَلْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَ اَلضّالِّينَ (7) ترجمه: راه آنها كه بر آنان نعمت دادى نه آنها كه بر ايشان غضب كردى و نه گمراهان! 🔻تفسير: دو خط انحرافى! اين آيه در حقيقت تفسير روشنى است براى" صراط مستقيم "كه در آيه قبل خوانديم، مى‌گويد: مرا به راه كسانى هدايت فرما كه آنان را مشمول انواع نعمتهاى خود قرار دادى (نعمت هدايت، نعمت توفيق، نعمت رهبرى مردان حق و نعمت علم و عمل و جهاد و شهادت) نه آنها كه بر اثر اعمال زشت، و انحراف عقيده غضب تو دامنگيرشان شد و نه آنها كه جاده حق را رها كرده و در بيراهه‌ها گمراه و سرگردان شده ( صِراطَ اَلَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ اَلْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَ اَلضّالِّينَ‌ ). ▫️پر روشن است كه آيۀ شريفه مردم را به سه گروه تقسيم مى‌كند: نعمت داده شدگان، غضب شدگان و گمراهان، گروه اول همانها هستند كه راه حق و راه توحيد را يافته و در آن زندگى كرده و مى‌كنند. ▫️گروه دوم يعنى غضب‌شدگان. عبارتند از پيشوايان ستمگر اعم از كفار و مشركان و منافقان و طاغوتها كه در راه باطلند و در غضب خدا هستند و ديگران را اضلال مى‌كنند. ▫️گروه سوم يعنى گمراهان عبارتند از كسانى كه كوركورانه از پيشوايان ستمگر و طاغوتها پيروى مى‌كنند آنها هم در آتش خداوند خواهند بود و در روز قيامت در ميان آتش خواهند گفت ... رَبَّنا إِنّا أَطَعْنا سادَتَنا وَ كُبَراءَنا فَأَضَلُّونَا اَلسَّبِيلاَ (احزاب/ 67) يعنى خدايا ما از بزرگانمان پيروى كرديم، آنها ما را گمراه نمودند. ▫️در قرآن مجيد در موارد مكرر گفتگوى مستكبران و پيروان آنها در ميان آتش نقل شده كه هر يك ديگرى را محكوم كرده و يك ديگر را لعنت خواهند كرد مطيعان گمراه و نادم، به پيشوايان خود خواهند گفت: شما ما را اضلال نموديد، با در نظر گرفتن اين آيات شكى نمى‌ماند در اينكه یکی از مصادیق بارز اَلْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ‌ پيشوايان ظالم و از «الضالين» پيروان آنهاست چنان كه فرموده وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى اَلنّارِ (قصص/ 41). ▫️در سورۀ ابراهيم آيۀ 20 چنين آمده است وَ بَرَزُوا لِلّهِ جَمِيعاً فَقالَ اَلضُّعَفاءُ لِلَّذِينَ اِسْتَكْبَرُوا إِنّا كُنّا لَكُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنّا مِنْ عَذابِ اَللّهِ مِنْ شَيْ‌ءٍ‌... ▫️‌در سورۀ سبأ از آيۀ سى يك تا سى و سه گفتگوى مفصلى ميان مستكبرين و مستضعفين نقل شده كه روز قيامت خواهند گفت: شما ما را بى‌چاره كرديد و به كفر و شرك وا داشتيد. ▫️ايضا در سورۀ غافر آيۀ چهل و هفت و چهل هشت و در سورۀ ص آيۀ پنجاه و نه و شصت و در سورۀ اعراف آيۀ سى هشت و سى نه، اين مطلب آمده است. ▫️در روايات شيعه و اهل سنت نقل شده است، مراد از المغضوب عليهم، يهود و از الضالين نصارى است بنظر مى‌آيد كه اين روايت هم براى بيان مصداقی از مصادیق است و گرنه مغضوب عليهم و ضالين اعم از يهود و نصارى مى‌باشند. ▫️در حقيقت چون ما آشنايى كامل به راه و رسم هدايت نداريم، خدا به ما دستور مى‌دهد كه در اين آيه طريق و خط پيامبران و نيكوكاران و آنها كه مشمول نعمت و الطاف او شده‌اند را بخواهيم. ▫️و نيز به ما هشدار مى‌دهد كه در برابر شما هميشه دو خط انحرافى قرار دارد، خط" مغضوب عليهم "و خط" ضالين ". 🔻۱."الذين انعمت عليهم "كيانند؟ سوره نساء آيه 69 اين گروه را تفسير كرده است: وَ مَنْ يُطِعِ اَللّهَ وَ اَلرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ اَلَّذِينَ أَنْعَمَ اَللّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ اَلنَّبِيِّينَ وَ اَلصِّدِّيقِينَ وَ اَلشُّهَداءِ وَ اَلصّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً. ▫️كسانى كه دستورات خدا و پيامبر را اطاعت كنند، خدا آنها را با كسانى قرار مى‌دهد كه مشمول نعمت خود ساخته، از پيامبران و رهبران صادق و راستين و جانبازان و شهيدان راه خدا و افراد صالح، و اينان رفيقان خوبى هستند. ▫️نزلت في ثوبان مولى رسول الله - صلى الله عليه وسلم - وكان شديد الحب له ، قليل الصبر عنه ، فأتاه ذات يوم وقد تغير لونه ونحل جسمه ، يعرف في وجهه الحزن ، فقال له رسول الله: يا ثوبان ما غيّر لونَك ؟ فقال : يا رسول الله ما بي من ضُرّ ولا وجع ، غير أني إذا لم أرك اشتقت إليك ، واستوحشت وحشة شديدة حتى ألقاك ، ثم ذكرت الآخرة وأخاف أن لا أراك هناك ، لأني أعرف أنك ترفع مع النبيين ، وأني إن دخلت الجنة كنت في منزلة أدنى من منزلتك ، وإن لم أدخل الجنة فذاك أحرى أن لا أرك أبدا. فأنزل الله تعالى هذه الآية. القرطبي - شمس الدين محمد بن أحمد الأنصاري القرطبي جلد 5 صفحه234 📌ادامه دارد...

🔖 نوزدهمين جلسه از سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم به بیان امام جمعه شهرستان خوی (بخش دوم) ▫️همانگونه كه ملاحظه مى‌كنيم اين آيه افراد مورد نعمت خدا را چهار گروه معرفى مى‌كند: پيامبران، صديقين، شهداء، و صالحين. ▫️اين مراحل چهارگانه شايد اشاره به اين معنى باشد كه براى ساختن يك جامعه انسانى سالم و مترقى و مؤمن، نخست بايد رهبران حق و انبياء وارد ميدان شوند. ▫️و به دنبال آنها مبلغان صديق و راستگو كه گفتار و كردارشان با يكديگر هماهنگ است، تا اهداف پيامبران را از اين طريق در همه جا گسترش دهند. ▫️به دنبال اين دوران سازندگى فكرى، طبيعتا عناصر آلوده و آنها كه مانع راه حقند سر بر دارند، جمعى بايد در مقابل آنها قيام كنند و عده‌اى شهيد شوند و با خون پاكشان درخت توحيد آبيارى گردد. ▫️در مرحله چهارم محصول اين كوششها و تلاشها به وجود آمدن" صالحان " است، اجتماعى پاك و شايسته و آكنده از معنويت. بنا براين ما در سوره حمد در شبانه روز پى در پى از خدا مى‌خواهيم كه در خط اين چهار گروه قرار گيريم، خط انبياء خط صديقين، خط شهدا و صالحين و روشن است كه در هر مقطع زمانى بايد در يكى از اين خطوط، انجام وظيفه كنيم و رسالت خويش را ادا نمائيم. 🔻"مغضوب عليهم "و" ضالين "كيانند؟ جدا كردن اين دو از هم در آيات فوق نشان مى‌دهد كه هر كدام اشاره به گروه مشخصى است. ▫️در اينكه فرق ميان اين دو چيست احتمالاتی وجود دارد: یک تفسیر این است که از موارد استعمال اين دو كلمه در قرآن مجيد چنين استفاده مى‌شود كه " مغضوب عليهم "مرحله‌اى سخت‌تر و بدتر از" ضالين "است، و به تعبير ديگر " ضالين "گمراهان عادى هستند، و مغضوب عليهم، گمراهان لجوج و يا منافق، و به همين دليل در بسيارى از موارد، غضب و لعن خداوند در مورد آنها ذكر شده. در آيه 106 سوره نحل مى‌خوانيم "وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اَللّهِ‌ :" آنهايى كه سينه خود را براى كفر گسترده ساختند غضب پروردگار بر آنها است. اين احتمال نيز وجود دارد كه" ضالين "به گمراهانى اشاره مى‌كند كه اصرارى بر گمراه ساختن ديگران ندارند در حالى كه" مغضوب عليهم "كسانى هستند كه هم گمراهند و هم گمراهگر، و با تمام قوا مى‌كوشند ديگران را همرنگ خود سازند. ▫️شاهد اين معنى آياتى است كه سخن از كسانى مى‌گويد كه مانع هدايت ديگران به راه راست بودند و به عنوان " يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اَللّهِ‌ " از آنها ياد شده در آيه 16 سوره شورى مى‌خوانيم:" وَ اَلَّذِينَ يُحَاجُّونَ فِي اَللّهِ مِنْ بَعْدِ ما اُسْتُجِيبَ لَهُ حُجَّتُهُمْ داحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ عَلَيْهِمْ غَضَبٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ شَدِيدٌ :"آنها كه بعد از پذيرش دعوت اسلام از ناحيه مؤمنان، در برابر پيامبر ص به مخاصمه و بحثهاى انحرافى بر مى‌خيزند، حجت و دليلشان در پيشگاه خدا باطل و بى اساس است و غضب خدا بر آنها است و عذاب شديد در انتظارشان خواهد بود. ▫️در آيات كتاب خدا، چهار گروه به عنوان مصداق برای «مغضوبين» بیان شده است: 🔖دستۀ اوّل، همان مستكبرين هستند كه در برابر دعوت انبيا به شدّت به مخالفت برخاستند و از هيچ نوع كارشكنى در مقابل دين خدا، فروگذار نكردند: أَ فَكُلَّما جاءَكُمْ رَسُولٌ بِما لاتَهْوى أَنْفُسُكُمُ اِسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ‌ ؛ پس چرا هرگاه پيامبرى آيين خدا را - كه دلخواه و هماهنگ با خواسته‌هاى نامعقولتان نبود - براى شما آورد، سركشى كرديد و نهايتاً نبوّتِ گروهى را انكار نموديد و گروهى را كُشتيد؟! امّا اين مستكبران متعصّب و مخالفان سرسخت پيامبران، مُهر خوارى و مذلّت بر پيشانى وجودشان خورد و به غضب و خشم خدا دچار شدند: وَ ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ اَلذِّلَّةُ وَ اَلْمَسْكَنَةُ وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اَللّهِ‌ ؛ نهايتاً خوارى و مسكنتِ فراگيرى بر آنان مقرّر شد و به سبب خشم خداوند، از مقام رفيع انسانى، به انحطاط و پَستى، سقوط كردند. 🔖دستۀ دوّم، منافقان و مشركان هستند كه قرآن كريم دربارۀ آنان فرمود: وَ يُعَذِّبَ اَلْمُنافِقِينَ وَ اَلْمُنافِقاتِ وَ اَلْمُشْرِكِينَ وَ اَلْمُشْرِكاتِ اَلظّانِّينَ بِاللّهِ ظَنَّ اَلسَّوْءِ عَلَيْهِمْ دائِرَةُ اَلسَّوْءِ وَ غَضِبَ اَللّهُ عَلَيْهِمْ وَ لَعَنَهُمْ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَ ساءَتْ مَصِيراً ؛ و مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرك را كه گمان بد و ناروا به خدا مى‌برند، [مبنى بر اينكه يارىِ او به پيامبر و مؤمنان نخواهد رسيد،] عذاب كند. پيش‌آمدهاى بدِ زمانه، بر خودشان باد! خداوند بر آنان خشم گرفته و از رحمت خود دورشان كرده و دوزخ را برايشان آماده، ساخته است؛ و البتّه دوزخ، عاقبت بدى است. 📌ادامه دارد ...

🔖 نوزدهمين جلسه از سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم به بیان امام جمعه شهرستان خوی (بخش سوم) 🔖دسته سومِ مغضوبان درگاه حق، ستمكاران و قاتلان هستند، كه فرمود: وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِيها وَ غَضِبَ اَللّهُ عَلَيْهِ وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذاباً عَظِيماً؛ هركس مؤمنى را عمداً به قتل برساند، كيفرش دوزخ است، كه در آن، جاودانه خواهد بود؛ و خدا او را مورد خشم و لعنت قرار داده و عذابى بزرگ برايش، آماده ساخته است. 🔖دسته چهارم، آنانى هستند كه پس از ايمان، به كفر گراييدند: مَنْ كَفَرَ بِاللّهِ مِنْ بَعْدِ إِيمانِهِ إِلاّ مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمانِ وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اَللّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ‌؛ كسى كه پس از ايمان داشتنش به خداوند، كافر شود، دچار عذاب مى‌گردد، مگر كسى كه با فشار دشمن، مجبور به اظهار كفر شود، ولى دلش به باورهاى ايمانى، آرام باشد؛ امّا آنان كه براى كفر، سينه گشاده‌اند، خشمى سخت از سوى خدا بر آنان است و عذابى بزرگ خواهند داشت. ▫️بر اساس آموزه‌هاى قرآنى، منظور از «ضالّين» و گمراهان طريق هدايت نيز چهار گروه‌اند: 🔽گروه اوّل، كسانى كه ايمان را به كفر تغيير دادند و دست از سعادت دنيا و آخرت برداشتند، كه قرآن كريم دربارۀ آنان فرمود: وَ مَنْ يَتَبَدَّلِ اَلْكُفْرَ بِالْإِيمانِ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ اَلسَّبِيلِ‌ ؛ و هركس كفر را جاى‌گزين ايمان كند، قطعاً راه راست را گم كرده است. 🔽گروه دوّم، كسانى كه از رحمت پروردگارشان، دلسرد و نااميدند: قالَ وَ مَنْ يَقْنَطُ مِنْ رَحْمَةِ رَبِّهِ إِلاَّ اَلضّالُّونَ‌ ؛ گفت: جز منحرفان، چه كسانى از رحمت پروردگارشان نااميد مى‌شوند؟ 🔽گروه سوّم، سرپيچان از دستورهاى خدا و پيامبر صلى الله عليه و آله هستند، كه فرمود: وَ مَنْ يَعْصِ اَللّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً مُبِيناً ؛ هركس از خداوند و پيامبرش نافرمانى كند، قطعاً به صورتى آشكار، گمراه و منحرف شده است. 🔽گروه چهارم، آنان كه با كثرت دلايل استوار و براهين محكم، به آخرت، ايمان ندارند: بَلِ اَلَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ فِي اَلْعَذابِ وَ اَلضَّلالِ اَلْبَعِيدِ ؛ بلكه آنان كه به آخرت ايمان ندارند، در عذاب و گمراهىِ دورى هستند. 📌 پایان 🗓دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ #امام_جمعه_شهرستان_خوی #تفسیر_قرآن_کریم #شبکه_امامت 💠 🆔 @h_ghasemkhani_ir 🌐 https://www.h-ghasemkhani.ir